«است» در محاورهنویسی
در محاورهنویسی، در پیبستهای ضمیری (ضمایر متصل ملکی) معمولاً قاعده این است که «الف» میافتد؛ یعنی اگر سالم پیبستی بشود «خانهات»*، شکستهی پیبستی میشود «خونهت».
حال «است» نیز صیغهی پیبستی سومشخص فعل ربطی «بودن» است؛ پس در اینکه هنگام رسیدنش به کلمات مختوم به «ه» حتماً «الف»ش میافتد، شکی نیست. یعنی گزینهای مانند «خونهاس» عملاً از لحاظ منطق شکستهنویسی منتفی است.
سؤالی که میماند این است که برای مثال «خونهست» بنویسیم یا «خونهس»؟
به نظر من، با توجه به لحنی که نویسنده یا مترجم برای شخصیتها در نظر میگیرد، هر دو صحیح است. شخصاً اگر گوینده را ضابطهمندتر بدانم، حرف «ت» را نمیاندازم، اما اگر خودمانیتر بیابم، ممکن است به همان «س» اکتفا کنم؛ البته ترجیحم بیشتر با «ست» است؛ چراکه این «است» هم ماهیتاً فعل است و ترجیح میدهم رنگوبویی بیشتر از حرف «سِ» خالی در جمله داشته باشد، به هر حال فعل هم حق آبوگل دارد!
خلاصه «خونهست» را بیشتر میپسندم و گاهی «خونهس» را.
آقای طبیبزاده در کتاب «فارسی شکسته؛ دستور خط و فرهنگ املایی»، «خونهس/خونهئه» را پیشنهاد میکنند.
*نکته: لغت «خانه» مثالی است از کلمات مختوم به «ه»؛ یعنی میشود با لانه، کاشانه، پیمانه، صبحانه، هنگامه، پسره، دختره و... جاینشین شود.
#گفتارینویسی
#شکستهنویسی
C᭄❁࿇༅══════┅─
┄┅✿░⃟♥️❃─═
@arayehha
࿇࿇༅═─🦋🎶═