.
🔖خاستگاه رمان تاریخی
بیشک ریشهی رمان تاریخی را باید در ارتباط با حماسه و قدمت چند هزار سالهاش مثل حماسهی «جنگهای تروآ» بررسی کرد.
یک مثال قدیمی از افسانهٔ منثور تاریخی، کتاب افسانهٔ سه پادشاه اثر لئو گوانژنگ در قرن ۱۴اُم است، که مهمترین دوران تاریخ چین را شامل میشود و تأثیر پایداری روی فرهنگ چینی داشتهاست.
این ژانر ادبی در فرانسهی بعد از انقلاب کبیر فرانسه شکل گرفت، در نیمهی نخست قرن نوزدهم به اوج تکامل و شهرت خود رسید و از طریق ترجمه وارد ادبیات ایران شد.
پایهها و فلسفهی پیدایش رمان تاریخی در ایران دو بنیاد اصلی داشت: نخست فردیت و شوق به کسب آزادیهای فردی و اجتماعی و حاکمیت قانون در داخل از یک سو، و مبارزه با سلطهی دو قدرت استعماری تبهکار روسیهی تزاری و بریتانیای کبیر. به این دلیل، رمان و رمانس تاریخی به دو نیاز مبرم و روح زمانهی خود، پاسخ میداد: بورژوازی نوپای ملی ایران از یک سو خواهان آزادی در سرمایهگذاری داخلی و حمایت از آن و از سوی دیگر مخالف ورود سرمایه و نفوذ اقتصادی و مالی استعمارگران بود. هم جهتگیری دموکراتیک و ملی داشت، هم به آزادیهای مدنی و حقوق شهروندی اعتقاد داشت. هم با نیروهای واپسگرا در داخل مبارزهی فکری میکرد، هم با نفوذ دولتهای بیگانه مخالف بود.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔖ساختار رمان تاریخی
رمان تاریخی همواره در پی آن است که عمق رویدادهای تاریخی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی را از زوایای مختلف، تازه و حتی نادیده بکاود. این نوع از داستان بسته به دغدغهی نویسنده و انتخاب موضوع توسط او میتواند با ستایش، نکوهش و انتقاد، علتیابی و... همراه باشد.
رمانهای تاریخی معمولاً سه دستهاند:
1⃣ دورهای نسبتاً طولانی از روزگار گذشته به قصد توصیف تاریخ و جامعه در دل داستان، عرضه میشود.
2⃣داستانهایی با محوریت زندگی اشخاص تاریخی که در مرکز این روایتها دلاوران، قهرمانان ملی، شخصیتهای عملی-فرهنگی و احیاناً مذهبی قرار دارند.
3⃣ یک حادثهی تاریخی مهم ساختمان داستانی اثر را شکل میدهد.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔖گونهبندی رمان تاریخی
در گونهبندی رمانهای تاریخی برخی عنصر شخصیت را محور اصلی تعیین کننده میدانند.
۱- رمانهایی که شخصیت اصلی داستان در تاریخ حضور عینی داشته و عملکرد و اندیشه او محور اصلی داستان است.
۲- رمانهایی که شخصیت اصلی فردی خیالی است اما حوادث و رویدادهایی که پیرامون او اتفاق میافتد حقیقی بوده و در کتب تاریخی ثبت شده است.
با تمامی این تفاسیر خواننده رمانهای تاریخی همیشه نسبت به عنصر حقیقت مانندی در داستان حساس بوده و بیشتر دوست دارد تا جنبههای رئالیستی اثر حفظ گردد.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔖تفاوت مورخ و نویسنده رمان تاریخی
تلقین دیدگاهها و آرای نویسنده رمان تاریخی بسیار تاثیرگذارتر از القائات یک مورخ است.
چون مورخ مجبور است به طور مستقیم آموزههای ذهنی خود را مطرح سازد؛ اما رمان نویس به طور غیر مستقیم با ایجاد فضاسازی مناسب و گاه با استفاده از نماد بیان میکند.
جالب این است که غالباً مخاطبان داستان متوجه ترفند رمان نویس نمیشوند و ناخواسته همسو با اندیشه نویسنده پیش میروند.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
*چند نکته کاربردی*
◻️تحقیق کنید.
اولین قانون برای نوشتن در مورد حوادث واقعی تاریخی تحقیق کردن است. خوب است نویسندگان کتابهای تاریخی مسلط به روشهای تحقیقاتی باشند تا آنچه مینویسند کاملا دقیق و مطابق با واقعیت باشد. اگر با دوره زمانی خاص یا موضوع خود آشنا نباشید، روند تحقیق طولانی تر خواهد بود.
◻️زاویه دید انتخاب کنید.
لازم نیست برای بیان زاویه دید یک فرد خاص از زبان اول شخص استفاده کنید . زاویه دیدی که انتخاب میکنید ممکن است در خلال کتاب تغییر کند. اما خوب است بدانید در هر مرحله از کتاب چه کسی محور توجه است.
◻️روی کاراکترهای جذاب معروف تمرکز کنید.
اگر هدف خود را برای نوشتن پرفروش ترین کتاب اعلام کردهاید، خوب است درباره برخی چهرههای محبوب تاریخ تحقیق کنید.
◻️عناصر سایر قالب ها را وارد کنید.
نوشتن درباره موضوعات تاریخی به این معنی نیست که نمیتوانید از عناصر ژانری استفاده کنید. برخی از مشهورترین کتابهای مستند تاریخی از تکنیکهای روایی ژانرهایی مانند داستانهای علمی، داستانهای روی سن، یا هیجان انگیز استفاده میکنند.
◻️بر روی یک رویداد خاص متمرکز شوید.
به جای نوشتن در مورد رویدادهای صدر اسلام یا تاریخ مشروطه، یک اتفاق جزئیتر را انتخاب کنید. یا به جای شرح تمام زندگی حضرت خدیجه سلاماللهعلیها به یک بخش مهم آن بپردازید.
◻️ارتباط مدرن وقایع تاریخی را در نظر بگیرید.
خوانندگان علاقه مندند که وقایع تاریخی را با دنیای مدرن مرتبط کنند. به این فکر کنید که چگونه میتوانید در حالی که پیوندهای ضمنی یا صریح رویدادها و مسائلی که امروز با آن روبرو هستیم را ترسیم میکنید، تاریخ را توصیف کنید.
◻️با قطعات کوتاهتر شروع کنید.
اگر برای اولین بار میخواهید یک رمان مستند تاریخی بنویسید بهتر است با نوشتن مقالات مجلات یا داستانهای کوتاه شروع کنید. این کار به شما کمک میکند مهارتهای خود را به عنوان یک مستندنویس تاریخی تقویت کنید و موضوعات جدیدی پیدا کنید که بعدا قابلیت تبدیل شدن به یک کتاب را دارند.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔖ویژگی رمان تاریخی
رمان تاریخی به این معناست که صرفا بگوییم اتفاقات مربوط به رمان در گذشته پدیدار میشوند، شخصیتهای اصلی غیر واقعی هستند و با این حال چهرههای تاریخی و حوادث واقعی عنصر ثانوی داستان را شکل میبخشند.
برای آن که یک رمان واقعاً تاریخی شود، باید زمانی را که اتفاقات در آن رخ میدهند بازسازی کند یا تلاش نماید که این زمان را بازسازی کند.
رمان تاریخی فقط رمانی نیست که وقایع و موضوعاتی را روایت و توصیف کند که اتفاق افتاده و یا وجود داشتهاند و حتی رمانی نیست که چیزهایی را دربارهی زندگی عامهی مردم روایت کند بلکه به طور اخص رمان تاریخی رمانی است که بخواهد مسیر گذشتهی زندگی را بازسازی کند و زندگی را همچون گذشته در زمانهای بسیار دور به گونهای ارائه دهد که حس خاص ماندگاری و عظمت در ما بیدار شود.
با این حال ممکن است اگر به منظور تاریخی کردن رمانها، بازسازی باستان شناختی دورهی گذشته را برای آنها پایه ریزی کنیم وزن آنها کاهش یابد و این امر به این دلیل است که چنین بازسازیای
در خصوص همهی رمانها کارساز نخواهد بود و یا به این دلیل که اگر این بازسازی به خوبی انجام شود بسیاری از مشخصههای رمان در این آثار از بین خواهند رفت.
📚برشی از مقاله کارلوس ما تا ایندورین،
ترجمه ی نرجس بانو صبوری
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔖رمان تاریخی
رمان تاریخی ژانری[گونهای] آمیخته است؛ آمیزهای است از اختراع و واقعیت در این نوع اثر، به نویسندهای نیازمندیم که گذشتهی تاریخی کم و بیش دوری را بازسازی کند.
📚برشی از مقاله کارلوس ما تا ایندورین،ترجمه ی نرجس بانو صبوری
پ.ن: اولین رمان تاریخی ایران، شمس و طغرا نوشتهی محمد باقر خسروی
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔖معرفی برخی از نویسندگان رمان تاریخی
والتر اسکات (ایوانهو) - برنارد کورنول (احمقها و فانیها) - تولستوی (جنگ و صلح) - تریسی شوالیه (دختری با گوشوارههای مروارید) – الکساندر دوما (ژوزف بالسامو) – میکا والتاری (سینوهه پزشک مخصوص فرعون) - ویلیام گولدینگ(وراث) - ماریا هامل (سرزمین مادری) - مارکوس زوساک (دزد کتاب) - سیمون ون بوی (وهم جدایی) - دیوید آر. گیلهام (شهر زنان) - دیوید بنیاف (شهر دزدان) - جورج مکدونالد فریزر (خاطرات ژنرال فلاشمن) - پاتریک اُبرایان (استاد و فرمانده) - پنهلوپه فیتزجرالد(گل آبی)- رز ترمین (احیاء) - پت پارکر (نوزایش)- هیلاری مانتل (ولف هال) - ژان گور (خواجهی تاجدار) – هارولد لمب (کوروش کبیر) - حسینقلی مستعان (رابعه) - حسین مسرور (ده نفر قزلباش) – محمدباقر میرزا خسروی (شمس و طُغرا) – حمزه سردادور (افسانهی قاجار) – عبدالحسین صنعتیزاده (مانی نقاش) – رحیمزاده صفوی (شهربانو) – محمدحسین رکنزاده آدمیت (دلیران تنگستانی) و... .
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
رمان تاریخی
میتواند هم یک داستان خوب و هم یک شرح تاریخ دقیق به حساب آید. خواننده رمانهای تاریخی معمولاً در مرحله نخست در پی کشف موضوع اصلی و شناخت شخصیتهای داستانی و تطبیق آنها با رویدادها و شخصیتهای حقیقی است در پی آن خواننده متوجه شیوه داستان نویسی و سایر عناصر تشکیل دهنده داستان میگردد.
مورخ آلمانی لئوپولد ون رانکه معتقد است نویسنده رمان میبایست، ابتدا انتخاب کند، سپس توصیف کند و در پی آن به تحلیل و چراییهای رویدادها بپردازد. او بر این باور است که نوع نگرش نویسنده و جناحی که او در آن قرار دارد در این امور نقش به سزایی دارد. به طور مثال نویسندهی جنگی تاریخی، که کشورش در آن پیروز شده به گونهای دیگر مینگارد از نویسندهای که کشورش در آن جنگ شکست خورده است.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
🔰رمان تاریخی سووشون نخستین رمانِ سیمین دانشور نویسندهٔ ایرانی است که سال ۱۳۴۸ منتشر شد. داستان سووشون در شیراز و در سالهای پایانی جنگ جهانی دوم رخ میدهد و فضای اجتماعی سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۵ را ترسیم میکند:
📚...اول عروس و داماد با هم رقصیدند. دنباله بلند لباس عروس مثل ستاره دنبالهدار روی قالیها کشیده میشد و سنگها و منجوقها و مرواریدهای لباسش در نور چراغ میدرخشید اما دیگر نه کلاف سبز ابریشم به گردن داشت و نه تور عروسی تنها گوشوارهها سر جای خود بود.
کلنل انگلیسی با عروس رقصید و یک بار هم سرجنت زینگر که عروس در بغلش مثل یک ملخک میلغزید. انگار پای عروس را هم چند بار لگد کرد. بعد افسرهای خارجی رفتند سراغ خانمهای دیگر، زنهای شهر با لباسهای رنگارنگشان در بغل افسرهای غریبه میرقصیدند و مردهای نشسته بودند و آنها را میپاییدند. گفتی بر سر آتش نشستند. شاید هم خوشحال بودند. شاید خون خونشان را میخورد. آدم که توی دل مردم نیست هر رقصی که تموم میشد،افسرها خانمها را به جای اولشان میرساندند انگار خودشان تنها نمیتوانستند برگردند، بعضی از افسرها پاها را جفت میکردند و دست زنها را میبوسیدند و این گونه که میکردند مردهای آن زنها مثل فنر از جا میجستند و دوباره مینشستند انگار کوکشان کرده بودند...
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
▪️تاریخ را به محضر امروز می آوریم
بازخوانی و باز نویسی متون تاریخی یکی از مدل های رجوع به تاریخ است.
در این شیوه ،نویسنده ای خوش قلم و مسلط به ادبیات یکی از کتاب های تاریخی را برای عصر حاضر ،بازنویسی می کند. خلاقیت و سواد ادبی نویسنده در کنار اطلاعات تاریخی دوره مورد نظر ،در بهتر شدن این بازنویسی بسیار مهم است.
این رجوع به تاریخ نه از باب اصلاح و ویرایش کتاب هاست.بلکه به قصد بازخوانی وقایع و عبرت آموزی و استفاده از ظرفیت های داستانی است.
🔷نمونههای موفقی از این رجوع به تاریخ در سالهای اخیر نوشته شده که می توان به کتابهای آه و قاف از یاسین حجازی، الغارات ترجمه علیرضا پناهیان، خطبه متقین اثر سید مهدی شجاعی اشاره کرد.
پس وقتی تاریخ می خوانید به بازخوانی و بازنویسی آن هم بیندیشید.
https://eitaa.com/bouath
.
سلام خدا بر او
✍نجمه صالحی
او خوب میدانست مال دنيا ماندنی نيست و سايهای زودگذر است. همسفر زندگیاش را خودش انتخاب کرد و پیشنهاد ازدواج را به عموی همسرش گفت و این پیوند نیک را کارِخدا* میدانست.
هنگام صحبت پیش از ازدواج، به مرد زندگیاش، گفت:" ای محمد من تو را به همسری خود برگزيدهام و مهريه را هم خود به عهده میگيرم*..."
عدهای سخن او ـ که مهريه را در مال خود قرار داده بود ـ به تمسخر گرفته و با شگفتی گفتند: چگونه زنان مهريه را متعهد میشوند؟! سخنان یاوه این جماعت، عموی همسرش، حضرت ابوطالب علیهالسلام، را آزرد؛ خشمگين شده و برخاست ـ و اين در حالی بود که مردان قريش از خشم او میترسيدند و کراهت داشتند که او غضبناک شود ـ و فرمود:" اگر مردی همانند برادر زادهام باشد، او را با بيشترين مهر خواستار میشوند؛ اما اگر مردی همانند شماها باشد، طبيعی است که بايد برای ازدواج، مهر سنگينی بپردازد..*."
خطبه عقدشان را، ابوطالب، عمو جانِ نبی صلی الله علیه و آله، قرائت کرد و چنین شد که این بانوی شریف، در روزگاری که اسلام در حال طلوع بود، بعد از ابوطالب علیهالسلام، دومین حامی فداکارِ همسرش یعنی رسول خداصلی الله علیه و آله گردید و از بذل مال فراوانش نیز دریغ نورزید. او بود که خدا و ملک مقربش بر او سلام فرستادند.
در شب معراج پیامبر به جبرئیل فرمود: "حاجتی داری" و او گفت:"حاجت من این است که سلام خدا و سلام مرا به خدیجه سلام الله علیها برسانی." رسول خاتم صلی الله علیه و آله هنگامی که به زمین رسید، سلام خدا و جبرئیل را به همسرش، ابلاغ کرد، خدیجه سلام الله علیها گفت:"ان الله هو السلام، و منه السلام، و الیه السلام، و علی جبرئیل السلام"* و این جملات بیانگر اوج بصیرت و درک عمیق حضرت خدیجه سلام الله علیها نسبت به معبود و فرستاده اوست.
اینچنین بود که او، بهعنوان نخستین بانوی مسلمان، نه تنها برای دخترش فاطمه سیده نساءالعالمین سلام الله علیها و خانوادهاش الگوی صبر و مقاومت و الگوی دفاع و حمایت از ولایت، بود بلکه برای جامعهی زنان مسلمان نیز الگویی بیبدیل گردید.
سیرهی خاندان آل طه علیهمالسلام افتخار به وجود جدهی خود خدیجه سلام الله علیها بود؛ بهعنوان نمونه در رجز خوانیهای امام حسین علیه السلام و خانوادهاش در روز عاشورا در زمان ذکر خاندان و افتخارات اهل بیت علیهمالسلام، این عبارت را به کار میبردند: «من پسر رسول خدایم، من پسر علی و فاطمهام، من پسر خدیجهام...»/ «انا ابن خدیجه الغرا»
با رفتن خدیجه سلام الله علیها یک روز و یک هفته و یک ماه، عزا اعلام نشد! یکسال برای رفتنش اندوهگین بودند و نبی خاتم در سوگ فقدانش، سال رفتنش را، عام الحزن* یعنی سال غم و اندوه، نامید.
■■اَلسَّلامُ عَلَیْک یا أَوَّلَ الْمُؤْمِناتِ، اَلسَّلامُ عَلَیْک یا مَنْ أَنْفَقَتْ مالَها فِی نُصْرَةِ سَیِّدِ الاْنْبِیاءِ، وَ نَصَرَتْهُ مَااسْتَطاعَتْ وَدافَعَتْ عَنْهُ الاْعْداءَ، اَلسَّلامُ عَلَیْک یا مَنْ سَلَّمَ عَلَیْها جَبْرَئِیلُ، وَ بلَّغَهَا السَّلامَ مِنَ اللهِ الْجَلِیلِ، فَهَنِیئاً لَک بِما أَوْلاک اللهُ مِنْ فَضْل، وَالسَّلامُ عَلَیْک وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ.■■
🥀دهم رمضان، سالروز رحلت حضرت خدیجه سلام الله علیها تسلیت🥀
➖➖➖➖
*صنع الله، الحلبی، السیرة الحلبیة، ج1، ص226.
*اسد الغابة، ج7، ص91؛ البداية و النهاية، ج2، ص 358، باب: تزويجه عليه الصلاة والسلام خديجة بنت خويلد.
*الکافی، ج5، ص 374 – 375، باب: خطب النکاح، ح9.
*بحارالأنوار، ج16، ص8، به نقل از مسند احمد بن حنبل.
*مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
💢صحنه پردازی
صحنه پردازی به طرق گوناگون در رمان تاریخی ایجاد می گردد. بستگی بـه نـوع رمــان تاریخی، گاهی از اجزای لاینفک آن به شمار می رود و گاهی هم بدون اینکه خدشه ای در داستان ایجاد شود میتوان آن را حذف نمود.
مثل توصیفات وصحنه پردازی هایی که از اوضاع طبیعت (باد، باران، طلوع و غروب.....) در ابتدای داستانها می آید.
ولـی گـاهـی نمـی توان صحنه و فضای داستان را کنار گذاشت، زیرا صحنه چنان با حوادث و فضای داستان گره خورده است که از آن جدایی ناپذیر است.
عواملی که یک صحنه را در رمان تاریخی می سازند عبارتند از:
محل جغرافیایی داستان،کاروپیشه شخصیت ها و عادات و راه وروش زندگی آن ها،زمان يا عصر ودوره وقــوع حادثه ومحيط کلی و عمومی شخصیت ها.وقتی این ویژگی ها در یک داستان کنارهم چیده شوند داستان دارای صحنه ای پخته وکارآمد خواهد بود.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
بازخوانی تاریخی وقایع صدر اسلام
این دوران مهم تاریخ اسلام در حد کلیات و شنیده های گسسته و نیم بند ،سالهاست روایت می شود.
میزان شبهات و تشکیک ها و سوالات از این برهه بیشتر و ریشه دار تر است.
تشکیل حکومت اسلامی و مراودات و معاهدات پیامبر با یهودیان تقریبا در هیچ داستان یا رمان یا روایت شیرین تاریخی نگاشته نشده است.
غفلت مسلمانان ادیب به اندازه توجه و تمرکز دشمنان مکار باعث شده است حکمت ها و دلایل و سنت پیامبر در برخورد با یهودیان ، شنیده و خوانده نشود و مواضع انتقادی علیه کنش های سیاسی و اجتماعی پیامبر با آنها گسترش یابد.
مطالعه و روایت درست و مستند این بخش از مقدمات تشکیل حکومت اسلامی از سوی تاریخ پژوهان یک ضرورت بوده و هست و نگارش کتاب های در این زمینه پاسخ گوی انتقادات خواهد بود.
به این موضوع فکر کنیم.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
ادبیات زبان دوم تاریخ
چه بسیار ادیبان و شاعران که وقایع شیرین و تلخ و حوادث گذشته را با نوعی تجزیه و تحلیل در قالب زبان شعر و داستان ثبت و ضبط کردهاند و به خاطر هنری که در ثبت وقایع بکار بردهاند اثر خود را جاودانه نمودهاند.
بررسی آثار ادبیات جهان به خوبی گویای این مطلب است که علاوه بر ثبت وقایع گذشته توصیهها و اعتراضها به حاکمان وقت در قالب شعر و داستان و طنز بیان گردیده بهگونهای که میتوان بهعنوان معیار و محکی برای مکتوبات تاریخی که در همان زمان توسط مورخان حرفهای باقیمانده است، از آن استفاده کرد.
میتوان گفت "ادبیات" زبان دوم "تاریخ" است که با بلاغت وشیوایی هنری خود جذابیت خاصی به این نوع از سبک تاریخ نگاری میدهد. البته به دلیل آنکه ادبیات به خاطر خصلت ذاتی خودش آمیخته با احساس و تخیل است گاهی تخیلات شاعر با واقعیت در هم میآمیزد و خطاهایی نیز بدنبال خود میآورد. با این وجود نقش این عنصر هنری آنقدر پر رنگ است که تخیلات نیز بیانگر چیزی است که باید در زمان شاعر باشد ولی به علتهای گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.... وجود ندارد و شاعر یا داستاننویس آنرا بهصورت امری تخیلی آرزو میکند.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
پیوند تاریخ و ادبیات
✍حسن انوشه، پژوهشگر تاریخ و ادبیات
آنچه بر ما و روزگار میگذرد، زبان و ادبیات ما را نیز تحت تاثیر قرار میدهد؛ بنابراین همچنانکه تاریخ اقوام، تاریخ ملل، تاریخ ادیان و تاریخ هنر داریم، تاریخ ادبیات نیز داریم؛ مقولهای که به رویدادهای ادبی، تاثیرپذیری آنها از وقایع و تاثیرگذاریشان بر حوادث میپردازد. با این همه متون ادبی – چه نثر و چه نظم – حتی آنها که ظاهرا فقط جنبه ادبی دارند و هدف از نگارش آنها ثبت تاریخ نبوده، میتوانند بیانگر اوضاع زمان خود باشند. از دیگر سو مطالب و آثاری نیز با هدف ثبت تاریخ نوشته شدهاند، با این حال وجاهت ادبی دارند و تاثیر آنها بر زبان انکارناپذیر است. نمونه آشنا در این زمینه کتاب تاریخ بیهقی است. جز اینها بسیاری از مطالبی که در ادوار گوناگون تاریخی، خوشایند و موافق میل حکام نبوده، با اشارات و کنایاتی در آثار ادبا ذکر شده است. به هر روی پیوند میان تاریخ و ادبیات همانقدر که از فراموشی بسیاری از موضوعات که مورخان به جبر یا به سهو درباره آنها خاموش بودهاند، جلوگیری کرده، به متون تاریخی عطر و بوی ذوق و لطف سخن بخشیده است. این رابطه هم به سود صاحب اثر بوده و هم به نفع مخاطب. نکتهای که باید برای پدیدآورندگان آثار تاریخی، محققان و مورخان روزگار ما آموزنده باشد، این است که هر مطلبی – به ویژه درباره رخدادهای تاریخی و اجتماعی – اگر به قلم شیوا و به نثر زیبا نوشته شود، در کنار ایفاد معنی از دلزدگی و خستگی خواننده پیشگیری میکند و در ذهن و یاد او ماندگارتر میشود. کسانی که از ذوق و طبع بیبهره نیستند، مطالبشان خواندنیتر و در یادماندنیتر است. میتوان درباره بسیاری از موضوعات که جذابیت و کشش خاصی ندارند با نثر و قلمی زیبا نوشت و بر مخاطبان و خوانندگان آن افزود. چنانکه قدما برای در یادماندن زمان وقوع رویدادهای بزرگ از «ماده تاریخی» استفاده میکردند تا آن رخداد را در قالب بیت یا قطعه شعر ماندگار کنند و از خطر سهو و فراموشی برهانند.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
پیوند ادبیات و تاریخ
با نگاهی به علوم مختلف و ارتباط بین آنها میتوان ادعا نمود که پیوند بین تاریخ و ادبیات، پیوندی منحصر به فرد و ناگسستنی است چرا که هیچکدام از علوم به مانند تاریخ و ادبیات سرنوشت نزدیک و مشترکی نداشتهاند. لااقل در سرزمین ایران نمیتوان بین تاریخ و ادبیات مرز روشنی قائل شد چنانکه ادبیات فارسی در بستر جریان تاریخ ایران شکل گرفته و تکامل یافته است.
باز سازی کامل تاریخ ایران هم بدون بهره گیری از ادبیات و آثار ادبی مشکل و تاحدودی غیر ممکن مینماید. در تمامی طول تاریخ ایران، ادبیات ابزاری برای بیان رویدادهای تاریخی بوده است.
زمانی حاکمان برای تبلیغ خواستهها و تثبیت موقعیت خود از آن بهره میبردند. گاهی هم مردم به مثابه سلاحی جهت مبارزه با ستم حاکمان و بیگانگان بدان متوسل می شدند. بعلاوه یکی از مهمترین عناصری که فرهنگ و هویت ایرانی را در پس تهاجمات بیشمار اقوام بیگانه حفظ و حراست نمود، ادبیات فارسی بود.
در واقع ادبیات فارسی به مانند آیینهای است که میتوان زندگی اجتماعی ایرانیان و فراز و نشیبش را در آن ملاحظه نمود. خلاصه اینکه تاریخ و ادبیات ایران آن چنان به هم تنیده است که نمیتوان خط روشنی بین آن دو ترسیم کرد و مرزهای بین این دو علم را از هم متمایز نمود و ترسیم کرد و مرزهای بین این دو علم و جهانگشای جوینی |
برخی از آثار تاریخی ایران به مانند تاریخ بیهقی و - آن چنان ارزش ادبی دارند که به راحتی میتوان آنان را در میان متون شاخص ادبی ایران جای داد. از سوی دیگر برخی از آثار ادبی ایران هم ارزش تاریخی زیادی دارند و در روشن شدن زوایای تاریک تاریخ ایران گره گشا هستند.
📚برشی از #مقاله پیوند ادبیات و تاریخ در ایران، دکترمهدی احمدی اختیار، عبدالرضا نقدی
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
ادبیات در آیینه تاریخ
اغلب کسانی که در گذشته به نوشتن تاریخ مبادرت میورزیدند، از نویسندگان و ادیبان شاخص زمان خود بودند و از منشیان و نویسندگان دربار و پادشاه به حساب میآمدند و لازمهی این کار آشنایی با فنون و صنایع ادبی بود.
طبیعی بود که این قبیل نویسندگان به هنگام نوشتن تاریخ ذوق و هنر ادبی خود را نیز به نمایش میگذاشتند و به عبارت دیگر تاریخ را ادیبانه مینوشتند. بنابراین نوشتههای این گروه از مورخان گذشته از ارزش تاریخیشان دارای ارزش ادبی ممتازی نیز هستند. حتی برخی از این آثار تاریخی، نماینده شاخص سبکهای ادبی خود به شمار میروند و به خوبی ویژگیها و تطور ادبیات در دورههای مختلف را در خود پیوند ادبیات و تاریخ در ایران منعکس می سازند.
کتابهایی چون ترجمهی تاریخ طبری از ابوعلی بلعمی، تاریخ بیهقی از ابوالفضل بیهقی، تاریخ جهانگشای جوینی از عطاملک جوینی، تاریخ عالم آرای عباسی از اسکندر بیگ منشی و دره نادری از میرزا مهدی خان استر آبادی، تنها نمونههایی از متون تاریخی ادبی به شمار میروند.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
تاریخ بیهقی نمونهای از متون تاریخی ادبی
ابوالفضل بیهقی پر آوازهترین تاریخ نگار سده پنجم هجری است که در سال ۴۵۱ق نگارش تاریخ خود را آغاز کرد. بیهقی جهت نوشتن اثر خو اثر خود از یادداشتها، اسناد، فرمانها و نامههای دیوانی که طی ۴۲ سال فراهم آورده بود، بهره جست و تاریخی نگاشت که از نظر اعتبار، معتبرترین و به لحاظ شیوایی، شیواترین و جاندارترین شرح روزگار حکومت غزنویان بر بخشهایی از ایران به شمار میرود. (میرجعفری و عاشوری نژاد ۷۰:۱۳۷۶)
تاریخ بیهقی از نظر دقت و صحت مطالب تاریخی، استحکام و انسجام ساختار، اثری بی مانند است. ارزش تاریخی این کتاب توسط اندیشمندان و مورخان همواره مورد تاکید قرار گرفته است.
زرین کوب، تاریخ بیهقی را به دلیل اشراف و وقوف مولف آن بر اسناد و مدارک تاریخی و همچنین آگاهی از دسایس و حوادث پنهانی و اغراض و مقاصد دربار غزنه، و لطف بيان و التزام صدق و اشتمال بر بسیاری فواید اجتماعی و اداری مخصوصا درج بعضی مکاتبات با خلیفه ستایش میکند. وی این کتاب را در بین تواریخ فارسی مشخص و ممتاز میداند (زرین کوب ۱۳۸۳ ۴۶۴۵)
بارتولد، خاورشناس بهنام که خود از بهترین آشنایان کتاب بیهقی بوده و بیش از هر کسی از آن استفاده کرده معتقد است که این کتاب بهقدر شایستگی خود در محافل علمی دنیا شهرت نیافته است.
📚برشی از #مقاله پیوند ادبیات و تاریخ در ایران، دکترمهدی احمدی اختیار، عبدالرضا نقدی
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
رسالت واقعی رمان تاریخی
تاریخ غالبا رسالت اصلی خود را در بازگویی حقایق محض و رویدادهای مهم و سرنوشت ساز میداند در نتیجه تحلیل و بررسی موارد یاد شده در دستور کار تاریخ است و آنچنان که باید و شاید به مسائل حاشیه ای و جزئیاتی که برای سایر رشتههای علوم انسانی میتوانند مفید باشند، نمیپردازد.
این در حالی است که رمانهای تاریخی به توصیف نه تنها رویدادهای مهم مبادرت می ورزند بلکه جزئیات و عناصر فرعی تر را نیز ثبت و برای آیندگان به جا میگذارند.
به طور مثال تاریخ هیچگاه از شرایط مردم پس از یک بمباران سنگین خبر نمیدهد. تاریخ قادر نیست احساس مردم را در آن اوضاع و احوال بازگو کند. تاریخ هیچگاه تصویرگر خانه های ویران و قتل عام مردم بیگناه نیست.
در نتیجه خواننده تاریخ نمیتواند به درستی به عمق حوادث پی ببرد. این رشته تنها با یک سلسله واژگان بی روح مواجه است که نشان دهنده رویدادهای عظیم هستند.
در واقع رمان تاریخی جدا از بازگو کردن اطلاعات پس زمینه و اصلی میتواند رابطه حسی مناسبی میان اثر و خواننده برقرار سازد. در اینجا نقش رمان نویس به عنوان یک محقق امانتدار بسیار حائز اهمیت است. یک رمان نویس حرفه ای میبایست ابتدا به تحقیق اصولی و منطقی اقدام کند و بر اساس اطلاعات دست اول و معتبر به نتیجه گیری مبادرت ورزد. او میبایست کاملا به شیوههای داستان نویسی اشراف داشته باشد و هماهنگی منطقی ای میان رویدادهای تاریخی و حوادث تخیلی برقرار سازد.
✍مقاله رسالت واقعی رمان تاریخی
کامران پارسی نژاد
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
#ادامه_جلسات_انجمن_ساهور
📚آغاز خوانش و نقد کتاب «صور سکوت»، نوشتهی محمدقائم خانی
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath
.
«صور سکوت»، نوشتهی محمدقائم خانی
صور سکوت از زبان نویسندهی کتاب:
مهمترین چیزی که «صور سکوت» حول آن شکل گرفته، «انتظار» است. انتظار برای آمدن منجی موعود، بخش مهمی از ادیان ابراهیمی است که در ادبیات دنیا بسیار مورد توجه بوده؛ اما در کشور ما کمتر به آن عنایتی شده است.
حوادث آن در سه جغرافیای عمده خوزستان عهد ساسانی، حجاز اسلامی و منطقه شامات پیش فتح (یعنی روم شرقی) جریان دارد. زمانش مربوط به سالهای 12 و 13 هجری قمری است که مورد توجه قرار نمیگیرد.
از چهار دین در این داستان شخصیت وجود دارد و از مسالک و مکاتب دیگر هم نامی به میان میآید؛ اما مهمترین وجه ممیزه آن پرداختن به موضوع مهجور مانده «انتظار موعود» است.
پ.ن: صور سکوت در دو جشنواره جلال آلاحمد و قلم زرین مورد تقدیر قرار گرفته است.
#رمان
#داستان
#ساهور
#تاریخ_ادبیات
#دانشگاه_باقرالعلوم
#انجمن_علمی_ادبی_ساهور
🌐https://eitaa.com/bouath