بسم الله
#با_معارف_نهج، شماره 11
🌾🌴🍃🌻☘🌛
#ویژگیهای_فتنه_شماره_2
مرزبندی با دشمن در هنگام فتنه و قرار نگرفتن در طراحی دشمن؛ مطالعه موردی فتنه سقیفه
#خطبه5
أَيُّهَا النَّاسُ شُقُّوا أَمْوَاجَ الْفِتَنِ بِسُفُنِ النَّجَاةِ
وَ عَرِّجُوا عَنْ طَرِيقِ الْمُنَافَرَةِ وَ ضَعُوا تِيجَانَ الْمُفَاخَرَةِ
أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاحٍ أَوِ اسْتَسْلَمَ فَأَرَاحَ...
(ای مردم امواج فتنهها را با کشتیهای نجات بردرید
و از مسیر نژادپرستی بازگردید و تاج مفاخرات (قبیلهای) را به زمین بیندازید
کسی رستگار میشود که [یا] نیرویی داشته باشد و قیام کند یا ساکت شود و آسوده شود...)
فتنهی سقیفه به انجام رسیده بود. #ابوسفیان (اصلیترین و کینهورزترین دشمن پیامبر ص) دو مشکل داشت که یکی را پنهان میکرد و دیگری را آشکارا میگفت؛ مشکلی که پنهانش میکرد عقده دیرینی بود که با اسلام داشت و دوست داشت بین اصحاب پیامبر اختلاف افکنده و با ایجاد یک جنگ ریشه اسلام را قطع بکند اما مشکلی که آشکارا از آن سخن میگفت این بود که بر اساس آیین عربیـــجاهلی خودش نمیتوانست بپذیرد که حکومت از نژادهای اصلی عرب (آل امیه و هاشم) به دست نژادهای پست عرب بیفتد!
ابوسفیان، #عباس عموی پیامبر ص را نیز همراه خود کرده بود و به محضر امیرالمومنین ع آمده بودند تا ایشان را برای اقدام نظامی علیه #ابابکر تشویق کنند. ابوسفیان قول داد که برای کمک به علی ع میتواند کوچههای شهر را پر از نظامیان سواره و پیاده بکند!!
در حقیقت امیرالمومنین ع اگر این پیشنهاد را میپذیرفت، هم باید در "نقشه طراحی شدهی دشمنِ" درجه یک اسلام (ابوسفیان) قرار میگرفت و هم اینکه باید انقلابی را سامان میداد که دکترین (doctrine) رسمی و اعلام شدهاش همان «قومگرایی عربی و نژادپرستی جاهلی» (که اسلام آن را ابطال کرد) بود.
امیرالمومنین ع در برابر این پیشنهاد، راهبرد بسیار زیبایی را برگزید که مشتمل بر این عناصر بود:✍
👈الف) تأکید بر پیروی از پیامبر ص؛ فرمود: «... الحجّة محمّد، صلّى اللّه عليه و آله، و الطّريق الصّراط» (این قسمت از خطبه در نهج البلاغه نیامده است)
👈ب) مرزبندی با دشمن در فتنه؛ فرمود: کسی رستگار میشود که یا نیرو داشته باشد بجنگد یا ساکت شود و آسوده گردد (أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاح أَوِ اسْتَسْلَمَ فَأَرَاح) تصریح به اینکه من یاری ندارم تا اعتراض بکنم (کنایه از اینکه نیروهای ابوسفیان یار من نیستند)
👈ج) ابطال دکترین پیشنهادی ابوسفیان؛ فرمود: آیین مفاخره و نژادپرستی را کنار بگذارید (ضَعُوا تِيجَانَ الْمُفَاخَرَةِ)
#مرزبندی_با_دشمن
#قرار_نگرفتن_در_برنامه_دشمن
#فتنه_سقیفه
#ابوسفیان
@banahjolbalaghe
بسم الله
#بازیباییهای_نهج، شماره 6
🌾🍃🌻🌴🍃🌻🌴
برشی از #حکمت367 : «يَا أَيُّهَا النَّاسُ مَتَاعُ الدُّنْيَا حُطَامٌ مُوبِئٌ فَتَجَنَّبُوا مَرْعَاهُ» ( ای مردم، بهره دنیا گیاه خشکیدهای است که سبب وبا می شود پس از چراگاه این گیاه خشکیدهی وباخیز دوری کنید).
عنصر زیباشناختی: تشبیه صریح دنیا به گیاه خشکیده که مایه ابتلا به وباست
وجه شبه «دنیا» و «کاه وباخیز»:✍
👈1. کاه، طراوت و زیبایی گیاه تازه را ندارد. دنیا نیز در نظر اهل معرفت جلوه ای ندارد
👈2. گیاه خشکیده به سرعت میشکند و از بین می رود، متاع دنیا نیز ناپایدار است و به سرعت از دست می رود.
👈3. متاع دنیا نیز همانند گیاهی که انسان را مبتلا به وبا می کند، انسان را به هلاکت می کشاند.
👈4. حضرت ع از تشبیه دنیا به «کاه وباخیز» میتوانستند نتیجه بگیرند که پس نباید به این کاه وباخیز نزدیک شد اما این نتیجه را نگرفتهاند بلکه (به وسیله #فا ) نتیجه گرفتهاند که حتی به مرتعی که این کاه در آن یافت میشود نیز نباید نزدیک شد(فَتَجَنَّبُوا مَرْعَاهُ)! نکته زیبایی که در اینجا وجود دارد، آن است که آنچه این نتیجهگیری را موجّه میکند، حطام (کاه) بودن دنیا نیست بلکه وباخیز بودن (موبی) آن است چون میخواهند بفرمایند کاه وباخیز از دور هم انسان را مبتلا میکند لذا حتی به مرتع این کاه نیز نباید نزدیک شد. پس قید مؤبی در اینجا معناداری مؤثری دارد.
در قرآن کریم (زمر: 21 و حدید: 20) دنیا به حطام تشبیه شده ولی قید «وباخیز» (موبی) در قرآن وجود ندارد لذا این جملهی نهج البلاغه را با این همین قیدش میتوان تفسیر بسیار زیبایی نیز برای آن تشبیه قرآنی دانست.
👈5. امام ع به جای کلمه «اجتنبوا» از کملهی «تجنّبوا» استفاده کردهاند. این کلمه از باب تفعل بر دشواری (کلفت) نیز دلالت میکند. یعنی این دنیا با همهی کاه بودن و وباخیز بودنش باز هم به گونهای است که اجتناب از آن امر سادهای نیست بلکه امر دشواری است در حالی که کاه بودن و وباخیز بودن اقتضا میکند که اجتناب، امر سادهای باشد. بنابراین نوعی تضاد پنهان و دیریاب بین کلمه «تجنبوا» و کلمه «مرعاه» وجود دارد که دقت به آن، موجب درک زیبایی دیریاب دیگری نیز میشود.
#تفسیر #دنیا #حطام #تضاد #باب_تفعل #تشبیه
@banahjolbalaghe
بسم الله
#با_مترجمان_نهج، شماره 9
🌾🌺💐🌺🍃
👈#کلمه_الغرور
کلمه غرور در نهج البلاغه گاه با غین مفتوح (غَرور) و گاه با غین مضموم (غُرور) به کار رفته است. این دو کلمه از ریشه «غ ر ر» به معنای فریفتن مشتق شدهاند.👇
👈 غرور (مفتوح) صیغه مبالغه و به معنای "خیلی فریبنده" است مثلا در #نامه56 در جملهی «خَفْ عَلَى نَفْسِكَ الدُّنْيَا الْغَرُور» (از دنیای بسیار فریبنده بر جان خودت بترس) کلمه غَرور به همین معنا به کار رفته است.
👈غرور (مضموم) مصدر و به معنای "فریب" است.
کلمه غَرور در زبان فارسی به کار نمیرود اما غُرور از زبان عربی به فارسی هم آمده ولی در فارسی معنایش کمی تغییر کرده و به معنای خودخواهی (که نوعی خودفریبی است) درآمده است. بنابراین در مواردی که در متن عربی نهج البلاغه کلمه غُرور به کار فته چون به معنای فریب است نباید در فارسی هم به غُرور (که در فارسی به معنای خودخواهی است) ترجمه بشود.
حالا این جملههای نهج البلاغه را ببینید:✍✍
👈حضرت درباره بنی امیه فرمودند: زَرَعُوا الْفُجُورَ وَ سَقَوْهُ الْغُرُورَ وَ حَصَدُوا الثُّبُور» (آنان گناه کاشتند و با فریب دادنِ [جامعه] آن را آبیاری کردند و هلاکت و زیان درو کردند) ( #خطبه2 )
عجیب است که کلمه غرور را اکثر مترجمان به همان غرور فارسی (تکبر) ترجمه کردهاند! 😧😦
👈لقَدِ اسْتَهَامَ بِكُمُ الْخَبِيثُ وَ تَاهَ بِكُمُ الْغرُور» ([ابلیسِ] خبیث شما را سرگردان کرده و [شیطانِ] فریبنده شما را منحرف کرده است.) ( #خطبه133 )
در این حدیث کلمه غرور به احتمال قویتر، با غین مفتوح و به معنای فریبنده است در حالی که برخی مترجمان اصلا آن را با غُرور (مضموم) اشتباه کردهاند و تازه غُرور مضموم را هم به جای اینکه به فریب ترجمه کنند به همان غرور فارسی (تکبر) برگرداندهاند!! 😧
موارد دیگری نیز هست که بسیاری از مترجمان از آن غفلت کردهاند.
#غرور #کلمه_غرور
@banahjolbalaghe
بسم الله
#با_شیفتگان_نهج، شماره 4
🌻🌾🍃🌴💐🌷🌸🌾🌛🌝
قدرت تأثیر #خطبه109
ابن ابی الحدید در اثنای شرح #خطبه109 مینویسد:
«هر کس میخواهد فصاحت و بلاغت را بشناسد و معیار برتری سخنی بر سخن دیگر را بفهمد باید در این خطبه تأمل بکند تا معیار فصاحت را بشناسد. چون نسبت بین این سخن و سخنان دیگر (غیر از سخن خدا و رسولش) مانند نسبتی است که بین ستارههای درخشان آسمان با سنگهای سیاه زمینی وجود دارد!
پس کسی که میخواهد فصاحت و بلاغت را بشناید، باید تأمل کند و ببینید که چه اندازه جلالت و طراوت و زیبایی در این خطبه وجود دارد و در جان مخاطب چه اندازه شگفتی و خوف و خشیت از خداوند پدید میآورد!
اثرگذاری و جاذبه اين خطبه در حدی است كه اگر آن را برای انسان بىدين و ملحدى كه مصمّم است معاد را با تمام قدرت نفى كند بخوانند، مقاومتش را در هم مىشكند و دلش را در وحشت فرو مى برد و مقاومت منفى او را به هم میریزد و زلزلهای سهمگین در بنياد اعتقادات باطل او میافکند».
#ابن_ابی_الحدید #معیار_فصاحت
https://telegram.me/banahjolbalaghe
بسم الله
مطلب ارسالی از حجت الاسلام و المسلمین استاد دکتر هادی نصیری
طلبه کفایه خوان درس نهج البلاغه میرود؟
#شهید_مطهری مینویسد:✍✍
🍀 در سال 1320 که برای اولین بار به اصفهان رفتم،هم مباحثه گرامی ام که اهل اصفهان بود به من پیشنهاد کرد که درمدرسه صدر،عالم بزرگی است که نهج البلاغه تدریس می کند،بیا بریم درس او.این پیشنهاد برای من سنگین بود ،طلبه ای که #کفایةالاصول می خواند، چه حاجت دارد که پای درس نهج البلاغه برود؟! نهج البلاغه راخودش مطالعه می کند و با نیروی اصل برائت و استصحاب مشکلاتش را حل می کند.چون ایام تعطیل بود و کاری نداشتم و به علاوه اینکه پیشنهاد ازطرف هم مباحثه ام بود پذیرفتم؛ رفتم اما زود به اشتباه بزرگ خودم پی بردم، دانستم که نهج البلاغه را من نمی شناخته ام ونه تنها نیازمندم به فراگرفتن ازاستاد،بلکه باید اعتراف کنم که نهج البلاغه،استاد درست وحسابی ندارد.به علاوه دیدم با مردی ازاهل تقوا ومعنویت روبرو هستم که به قول ما طلبه ها:
«ممّا ینبغی أن یشدّ الیه الرحال»
🍀 درک محضر او را همواره یکی از «ذخایر »گرانبهای عمر خودم _که حاضر نیستم باهیچ چیز معاوضه کنم_می شمارم وشب وروزی نیست که خاطره اش درنظرم مجسم نگردد.به خود جرأت می دهم ومی گویم او به حقیقت یک «عالم ربانی»بود. میرزا علی آقای شیرازی.🌹 (مجموعه آثار،ج16،ص348،سیری درنهج البلاغه)🎾
#یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره4 #میرزا_علی_آقای_شیرازی #مطهری
https://telegram.me/banahjolbalaghe
🎾 بسم الله
مطلب ارسالی از حجت الاسلام و المسلمین استاد دکتر هادی نصیری
او با نهج البلاغه تنفس می کرد.
#شهید_مطهری مینویسد✍:
🍀 درتابستان سال 1320 و21 من ازقم به اصفهان رفتم وبرای اولین باردراصفهان با آن مردبزرگ آشناشدم وازمحضرش استفاده کردم.البته این آشنایی بعد تبدیل به ارادت شدیدازطرف من ومحبت ولطف استادانه وپدرانه ازطرف آن مرد بزرگ شد.
🍀 نهج البلاغه به او حال می داد و او را روی بال و پر خود مینشاند و در عوالمی که ما نمی توانستیم درک کنیم سیر می داد.
🍀 او با نهج البلاغه می زیست، با نهج البلاغه تنفس می کرد. روحش با این کتاب می زد و قلبش بااین کتاب می تپید. جملههای این کتاب ورد زبانش بود و به آنها استشهاد می نمود. غالبا جریان کلمات نهج البلاغه بر زبانش با جریان سرشک از چشمانش بر محاسن سپیدش همراه بود. برای ما درگیری او با نهج البلاغه _که از ما وهرچه در اطرافش بود می بُرید و غافل می شد_منظره ای تماشایی ولذتبخش وآموزنده بود.
🍀 درک محضر او را همواره یکی از «ذخایر» گرانبهای عمر خودم _که حاضر نیستم باهیچ چیز معاوضه کنم_میشمارم وشب و روزی نیست که خاطرهاش در نظرم مجسم نگردد. به خود جرأت میدهم و می گویم او به حقیقت یک «عالم ربانی»بود. میرزا علی آقای شیرازی.🌹
(مجموعه آثار،ج16،ص348،سیری درنهج البلاغه)
#یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره5 #میرزا_علی_آقای_شیرازی #مطهری
https://telegram.me/banahjolbalaghe
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
جایگاه نهج البلاغه در حل مشکلات این مرد تازه مسلمان
@banahjolbalaghe
بسم الله
نقد ارسالی از حجت الاسلام و المسلمین استاد طالبیان از اساتید سطح عالی
در «#با_مترجمان_نهج، شماره 9» در بررسی کلمه غرور آمده است:
👈حضرت درباره بنی امیه فرمودند: زَرَعُوا الْفُجُورَ وَ سَقَوْهُ الْغُرُورَ وَ حَصَدُوا الثُّبُور» (آنان گناه کاشتند و با فریب دادنِ [جامعه] آن را آبیاری کردند و هلاکت و زیان درو کردند) ( #خطبه2 )
در این ترجمه عبارت « وَ سَقَوْهُ الْغُرُور» را بهتر است اینجوری ترجمه اش کنیم:
«آب فریبش دادند» تا ترجمه به متن مبدأ نزدیکتر باشه. چون ترجمه ارائه شده صراحتی در این نداره که «مشروب»ّ خود «فریب» بوده بلکه ظاهرش اینه که مشروب خود ابه!
حتی مطابق ترجمه موجود -لوسلمناه- بهتربود ازحاصل مصدر (فریب) استفاده میشد ونه مصدر.
از حسن توجه جناب استاد طالبیان متشکریم.
#یادداشتی_از_یک_خواننده ، شماره6 #کلمه_الغرور #نقد #ترجمه
@banahjolbalaghe
بسم الله
#با_شیفتگان_نهج، شماره 5
🌻🌾🍃🌴💐🌷🌸🌾🌛🌝
آرامش یافتن شیخ محمد عبده با کلام علی ع
يكى از شارحان معروف نهج البلاغه «شيخ محمّد عبده» در مقدمه كتابش بعد از آن كه اعتراف مىكند تصادفا از وجود اين كتاب شريف (يعنى نهج البلاغه) آگاهى يافته، مطالب بسيار بلندى در باره نهج البلاغه مىگويد. از جمله مینویسد:
«این کتاب در حالی آشفته و پریشان به دستم رسید اما نگاه به آن مرا به آرامش و آسایش رساند!»
و در ادامه مینویسد: «هنگامى كه بعضى از صفحات نهج البلاغه را از نظر گذراندم و در بخشى از عباراتش از مواضع مختلف دقّت كردم و به موضوعات گوناگونى توجّه کردم، در نظرم چنين مجسم شد كه گويى در اين كتاب، جنگهاى عظيم و نبردهاى سنگينى برپاست، حكومت در دست بلاغت و قدرت در اختيار فصاحت است و اوهام و پندارها بىارزشند سپاه خطابه و لشكرهاى #فصاحت، در صفوف منظّم بر اوهام هجوم آورده و با سلاح دلايل قوى بر وسوسهها حملهور شدهاند. قدرت باطل را در همه جا مىشكنند و شك و ترديد را درهم مى كوبند و فتنه هاى اوهام را خاموش مى سازند و ديدم حاكم و فرمانده آن دولت و يكّهتاز آن صولت و پرچمدار پيروز آن «امير مؤمنان على بن ابي طالب» است».
#شیخ_محمد_عبده #آرامش_با_کلام_علی
@banahjolbalaghe
بسم الله
#با_مترجمان_نهج، شماره 10
🌾🌺💐🌺🍃
إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِمْ دُونَ طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيمُ #خطبه124
خطبه 124 را امام ع در آموزش مهارتهای جنگی و راز و رمزهای روحی روانی جنگ ایراد کردهاند. این جمله در میانه آن خطبه است و بسیاری از مترجمان گمان کردهاند که جمله اول (إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِم) به معنای این است که«آنها از باورهایشان دست برنمیدارند ...»
برای مثال مرحوم #آیتی نوشته است:✍
«ايشان از باورهاى خود بازنگردند، مگر آن گاه كه، ضربتهاى پى در پى نيزهها بدنهايشان را سوراخ كند، چنانكه نسيم از آنها بگذرد...» مرحوم فیض و بسیاری دیگر از مترجمان نیز همینگونه ترجمه کردهاند اما دقت در سبب صدور این خطبه نشان میدهد که منظور از « لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِم» تغییر ندادن باور نیست بلکه تغییر ندادن مکان است.
سبب صدور خطبه:👇
چنانکه #شیخ_مفید در #ارشاد و #نصر_بن_مزاحم در گزارش واقعه نوشتهاند:
✍ «در آوردگاه صفین، حضرت پرچم شامیان را دید که پرچمدار و گروه حمایت کنندهاش از کنار پرچم دور نمیشوند و با تحمل مشقات فراوان، در جای خود ایستاده و محدوده اطراف پرچم را رها نمیکنند. در اینجا بود که حضرت درباره ایشان فرمود: « إِنَّهُمْ لَنْ يَزُولُوا عَنْ مَوَاقِفِهِمْ دُونَ طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيم...» یعنی اینها تا چنان ضربات مهلکی نخورند از کنار پرچم جنگی تکان نمیخورند.
خوب است در فهم متن نهج البلاغه به سبب صدور روایت نیز توجه داشته باشیم.
🏌درباره ترجمهی ادامهی این عبارت (طَعْنٍ دِرَاكٍ يَخْرُجُ مِنْهُمُ النَّسِيم) هفته آینده نکاتی به عرض خواهد رسید.
#ترجمه #سبب_صدور #صفین
@banahjolbalaghe