بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ العالمین)
🔮5 ـ مشكور و محمود حقيقي
☄در فرهنگ ديني:
❄️الف)هم از #شكر خداي سبحان در برابر #سعي بندگان سخن رفته است: (فمن حجّ البيت أو اعتمر فلا جناح عليه أن يطّوّف بهما ومن تطوّع خيراً فإن الله شاكر عليم...پس کسی که حج خانه کعبه کند یا عمره انجام دهد، بر او گناهی نیست که بر آن دو طواف کند و کی که کار خیری (طواف و سعی مستحب) انجام دهد، بدون تردید خدا به کار او پاداش دهنده و داناست )، (ومن أراد الآخرة وسعي لها سَعْيَها وهو مؤمن فأولئك كان سعيهم مشكورا...و کسی که اراده آخرت کند و برای آن تلاش نماید در حالی که خالص باشد تلاشش دارای پاداش است).
🌻(ب) و هم از #حمد او نسبت به #مقام_صالحان: «فرضى سعيهم وحمد مقامهم...پس از تلاش آنها راضی است و جایگاهشان را می ستاید». شكر و حمد خدا #زباني_نيست و از #صفات_فعل است، نه از صفات ذات؛ زيرا از مقام فعل او انتزاع مي شود.
🌙نكته مهمي كه درباره #شاكر و #حامد بودن خداوند سبحان بايد مورد توجه قرار گيرد آن است كه #شاكر و شكور بودن خداوند در برابر #سعي_بندگان و #حميد و حامد بودن او نسبت به #مقام_بندگان_صالح، به ديد #ابتدايي است وگرنه در تحليل و جمع بندي نهايي، غيرخدا #نه سهمي از شكر دارد و #نه بهره و نصيبي از حمد، بلكه #خداي_سبحان شاكر كار خود و حامد كمال خويش است.
🌴 او با #فعلي از افعال #خود #شاكر و حامد فعلي #ديگر است و بنابراين شاكر و مشكور و حامد و محمود حقيقي جز #ذات_اقدس او كسي نيست.
🚨بيان مطلب اين كه، بر اساس #توحيد_افعالي و #ربوبيت_مطلق خداي سبحان اعمال صالح و سعي مشكور بندگان صالح خداوند، چيزي جز #ظهور و تجلي #فعل_خدا نيست و شكر و حمد نسبت به آن در حقيقت حمد و شكر در برابر #فعل خداست.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
۷ ـ #حامدان و مسبّحان خدا
🌴بر اساس آيه (وإن من #شيء إلاّ يسبّح بحمده...و هیچ چیزی نیست مگر اینکه خدا را تسبیح می گویند)حمد و تسبيح اختصاص به #متنعمان(نعمت داده ها) ندارد، بلكه خودِ #نعمتها نيز مسبّح و حامد خدايند.چنانكه #حمدِ حامدان، #تسبيحِ مسبحان و #ذكرِ ذاكران نيز حامد، مسبّح و ذاكر خدايند؛ زيرا همه اينها مصداق و زير پوشش عنوان «شيء»اند، و هر #شيئي، حامد و مسبّح خداست.
📣برخي از اهل معرفت گفته اند:حمد #مراتبي دارد و ظاهرترين مراتب آن، مرتبه #افعال_الهي و نيز اسماء فعلي خداوند است كه متعلَّق آن اسماء، مرتبه فعل است؛ حمد در مرتبه صفات الهي و اسمائي كه متعلَّق آنها اوصاف است مدح خواهد بود و حمد اصطلاحي نيست. ... حمد متعلِّق به خود #ذات واجب حمد، خود حمد است؛ يعني #وصف(صفت) به تمام هستي خود، #موصوفِ (خدا) خويش را ثنا ميگويد و ذات خود را كه عين ذات موصوف است مي ستايد.
8ـ جايگاه توحيد ربوبي و براهين آن
🔮#مدار_تبليغ پيامبران و محور درگيري آنان با دشمنانْ «توحيد ربوبي» است. برخي از معارف ديني كه از مقوله جهان بيني است، تنها ثمره #علمي دارد، امّا برخي ديگر داراي ثمره #عملي است. اعتقاد به وجود «واجب الوجود» و «توحيد خالقيّت» از قسم اوّل است.
⛳️از اين رو #وثنيّين (خدا و بتهای واسطه) حجاز از پذيرش #توحيد_خالقي ابايي نداشتند. آنان ميگفتند: جهان را «الله» آفريده، ولي پس از آفرينش، با آن كاري #ندارد و انسان نيز در مقابل او #پاسخگو نيست. آنان گرچه ربوبيت مطلق خدا را نسبت به مجموع جهان مي پذيرفتند، اما #ربوبيت_جزئي، مانند «ربّ الإنسان» و «ربّ الأرض» را نمي پذيرفتند و آن را به #بتها، ستارگان و يا قِدّيسان بشر نسبت ميدادند و براي آنها مظاهر و مجسمه هايي مي ساختند و براي دستيابي به شفاعتشان، مظاهر آنها را مي پرستيدند.
🎙بنابراين، #پذيرش #خالقيت و #ربوبيّت_مطلق خداي سبحان نسبت به جهان هستي #آسان است، اما پذيرش #ربوبيت_جزئي كه انسان را در برابر ربّ خود #مسئول ميكند و سخن پيامبران اين بود كه #انسان در برابر خداي خالق مسئول است و بايد از او اطاعت كند و آن كه خالق است، همو #ميپروراند را به آسانی بپذیرند را #نه .
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۲: (اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمِين)
📌۶ـ #اختصاص حمد به خدا
🔮عن السّجاد (عليه السلام): «ولو دلّ #مخلوق مخلوقاً من نفسه علي مثل الذى #دللت عليه عبادك منك كان #محموداً #فلك الحمد...
🕯 در این حدیث امام سجاد (عليه السلام) پس ازبرشمردن نعمت هدايت الهي و علوم ارزشمندي كه بدون تعليم الهي، بشر را ياراي رسيدن به آن نيست، به خداي سبحان عرض مي كند: بار خدايا اگر #مخلوقي بتواند از جانب خود چنين هدايت ها و معارفي را در اختيار ديگران بگذارد، آن گونه كه تو خلقِ خود را #هدايت و تعليم ميكني، او نيز سزاوار حمد خواهد بود، ليكن چون همه نعمت ها و علوم از جانب توست، پس ستايش نيز #ويژه_توست.
💎در جمله «فلك الحمد» با تقديم «لك» بر «الحمد»، حمد در خداي سبحان حصر شده است. اين حديث ناظر به برهاني است كه حد وسط آن #اِنعام(نعمت ها) الهي است.
💡عن الباقر (عليه السلام): «... وأنت #جمال السماوات والأرض فلك الحمد وأنت #زين السماوات والأرض فلك الحمد... »
این حدیث اشاره به #برهاني دارد كه حدّ وسط آن #جمال است و در براهين اختصاص حمد بدين شرح بيان شد: سراسر عوالم هستيِ امكاني از آن جهت كه مخلوق خداي سبحان است، #زيبا و نيكوست و چون حمد در برابر جمال و كار زيباست، حمدْ ويژه خداي جميل جمال آفرين است.
♦️عن أبى الحسن الأوّل (علی عليه السلام): «إذا فرغت من صلاة الليل فقل: اللهم ما #عملتُ من خير فهو #منك لا حمد لى فيه وما #عملت من سوء فقد #حذّرتنيه، لا عذر لى فيه. اللهم إنّى أعوذ بك أن أتكل علي ما لا حمد لى فيه...».
در این حدیث بر اساس #توحيد_افعالي همه #كارهاي #نيك_آدمي را از خداي سبحان و هر حمدي بر هر كار نيكي را از او مي داند. بر اساس #توحيد_افعالي و #ربوبيّت_مطلق خداي سبحان، كارهاي نيك صالحان نيز جز ظهور و تجلي #فيض_و_فعل او نيست و از اين رو محمود حقيقي تنها #ذات_اقدس_الهي است.
🔔 «... ولك الحمد... و #استخلصت الحمد لنفسك وجعلت الحمد من #خاصتك ورضيت بالحمد من عبادك وفتحت بالحمد كتابك وختمت بالحمد قضائك ولم يعدل إلي غيرك ولم يقصر الحمد دونك، فلامدفع للحمد عنك ولامستقر للحمد إلاّ عندك ولاينبغى الحمد إلاّ لك»
چهارمين حديث نيز با تصريح به اين كه حمد #جز حريم و ساحت قدس خداي سبحان هيچ قرارگاهي #ندارد و حمد جز براي او سزاوار نيست، به روشني بر انحصار حمد در خداي سبحان دلالت دارد.
📣اشاره: هر يك از اين #كلمات نوراني حاوي #برهاني بر #اختصاص حمد به خداي سبحان است.
🔊تذكّر: اگر بعضي از #نصوص_ديني (روایات) ظهور دارد كه حمد #غير_خدا رواست، ولي حمد خدا بهتر است، اين گونه ظواهر را بايد به معناي تعيين حمد خدا تفسير كرد، نه تفضيل حمد وي؛ مانند آنچه در طليعه دعاي سحر امام سجاد (عليه السلام) به نقل ثابت ابن دينار (ابوحمزه ثُمالي) آمده است: «... #فَرَبّى أحمدُ شىء عندى و #أحَقُّ بحمدى...پس حمد #پروردگارم نزد من بهتر از چیزهای دیگر است پس او #سزاوارتر است به سپاس گذاری من...».
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
🧠استفاده برای #عموم_مردم
🎙علامه جوادی آملی
📖تفسیر سوره: حمد
💎آیه۳: (اَلْرحمنِ الرَّحیمِ)
🔘قرآن كريم گاهي با صفات سلبيه و با زبان نفي، نقص و ظلم را از حريم ذات اقدس الهي دور ميكند و گاهي با #لسان_اثبات مي فرمايد: #پرورنده جهان هستي «رحمان» و «رحيم» است و بر اساس رحمت فراگيرِ خود جهان را تدبير ميكند و چون تربيب و تدبير او بر اساس رحمت است و در ربوبيّت او نيز ستم راه ندارد ، پس #ربوبيّتش محمود و ممدوح است.
🎯قرآن كريم #دو_گونه ربوبيّت ترسيم ميكند: ربوبيّت ممدوح و ربوبيّت مذموم. و در مواردي سخن از #ربوبيّت_مذموم دارد؛ مانند سخن فرعون كه خود را ربّ برتر بني اسرائيل معرفي كرد: (فقال أنا ربّكم الأعلي...گفت: من پروردگار برترم) و يا سخن حضرت يوسف (عليهالسلام) به مصاحب خود در زندان: (اذكرني عند ربّك...مرا نزد اربابت یاد کن) و كلام خداي سبحان: (فأنسیه الشيطان ذكر ربّه...پس شیطان یاد کردنِ از یوسف را نزد اربابش، از یاد او برد)كه درباره #ربوبيّت_مذموم عزيز مصر است.
🔊 و يا سخن ديگرِ حضرت يوسف (عليه لسلام) كه ربوبيّت مذموم ارباب متفرق را نفي ميكند: (يا صاحبي السجن أأرباب متفرقون خيرٌ أم الله الواحد القهّار...ای یار زندانی آیا ارباب های گوناگون بهتر اند یا خدای واحد و مقتدر)
📢 امّا ربوبيّت خداي سبحان كه بر اساس #رحمت است محمود و پسنديده است.
💬لطايف و اشارات
1⃣ ـ #رسالت نامهاي خدا در سومين آيه حمد:
🎲چنانكه در بخش لطايف و اشارات آيه كريمه «بسم الله...» گذشت، اسماي حسناي «الرحمن» و «الرحيم» كه سومين آيه سوره حمد را تشكيل ميدهد، #تكرار همان نامها در اولين آيه اين سوره #نيست؛ زيرا اين نامهاي شريف در اين آيه #مقيد بوده، عهده دار اثبات حصر حمد در خداي سبحان و تبيين محمود بودن ربوبيّت آن ذات اقدس است، ولي در آيه اول سوره در #فضايي_باز قرار گرفته، چنين محدوديتي ندارد.
2⃣ ـ #اختلاف نِطاق(مرز) در براهين حصر حمد:
⌚️گرچه همه براهيني كه از اسماي حسناي «الله»، «ربّ»، «الرحمن»، و «الرّحيم» بر #حصر_حمد براي خداي سبحان استفاده ميشود، در پي اثبات محموديّت انحصاري ذات اقدس الهي است، ولي نطاق و مرز هر برهان متناسب با موضوع و حدّ وسط خاص #همان برهان است.
💡مثلاً برهاني كه حدّ وسط آن #ربوبيّت_مطلق خداي سبحان بر عوالم هستي است، انحصار حمد و مدحي را اثبات ميكند كه از ناحيه #ربوبيّت_خداوند است و برهاني كه حد وسط آن #رحمت_رحيميّه و فيض خاص الهي است، حصر ستايش هاي مربوط به چنين #رحمتي (خاص) را اثبات ميكند. پس محدوديت حد وسط هر برهاني، #نطاق و قلمرو برهانِ مزبور را مشخص ميكند.
#اللّهُمَ_عَجِّل_لِوَلیِّکَ_الفَرَج
🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄
📚تفسیر #کامل_و_روان تسنیم
📬ایتا:https://eitaa.com/bourhan
📮سروش:http://sapp.ir/javadiamoli1
🗞وات ساپ:https://chat.whatsapp.com/CAYrOJatiFj21OhB8lua7i