(ص2) ــــــــــــــــــــ پی‌نوشت‌ها: 1️⃣ شيخ محسن حويزى حائرى آلِ ابى الحَبّ (1235- 1305ق)، از خطبا و شعراى شيعه و صاحب ديوان شعرى بنام "الحائريات" است. (دائرة المعارف تشيع، زير نظر مرحوم دكتر احمد صدر حاج سيد جوادى و ديگران، تهران، انتشارات مؤسسه دائرة المعارف تشيع، 1372ش، ج1، چاپ دوم، ص137) 2️⃣ أحمد بن علي بن أحمد شوقي بك (1868- 1932م)، كاتب وشاعر مصري يعد من أعظم شعراء العربية في العصور الحديثة، يلقب بأمير الشعراء، مولده ووفاته بالقاهرة، كتب عن نفسه: «سمعت أبي يردّ أصلنا إلى الأكراد فالعرب». 3️⃣ رواج این عبارت در عالم عربی بدون انتساب آن به امام حسین(عليه السلام) است، و شروعش از دو جریدۀ عربی بود که در بالای صفحۀ اول زیر نام جریده، این عبارت را بعنوان شعارشان منتشر کردند. یکی جریدۀ مصری «الجهاد» به سردبیری محمد توفیق دیاب از دوستان صمیمی احمد شوقی که گفته میشود اصل سرودن قصیده به درخواست او بوده و از سال 1931م شروع کرد این بیت از قصیده را بعنوان شعار جریده در صفحۀ نخست و همراه با نام شاعر درج کند، و دیگری جریدۀ لبنانی «الحیاة» که تنها مصرع دوم را شعار قرار داد و در سالهای نخست با درج نام شاعر منتشر میکرد و سپس بدون آن. اما منشأ رواجش در ایران و منشأ نسبت دادنش به امام حسین(عليه السلام)، بر اساس نتیجۀ تحقیق عنایت الله مجیدی در مقاله‌ای بنام: پ‍‍ژوهشی دربارﮤ یک شعار معروف «إن الحیاة عقیدة وجهاد»، گویا از دو کتاب ذیل است: - زندگانی حضرت خامس آل عبا ابی عبدالله الحسین(عليه السلام)، ابوالقاسم سحاب‏ ، 1371ق، 1330ش، ص119. - زندگانی امام حسین(عليه السلام)، زین‌العابدین رهنما‏، 1345ش، ج1، ص182 و 378. 4️⃣ عبدالله العلايلي، متولد بيروت، 1914- 1996م، اهل تسنن و فارغ التحصیل جامعة الأزهر. اولین نشر این کتاب در سال 1939م، و گویا اولین جایی است که این بیت شعر را در مورد امام حسین(عليه السلام) بکار برده که گرچه بشکل زبان حال آورده اما بسا خوانندگان کتاب از زبان حال بودن آن غفلت کرده و آن را به امام نسبت داده‌اند و بخاطر سلیس و روان بودش رواج پیدا کرده. 5️⃣ مضمون بیان و استدلال مرحوم شهید مطهری: این جملۀ «إنّ الحیاةَ عقیدةٌ وجِهادٌ» که چهل پنجاه سال است در دهانها افتاده و به امام حسین(عليه السلام) نسبت داده میشود، نه سند دارد و نه معنایش درست است. اینکه گفته شود ارزش و قداست زندگی انسان به اینست که یک عقیده و ایمانی داشته باشد و در راه آن منتهای کوشش و تلاشش را کند و برای آن بجنگد، با مکتب اسلام همخوانی ندارد، زیرا عقیده ممکن است باطل باشد. در اسلام حرف از مطلق عقیده و ایمان نیست بلکه حرف از «حق» است و ارزش زندگی انسان اینست که عقیدۀ حق و توحید را پیدا و به آن اقرار و در راه آن جهاد کند. همۀ مکاتب همینطور است که «عقیده و جهاد» است، اما قرآن نمیگوید «عقیده و جهاد» بلکه میگوید «عقیده و ایمان به حق، و عمل صالح». و عمل صالح یعنی جهاد و کوشش در راه حق، نه در راه هر عقیده و ایمانی. و بسا اولین جهاد انسان، جهاد با خود عقیده‌اش باشد. رک: انسان كامل، تحت عنوان "توصیه‌اى به جوانان"، و سخنرانی شهید مفتح در تاریخ 17 اردیبهشت 1357 در دانشکده الهیات دانشگاه تهران بمناسبت بزرگداشت هفتمین شب شهادت استاد مطهری. @Yusufi_Gharawi

🔺 شروع رواج جملۀ «إن الحياة عقيدة وجهاد» از دو جریدۀ عربی بود که در بالای صفحۀ اول زیر نام جریده، این عبارت را بعنوان شعارشان منتشر کردند. یکی جریدۀ مصری «الجهاد»، و دیگری جریدۀ لبنانی «الحیاة». جزئیات بیشتر در: https://t.me/Yusufi_Gharawi/412. @Yusufi_Gharawi

▪️کیفیت شهادت حضرت عباس(علیه السلام) در روز عاشوراء هنگامی که همۀ یاران امام به شهادت رسیده بودند و تنها حضرت عباس(علیه السلام) مانده بود تشنگی بر امام حسین(علیه‌السلام) شدت گرفت، پس امام به سمت فرات حرکت کرد و حضرت عباس در جلوی ایشان حرکت نمود. سواره نظامهای سپاه ابن سعد -لعنه الله- به ایشان حمله کردند و بین دو برادر فاصله انداختند و حضرت عباس(علیه السلام) را محاصره کردند، و یک نفرشان که از قبیلۀ بنی دارم بود راجع به امام به همراهانش فریاد زد: ای وای بر شما! بین او و فرات قرار بگیرید و نگذارید به آب برسد! امام حسین(علیه السلام) گفت: خدایا تشنه‌اش گردان! آن مرد دارمی خشمگین شد و تیری به امام انداخت و تیر به چانه ایشان اصابت کرد. امام حسین(علیه‌السلام) تیر را درآورد و دستانش را زیر چانه گرفت و هنگامی که کف دستانش پر از خون شد آن را ریخت و سپس فرمود: خدایا! به تو شکایت می‌برم از آنچه با فرزند دختر پیامبرت می‌کنند! سپس امام به سوی خیمه ها برگشت در حالیکه تشنگی بسیار بر او شدت گرفته بود. حضرت عباس(علیه السلام) در آن محاصره به تنهایی با آنان مبارزه نمود تا آنکه زخم‌های بسیار برداشته و توانایی حرکت نداشت، در این وضعیت دو نفر بنام‌های زید بن رقاد جَنبی و حُکیم بن طفیل سنسی پیش رفته و متولی قتل حضرت شدند. 📚 موسوعة التاريخ الإسلامي 6: 181، مقتل سیدالشهداء(ع) (ترجمۀ فارسی بخش مربوط به امام حسين(ع) از موسوعه): 162. از: الإرشاد 2: 109، 110. @Yusufi_Gharawi

❖ عاشورا خوانی۱ توسط: آیت‌الله محمدهادی یوسفی‌غروی كاری از: نشریه چند رسانه‌ای رِباط تدوین: فائزه حسنی راوی: کوروش اسکندری https://t.me/rebaatmagazine/49 @Yusufi_Gharawi

▪️يوم عاشوراء ومفتريات بني أمية في فضل هذا اليوم إن يوم العاشر من شهر محرم الحرام يوم استشهد فيه الإمام الحسين(عليه السلام) وهو يوم المصيبة والحزن لأهل بيت النبي(صلّى الله عليه وآله) وشيعتهم. وينبغي للشيعة أن يمسكوا فيه عن السعي في حوائج دنياهم وأن لا يدخروا فيه شيئاً لمنازلهم وأن يتفرغوا فيه للبكاء والنياح وذكر المصائب وأن يقيموا مآتم الحسين(عليه السلام) كما يقيمونه لأعزِّ أولادهم وأقاربهم وأن يزوروه بزيارة عاشوراء وأن يجتهدوا في لعن قاتليه قائلاً ألف مرة: اللّهُمَّ العَنْ قَتَلَةَ الحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلام‏. وليعزّ بعضهم بعضاً قائلاً: أَعْظَمَ اللهُ أجُورَنا بِمُصابِنا بِالحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلامُ وَجَعَلَنا وَإِيَّاكُمْ مِنْ الطَّالِبِينَ بِثارِهِ مَعَ وَلِيِّهِ الإِمامِ المَهْدِيّ مِنْ آلِ مُحَمَّد عَلَيْهِمُ السَّلامُ.1️⃣ والأحسن أن لا يصام اليوم التاسع والعاشر وإنما ينبغي الإمساك عن الطعام والشراب في اليوم العاشر من دون نية الصيام وأن يفطروا في آخر النهار بعد العصر بما يقتات به أهل المصائب كاللبن الخاثر والحليب ونظائرهما، لا بالأغذية اللذيذة، وأن يلبسوا ثياباً نظيفة ويحلوا الإزرار ويكشطوا الأكمام على هيئة أصحاب العزاء2️⃣. فإن بني أمية كانت تصومهما شماتة بالحسين(عليه السلام) وتبرّكاً بقتله وقد افتروا على رسول الله(صلّى الله عليه وآله) أحاديث كثيرة وضعوها في فضل هذين اليومين وفضل صيامهما. وقد روي من طريق أهل البيت(عليهم السلام) أحاديث كثيرة في ذم الصوم فيهما لا سيما في يوم عاشوراء3️⃣. وكانت أيضاً بنو أُمية(لعنة الله عليهم) تدخر في الدار قوت سنتها في يوم عاشوراء، ولذلك روي عن الإمام الرضا(صلوات الله وسلامه عليه) قال: «من ترك السعي في حوائجه يوم عاشوراء قضى الله له حوائج الدنيا والآخرة، ومن كان يوم عاشوراء يوم مصيبته وحزنه وبكائه جعل الله يوم القيامة يوم فرحه وسروره، وقرت بنا في الجنة عينه، ومن سمى يوم عاشوراء يوم بركة وادَّخر لمنزله فيه شيئاً لم يبارك له فيما ادَّخر وحشر يوم القيامة مع يزيد وعبيد الله بن زياد وعمر بن سعد.»4️⃣ فما يروى في فضل يوم عاشوراء من الأحاديث مجعولةٌ مفتراةٌ على رسول الله(صلّى الله عليه وآله). وكما روى الشيخ الصدوق(قدس سرّه) عن جبلة المكية قالت: سمعت ميثم التمار(قدّس الله روحه) يقول: والله لتقتل هذه الأمة ابن نبيها في المحرم لعشرة تمضي منه وليتخذن أعداء الله ذلك اليوم يوم بركة وإن ذلك لكائن قد سبق في علم الله تعالى، أعلم ذلك بعهدٍ عهَده إليّ مولاي أمير المؤمنين(عليه السلام). إلى أن قالت جبلة: فقلت: يا ميثم وكيف يتخذ الناس ذلك اليوم الذي يقتل فيه الحسين(عليه السلام) يوم بركة؟! فبكى ميثم(رضي الله عنه) ثم قال: سيزعمون لحديث يضعونه أنه اليوم الذي تاب الله فيه على آدم وإنما تاب الله على آدم(عليه السلام) في ذي الحجة، ويزعمون أنه اليوم الذي أخرج الله فيه يونس(عليه السلام) من جوف الحوت وإنما كان ذلك في ذي القعدة، ويزعمون أنه اليوم الذي استوت فيه سفينة نوح(عليه السلام) على الجودي وإنما استوت في العاشر من ذي الحجة، ويزعمون أنه اليوم الذي فلق الله فيه البحر لموسى(عليه السلام) وإنما كان ذلك في ربيع الأوّل.5️⃣ وحديث ميثم هذا كما رأيت قد صرح فيه تصريحاً وأكّد تاكيداً أن هذه الأحاديث مجعولة مفتراة على المعصومين(عليهم السلام). وهذا الحديث هو أمارة من أمارات النبوة والإمامة، ودليل من الأدلة على صدق مذهب الشيعة وطريقتهم، فالإمام(عليه السلام) قد أنبأ فيه جزماً وقطعاً بما شاهدنا حدوثه حقاً فيما بعد من الفرية والكذب رأي العين‏. 📚 منهاج الحياة في الأدعية والزيارات عن أهل البيت الهداة(عليهم السلام والتحيات): 226 ــــــــــــــــــــ 1️⃣ كامل الزيارات: 193، مصباح المتهجد: 772. 2️⃣ مصباح المتهجد: 782. 3️⃣ وسائل الشيعة 10: 459. 4️⃣ عيون أخبار الرضا(ع) 1: 298، وأماليه: 129، وعلل الشرائع 1: 227. 5️⃣ أمالي الصدوق: 126 م27 ح1، وعلل الشرائع 1: 227. @alYusufi_alGharawi

❖ عاشورا خوانی٢ توسط: آیت‌الله محمدهادی یوسفی‌غروی كاری از: نشریه چند رسانه‌ای رِباط تدوین: فائزه حسنی مجری: کوروش اسکندری انتخاب و تنظیم مداحی: متین رضوانی‌پور @Yusufi_Gharawi

❖ انجمن مسلمانان شیعه دانشگاه نورث‌وسترن شیکاگو در برنامۀ این جمعۀ خود، علاقمندان را به سخنرانی آية الله محمد‌هادی یوسفی غروی دربارۀ مستندات تاریخی حرکت امام حسین(علیه السلام) و واقعه عاشورا در منابع متقدم تاریخی دعوت می‌نماید. «پخش سخنرانی از طریق نرم‌افزار زوم در لینک زیر» جمعه، ١٥ محرم ١٤٤٢، ۱٤ شهریور ۱٣۹۹، ٤ سپتامبر ٢٠٢٠ ساعت ۹:۱٠ شب به وقت شیکاگو ساعت ۱٠:۱٠ شب به وقت شرق آمریکا ساعت ۷:۱٠ شب به وقت غرب آمریکا ساعت ٦:٤٠ صبح شنبه (١٥ شهریور) به وقت تهران شروع برنامه با قرائت زیارت عاشورا لینک پخش سخنرانی: 👉🏻 https://northwestern.zoom.us/j/947854860 SMA’s Zoom Meeting ID: 947-854-860 (برای نصب نرم‌افزار زوم بر روی دستگاه‌تان میتوانید از طریق همین لینک اقدام نمایید.) @Yusufi_Gharawi

❓سؤالهای مطرح شده از سوی انجمن مسلمانان شیعه دانشگاه نورث‌وسترن شیکاگو: 1- همانطور که مطلعید در پنجاه سال گذشته طیف متنوعی از نظرات درباره انگیزه حرکت امام حسین(علیه السلام) ارائه شده است؛ از تشکیل حکومت بدون علم به سرانجام تا حرکتی سیاسی و مدنی و شهادتگرایانه برای مشروعیت زدایی از امویان گرفته تا حتی انگیزه فرار. نظر محققانه شما با تکیه بر منابع کهن در این باره چیست؟ 2- نحوه شهادت حضرت عباس(علیه السلام) چگونه بوده است؟ آیا دو دست ایشان قطع شد؟ آیا ایشان در روز عاشورا هم به سوی آب رفتند؟ آیا موفق به آوردن آب شدند؟ کهنترین متون تاریخی و حدیثی درباره شیوه شهادت ایشان چه می گویند؟ 3- درباره شخص ابومخنف و گرایشهای مذهبی او صحبت بفرمایید؛ آیا او شیعه بود یا متشیع؟ آیا او از اصحاب امام صادق(علیه السلام) بود؟ آیا روشی برای راست آزمایی تاریخی نقل وی وجود دارد؟ آیا طبری همه مقتل او را در تاریخ خود آورده یا گزینشی عمل کرده است؟ 4- درباره سرنوشت و محل دفن حضرت زینب(علیها السلام) و دیگر بانوان اسیر از اهل بیت(علیهم السلام) لطفا توضیح بفرمایید. @Yusufi_Gharawi

❖ بیان مستندات تاریخی حرکت امام حسین(علیه السلام) و واقعه عاشورا در منابع متقدم تاریخی در پاسخ به سؤالهای مطرح شده از سوی انجمن مسلمانان شیعه دانشگاه نورث‌وسترن شیکاگو (١٦ محرم ١٤٤٢، ١٥ شهریور ۱٣۹۹) @Yusufi_Gharawi

▪️وفاة الإمام السجّاد(عليه السّلام) مرّ الخبر عن عدم اكتراث الحُجّاج بهشام وانفراجهم للإمام السجّاد(عليه السّلام)، وأنّ كثيراً منهم كان من حُجّاج العراق الفارّين من الحَجاج، وأن الوليد أمر بردّهم إليه عموماً وخصّ منهم سعيد بن جبير، وجاء فيه عن الصادق(عليه السّلام) قال: كان يأتمّ بعلي بن الحسين(عليه السّلام) وما كان سبب قتل الحَجّاج له إلّا على هذا الأمر!1️⃣ والحَجّاج إنّما قتله بإرسال الوليد إيّاه إليه لذلك؛ فلو كان قتله له لائتمامه بعلي بن الحسين(عليه السّلام) فلا بُعد فيما جاء أنّ الوليد سمّ الإمام(عليه السّلام)‏.2️⃣ ❖ من وصاياه الأخيرة روى ابن الصبّاغ المالكي قال: دخل جماعة على عليّ بن الحسين(عليه السّلام) عائدين له، فقالوا له: كيف أصبحت يابن رسول اللّه فدتك أنفسنا؟ قال: في عافية، واللّه المحمود على ذلك. ثمّ قال لهم: كيف أصبحتم أنتم جميعاً؟ قالوا: أصبحنا واللّه يابن رسول اللّه لك وادّين محبّين. فقال: من أحبّنا للّه تعالى أدخله اللّه ظلاً ظليلاً يوم لا ظلّ إلّا ظلّه، ومن أحبّنا يريد مكافأتنا كافأه اللّه عنّا بالجنة، ومن أحبّنا لغرض دنيا آتاه اللّه رزقه من حيث لا يحتسب.3️⃣ 📚 موسوعة التاريخ الإسلامي 6: 519– 521. ــــــــــــــــــــ 1️⃣ اختيار معرفة الرجال: 119، ح190. 2️⃣ عن الصدوق في مناقب الحلبي 4: 189، وفي دلائل الإمامة: 80. 3️⃣ الفصول المهمّة: 218. @alYusufi_alGharawi

❖ امام زین العابدین(علیه السلام)؛ پایه گذار تدوین حدیث دوران امام سجاد(علیه السلام) دوران تقیۀ شدیدی بود ولذا آنچه که از آن دوران به دست ما رسیده چیز زیادی نیست. خیلی از وقایع آن دوره ممکن است خبرش به ما نرسیده باشد یا به صورتی کلی و بدون شرح جزئیات ذکر شده باشد. علت این تقیۀ شدید در آن دوران این بود که هنوز آن سیاست منع حکومتی کتابت و تدوین احادیث نبوی که توسط خلیفه دوم آغاز شده بود ادامه داشت. شروع آن سیاست بنا بر نقل خود اهل سنت اینگونه بود که خلیفه دوم در خطابه‌ای علنی گفت: «من مدت‌ها در این مسأله (آزاد بودن ثبت و ضبط احادیث نبوی، یا ممانعت از آن) فکر می‌کردم تا بالأخره خدا مرا به جایی رساند و تصمیم خود را گرفتم که من در کنار کتاب خدا نوشتۀ دیگری را تحمل نکنم!» او در این سخنرانی، تصمیمش مبنی بر منع ثبت و تدوین سنّت پیامبر، و به عبارتی منع بیان لفظی و عملی دین خدا را به خدا نسبت می‌دهد! خلیفه دوم به بهانۀ حفظ قرآن، از نوشتن، تدوین و نشر احادیث پیامبر(صلّی الله علیه وآله) جلوگیری کرد و این سیاست در زمان خلفای بعدی ادامه داشت، به استثنای ٤ سال و ٩ ماه خلافت امیرالمؤمنین و ٦ ماه خلافت امام حسن(علیهما السلام). اما در ادامه، حکومت به دست معاویة بن أبي سفیان افتاد و روشن است که او بر سر دو راهی میان سیاست خلفای پیشین و بین سیاست امیرالمؤمنین(علیه السلام)، کسی نبود که بخواهد با سیاست خلفای پیشین مخالفت کرده و به سیاست امیرالمؤمنین(علیه السلام) عمل کند. معاویه دومین پایه گذار سیاست منع تدوین احادیث نبوی شد و این سیاست تا زمان عمر بن عبد العزیز در سال ٩٩ هجری ادامه پیدا کرد تا آنکه او چند سال بعد از شهادت امام زین العابدین(علیه السلام)، به اطراف بلاد اسلامی خصوصاً مدینه و مکه بخشنامه کرد که پیرمردانی که در دوران کودکی‌شان پیامبر را درک کرده و احادیثی از ایشان به یاد دارند اگر بخواهند اینها نوشته شود، نه تنها منعی ندارد بلکه دستور داد این احادیث از آنها دریافت و تدوین شود. شهادت امام سجاد(علیه السلام) در سال ٩٤ یا ٩٥ هجری بوده و بنابراین شروع اجازۀ تدوین احادیث نبوی در سال ٩٩ هجری، چهار پنج سال بعد از شهادت امام سجاد(علیه السلام) بوده است. ❖ تدوین حدیث؛ زمینه ساز رشد فکری جامعه و دوران طلایی اسلام از سیاست‌های امام زین العابدین(علیه السلام) در مقابله با بدعت ممنوعیت تدوین حدیث این بود که أدعیۀ خود و همچنین رسالۀ حقوق را در زمان منع حکومتیِ ثبت و ضبط حدیث، إملا و تدوین کرد، نه آنکه شروع این مبارزۀ آرام و ریشه‌ای علیه سیاست ضد دینی حکومت را تا رفع منع حکومتی آن عقب اندازد. و با توجه به این مبارزۀ امام و رواج تدریجی احادیث و أدعیۀ ایشان در بین مردم، که حاوی عقاید صحیح اسلامی و باطل کنندۀ تحریفات فکری و عقیدتی اُموی بود، در واقع آن دستور رفع منع تدوین حدیث توسط عمر بن عبد العزیز بعد از شهادت امام سجاد(علیه السلام) در سال ٩٩ چیزی نبود جز تحصیل حاصل و إلغای قانونی که عملاً دیگر وجود نداشت. بعد از فاجعۀ کربلا و رسوخ تحریفات اُموی از جمله جبر گرایی و سوء ظن به خالق، تنها پناهنگاه برای یافتن فکر، عقیده و معارف صحیح، امام سجّاد(علیه السلام) بود که در آن ظلمتِ جهالت‌ها و مغلطه‌گری‌ها همچون چراغ و کانون روشنایی و هدایتگری، از خاندان پیامبر(علیهم السلام) می‌درخشید. امام سجاد(علیه السلام) با شروع تدوین آن مضامین عالی در آن دورانی که اقبال مردم به اهل بیت(علیهم السلام) کم بود، درخشان‌ترین دوران جامعۀ اسلامی را پایه گذاری کرد؛ زیرا رواج آن مضامین عالی در بین مردم بود که آنها را به برتری بی‌نظیر علمی این خاندان توجه دوباره داد و منجر به اقبالی عمومی به استفادۀ علمی از محضر امام باقر و امام صادق(علیهما السلام)، و موجب توسعۀ مکتب حقیقی اسلام شد که به عنوان نمونه بنا بر مشهور، جابر بن حیّان -اولین کیمیاگر و ملقب به پدر علم شیمی- یکی از شاگردان این مکتب بود. در خبر حسن بن علي وشّاء آمده است که در مسجد جامع کوفه هفتصد شیخ (استاد مدرس)، در کنار ستون‌های مسجد کوفه هر کدام پای یک ستون نشسته‌اند «كلٌّ يقول حدثَّني جعفرُ بنُ محمّد»، هر یک از اینها در حوزۀ تخصص و تدریسش شنیده‌های شخصی و توشۀ علمی خویش از امام صادق(علیه السلام) را بازگو می‌کند. این شکوه علمی مسلمانان که بیشترین بروزش در عهد امام صادق(علیه السلام) بود و "دوران طلایی اسلام" نامیده می‌شود، از آثار و برکات آن دوران تأسیسی امام سجاد(علیه السلام)، و نتیجۀ پایه گذاری تدوین و نشر آن مضامین عالی صحیفۀ سجادیه و رسالۀ حقوق است. که چون این محوریت علمی امامان، خوشایند ریاست طلبان نبود با بازداشت و زندان خانگی، مانع حضورشان در جامعه و در نتیجه موجب افول آن دوران طلایی شدند. 📓 مجموعۀ مصاحبه‌ها: ٧٦٠- ٧٦٢. @Yusufi_Gharawi