چرا در قرآن از کلمه تاریخ استفاده نشده و کلمه قصص میآید؟ آیا این کتابِ قصه است به معنای افسانه ؟یا واقعیت است یا هیچ کدام؟
ما چیزی بماهو تاریخ نداریم. شما هرچه بگویید، هرچه قدر هم بی طرفانه بگویید،هر چقدر هم دقیق بگویید؛ باز قصه است. این مورخ است که آن قصهها را به تاریخ تبدیل میکند. مورخ با چه دیدگاه و هاضمهای سراغ تاریخ میرود؟
اینجا ارتباط ادبیات و تاریخ مطرح میشود. تاریخ آیا قصه است؟ آیا رمان است؟
اصلا ریشه کلمه ی «تاریخ» در تاریخ گم شده است.
تاریخ دقیقاً چیست؟!
📢 مرکز آموزشهای آزاد دانشگاه باقرالعلوم (ع) با همکاری انجمن علمی ادبیات تاریخی ساهور برگزار میکند
🎓 کارگاه: قصه، افسانه، تاریخ
🧾 هدف کارگاه:
این کارگاه با هدف توانمندسازی نویسندگان در حوزه ادبیات تاریخی و حمایت از تولید آثار مکتوب در موضوع تاریخ اسلام و ایران دوره اسلامی برگزار میشود.
🔹زمان: 4شنبه ۸ اسفند 1403
ساعت 13-15 / 15-17
📍 محل برگزاری:
دانشگاه باقرالعلوم (ع)
📲 کسب اطلاعات بیشتر:
@Free_education_center
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#ادبیات_تاریخی
#نویسندگی
#مرکز_آموزشهای_آزاد
#دانشگاه_باقرالعلوم
🏢 مرکز آموزشهای آزاد دانشگاه باقرالعلوم (علیهالسلام)
💡انجمن علمی ساهور
🆔 @azadbou_ir
🆔https://eitaa.com/bouath
https://bbb03.dte.ir/rooms/ewe-wic-dgb-kvw/join
لینک ورود به جلسه مجازی
.
«یادداشت شفاهی استاد امرالله احمدجو» برای ساهور
قسمت اول
🔺برای موضوع یابی در تاریخ_ در هر دورهای از تاریخ_ باید بر آن موضوع اشراف پیدا کنیم؛ با مطالعه پرسش و تفکر؛ به خصوص تفکر.
🔻هیچ چیزی در تاریخ قطعی نیست مگر تیترهای درشت. مثلاً: مغول به ایران حمله کرد؛ اما در کیفیت این حمله قطعیتی وجود ندارد و هر کس به گونه ای روایت میکند.
🔺در تاریخ باید پافشاری کرد: برای کشف بر اساس دادههایی که از آن زمان باقی مانده؛ باید فکر کرد و کشف کرد.
🔻کم پیش آمده که تاریخ نویس سر صحنه حضور داشته باشد و آنچه را که به چشم دیده، گزارش کرده باشد. مثلاً تاریخ بیهقی یک گزارش روزانه است و میگوید آنچه را به چشم خود دیده، به اضافه شنیدههایش را نوشته است. اغلب هم شنیده هاست که از فیلتر ذهن نویسنده گذشته است. این یکی از نادر استثناهاست اما دیگران، اغلب شنیدهها و خواندههاشان را نوشته و از روی دست قبلیها نسخه برداری کردهاند که همین هم ممکن است چندانی امانت دارانه نباشد.
🔰این سؤالات در رجوع به تاریخ مطرح میشود:
❓به چه کسی میخواهد نان قرض بدهد؟ چه مضمونهایی را در این واقعه دیده با چه هدفی بنویسد اتفاقات روزمره به شکلهای مختلفی واگو میشود؟
❓واقعهای که در یک گوشه ایران رخ داده برای یک روزنامه یک جور مهم است و برای روزنامه دیگر جور دیگر. اینها و بیش از اینها را حضوری توضیح خواهم داد.
✍
⏰با حضور استاد در اختتامیه دوره آموزشی ادبیات تاریخی ساهور، زمان نشست اعلام خواهد شد.
مرکز آموزشهای آزاد دانشگاه باقرالعلوم (علیهالسلام)
💡انجمن علمی ساهور
🆔 @azadbou_ir
🆔https://eitaa.com/bouath
یادداشت شفاهی «استاد امر الله احمد جو» برای ساهور.
قسمت دوم
پای تاریخ روی زمین محکمی نیست اینها را باید کسی که سراغ تاریخ میرود بداند باید سعی کند در حد مقدور به واقعیت قضیه نزدیک شود حتی اگر قرار نیست عین واقعه را واگو کند و میخواهد تخیل غالب باشد
«تفنگ سر پر» من همین گونه است. ماجرای به داو آویختن ثقه الاسلام تبریزی توسط روسها در تبریز در روز عاشورا ست.من داستان را در یک روستا روایت میکنم یک روستا که خیالی است . روس ها حمله میکنند و سید آن روستا را با همان تعداد که در تبریز اعدام شدند به دار میآویزند. انواع و اقسام روشها وجود دارد که شما از موضوع آنگونه که خودتان میخواهید استفاده کنید. همه اینها نگاه به تاریخ است .
مورد دیگر هم زبان و بیان است اینکه چگونه از زبان استفاده کنید. اگر بخواهید عین آنچه که در تبریز گذشته را تحت گویش خودش بیاورید باید به ترکی بنویسید و این برای جمع ایرانیها مفهوم نیست پس زبان و بیانی که به کار میبرید بسیار مهم است.
همه اینها و بیش از اینها را حضوری توضیح خواهم داد.
🔹زمان: متعاقباً اعلام خواهد شد
📍 محل برگزاری:
دانشگاه باقرالعلوم (ع)
📲 کسب اطلاعات بیشتر:
@Free_education_center
#ساهور
#ادبیات_تاریخی
#نویسندگی
#مرکز_آموزشهای_آزاد
#دانشگاه_باقرالعلوم
🏢 مرکز آموزشهای آزاد دانشگاه باقرالعلوم (علیهالسلام)
💡انجمن علمی ساهور
🆔 @azadbou_ir
🆔https://eitaa.com/bouath
انجمن علمی ادبیات تاریخی «ساهور» توجه شما را به این لیست از سریال های تاریخی جلب می کند.
سریال تاریخی از زمین« ادبیات تاریخی» آب می خورد.
وقتی در عرصه ادبیات تاریخی ضعف داریم انتظاری از سینماگران نداشته باشیم.
آنها خروجی کار محققان و پژوهشگران را تبدیل به فیلم می کنند.
همین تعداد سریال و سینمایی تاریخی هم در فقر وخشکباری مزارع ادبیات تاریخی جای شکر دارد.
در کشورهای عربی شمار فراوانی از کتب و رمان های تاریخی داریم که سینمایشان را تغذیه می کند.
سریال سلمان خواهد آمد اما آیا می دانید در قالب داستان و رمان چند کتاب درباره جناب سلمان داریم؟!
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
وقتی گزارههای هنری خطرناک میشوند.
آقای نعمت الله سعیدی در جلسهی هشتم اسفندماه برای اثبات اهمیت توجه به رمان تاریخی اینگونه توضیح دادند:
گزارههایی که ما دریافت میکنیم اقسام مختلفی دارند:
۱. مستقیم
مانند اینکه کتری داغی را لمس کنیم. در اینجا پذیرش یا عدم پذیرش مخاطب تاثیری ندارد.
۲. عقلانی _منطقی
مثل اینکه مجموعه زوایای داخلی مثلث ۱۸۰ درجه میشود.
۳. هنری
مانند ترانهای که هنرمندی خوانده است. آهنگ، پذیرش ایجاد میکند و شما گزارهی بعدی او را میپذیرید.
هنر منطق و استدلال خاصی ندارد اما پذیرش دارد. انفعال ایجاد میکند تا گزاره بعدی پذیرفته شود. پس گزاره هنری مهم و در عین حال خطرناک است. میتواند غلطتر یا دروغتر از بقیه باشد اما باز هم مورد پذیرش قرار بگیرد.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
شناخت هنری کدام سطح از شناخت است؟
🌱استاد نعمت الله سعیدی در جلسه روز چهارشنبه دوره ادبیات ساهور برای پاسخ به این سوال اینگونه توضیح دادند:
چند سطح شناختی وجود دارد:
۱. شناخت از طریق حواس پنجگانه
۲. شناخت تجربی؛ مثل داغ بودن بخاری.
( ما همیشه در امور شناختی بالاتر از حیوانات نیستیم. گاهی در علم تجربی از آنها کمتر میدانیم. مثلاً موقع بیماری حیوان میداند که کدام گیاه را باید بخورد.)
۳. عقلی_فلسفی
شناخت عقلی جهان مثل اینکه میگوییم مجموع زوایای همهی مثلثها ۱۸۰ درجه است اما کسی همه را اندازهگیری نکرده است.
۴. عرفانی_شهودی
گاهی عارف به مرحلهای میرسد که آن واقع نامحسوس را با چشم خودمیبیند.
سطوح شناخت پله پله متعالیتر میشود.
🍃حال سوال اصلی این است که شناخت هنری کدام سطح از شناخت است؟
حقیقت این است که شناخت هنری جایگاه خاصی ندارد؛ بلکه برزخی است گاه بین حس و تجربه و گاه بین تجربه و عقل و...
آثار هنری همه سطوح شناخت را با هم ندارند. به طور مثال ما آثاری داریم که در آنها عقل و فلسفه هیچ نقشی ندارند.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
و "أینَ مِثلُ خَدیجه؟"*
✍وجیهه حیدری، عضو شورای انجمن ساهور
با تمام وجود، هستیاش را مدیون او بود. میدانست که اگر بذل مال و جان خدیجه نبود، هرگز ابلاغ رسالتش به گسترهای جهانشمول نمیرسید. برای اطرافیانش یقین شده بود که مثلِ خدیجهای دیگر برای پیامبر یافت نمیشود؛ آنقدر که یادآوری بوی خدیجه، خوی خدیجه و مثالِ روی خدیجه در خانهی پیامبر، حسادت اطرافیان را برمیانگیخت.
به حبّ خدیجه در دلش میبالید و آن را رزقی از جانب خدا میدانست. در ذهنهای کوچکشان نمیگنجید که اگر قلب او عرش الرحمن و محل نزول وحی است، پس چگونه میشود که بر عشقِ چون خدیجهای در دلش ببالد و خدا را به خاطر این محبت، حمد و سپاس گوید؟ محبتهای بیبدیل پیامبر به یاد و خاطرهی خدیجه تا آنجا شدت گرفت که حتی دوستان خدیجه نیز سهمی همیشگی در تحفهها، نوبرانهها و نذریهای او داشتند.
کوتاهی اندیشه و تنگیِ صدر در برابر وسعت وجودی خدیجه، موجب شد که در خانهی پیامبر راه بیفتند و برای استهزا، او را خُدَیجه بنامند. اما زمانی که پیامبر این سخنان را شنید، چنان غضبناک شد و چهرهاش از شدت خشم افروخته گردید که از او پرسیدند: "آیا بهگونهای در مورد خدیجه غضب میکنی که گویی همسری جز او نداشتهای؟" و با کمال تعجب، از رسول خدا شنیدند: آری، همسری جز او ندارم!
جایگاه خدیجه زمانی روشنتر میشود که بدانی فاطمهی زهرا کجای قلب و جان رسول خداست. این خدیجه بود که در رحم مطهرش، فاطمهای (سلاماللهعلیها) پرورش یافت و با شیرهی وجودی او بالنده شد.
و امروز، خدیجه (سلاماللهعلیها) نهتنها مادر فاطمهی زهرا، که مادر امت فاطمه و مادرِ صاحبِ عصر ماست. محبت به خدیجه ریشه در جان و روح ما دارد، و ما خود را در زمرهی أصدقاء خدیجه میدانیم، تا شاید سهمی از تحفهی کریمانهاش داشته باشیم.
....
*پیامبر خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلم):
أَیْنَ مِثْلُ خَدِیجَةَ، صَدَّقَتْنِی حِینَ کَذَّبَنِی النَّاسُ وَ وَازَرَتْنِی عَلَی دِینِ اللَّهِ وَ أَعَانَتْنِی عَلَیْهِ بِمَالِهَا إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَنِی أَنْ أُبَشِّرَ خَدِیجَةَ بِبَیْتٍ فِی الْجَنَّةِ مِنْ قَصَبِ الزُّمُرُّدِ لَا صَخَبَ فِیهِ وَ لَا نَصَب. بحار الأنوار: ج ۴۳، ص ۱۳۱.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
سلام خدا بر او
✍نجمه صالحی، عضو شورای انجمن ساهور
او خوب میدانست مال دنيا ماندنی نيست و سايهای زودگذر است. همسفر زندگیاش را خودش انتخاب کرد و پیشنهاد ازدواج را به عموی همسرش گفت و این پیوند نیک را کارِخدا* میدانست.
هنگام صحبت پیش از ازدواج، به مرد زندگیاش، گفت:" ای محمد من تو را به همسری خود برگزيدهام و مهريه را هم خود به عهده میگيرم*..."
عدهای سخن او ـ که مهريه را در مال خود قرار داده بود ـ به تمسخر گرفته و با شگفتی گفتند: چگونه زنان مهريه را متعهد میشوند؟! سخنان یاوه این جماعت، عموی همسرش، حضرت ابوطالب علیهالسلام، را آزرد؛ خشمگين شده و برخاست ـ و اين در حالی بود که مردان قريش از خشم او میترسيدند و کراهت داشتند که او غضبناک شود ـ و فرمود:" اگر مردی همانند برادر زادهام باشد، او را با بيشترين مهر خواستار میشوند؛ اما اگر مردی همانند شماها باشد، طبيعی است که بايد برای ازدواج، مهر سنگينی بپردازد..*."
خطبه عقدشان را، ابوطالب، عمو جانِ نبی صلی الله علیه و آله، قرائت کرد و چنین شد که این بانوی شریف، در روزگاری که اسلام در حال طلوع بود، بعد از ابوطالب علیهالسلام، دومین حامی فداکارِ همسرش یعنی رسول خداصلی الله علیه و آله گردید و از بذل مال فراوانش نیز دریغ نورزید. او بود که خدا و ملک مقربش بر او سلام فرستادند.
در شب معراج، پیامبر به جبرئیل فرمود: "حاجتی داری؟" و او گفت:"حاجت من این است که سلام خدا و سلام مرا به خدیجه سلام الله علیها برسانی." رسول خاتم صلی الله علیه و آله هنگامی که به زمین رسید، سلام خدا و جبرئیل را به همسرش، ابلاغ کرد، خدیجه سلام الله علیها گفت:"ان الله هو السلام، و منه السلام، و الیه السلام، و علی جبرئیل السلام"* و این جملات بیانگر اوج بصیرت و درک عمیق حضرت خدیجه سلام الله علیها نسبت به معبود و فرستاده اوست.
اینچنین بود که او، بهعنوان نخستین بانوی مسلمان، نه تنها برای دخترش فاطمه سیده نساءالعالمین سلام الله علیها و خانوادهاش الگوی صبر و مقاومت و الگوی دفاع و حمایت از ولایت، بود بلکه برای جامعهی زنان مسلمان نیز الگویی بیبدیل گردید.
سیرهی خاندان آل طه علیهمالسلام افتخار به وجود جدهی خود خدیجه سلام الله علیها بود؛ بهعنوان نمونه در رجز خوانیهای امام حسین علیه السلام و خانوادهاش در روز عاشورا در زمان ذکر خاندان و افتخارات اهل بیت علیهمالسلام، این عبارت را به کار میبردند: «من پسر رسول خدایم، من پسر علی و فاطمهام، من پسر خدیجهام...»/ «انا ابن خدیجه الغرا»
با رفتن خدیجه سلام الله علیها یک روز و یک هفته و یک ماه، عزا اعلام نشد! یکسال برای رفتنش اندوهگین بودند و نبی خاتم در سوگ فقدانش، سال رفتنش را، عام الحزن* یعنی سال غم و اندوه، نامید.
■■اَلسَّلامُ عَلَیْک یا أَوَّلَ الْمُؤْمِناتِ، اَلسَّلامُ عَلَیْک یا مَنْ أَنْفَقَتْ مالَها فِی نُصْرَةِ سَیِّدِ الاْنْبِیاءِ، وَ نَصَرَتْهُ مَااسْتَطاعَتْ وَدافَعَتْ عَنْهُ الاْعْداءَ، اَلسَّلامُ عَلَیْک یا مَنْ سَلَّمَ عَلَیْها جَبْرَئِیلُ، وَ بلَّغَهَا السَّلامَ مِنَ اللهِ الْجَلِیلِ، فَهَنِیئاً لَک بِما أَوْلاک اللهُ مِنْ فَضْل، وَالسَّلامُ عَلَیْک وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ.■■
🥀دهم رمضان، سالروز رحلت حضرت خدیجه سلام الله علیها تسلیت🥀
➖➖➖➖
*صنع الله، الحلبی، السیرة الحلبیة، ج1، ص226.
*اسد الغابة، ج7، ص91؛ البداية و النهاية، ج2، ص 358، باب: تزويجه عليه الصلاة والسلام خديجة بنت خويلد.
*الکافی، ج5، ص 374 – 375، باب: خطب النکاح، ح9.
*بحارالأنوار، ج16، ص8، به نقل از مسند احمد بن حنبل.
*مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath