📖«مرحوم استاد علامه طباطبایی میفرمودند: «مشکلترین ریاضت، دینداری است»! 📖آن قسم ریاضیتهایی که میگویند و معمول است یک وقت محدود و معلومی دارد؛ چند روزی به آن تن در میدهد و اقتضای نفس هم این است که اگر او را به سوی ملکوت عالم متوجهش بکنند و از این نشئه اعراضش بدهند چیزهایی می یابد و این اقتضای تکوینی نفس انسانی است به هر دینی و فکری باشد. 📖 این چند روز ریاضت میکشد أمدش به سر می آید ولی دینداری، ولکن متعبّد بودن، ولکن کسانی که گفته اند خدایا آمدیم: «إنّ الّذین قالوا ربّنا الله ثمّ استقاموا» 📖مشکلترین ریاضت دینداری است. حرف یک چله یا دو چله نیست که تمام شود. در تمام حالات، در تمام عمر! 📖باید کشیک نفس را کشید، در تمام شئون زندگی، بین مردم، در غیاب مردم در حضور مردم، در خانه، در بیرون و در تمام احوال مراقبت میخواهد. قلب را، زبان را، تمام اعضاء و جوارج را در اختیارت داشته باشی. 📖حرف زدن را درباره خودت، درباره دیگران و در تمام شئون زندگی ات. 📖تأمل بفرمایید ببینید آن کسی که میخواهد مؤمن باشد و متعبّد به شرع باشد و به راستی بگوید خدایا من آمدم باید چگونه باشد؟ نمیتواند در هیچ حالی ولو یک آن غافل باشد؛ 📖یعنی اصلا مسامحه پذیر نیست. به محض غفلت، یا افراط است یا تفریط. باید کشیک نفس را بکشی و این است مسیر ارتقاء. سنگینترین ریاضت دینداری است. 📖طبیعیون میخواهند آزاد باشند و می دانند که اگر گفتند آمدیم، الف دنباله دارد. ولی اگر بگویند انسان یک ترکیب کذایی بوده باشد و بعد از متلاشی شدن هم خبری نیست، مثل سوفسطائی که میگوید هیچ قضیه علمی واقعی نداریم. 📖 یا میگوید که مبادی صور عالم همین ذرات است که اینها بر اثر تصادم این صور را به خود گرفته اند و به این جا رسیده اند و همین است و لیس الّا این گونه که میگویند خود را از قید ماوراء طبیعت آزاد میبینند. 📖این است که حکمای الهی ما همین که از بحث طبیعیات در آمدند مبحث نفس را مطرح میکنند. نفس مرز بین طبیعی و الهی است و بسیاری از مسائل نفس این سویی و بسیاری آن سویی است» #علامه_حسن_زاده #حسن_زاده_آملی