بسم الله
🔵رحمت دوبعدی پیامبر در نهج البلاغة
🔸طبِيبٌ دَوَّارٌ بِطِبِّهِ قَدْ أَحْكَمَ مَرَاهِمَهُ وَ أَحْمَى مَوَاسِمَهُ يَضَعُ ذَلِكَ حَيْثُ الْحَاجَةُ إِلَيْهِ مِنْ قُلُوبٍ عُمْيٍ وَ آذَانٍ صُمٍّ وَ أَلْسِنَةٍ بُكْم #خطبه_108 نهج البلاغة
🔹طبیبی که به دنبال بیمارانش میگشت در حالیکه مرهمهایش را اثربخش کرده بود و ابزار جراحیاش را گداخته [و آماده] نموده بود اما آن ابزار داغ را [فقط] بر بدن بیمارانی مینهاد که به خاطر قلبی کور، گوشی کَر و زبانی لال نیاز به جراحی پیدا کرده بودند.
🔻در منطق نهج البلاغة مخاطبان پیامبر به دو گروه تقسیم شدهاند: نخست آنان که به بیماری جهل مبتلا بودند و با یک درمان سرپایی مداوا میشدند دوم آنانکه به بیماری عمیقتری مانند لجاج مبتلا شده بودند و جز با داغنهادن مداوا نمیشدند. کارویژهی پیامبر برای گروه نخست، همان ابلاغ پیام الاهی و برای گروه دوم همان جهاد و دفاع بود.
لطف بیان امیرالمؤمنین علیهالسلام این است که با #تشبیه پیامبر به «طبیب»، هر دو کنش پیامبر (ابلاغ و جهاد) را تحت عنوان مداوا که سرشار از اشفاق و مهربانی است، درج کردهاند. این نگاه با خشونتزدایی از جنگها و مجازاتهای پیامبر موجب میشود حتی جنگهای پیامبر نیز به مثابهی جلوهای از رحمت و اشفاق ایشان درک شود. #قدرت_انگاره
↩️چنین درکی از جنگها و مجازاتهای پیامبر میتواند معنای #جهاد ومجازات را تا حدودی تغییر دهد. با این تغییر معنایی، شاید احکامی که در ادله نقلی بر موضوع جهاد یا #مجازات حمل شده نیز از باب تناسب حکم با موضوع، تا حدودی تغییر یابد.
#با_معارف_نهج،شماره 149
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
بسم الله
🔵«کید» در #حکمرانی و جهاد
فقیهان بر آناند که در جنگ خدعه با دشمن جایز است اما مکر با او جایز نیست هرچند در مرزشناسی مفهومی #خدعه و #مکر نیز اختلافاتی با هم دارند. با اینحال در فقه سخنی در باره خدعه در حکمرانی به میان نیامده است.
در نهج البلاغه «کید در حکمرانی» و «کید در جهاد» مورد تأیید قرار گرفته است.
1️⃣امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه به مالک اشتر از او خواستهاند مکتوبات و مکاتباتی که در آن «مکاید» ذکر شده، به صورت طبقهبندی شده نگهداری شود و صرفا در دسترس افراد خاصی (وجوه صالح الاخلاق) باشد. (و اخْصُصْ رَسَائِلَكَ الَّتِي تُدْخِلُ فِيهَا مَكَايِدَكَ وَ أَسْرَارَكَ بِأَجْمَعِهِمْ لِوُجُوهِ صَالِحِ الْأَخْلَاق) نامه 53
2️⃣در جای دیگری نیز وقتی مردم #کوفه را دعوت به #جهاد میکردند، آنان را مذمت کردهاند که وقتی مورد کید دشمن قرار میگیرید (تُکادون) چرا با او کید نمیکنید (تَكِيدُون)؟ (لَبِئْسَ لَعَمْرُ اللَّهِ سُعْرُ نَارِ الْحَرْبِ أَنْتُمْ تُكَادُونَ وَ لَا تَكِيدُون) خطبه 34
↩️اینکه #حکومت باید با مردم صادق باشد و عذر خود را با آنان در میان نهد، از ویژگیهای حکمرانی علی علیه السلام است اما اینکه علی علیهالسلام کید در حکمرانی را تجویز کرده باشد، کمتر مورد گفتگو قرار گرفته است.
🔻مهم آن است که بدانیم کید دقیقا به چه معنایی است؟
#کید در قرآن در معنای ترفندها و نقشههای تردستانه و نهانروشانه به کار رفته است. مثلا این موارد را قرآن کید نامیده است؛
نقشه زلیخا برای به دام انداختن یوسف (إنه من کیدکنّ)،
چشمبندی و تردستی ساحران در مقابله با حضرت موسی ع (انّ ما صنعوا کید ساحر)،
سنت املاء و استدراج خداوند (و اُملی لهم انّ کیدی متین)،
نقشه حضرت ابراهیم برای بتهای مشرکان (لأکیدنّ اصنامکم)
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#با_معارف_نهج،شماره163
https://eitaa.com/banahjolbalaghe