آموزش عروض و قافیه و...
#تمرین 5 : ✅ ابیات زیر را تقطیع هجایی بفرمایید. گر وصل تو ای ترک نه بختی است مکرم ور روی تو ای دو
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
✅ پاسخ تقطیع ابیات فوق👇
گر وصل تو ای ترک نه بختی است مکرم
مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن
(هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
گر/ وص/ل/ = مفعول
ت / ای/ تر/ ک/ = مفاعیل
نَ / بخ/ تی/ ست۱/ = مفاعیل
م/ کر/ رم / = فعولن
ور روی تو ای دوست نه فتحی است مُهنا
ور/ رو/ ی/ = مفعول
تُ/ ای/ دو/ست۱/ = مفاعیل
نَ/ فت/ حی/ ست۱/ = مفاعیل
م/ هن/ نا / = فعولن
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
نظر برداشت شبنم در هوای آفتاب از گل
مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن
(هزج مثمن سالم)
ن/ظر/ بر/دا/ = مفاعیلن
شت۱/ شب/نم/ در/ = مفاعیلن
ه/وا/ی۲/ آ/ = مفاعیلن
ف/تا/بَز/ گل/ = مفاعیلن
به امّید که من از عارض او چشم بردارم
ب/ اُم/می/د۲/ = مفاعیلن
ک/ من/ از /عا/ = مفاعیلن
ر/ض۲/ او/ چش/ = مفاعیلن
م/بر/دا/رم/ = مفاعیلن
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
خروشیدن ِ پهلوانان به درد
فعولن فعولن فعولن فعل
(متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
خ/رو/شی/ = فعولن
د/نِ۲/پَه/ = فعولن
ل/وا/نان۳/ = فعولن
بِ/درد۴/ = فعل
کنان گوشت تن را بر آن رادمرد
کُ/نان۳/گو/ = فعولن
شت۱/تن /را/ = فعولن
ب/رآن۴/ را/ = فعولن
د/مرد۴/ = فعل
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
وین روز مفارقت به شب می آمد
مفعول مفاعلن مفاعیلن فع
(وزن دوم رباعی)
وین/رو/ز/ = مفعول
م/فا/ر/قت/ = مفاعلن
ب/شب/می/آ/ = مفاعیلن
مد/ = فع
آن لب که چو جان ماست دور از لب ماست
مفعول مفاعلن مفاعیلُ فعل
(وزن سوم رباعی)
آن/لب/ک/ = مفعول
چ/جا/ن/ما/ = مفاعلن
ست۱/دو/رز/ل/ = مفاعیل
ب/ماست۱و۴/ = فعل
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
در آن زمان که جهان را به جان وداع کند
مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن
(مجتث مثمن مخبون محذوف)
د/رآن۳/ز/مان۳/ = مفاعلن
ک/ج/هان۳/را/ = فعلاتن
ب/جان۳/و/دا/ = مفاعلن
ع/ک/ند/ = فعلن
به مال و دولت او سفلهای گمارد چرخ
ب/ما/لُ/دو/ = مفاعلن
ل/ت/او/سف/ = فعلاتن
لِ/ای/گ/ما/ = مفاعلن
رد/چرخ/ = فع لن ۵
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
خروشان همه گوشت بازو بکند
فعولن فعولن فعولن فعل
(متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
خُ/رو/شان۳/ = فعولن
ه/مِ۲/ گو/ = فعولن
شت۱/با/زو/ = فعولن
ب/کند۴/ = فعل
نشست از برش سوگوار و نژند
ن/شس/تز/ = فعولن
ب/رش/سو/ = فعولن
گ/وا/رُ۲/ = فعولن
ن/ژند۴/ = فعل
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
وقتی دل سودایی میرفت به بستانها
مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن
(بحر هزج مثمن اخرب) "وزن دوری"
وق/تی/د/ = مفعول
ل/سو/دا/یی/ = مفاعیلن
می/رف/ت/ = مفعول
ب/ بس/تان۳/ها/ = مفاعیلن
بی خویشتنم کردی بوی گل و ریحانها
بی/خی/ش/ = مفعول
ت/نم/کر/دی/ = مفاعیلن
بو/ی۲/گ/ = مفعول
ل/ری/حان۳/ها/ = مفاعیلن
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
بیست سال است بهار از سرِ ما رفته ولی
فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
(رمل مثمن مخبون محذوف)
بی/ست۱/سا/لس/ = فاعلاتن
ت/ب/ها/رز/ = فعلاتن
س/رِ/ما/رف/ = فعلاتن
ت/و/لی/ = فعلن
من همان ماتمیام در غم استاد هنوز
من/ه/مان۳/ما/ = فاعلاتن
ت/مِ/یم/در/ = فعلاتن
غ/م/اس/تا/ = فعلاتن
د/ه/نوز۴/ = فعلن
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
پرواز بلندی به ته بال مگس سوخت
مفعولُ مفاعیلُ مفاعیلُ فعولُن
(هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
پر/وا/ز/ = مفعول
ب/لن/دی/ب/ = مفاعیل
ت/ه۲/با/ل/ = مفاعیل
م/گس/سوخت۱و۴/ = فعولن
گر خواب عدم بر دو جهان شام گمارد
گر/خا/ب/ = مفعول
ع/دم/بر/د/ = مفاعیل
ج/هان۳/شا/م/ = مفاعیل
گ/ما/رد/ = فعولن
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
چو از سال کوچی پژوهش نمود
فعولن فعولن فعولن فعل
(متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
چ/از/سا/ = فعولن
ل/کو/چی/ = فعولن
پ/ژو/هش/ = فعولن
ن/مود۴/ = فعل
هزار و سه صد با یک و بیست بود
ه/زا/رُ۲/ = فعولن
س/صد/با/ = فعولن
ی/کُ۲/بی/ = فعولن
ست۱/بود۴/ = فعل
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
از بس که در نظرم خوب آمدی صنما
مستفعلن فعلن مستفعلن فعلن
(بسیط مخبون)
از/بس/ک/در/ = مستفعلن
ن/ظ/رم/ = فعلن
خو/با/م/دی/ = مستفعلن
ص/ن/ما/ = فعلن
هر جا که مینگرم گویی که در نظری
هر/جا/ک/می/ = مستفعلن
ن/گ/رم/ = فعلن
گو/یی/ک/در/ = مستفعلن
ن/ظ/ری/ = فعلن
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
آن که با سوز درون دل ما ، بیگانه است
فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
(رمل مثمن مخبون محذوف)
آن/ک/با/سو/ = فاعلاتن
ز/د/رو/ن۲/ = فعلاتن
د/ل/ما/بی/ = فعلاتن
گا/نست۴/ = فع/لن ۵
درد بیخانه نمیداند و صاحبخانه است
در/د/بی/خا/ = فاعلاتن
ن/ن/می/دا/ = فعلاتن
ن/د/صا/حب/ = فعلاتن
خا/نست۴/ = فع/لن ۵
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
سید محمدرضا شمس (ساقی)
جمعه 1401/12/05
https://eitaa.com/arozghafie
۱ ـ #قاعده_حرف_ت
۲ً قاعدهی #اشباع
۳ ـ قاعدهی #نون_ساکن
۴ ـ قاعدهی #هجای_آخر_مصراع #اختیارات_وزنی
۵ ـ قاعدهی #ابدال #اختیارات_شاعری
📌در صورت نشر مطالب ڪانال در دیگر ڪانالها و گروههای مرتبط، حذف منبع شرعاً جایز نمیباشد و غیر اخلاقی است.
#درست_نویسی_2
نوشتن و تلفظ درستِ کلمات :
بَعضِ شما نباشه ❌
بهْ ز شما نباشه ✅
- بِه : بهتر ، برتر
پیار سال ❌
پیرار سال ✅
پیرار : قبل از پار ، دو سال قبل
تخمه ژاپنی ❌
تخمه جابانی ✅
جابان : نام منطقهای است در دماوند که در گذشته این محصول را تولید میکرد! به همین دلیل در زمانهای قدیم ، این محصول به عنوان "تخمه جابانی" شناخته میشد که با گذشت زمان ، کمکم تلفظ آن از تخمه جابانی به تخمه ژاپنی تغییر یافت و غلط است.
پهباد ❌
پهپاد ✅
- پ : پرنده
- ه : هدایت
- پ : پذیر
- ا : از
- د : دور
مخفف (پرنده هدایتپذیر از دور)
تیلیت ❌
ترید، تریت ✅ (آبگوشت و آبدوغ)
ضربالعجل ❌
ضربالاجل ✅ (مدت نهادن)
طاق زدن ❌
تاخت زدن ✅
تاخت : معاوضه کردن
خرتناق ❌
خرتلاق ✅
خرتلاق : حَنجره
تا خرتلاق خوردن
فلاکس چای ❌
فلاسک چای ✅
دیکس کمر ❌
دیسک کمر ✅
جد و آباد ❌
جد و آباء ✅
آباء : پدران
ظرص قاطع ❌
ضرس قاطع ✅
ضرس: دندان. ضرس قاطع تشبیهی از فردی است که با فشردن دندانهایش روی هم، هنگام صحبت، اطمینان از درستی کلامش را به مخاطب القا میکند.
راجبِ ❌
راجع به ✅
پیشِ قاضی و مَلَقبازی ❌
پیشِ غازی و معلقبازی ✅
غازی : “بندباز” (البته معنای دیگر جنگجو است) ؛ تعبیر عامیانه این است که "پیش کسی که روی بند معلق میزند و شیرینکاری میکند، معلقزدن هنرنمایی ناچیزی است!"
یا به عبارتی : "جلوِ توپچی ترقه در کردن"
معلق، گر زنی در نزد غازی
کنی با آبروی خویش، بازی
آموزش عروض وقافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام خدمت اعضای محترم کانال🌹
✅ به جهت جستجوی راحتتر در کانال ، مباحث مورد نظر خود را در عناوین لینکشده زیر 👇 پیگیری بفرمایید.
پیش گفتار :
(نظم)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(انواع قالب شعر)
(رباعی)
(دوبیتی)
(غزل)
(قصیده)
(مثنوی)
(قطعه)
(چارپاره)
(مسمط)
(قافیه)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(عروض)
ادامهی آموزش عروض
(هجای کشیده)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(اختیارات شاعری)
(اخیارات وزنی)
(اضطرارات وزنی)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(تعریف زحافات)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
قاعده حرف (ت) ، (د) ، (ک) و...
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(پرکاربرد ترین اوزان شعر فارسی)
(اوزان دوری)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(منظومه اجمالی عروض)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(بدیههسرایی چیست؟)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
(همقافیهها)
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
آرایههای ادبی
تشبیه و انواع آن
آرایهی حسآمیزی
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
تمرین 1
تمرین 2
تمرین 3
تمرین 4
تمرین 5
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
مطابقت نهاد و فعل
آشنایی با علائم نگارشی
انواع (ی) در زبان فارسی
درستنویسی 1
درستنویسی 2
درستنویسی 3
غلطهای رایج در زبان فارسی
آیا واژهی کاندید درست است یا کاندیدا؟
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
مطروحه چبست؟
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
مادهتاریخ 1
مادهتاریخ 2
مادهتاریخ 3
مادهتاریخ 4
مادهتاریخ 5
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
شرح بلاغی بیتی از مولانا
دکتر محمدی مبارز
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie
#درست_نویسی_3
یک روزی ❌
یک روز ✅
روزی ✅
اعتلاف ❌
ائتلاف ✅
سئوال ❌
سؤال ✅
حیز ❌
هیز ✅
دوست گرام ❌
دوست گرامی ✅
ناچاراً ❌
بناچار ✅
گاهاً ❌
گهگاه ، گاهی ✅
خواهشاً ❌
خواهشمندم ✅
پیشنهادات ❌
پیشنهادها ✅
گزارشات ❌
گزارشها ✅
فرمایشات ❌
فرمایشها ✅
حواسها ❌
حواس ✅
نواقصات ❌
نواقص ✅
نذورات ❌
نذور ✅
شؤونات ❌
شؤون ✅
وجوهات ❌
وجوه ✅
بوالهوس ❌
بلهوس ✅
امور مربوطه ❌
امور مربوط ✅
سِره وَ ناسِره ❌
سَره وَ ناسَره ✅
برحان ❌
برهان ✅
برحه ❌
برهه ✅
مطمعن ❌
مطمئن ✅
ملقمه ❌
ملغمه ✅
عایا ❌
آیا ✅
مشمّا ❌
مشمع ✅
توجیح ❌
توجیه ✅
بیافتاد ❌
بیفتاد ✅
بیافکند ❌
بیفکند ✅
بیاندیش ❌
بیندیش ✅
بیانداز ❌
بینداز ✅
شاعره ❌
شاعر ✅
معلمه ❌
معلم ✅
اینجانبه ❌
اینجانب ✅
آذوقه ❌
آزوقه ✅
اطاق ❌
اتاق ✅
اطو ❌
اتو ✅
باجناق ❌
باجناغ ✅
باطلاق ❌
باتلاق ✅
طپیدن ❌
تپیدن ✅
رطیل ❌
رتیل ✅
ذغال ❌
زغال ✅
ذباله ❌
زباله ✅
ذکام ❌
زکام ✅
عرابه ❌
ارابه ✅
ازدهام ❌
ازدحام ✅
بی مهابا ❌
بی محابا ✅
اقلاً ❌
حداقل ، دست کم ✅
اکثراً ❌
حداکثر ، غالباً ✅
چرخ و فلک ❌
چرخِ فلک ✅
درد و دل ❌
دردِ دل ✅
سلامتی ❌
سلامت ✅
اشگ ❌
اشک ✅
سرشگ ❌
سرشک ✅
لشگر ❌
لشکر ✅
عسگری ❌
عسکری ✅
استعفا داد ❌
استعفا کرد ✅
ا─━⊰═•••❃❀❃•••═⊱━─ا
آموزش عروض و قافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie
✅ انواع (ی) در زبان فارسی:
در دستور زبان فارسی حرف (ی) انواع مختلفی دارد که به برخی از پرکاربردترین آنها اشاره میشود.
1- ی #نکره مانند: کتابی (یک کتاب) ، کودکی (یک کودک) ناشناس
2- ی #وحدت (علامت یکی بودن، که بر یک نفر یا یک چیز یا مقدار دلالت دارد)
مانند: نصیحتی کنمت. یعنی یک نصیحت
یا مثلا پسته کیلویی(؟!) یعنی هر یک کیلو...
3- ی #مصدری مانند: خستگی، زیبایی، مردی (مردانگی)
#مردی نبوَد فتاده را پای زدن
گر دست فتادهای بگیری مردی
4- ی #لیاقت، به آخر مصدر افزوده شده و صفت لیاقت میسازد.
مانند: رفتنی، خوردنی، دیدنی
5- ی #نسبت مانند: تهرانی، مشهدی
(ی نسبت گاهی مفهوم فاعلی دارد مرد جنگی، گاهی معنی مفعولی دارد، تیرِ پرتابی، ارسالی، رازِ نهانی)
6- ی #بدل یا جانشین فعل (هستی) مانند: حاضری، خوبی، مردی
مردی نبوَد فتاده را پای زدن
گر دست فتادهای بگیری #مردی
7- ی #تعجب مانند: چه برف شدیدی!
8- ی #احترام مانند: مقام رهبری، نورچشمی، حضرت استادی
9- ی #شناسه فعل دوم شخص مفرد ماضی و مضارع
مانند: دیدی، خواندی، مینویسی و...
✅ توجه داشته باشید واژگانی که #قافیه میشوند اگر در اولین قافیه از یای #نکره و یا #وحدت استفاده شود انواع (ی) میتواند در قافیهها استفاده شود اما عکس آن خیر.
#نکره مانند: یاری، خاری، ماری، بهاری، چناری و ... که همه یای نکره هستند.
اما در قافیههای مانند: قناری، زاری، جاری، خماری، بردباری، اختیاری، و... نباید از #یای_نکره و #وحدت استفاده شود چون الحاقی هستند.
آموزش عروض و قافیه و...
سید محمدرضا شمس (ساقی)
https://eitaa.com/arozghafie