#حج (۵)
#عرفات
🔻عمل دومی که حاجی باید بعد از تمامکردن عمرهی تمتع انجام دهد، وقوف در سرزمین عرفات است. «عرفات» یعنی شناخت. حُجاج باید از ظهر تا مغربِ روز نهم ذیالحجه در این سرزمین مقدس توقف کنند.
🔹در واقع این سرزمین، نمادی از شناخت خداست. کسیکه با شناخت اندکی وارد مسجدالحرام شده است، راهیِ عرفات میشود تا خالق خود را بهتر بشناسد.
🔸از نظر جغرافیایی، سرزمین عرفات بیرون از حرم است. حاجی در ابتدا باید در عرفات وقوف کند و سپس برای وقوف در مشعر، به آن سرزمین وارد شود و با داخل شدن به مشعر، وارد حرم میشود.
✅در واقع، تقدم وقوفِ در عرفات بر وقوفِ در مشعر، دلالت میکند بر تقدم رُتبیِ شناخت بر بندگی: تا انسان از خالق خویش شناخت حاصل نکند، نمی تواند به مقام عبودیت دست یابد.
👈بنابراین کسیکه میخواهد بندهی خوبی برای خداوند باشد، باید ابتدا او را بشناسد و بر مبنای این شناخت، به عبادت بپردازد. گفتن ندارد که خدای ناشناخته را نمیتوان به شایستگی پرستید.
🔰در مقایسه با مشعر، حاجی در صحرای عرفات مدت طولانیتری وقوف میکند: حدود نصف روز در عرفات و حدود یک و نیم ساعت در مشعر. این نشان میدهد که شناخت خدا به وقت بیشتری نیاز دارد. اصل و ریشهی عبادت نیز همین شناخت است.
@ostadmahdavi_ir
#حج (۶)
#عرفات
#خروج_از_حرم_مقدمه_معرفت_اندوزی
🔻حرم امن الهی، شامل مسجدالحرام و مکه معظمه و حوالی آن تا محدودهای معیّن است که مرز را با خارج حرم «اَدنَی الحِلّ» میگویند.
🔹این محدوده با نشانههایی مشخص شده است؛ بنابراین حرم امن از طرف منا و مشعر، تا انتهای مشعر ادامه دارد؛ اما بعد از آن و نیز سرزمین عرفات از محدودهی حرم خارج است.
🔸بنابراین، به خلاف مشعرالحرام که کاملاً در حرم امن قرار دارد، سرزمین عرفات خارج از حرم الهی است. قرآن کریم حرم امن را اینگونه توصیف میکند: «وَ مَن دَخَلَهُ کانَ آمِناً»؛ و هر کس داخل آن [خانهی خدا] شود، در امان خواهد بود.
👈حاجی برای اذن ورود به مشعرالحرام که جزئی از حرم است، به شناخت صاحبخانه نیاز دارد؛ از اینرو در ابتدا برای شناخت خداوند، به بیرون حرم میرود و در عرفات وقوف میکند و سپس، با معرفتی که از خدای سبحان پیدا کرده است، پا به خانهی امن الهی میگذارد.
✅شناخت پروردگار اولین هدف خلقت انسان است که در دوازدهمین آیهی سوره طلاق اینگونه به آن اشاره شده است: خدا همان کسی است که هفت آسمان و همانند آنها هفت زمین آفرید. فرمان [خدا] در میان آنها فرود میآید، تا بدانید که خدا بر هر چیزی تواناست و به راستی دانش وی هر چیزی را در بر گرفته است.
👈اینکه فرمود خلقت جهان و فرمانهای الهی، همه، مقدمهای است برای آگاهی شما از قدرت و علم خداوند متعال، معنایش این است که علم انسان به خدای تبارکوتعالی و صفات او، هدف خلقت همهی جهان و از جمله انسان بوده است.
@ostadmahdavi_ir
#حج (۷)
#مشعر
🔻پس از اینکه در عرفات بر شناخت حاجی افزوده شد، او پا به وادی مشعر میگذارد و باید از نیمهی شب دهم تا اذان صبح روز یازدهم در آن مکان پُر رمز و راز چند ساعتی بیتوته کند.
🔹وادی مشعر نمادی از بندگی و ذکر خداست. مستحب است حاجیانی که شبهنگام به آنجا میرسند، تا صبح به عبادت خدا مشغول باشند.
🔸بالاخره فجر صادق نمایان میشود و اذان صبح فرا میرسد. در این هنگام، باید به نیت وقوف، تا طلوع آفتاب در مشعر بماند. مدت زمان بیتوتهکردن حاجی در شب دهم، گاهی بیشتر از وقوف از اذان صبح تا طلوع آفتاب است؛ ولی گاهی هم در مسیر حرکت از عرفات به مشعر، نزدیک اذان صبح به مشعر میرسد؛ پس مدت بیتوتهی حاجی تا اذان صبح کمتر از وقوف او تا طلوع آفتاب میشود. همچنین مستحب است از سرزمین مشعر، هفتاد ریگ برای سنگزدن به شیطان جمع کنند.
@ostadmahdavi_ir
🔻راه معیت و همراهی با اهلبیت(علیهمالسلام) در کلام امام جواد(علیهالسلام)
▪️شهادت مظلومانه حضرت امام جواد(علیهالسلام) را به محضر فرزندشان امامعصر(ارواحنافداه) و محبین و ارادتمندان به آن حضرت تسلیت و تعزیت عرض میکنیم.
@ostadmahdavi_ir
🔻امام جواد(علیهالسلام) در شهر بغداد بودند و بسیار تعظیم و تکریم میشدند. شخصی به نام حسین مُکاری میگوید:
در دلم گفتم امام جواد(علیهالسلام) با وجود این وضع و بزرگداشتی اینگونه، هرگز به وطن خودشان باز نمیگردند. حتماً در بغداد خواهند ماند.
🔹گویی امام(علیهالسلام) از دلم خبر داشتند؛ زیرا بلافاصله رو به من کردند و فرمودند:
«ای حسین، نان جو با نمک نساییده در وطن جدّم پیغمبر، در دل من محبوبتر از این موقعیتی است که تو میبینی!»
@ostadmahdavi_ir
#حج (۸)
#مشعر۱
#ورود_به_حرم
🔻خداوند هدف از خلقت را بندگی خدا بیان میکند: «وَ ما خَلَقْتُ الجِنَّ وَ الإِنْسَ إِلّا لِیَعبُدُونَ»؛ جن و انس را نیافریدم، مگر برای اینکه مرا عبادت کنند.
🔹این عبادتها به صورت دومرحلهای انجام میشود: عبادتهای انسان از هنگام بهدنیا آمدنِ او تا فرا رسیدن بلوغ، تمرینی یا تشریعی است؛ اما از بلوغ به بعد، عبادت فقط تشریعی و حقیقی است. البته از این دو حرکت، حرکت دوم اصلیتر است و مهمتر.
🔸مرحلهی قبل از بلوغ و مرحلهی بعد از آن، همان دو مرحلهای است که نماد آن در سرزمین مشعر تجلی کرده است؛ یعنی حاجی در ابتدا که وارد مشعر میشود، از نصف شب تا طلوع فجر، اندکی تمرین عبادت کرده و سپس از اذان صبح تا طلوع آفتاب در آنجا وقوف میکند و به ذکر الهی میپردازد.
👈باید دانست که حاجی با ورود به سرزمین مشعر، واردِ حرم امن الهی هم شده است و قبل از مشعر، خارج از حرم محسوب میشود. همچنین سرزمین مشعر، یگانه سرزمینی است که پروردگار سبحان، به ذکر الهی در آن دستور داده است: «فَإِذا أَفَضتُمْ مِن عَرَفاتٍ فَاذْکُرُوا اللهَ عِنْدَ الْمَشعَرِ الْحَرامِ»؛ پس هنگامی که از عرفات کوچ کردید، خدا را نزد مشعرالحرام یاد کنید.
@ostadmahdavi_ir
#حج (۹)
#مشعر۲
🔻ورود به مشعر، نمادی از آمدن به دنیا
👈از زمان ورود شبانه حاجی به مشعر تا اذان صبح، نماد همان تولد در تاریکیِ نادانی تا زمان بلوغ است: همانطور که زمان ورود حاجیان به سرزمین مشعر متفاوت است و حاجیان از اوایل شب تا طلوع فجر دستهدسته وارد مشعرالحرام میشوند، ورود انسانها به دنیا و تولد آنها نیز پی در پی است.
🔻کوتاهی عمر
👈وقوف در مشعر از اذان صبح تا طلوع آفتاب، نمادی از زمان بلوغ تا مرگ انسان است. زمان بلوغ انسان تا آخرین لحظهی عمرش، در همان یکساعتونیمِ وقوف در مشعرالحرام خلاصه شده است: همانطور که حاجی در مشعر باید به ذکر الهی مشغول باشد، در طول عمر خود باید به بندگی خدا مبادرت ورزد. اگر «عبدالله» بشود، «عندالله» خواهد شد و به مقام جنباللهی خواهد رسید.
🔻تاریکی شب؛ نشانهی جهالت
👈هنگامیکه حاجی پا به سرزمین مشعر میگذارد، تاریکیِ شب همه جا را فرا گرفته است و بسیاری از چیزها برایش واضح نیست. اگر خوب به دنیا نگاه کنید، ندانستن وظیفه یا غفلت از آن، به راحتی در بسیاری از مردم دیده میشود. اکثر انسانها راه صحیح زندگی تا رسیدن به مقصد نهایی را به خوبی نمیدانند یا اگر میدانند، در غفلت از آن به سر میبرند. غفلت و جهل انسانها به مثابهی قرار داشتن در تاریکی و سردرگمی است. با این بیان، تاریکیِ شب نمادی از تحیّر انسانها در تشخیص وظیفه و صراط مستقیم است. حقیقتا بیشترِ انسانها در دنیا در غفلت به سر میبرند و اهمیت سرمایهی بندگی خدا برایشان روشن نیست؛ از این رو به واقع در سرگردانی عمیقی روزگار میگذرانند.
البته در همان شب و همان لحظههای نورانی، عدهی اندکی را میبینید که در میان جهل و غفلتِ دیگران به بندگی خدا مشغولاند: نماز میخوانند، دعا میخوانند، گریه میکنند و ذکر میگویند.
اینان همان کسانی هستند که در عرفات، خدای خود را خوب شناخته و با معرفت بیشتری به مشعر پا گذاشتهاند. به فرمودهی پروردگار بلندمرتبه:«وَ مِنهُم سابِقٌ بِالخَیراتِ بِإِذنِ اللهِ ذلِکَ هُو الفَضلُ الکَبیرُ»؛ و برخی از آنان در کارهای نیک به فرمان خدا پیشگاماند و این، خود، توفیق بزرگ است.
@ostadmahdavi_ir
#حج (۱۰)
#مشعر۳
🔻آمادگی برای طاغوتستیزی(تبرّی)
👈حاجیان در مشعر فقط به ارتباط با خالق مشغول نیستند؛ بلکه زمانی از وقت خود را هم به آمادگی برای رویارویی با دشمن میگذرانند؛ زیرا مستحب است از سرزمین مشعر، هفتاد ریگ برای سنگزدن به شیطان جمع کنند.
مشعرالحرام نمادی از بندگی انسان در دنیا بود. جمعآوری ریگ از آنجا برای مواجهه با دشمن، به این معناست که انسان باید در همین دنیا به ستیز با طاغوت و شیاطین بپردازد و خودش را برای مبارزهی با دشمن آماده کند تا با برداشتن موانع بندگی از سر راه سیر و سلوکش، بتواند خدا را عبادت کند.
پس عبادت خدا، به ذکرگفتن و نمازخواندن منحصر نیست و مبارزه با دشمن به انجام وظیفهی سیاسی و اجتماعی نیز نوعی عبادت و امتثال فرمان الهی است.
🔻مسلحشدن مخفیانه
👈برداشتن سنگ به منزلهی تهیهی اسلحه است. اینکه حاجی باید در تاریکی شب به جمعآوری آن بپردازد، نشانگر این است که انسان باید مخفیانه و به دور از چشمان دشمن، خود را مسلح کند تا دشمن به تعداد و نوع اسلحهاش پی نبرد.
همچنین حاجی میداند تعداد سنگی که واجب است در طول مدتِ انجام اعمال سرزمین منا به شیطانهای سهگانه بزند، ۴۹ عدد است؛ ولی برای این کار مستحب است ۷۰ عدد ریگ جمع کند.
این کار به این معناست که اسلحهی مومن در مواجهه با دشمن، همیشه از مقدار احتیاج او باید بیشتر باشد؛ چنانکه عدد ۷۰ عدد کثرت نیز هست؛ یعنی ذخیرهسازی اسلحه نباید محدود و به تعداد خاص باشد.
✅قرآن کریم در سورهی انفال آیه ۶۰، بندگان خدا را برای آمادگی در برابر دشمن تحریک و تهییج میکند: و هر چه نیرو و اسبهای آماده در توان دارید، بسیج کنید تا با این [تدارکات]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان] دیگری غیر از ایشان را بترسانید؛ دشمنانی که شما نمیشناسیدشان و خدا آنان را میشناسد. هر چیزی در راه خدا خرج کنید، پاداشش به خود شما باز گردانیده میشود و بر شما ستم نخواهد رفت.
🔰توجه کنید که بعد از جمعآوری اسلحه، فرصت کمی تا زمان مبارزه با دشمن باقی است تا حاجی به سرزمین منا برود و جمرهی عقبه را سنگسار کند؛ چنانکه در همان لحظه های نخستِ صبح ظهور حضرت مهدی(علیهالسلام)، مبارزه با شیطان آغاز میشود. خداوند نیز به فرصت اندک دشمنان، اینگونه اشاره میکند: «فَمَهِّلِ الکافِرینَ أَمهِلهُم رُوَیداً»؛ پس کافران را مهلت دِه و کمی آنان را به حال خود واگذار.
🔻ورود به شب عید قربان
👈زمانیکه حاجی در سرزمین مشعر به سر میبرد، شب دهم ذیالحجه است و شب عید قربان، رفتهرفته شب سپری میشود و طلوع آفتاب عید همهجا را نورانی میکند.
در واقع طیشدن زمان و رسیدن به عید، امری خارج از اختیار حاجی است. این مطلب کنایه از آن است که گذران عمر انسان در دنیا در اختیار او نیست و او بخواهد یا نخواهد، این مدت را خواهد گذراند تا به طلوع صبح ظهور برسد: «اَ لَیسَ الصُّبحُ بِقَریبٍ»؛ آیا صبح نزدیک نیست؟
«انَّهُم یَرَونَهُ بَعِیداً وَ نَراهُ قَریباً»؛ به تحقیق، آنها آن روز را دور میبینند و ما آن را نزدیک میبینیم.
@ostadmahdavi_ir
#بهره_مندی_دهه_اول_ماه_ذی_الحجه
🔻برای دهه اول ماه ذیالحجة اعمالی را پیشنهاد میدهم که در صورت تمایل انجام دهید:
🔹از بهترین اعمال، تقید به نماز اول وقت است. انسان باید خود را در دورۀ سال مقید به نماز اول وقت کند؛ اما اگر کسی این کار را هنوز نکرده است، برای شروع این دهه از مواقع دیگر بهتر است. سعی کنید برای خود مشغلهای فراهم نکنید، با کسی وعده نگذارید و وقت نماز صبح و ظهر و شب را حفظ کنید.
🔹ادای نوافل شبانهروز است که تعداد رکعتهایش دو برابر نماز واجب است. هفده رکعت نماز واجب داریم و سیوچهار رکعت نافله. در این ایام، به خواندن این نوافل هم خیلی تأکید شده است؛ حتی اگر کسی فرصت ندارد، در حین راهرفتن نمازها را بخواند. در بین این سیوچهار رکعت نافله، به خواندن نماز شب تأکید بیشتری شده است.
🔹ختم قرآن در این ایام. عزیزانی که مایلند، در این ده شبانهروز، روزی سه جزء قرآن بخوانند. اینگونه روز دهم که روز عید قربان است، قرآن ختم میشود و إنشاءالله عیدی خود را میگیرند. از ابتدا هم نیت کنید ثواب ختم قرآن را به چهارده معصوم(علیهمالسلام) اهدا کنید.
🔹همچنین خواندن دو رکعت نماز بین نماز مغرب و عشاء که برای این ده شب وارد شده است. کیفیت نماز به اینصورت است که بعد از حمد، سورۀ توحید و سپس آیۀ «وَ واعَدْنا» خوانده میشود. کسانیکه این نماز را بخوانند، در ثواب حاجیان خانۀ خدا شریک میشوند.
🔹روزهگرفتن در نُه روز اول ذیالحجه که باز مستحب است و ثواب آن این است که گویا تمام عمرش را روزه گرفته است.
🔹خواندن دعاهای وارد شده، بهخصوص دعاهای شب و روز عرفه و شب و روز عید قربان که این هم خیلی اهمیت دارد.
🔸امیدوارم خدای متعال توفیق بهترین و خالصترین عبادت برای پروردگار را به همۀ ما بدهد تا در اثر عبودیت به کمال نهایی خود و به انسان کامل، حضرت بقیةالله(ارواحنافداه)، برسیم.
@ostadmahdavi_ir