🔎نگاهی کوتاه بر جامعه شناسی زیارت اربعین
▫️زیارت اربعین را باید به عنوان یک پدیده جامعه شناختی و تمدنی مورد بررسی قرار داد. رویدادی که هرساله پرشورتر از سال های قبل محقق میشود و توجهات رسانه های داخلی و خارجی بینالمللی را به خود جلب می کند. نوع نوینی از زندگی و زیست جمعی که کثرت قابل توجهی را ذیل #وحدت و نه نسبیت شکل میدهد.
▫️یک ماکروجامعه دینی بدون مرزهای جغرافیایی و با محوریت مفهوم زیارت که به دلیل اتصال به امامت، در نگاه کلان از معنای شخصی و خنثی و فردی فاصله میگیرد. در این چارچوب مفهومی جدید، واژه " #مصرف" که یکی از محورهای تشخیص و تشخص انسان مدرن است، معنای نوینی ذیل فرهنگ و خدمت پیدا میکند و دیگر ذیل چرخه اقتصاد تعریف نمیشود.
▫️"من صاعد" به جای "من نازل"، تبلور پیدا میکند و مفهوم "خدمت به زائر" از مفاهیم منفعتپرستی(Utilitarianism) و لذتگرایی( hedonism) در روابط اجتماعی سبقت میگیرد و در واقع توسعه تمایلات و شخصیت انسانی محقق میشود. از تقسیم کار بیروح و خشک دورکیمی در ساخت جامعه به یک #مسئولیتپذیری_مقدس در سطح ارتباطات اجتماعی بدون مرز برای تحقق خارجی مفهوم زیارت ولو در یک بازه زمانی کوتاه منتقل میشویم.
▫️در واقع بعثت انسان معاصر را شاهد هستیم که از تن و بدن "خود" عبور کرده و برای حال خوب و آرامش و طی طریق "دیگری"(زائر) تلاش کرده و از بخش قابل توجه اقتصاد و زندگی روزمرهاش هزینه میکند. مفهوم زیارت، مناسبات فردی و اجتماعی بسیاری را تغییر میدهد و از کنش عقلانی و عاطفی و سنتی و حتی ارزشی ماکس وبر هم که بوی فردیت میدهند عبور میکند و یک #کنش_ارزشبار با هندسه تمدنی فرامرزی را صورتبندی میکند.
▫️در زیست اربعینی و ذیل مفهوم زیارت، دیگر خبری از #تودههای_تنها و انسان "دگرراهبر" سرگردان و از خودبیگانه "دیوید رایزمن" نیست و همه برای همدیگر تلاش میکنند و هر کسی بخشی از راه حل بوده و یک همگرایی مقدس و #غیرانتفاعی حاکم است.
▫️عواطفی که جاری و ساری است نه از سر ارتباطات قبیله ای و فامیلی و قومیتی و "گماینشافت" فردینادو تونیس که یک باور صادق موجه و یک معرفت عمیق و مقدس دلیل این صمیمیت می باشد. در واقع صمیمیت و محبت و خدمت ذیل مفهوم زیارت، جای رقابت داروینی و جامعه گزلشافتی مبتنی بر همکاریهای جبری و بدون عاطفه مدرن را گرفته است.
▫️الغرض که این حجم از تغییر و تحول در پی ظهور یک پدیده همچون زیارت اربعین و در واقع خلق یک انسان و جامعه متفاوت از عصر تکنوفیلیها(فناوری زدگان)، میطلبد که بازخوانی مجدد و مستمری صورت بگیرد که علت ها و پیامدهایش در ساحت جامعه شناختی و روانشناختی و مدیریتی و تمدنی، مستعد تولد جامعه نوینی بوده و نوید انسان جدید و تمدن بهتری دارد.
#اربعین
#زیارت
✍علیرضامحمدلو
🆔@asre_tabyin
🔻چگونه #انگاره_دین در جامعه مبتلا به کلیشه محدودیت و مانعیت میشود؟ طی چه فرایندی از دین، تصویری همچون یک قفس آهنین در اذهان عمومی برساخته و برجسته میشود؟
🔸نقدی بر یک اثر سینمایی ایرانی به بهانه بازنمایش و اکران عمومی در پلتفرمهای نماوا، فیلیمو و روبیکا که در #پُست_بعدی مطالعه بفرمایید:👇👇👇
🆔@asre_tabyin
عصرتبیین عصررسانه
🔻چگونه #انگاره_دین در جامعه مبتلا به کلیشه محدودیت و مانعیت میشود؟ طی چه فرایندی از دین، تصویری همچ
🔎مغز استخوان یا استخوانی گلوگیر به نام دین/ جای خالی دین در سینما به عنوان بخشی از راه حل نه صورت مساله
▫️مغز استخوان فیلمی ایرانی است که توسط حمیدرضا قربانی در سال ۱۳۹۸ ساخته شده و در سی و هشتمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر اکران شد. این فیلم به دلیل شیوع ویروس کرونا، در تاریخ ۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ به اکران عمومی درآمد. از مردادماه سال جاری نیز در پلتفرمهای نماوا، فیلیمو و روبیکا نیز، اکران و بازنمایش مجازی این فیلم صورت گرفته است. بازیگران قابلی همچون جوادعزتی، بابک حمیدیان، پریناز ایزدیار، نوید پورفرج و بهروز شعیبی هم در این فیلم، ایفای نقش کردهاند.
▫️داستان این فیلم سینمایی درام و اجتماعی، درباره بهار(پریناز ایزدیار) مادری است که پسرش پیام به بیماری سرطان مبتلا شده و پزشکان، تمام راههای ممکن برای بهبودی پیام را رفتهاند اما هیچ راهی برای درمان او غیر از استفاده از بانک خون بند ناف پیدا نکردهاند. این درحالی است که بهار از همسرش(جواد عزتی) جدا شده و با همسر فعلی خود حسین(بابک حمیدیان)، زندگی میکند. از طرف دیگر پدر پیام(جوادعزتی) به جرم قتل و تجاوز تا یک ماه دیگر اعدام خواهد شد. بهار مجبور میشود برای به دنیا آوردن فرزند جدید خود، علیرغم میل قلبی خود و همسرش، از هم جدا شوند تا بار دیگر با پدر پیام ازدواج کند...
▫️این سناریو اگرچه به لحاظ دراماتیک بودن و خط تعلیق، دارای کشش بالا و جذابیت ویژهای است اما سوال اینجاست که چه انگارهای را در متن و فرامتن خود به ذهن مخاطب متبادر میکند؟ گره زایی و گره زدایی جذاب و پرکشش، هنر فیلمنامه و کارگردان است اما به چه قیمتی؟ آیا جز این است که #تقابل_دین_و_زندگی را به تصویر کشیده است و شریعت را مانع یا دست کم مقابل حیات مطرح کرده است؟
▫️بارها در طول فیلم شاهد هستیم که به شرع و قانون طعنه میزند و باورهایی همچون "توکل به خدا" و "دعا برای شفای بیماران" را امری بیخاصیت و زبان مادربزرگ ها معرفی میکند. تحقیر و ناتوانی و دست بسته دین در سایه سنگین علم و دانش را در دیالوگ بهار با پزشک معالج کاملا می توان حس کرد. از طرفی قانون را امری دست و پاگیر دانسته و به دلیل خطاهای متعدد سیستم قضایی و حقوقی، دور زدن و عبور از قانون را روا و صواب به تصویر میکشد که در جابجایی تاریخ طلاق و عده شرعی بهار از طریق رانت قضایی قابل مشاهده است.
▫️وقتی که وکیل دادگاه برای بهار، غیرشرعی بودن این نوع ازدواج را بدلیل تمام نشدن عده شرعی او متذکر میشود، بهار نیز مملو از احساسات و هیجان با پیش کشیدن اهمیت حیات و زندگی فرزندش و زمان نزدیک اعدام مجید(همسرسابقش)، تصویر دیگری از مانع و دست و پاگیر بودن شریعت را به مخاطب منتقل کرده و مجوز عبور از احکام دین را با همراهی و البته اکراه وکیل دادگاه صادر میکند.
▫️صحنه و سکانس دیگری که نشان از تقابل دین و زندگی در مغز استخوان دارد، بخش پایانی است که بهار برای ملاقات شرعی با مجید، وارد زندان میشود و چادر مشکی به سر میکند و طول سالن را با حرکت آهسته کارگردانی شده و "کاراکتری چادری" طی میکند. از #همنشینی_نماد_چادر_و_زندان که بگذریم، دست ردی که مجید به سینه بهار میزند محل تامل است. مجید که نماد جنون و تیمارستان و تا آن زمان متهم به قتل بود، فاز #غیرت برمیدارد و با منبری غرا و زبانی بدون لکنت و عاری از بیماری احتمالا بدلیل مصرف قرص اعصاب، به بهار درس #ناموس و شریعت میدهد!
▫️فارغ از این تقابل های مهندسی شده و دراماتیک میان دین و قانون و زندگی در فیلم مغز استخوان و پایان بازی که به سبک اصغرفرهادی شاهد بودیم و تکلیف چندین نفر و مساله که در انتهای فیلم مشخص نشد، تمام سخن اینجاست که چرا در سینمای جمهوری اسلامی ایران، دین به عنوان صورت مساله و چالش درماتیک مطرح میشود نه به عنوان بخشی از راه حل؟
▫️چه بسا یکی از تعریف های کاربردی برای سینمای دینی این باشد که در سناریوها و پیرنگهای داستانی، دین را به عنوان #پازل_رهایی_بخش و در یک کلام، "بخشی از راه حل" در پرده نهایی فیلمها طرح نماییم. روشن است که انگارهسازی از دین و سایر کلان روایتهای اجتماعی و سیاسی و فرهنگی در همین فیلم و سریال ها صورت میگیرد و تثبیت و تعمیم داده میشود.
✍علیرضامحمدلو
🆔@asre_tabyin
جنادة بن ابیامیه میگوید:
زمانی که امام حسن مجتبی علیهالسلام در بستر شهادت افتاده بودند، خدمتشان رسیدم و به ایشان عرض کردم: ای پسر پیامبر! مرا موعظه کن و پندی بیاموز
امام حسن علیهالسلام فرمود:
💠بدان که در حلال دنیا حساب وجود دارد و در حرام آن کیفر و در شبههناک آن بازخواست. پس دنیا را به منزلهی مردار نگاه کن و از آن به قدری بسنده کن که سرپایت نگه دارد؛ تا چنانچه حلال بوده باشد، در آن زهد پیشه کرده باشی و چنانچه مورد بازخواست باشد، بازخواست آن، اندک باشد.
💠اگر خواهی که بیخویشاوند سربلند باشی و بدون اقتدار هیبت داشته باشی، از خواری معصیت خداوند بیرون شو و در عزت اطاعت خدای بزرگ درآی و وقتی نیازی تو را درگیر همنشینی با دیگران کرده با کسی همنشین باش که اگر همدم او شدی سربلندت کند و اگر خدمتش کردی، هوایت را داشته باشد و اگر از وی کمک خواستی یاریت کند و اگر سخن گفتی، کلامت را تصدیق کند و اگر پیوند بستی هیمنهات افزون شود و اگر دست به سویش دراز کردی برای دست دراز شدهات احترام و ارزش قایل شود و اگر در تو شکستگی پدیدار شد، جبرانش کند و اگر از تو نیکی دید، به حسابش آرد و اگر از او درخواستی کردی، دریغ نکند و #اگر_از_او_خاموش_ماندی، با تو سخن گوید و اگر اتفاق ناخوشایندی برایت پیش آمد، غمخوارت باشد.
... راوی میگوید: (سپس) امام حسن علیهالسلام نفسش بالا نیامد و رنگش به زردی گرایید به صورتی که برای جان ایشان ترسیدم.)
🆔@asre_tabyin
هدایت شده از تبلیغات اسلامی خوی🇮🇷
💢در نشست فرهنگی "بازخوانی صنعت هنر و ورزش در عصر رسانه" با حضور حجت الاسلام علیرضا محمدلو کارشناس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی مطرح شد:
▫️حجت الاسلام محمدلو گفت: در عصر رسانه مهمترین اتفاقی که رخ میدهد مهندسی ذهن ها و ذائقه هاست که منجر به مدیریت رفتارها میشود.
▫️این کارشناس رسانه همچنین درباره تاثیرات و نقش رسانه ها در #هویت_سازی افزود: موج سوم، عنوان عصر و دوره ای است که اطلاعات حرف اول را می زند و آنگاه که اطلاعات در قالب سرگرمی یا فرم هنری در میآید، بطور غیرمستقیم و ناخودآگاه، ذهنیت و شخصیت افراد و افکارعمومی را تسخیر میکند.
▫️این پژوهشگر علوم اجتماعی با اشاره به برخی فیلم های سینمایی و همچنین سریال ها و انیمیشنهای خارجی گفت: اساسا در عصر جدید، تولید قدرت به شیوه نرم رقم میخورد و #انگارهسازی از مسیر تصاویر و نمادها محقق میشود. ۱.توجه، ۲.تخیل و ۳.تعقل جامعه از اوایل دوران کودکی شکل مییابد و به اصطلاح روانشناسی، طرحواره شخصیتی در بستر دیجیتال خلق میشود که نیاز به رژیم مصرف و سوادرسانه ای را برای خانواده، ضروری میسازد.
▫️مدرس رسانه در انتها با تاکید بر اینکه هنر و ورزش از قالب تفریح و #سرگرمی خارج شده و تبدیل به صنعت و حرفه شده اند افزود: با توجه به آینده پژوهی الوین تافلر مبنی بر اینکه در آینده بشر، شاهد #کلبههای_الکترونیک خواهیم بود و کنشهای اساسی انسان در بستر تکنولوژی رقم خواهد خورد، بایستی مواجهه هوشمندانه و نه از ترس یا شیفتگی با این پدیده برقرار کرد.
#بانوان_هنرمند
#بانوان_ورزشکار
___________________________
به جمع ما بپیوندید👇👇👇
🌎@tablighateslamikhoy
#سلبریتی_شناسی
🔎پدیدارشناسی سلبریتی به بهانه انتشار کلیپی درباره محمدرضا گلزار
پیت وارد در کتاب خدایان بدکردار که دکتر احسان شاه قاسمی ترجمه کرده از قول روجک، شهرت را به سه گونه مختلف تقسیم می کند: نسبت دار، بدست آمده و منتسب.
1⃣ #شهرت_نسبتدار که وام دار نژاد و موقعیت خانوادگی است که منهای توانایی شخصی، بتدریج کم فروغ خواهد شد. 2⃣ #شهرت_بدست_آمده که نتیجه مستقیم تلاش و دستاورد کامل یک شخصیت است و حول موفقیت های افراد شکل میگیرد که با عنوان ستاره یا قهرمان و پهلوان از آنها نام میبریم. 3⃣#شهرت_منتسب که ماحصل جهان مدرن بوده و از کانال بازنمایی رسانهای محقق میشود. روجک آنها را سلبریتک می نامد و میگوید: اینها ابزارهای فرهنگی هستند که پیرامون ارتباط جمعی و اصالت نمایشی سازمان یافته اند.
پس #تفاوت_سلبریتیهای_امروزی با ستاره ها و #قهرمانان_دیروزی که هر دو، انسان مشهور محسوب میشوند، در نسبتی است که میان محبوبیت یا شهرت آنها با میزان موفقیت شان وجود دارد. اما جامپ و پرشی که سلبریتی های سوار بر بازنمایی های رسانه ای در کسب شهرت یا محبوبیت داشته اند چگونه رقم میخورد؟
ادامه یادداشت را در پُست بعدی مطالعه بفرمایید.👇👇👇
🆔 @asre_tabyin
عصرتبیین عصررسانه
1⃣ #ریچارد_دایر با دست گذاشتن بر کلیدواژه هویت میگوید: علاقه ما به سلبریتی ها، کمتر، از اینکه آنها کیستند و یا چه دستاوردی داشته اند و بیشتر، از آنچه آنها بازنمایی می کنند می آید: ستاره ها چیستی انسان بودن در جامعه امروز را مفصل بندی میکنند؛ یعنی آنها انگاشت خاصی که ما از شخص یا فرد داریم را بیان میکنند.
🔸او اضافه می کند که آنها جنبه هایی از زندگی را اجرا می کنند که برای ما مهم اند و ادعا میکند که ستارهها” تن یافتگی مقوله های اجتماعی” از جمله نژاد، طبقه، قومیت جهتگیری جنسیتی و دیناند. به تعبیری #هویت_سازی و فردسازی میکنند و این برای ادراک بشری مهم و جذاب است.
2⃣ یک پله بالاتر از هویت، #ایده_بازنمایی میگوید آنچه در گفتمان رسانه ها رسانش میشود نه تصاویر خاص سلبریتی ها بلکه معناهایی است که به سلبریتی ها پیوست میشود. مثلا معنای مادر، عشق، سرزمین و بسیاری از مفاهیم را در گُرده سلبریتی ها معنا میکنیم و همین پدیدهها می توانند با تغییر گفتمانی در پیج شخصی یا رفتار اجتماعی خود، تمام این مفاهیم استراتژیک ساخته شده را تحریف و تخریب نمایند. قدرت معناسازی از سلبریتی ها پدیدههای فرهنگی استراتژیک میسازد.
3⃣#هال می گوید: فرهنگ نه در رمان ها و نقاشی ها که در کردارها دیده میشود. #کردارهای_رسانهای بدلیل اندرکنش های فرا اجتماعی به تعبیر #کریس_روجک، که همان صمیمیت های از راه دور خوانده و ترجمه میشود، سمت و سبک زندگی افراد را جهت میدهد و صورتبندی میکند.
🔸اوج همذات پنداری با کردارهای سلبریتی ها را در میان برخی از افراد کم سن و سال جامعه شاهد هستیم که تبدیل به موج فرهنگی در فضای مجازی میشوند که نمونه های آن را در امثال ساسی مانکن و…تجربه کرده ایم.
4⃣از نظر #دانیل_بورستین، سلبریتی ها #جعل میشوند. او می گوید: سلبریتی کسی است که برای مشهور بودنش مشهور است. این شخصیت های مصنوعی، #سوار_بر_جذابیتهای_زنجیرهای همچون قیافه و استایل کیف و کفش و لباس و ارتباطات، بدلیل بده بستانی که مخاطب با سلبریتی در جهان تخیلی اش شکل داده، شخصیت مخاطب را تسخیر میکند.
5⃣برخی معتقدند که سلبریتی ها، #شبه_دین بوده و فرادین عمل میکنند. در مخاطب، نوعی سرسپردگی ایجاد میکند و معناسازی با چاشنی حواس پرتی صورت میگیرد. با این توضیح که دین دارای گرانش و وزن و جدیت خاصی است و در تلاش است که نقش و سهمی در حل مسائل اجتماعی داشته باشند و طبیعتا با آگاهی و خودآگاهی و توجه همراه میشود. #فرهنگ_شهرت به وسیله گونه ای از بیتوجهی شناخته و شمرده میشود.
6⃣ فرهنگ شهرت مبتنی بر خودشیفتگی است و #سندروم_نارسیسیم را ترویج میکند. واکنین میگوید: چون فرددخودشیفته از همه نوع توجه و دوست داشته شدن لذت میبرد و مثلا به یک میزان از اینکه از او بترسند یا دوستش داشته باشند خوشش میآید برایش مهم نیست که آنچه درباره او منتشر میشود دروغ باشد. اساسا تمرکز سلبریتی ها بر #اقتصاد_توجه بوده و دغدغه مرکزی آنها دیدهشدن حداکثری است.
🔸با همه این تفاسیر که در نقد سلبریتی و نه ستاره یا قهرمان مطرح گردید باید اذعان داشت که سلبریتی به معنای خاص شهرت منتسب، برای هر جامعه میتواند فرصت تلقی شود بشرطی که در خدمت معانی عمیق قرار بگیرد و ریل تربیت و ساخت این پدیدهها بگونهای رقم بخورد که یا پارادوکسی در زندگی شخصی و حرفه ای آنها مشاهده نشود و یا اینکه طبق قوانین مشخصی، پسلرزههای سیاسی و فرهنگی آنها کنترل شود که در ساحت فرهنگ عمومی یا انتخابات و اعتراضات و حوادث اجتماعی مختلف مثل زلزله و سیل و…شاهد #کنشگری_منفی و تولید گسل اجتماعی از جانب آنها نباشیم!
✍علیرضامحمدلو،پژوهشگر رسانه و علوم اجتماعی
🆔 @asre_tabyin
🔎چرا سالگرد اغتشاشات، مبتلا به خاموشی شد؟
۱.کشته سازی صورت نگرفت.(لمپنهای تروریست)
۲.بهانه دلاری یا شوک اقتصادی در کار نبود.(چاشنی شتاب دهنده)
۳.روایت سازی، بی سوژه ماند.(رسانههای معاند)
۴.سفره موج سواری برخی،خالی ماند.(سلبریتی)
۵.بازار تئوری بافی کساد شد.(روشنفکران)
▫️پنج ضلعی اغتشاش تکمیل نشد.
✍علیرضامحمدلو
https://virasty.com/alireza31314/1694968680975763163
🆔 @asre_tabyin
هدایت شده از تبلیغ نوین
اداره تبلیغ در رسانهها و فضای مجازی، معاونت تبلیغ و امور فرهنگی جامعةالزهرا سلاماللهعلیها برگزار میکند:
🔰کارگاه کاربردی عملیات رصد و دادهکاوی
⚪️ سرفصلهای دوره:
✔️ضرورت رصد، دادهکاوی و آسیب شناسی رصدهای امروزی
✔️انواع و مدلهای رصد و دادهکاوی
✔️فرآیند کلی رصد، دادهکاوی و اوسینت
✔️بررسی نمونه کارهای رصدی و آشنایی کلی با تحلیل مضمون دادهها
🟤 برگزاری به صورت آنلاین
🟣شروع کارگاه: از ۶ مهرماه، روزهای دوشنبه و پنجشنبه ساعت ۱۵ الی ۱۷
🟢 تعداد جلسات: ۶ جلسه
🟠 استاد: جناب آقای محمدلو
🟤شرط دریافت گواهی پایان دوره، تأییدیه فعالیت های رصد از طرف استاد
🟣بعد از اتمام کارگاه، قبول شدگان میتوانند به گروه متفکران تشکیلات در فضای مجازی وارد شوند.
⚪️این کارگاه تکمیلی است و بعد از ثبتنام محتوای رصد مقدماتی به عزیزان تحویل داده میشود.
🔵مهلت ثبتنام: از ۲۶ شهریور تا ۳ مهرماه
🔴 جهت ثبتنام به سامانه تبلیغ نوین و فضای مجازی مراجعه فرمائید
http://novin.jz.ac.ir
کانال اطلاع رسانی تبلیغ نوین جامعة الزهراء سلاماللهعلیهادرایتا ⬇️⬇️
@jz_resane
▫️به بهانه #هفته_دفاع_مقدس، پای فیلم ایرانی دسته دختران در پلتفرم روبیکا نشستیم و نقد و نظرات را هم خواندیم. ایده هایی که برای ارتباط گرفتن نسل نو با موضوع جنگ و دفاع مقدس ضروری بوده و البته نیاز به ترمیم و تقویت و تکثیر دارند و از این جهت حائز اهمیت و قابل تقدیر هستند. اما بدانیم و میدانیم که سینما از گلوگاههای فرهنگ سازی و تولید باور محسوب میشود و گاهی نقطه شروع چالش های اجتماعی و تصویرسازی های غلط همینجاست.
▫️اما برآیند بررسی ها اینکه، بلحاظ ایده و ساخت بسیار قابل تمجید و تقدیر بود ولی به لحاظ روایت و شخصیت پردازی اصلا تعریفی نداشت و از فیلم سینمایی #ویلاییها که اثر قبلی خود کارگردان بود، پسرفت روایی و دراماتیک نشان میداد. نقص جدی در ردیف روایت ضعیف و شخصیت پردازی ناقص، ذهنیت سازی و کلیشه سازی بدی بود که در متن و نشانه های فیلم به چشم میخورد.
نقد و بررسی این فیلم سینمایی ایرانی را در #پست_بعدی مطالعه بفرمایید:
🆔 @asre_tabyin