📣 دفتر همکاری حوزه و دانشگاه پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با همکاری دانشکده الهیات دانشگاه تهران، در اجرای محور چهارم از محورهای مصوب همایش انقلاب اسلامی و الهیات کاربردی (الهیات کاربردی و فناوریهای نوین؛ و الهیات کاربردی و توسعه علم و فناوری) برگزار می‌کند: ✅ سومین پیش نشست همایش ملی انقلاب اسلامی و الهیات کاربردی: «هستان شناسی نوین، از فلسفه تا هوش مصنوعی» با حضور: 🔹 حجت الاسلام هادی پوربدخشان پژوهشگر هستان شناسی نوین 🔹 دکتر محسن کاهانی عضو هیئت علمی و استاد تمام گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه فردوسی مشهد 🔹 دکتر امید میلانی فرد سرپرست مرکز پشتیبانی و امنیت فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه فردوسی مشهد دبیر نشست: 🔸 حجت‌الاسلام دکتر علی نعمتی استادیار پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی 🏢 مکان: پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد 📆 تاریخ: دوشنبه 11 تیر ماه 1403، ساعت 9 الی 11 ⭕️ لینک حضور مجازی: vroom.um.ac.ir/iish #پژوهشکده_مطالعات_اسلامی_در_علوم_انسانی 🆔 ایتا | آپارات | وبگاه

چکیده‌ی ارائه آقای پوربدخشان : هستان‌شناسی نقطه‌ی آغاز دانش بشر و از اولین دانش‌های مدون است. این دانش به مطالعه موجودات و روابط آنها می‌پردازد. هستان‌شناسی نوین حاصل نگاه دوباره به این دانش، پس از قرن‌هاست. کاخی عظیم که بر همان بنای کوچک کهن بنا شده است. هستان‌شناسی نوین می‌تواند فلسفه را خانه تکانی کند و در زبان‌شناسی بسیار موثر باشد. در زبان‌های طبیعی با دنیایی از واژه‌ها با معانی نزدیک به هم و آمیخته با ابهام مواجهیم. هستان‌شناسی سلسله‌ای از مفاهیم را با نظمی دقیق بنا می‌کند. سپس هر یک از واژه‌ها در جایگاه دقیق و درست خود قرار می‌گیرد و همنشین‌هایش را می‌یابد. از آنجا که بخش عمده‌ای از ادله‌ی دینی را متون دینی تشکیل می‌دهند، این سازواره‌ی منظم، برداشت‌ها و تحلیل‌ها را دقت فراوان و دوچندان می‌بخشد. ماشین‌ها یک مجموعه منظم و علامت‌دار را بهتر پردازش می‌کنند تا طوفانی از بی‌نظمی را. هوش مصنوعی نیازمند علامت‌ها و رابطه‌هاست تا معنای درست را دریابد؛ چیزی که آنتولوژی یا همان هستان‌شناسی برایش می‌سازد.

❇️ گزارش جلسه معرفی نرم‌افزار ثقات و استدلال‌گر Pie با ارائه حجت الاسلام علیرضا شهبازی 📅 تاریخ: 12 مرداد ماه 1403 🏢 مکان: موسسه پژوهشی دانش‌وران با حضور اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان حجت الاسلام و المسلمین درایتی و حجت الاسلام و المسلمین الهی خراسانی زید عزّهما خلاصه‌ای از مباحث مطرح‌شده در این جلسه 📚معرفی برنامه ثقات "ثقات" گراف دانش جامع در حوزه‌ی حدیث و علوم حدیث است که شامل متغیرها و المان‌های کلیدی در این علم می‌شود. این برنامه پیرامون شش محور اصلی بنا شده است: 👥 راویان 📖 کتاب‌های راویان 📝 روایات 📜 اسناد 🖋 نسخه‌های خطی 🗣 الفاظ توصیفی رجالیان 🌐 قابلیت‌های برنامه ثقات - استفاده از موتور استدلال‌ورزی در قالب گراف دانش و آنتولوژی حدیث و علوم حدیث - کشف زمان راویان که در کتب رجالی زمانی برای آن‌ها بیان نشده است - سیر تطورات موضوعات در طول تاریخ، نقشه زمان و مکان، و گزارش‌های رجالیان - تفاوت مبانی در جرح و تعدیل با نگاه فازی یا احتمالاتی - ایجاد آنتولوژی مذاهب، فعالیت‌های علمی، اقتصادی و... راویان - انواع بازنمایی و مقایسه داده‌های رجالی - نمایش‌های گرافیکی راویان، احادیث، اسناد، و... 🔍 طراحی استدلال‌گر مستقل از چارچوب (Platform – independent)، افزایشی (Incremental) و توسعه پذیر (Expandable) - استدلال‌ورزی در سطح وسیع - غنی‌سازی فضای استدلال‌ورزی - به‌کارگیری منطق‌های جدید و پشتیبانی از آن‌ها 🔗 منابع: 🌐https://borhan-onto.ir/fa/%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%af%d9%84%d8%a7%d9%84%da%af%d8%b1-pie/ 🌐Thiqat.org 🆔https://eitaa.com/daneshvaraan_Institute

نخستین شماره دو فصلنامه حدیث اهل بیت علیهم السلام ویژه پاییز و زمستان ۱۴۰۲ از سوی پژوهشکده معارف اهل بیت علیهم السلام 📖 مقاله‌ای در ارتباط با موضوع مورد ارائه ۱. استنتاج رایانشی احتمالاتی برای کشف زمان زندگانی راویان؛ ✍️ علیرضا شهبازی

#یادداشت_علمی ♦️ نگاه فرایندی، مدیریت دانش و علم اصول فقه / ابراهیم نیکدل 💢 تعریف مدیریّت دانش مدیریت دانش به چگونگی تولید، گردآوری، ذخیره‌سازی، بازیابی، نشر و بکارگیری اطلاعات، اطلاق می‌شود. به‌تعبیر دیگر، مدیریت دانش، فرایند خلق، گردآوری، ذخیره، بازیابی و بکارگیری دانش و اطلاعات است. مدیریت دانش، رشته‌ای است که رویکردی یکپارچه را برای شناسایی، جمع‌آوری، ارزیابی، بازیابی و اشتراک‌گذاری تمام دارایی‌های اطلاعاتی، تجویز می‌کند. 💢 ضرورت استفاده از علم مدیریّت دانش، در دانش اصول در روش متداول تبیین دانش اصول و تعلیم آن، نوعی مدیریّت، میان داده‌های اصولی وجود دارد که در گذر زمان، دچار تحوّل اساسی نشده است و در گذر زمان، براساس همان روش پیشنیان، روند تکامل این دانش، طیّ شده است. امّا با توجّه به چند نکته، بدون مدیریّت مبناهای بنیادین و غیر بنیادین و نتیجه‌های آن‌ها و داده‌های دانش اصول، ایجاد شبکه مبانی صحیح و دست‌یافتن به ثمرات آن‌ها و نتائج مختلف شبکه، ممکن نیست: نکته اول: دانش به یک اعتبار، به دو نوع دانش معیاری و فرایندی و دانش غیر معیاری تقسیم می‌شود. دانش معیاری و فرایندی به دانشی اطلاق می‌شود که براساس مبانی خاصّ و نوعی ارتباط روشمند میان آن‌ها، بنا شده است؛ مثل علم اصول فقه؛ اما دانشی مثل تاریخ، در صورتی که مقصود از آن، تنها نقل داده‌های تاریخی باشد، دانش غیر معیاری و غیر فرایندی است که مسائل دانش، براساس معیارهای معقول و ارتباط میان آن‌ها و فرایند منضبط میان معیارها، حلّ و بنا نشده است. ⬅️ متن کامل: این جا https://daneshvaraan.info/ #موسسه_پژوهشی_دانشوران

#مناسبتی 💢ویژگی‌های پیامبر (ص) با نگاهی به آیه ۱۵۷ سوره اعراف 💢برگرفته از درس تفسیر استاد درایتی زید عزه سوره اعراف، جلسه ۱۷۰ تاریخ: 1403/06/07 📖 الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ 💢 این آیه و آیه بعد، گویا جمله معترضه است؛ منتها جمله معترضه‌ای که ارتباطش با قبل به کلی قطع نیست. بحث در مورد حضرت موسی (ع) و کوه طور و میقات بود؛ اما در این آیه صحبت به پیامبر اسلام (ص) و بحث از پیروی وی منتقل شده است. اما بدون ارتباط با آیه قبل هم نیست. در آیه گذشته سه صفت برای کسانی که مشمول رحمت واسعه پروردگار می‌شوند ذکر شد: تقوا، اداء زکات و ایمان به آیات خداوند: «وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ» (اعراف/ ۱۵۶) 💢 در این آیه صفات دیگری به عنوان تکمیل بحث گذشته ذکر می‌شود که تجلی آن پیروی از پیامبر (ص) است: (الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ). چراکه اساسا قرآن کتاب تاریخ نیست. قرآن کتاب موعظه است و طبع موعظه این‌چنین است که اگر تاریخ و داستانی نقل می‌شود، بینش، برای عبرت‌گیری، به اصطلاح گریز به مسائل روز زده می‌شود و با زمان حال تطبیق می‌شود. 💢سپس برای این رسول، شش صفت علاوه بر مقام رسالت بیان می‌شود: 1⃣ او پیامبر خداست (النَّبِیَّ) دو تفاوت عمده در فرق رسول و نبی مطرح شده است. یک تفاوت که در روایات هم وارد شده است این است که رسول فرشته وحی رو مشاهده می‌کند و صدای وی را نیز می‌شنود؛ ولی نبی فرشته وحی را تنها در خواب مشاهده می‌کند و در بیداری نمی‌تواند فرشته وحی را ببیند؛ ولی صدای فرشته وحی را در بیداری می‌شنود. نکته دیگر این است به خبر مهم نبا می‌گویند و نبی کسی است که با وحی و ارتباط با عالم غیب، یک خبر مهمی در اختیار او قرار گرفته است. نبی علی رغم این‌که دریافت کننده پیام است؛ ولی رسالتی برای ابلاغ به دیگران ندارد؛ برخلاف رسول که مامور به ابلاغ است. برخی گفته‌اند: نبی لغتاً به معنای رفعت و بلندی نیز هست بنابراین «الرسول النبی»؛ یعنی پیغمبر عالی مقام. طبق این احتمال نبی به معنای نبوت گرفته نمی‌شود. 2⃣ پیامبری که امی است (الْأُمِّیَّ) جند وجه برای علت امی ذکر شدن پیامبر (ص) ذکر شده است: ◀️یک احتمال این است که چون پیغمبر از میان مردم و جامعه‌ای که امی و بی‌سواد بودند برخاسته بود، به او «امی» گفته شده است؛ نه این‌که خود پیامبر (ص) خواندن و نوشتن بلد نباشد. ◀️وجه دیگر این است چون پیغمبر زاده شهر مکه و ام القری بود به او امی می‌گفتند. اشاره به زادگاه و محل تولد و رشد و نمو پیامبر دارد. ◀️ احتمال سوم این است که پیغمبر خواندن و نوشتن بلد نبود. خداوند در سوره عنکبوت می‌فرماید: «وَمَا كُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ» (عنکبوت/۴۸) برخی شاهد تاریخی نیز اقامه می‌کنند که پیغمبر (ص) در عمرش یک خط ننوشت و هیچ کاغذی رو هم نخواند؛ حتی در جریان صلح حدیبیه به حضرت علی (ع) فرمود بسم الله و اسم رسول الله را به من نشان بده تا طبق توافق این‌دو را از متن صلح‌نامه خط بزند. اما ظاهر آیه این است که پیامبر! تو نخواندی و ننوشتی؛ نه این‌که نمی‌توانستی و این به خاطر این بود که بهانه‌ای به دست مخالفان نباشد و اعجاز قرآن اثبات شود. اگر پیغمبر سابقه نوشتن و خواندن کتاب‌های دیگر را داشت، می‌گفتند: قرآن، اساطیر الاولین است؛ از این‌رو یغمبر اصرار داشت چیزی ننویسد و چیزی نخواند؛ وگرنه طبق روایت پیغمبر (ص) می‌توانست به ۷۰ زبان بخواند و بنویسد. 3⃣ ذکر نام و صفات پیامبر در کتب آسمانی گذشته صفات و نشانه‌ها و دلائل حقانیت او را در کتب آسمانی پیشین هست: (الَّذِی یَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِیلِ). 4⃣ سازگاری محتوای دعوت پیامبر (ص) با عقل منظور این است که پیغمبر هر دستوری به عنوان الزام آورده است کار پسندیده‌ است و هر چه نهی کرده ناشایست است یَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ؛ همان که در نامه ۳۱ نهج‌البلاغه، امام علی (ع) در وصیتش به امام حسن (ع)‌فرمود: إنّه [ يَعنِي اللّه َ سبحانَهُ ] لَم يَأمُرْكَ إلاّ بِحَسَنٍ، و لَم يَنهَكَ إلاّ عن قَبِيحٍ؛ خداى سبحان تو را جز به آنچه نيكوست فرمان نداده و جز از آنچه زشت است، باز نداشته است. به عبارت دیگر محتوای دعوت پیامبر با فرمان عقل سازگار است. 5⃣هماهنگی محتوای دعوت پیامبر با فطرت سلیم خداوند هر طعام پاكيزه و مطبوع را حلال، و هر پليد منفور را حرام کرده است؛ وَ یُحِلُّ لَهُمُ الطَّیِّباتِ وَ یُحَرِّمُ عَلَیْهِمُ الْخَبائِثَ؛ یعنی حلال‌ها و حرام‌هاى الهى، بر اساس فطرت است. پس لزوما این‌گونه نیست‌که بگوییم حرام‌ها و حلال‌ها صرفا تعبد محض است و خداوند خواسته تنها ما را امتحان کند. 6⃣ مبارزه با خرافات و رسوم و غلط منظور این است که پیامبر (ص) مردم و جامعه را از بند عقاید و خرافات آزاد کرد (وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِی کانَتْ عَلَیْهِمْ). خرافات زیادی داشتند تا آن‌جایی که کودکان را برای سنگ و چوب و بت‌ها قربانی می‌کردند. برخی نیز گفته‌اند آیه معنای عام‌تری دارد و این‌که دین پیامبر (ص) دینی سمحه و سهله است را نیز شامل می‌شود #پیام_ها_و_نکته_ها #موسسه_پژوهش_دانشوران https://eitaa.com/daneshvaraan_Institute

ویژگی‌های پیامبر (ص) با نگاهی به آیه ۱۵۷ سوره اعراف گزارش کامل‌تر «ویژگی‌های پیامبر (ص) با نگاهی به آیه ۱۵۷ سوره اعراف» را در خبرگزاری رضوی 👈 از این‌جا بخوانید #موسسه_پژوهشی_دانشوران

#مناسبتی 💢 «همسر فرعون» تصميم گرفت عوض شود ... و شُد یکی از زنان والای بهشتی 💢«پسر نوح» تصميمي براي عوض شدن نداشت... غرق شد و شُد درس عبرتی برای آیندگان 💢 اولي همسر يک طغيانگر بود و دومي پسر يک پيامبر! 💢براي عوض شدن هيچ بهانه‌ ای قابل قبول نيست تویی و یک اراده‌ و تلاش. والسلام ✅ امام رضا علیه السلام فرمود: «عَلَیکُمْ بِتَقَوی اللهِ و الوَرَعِ وَ الاجتَهاد»؛ بر شما باد به پارسایی، ترس از خدا و تلاش و کوشش (بحار الانوار، ج 78، ص 348) #موسسه_پژوهشی_دانشوران ┈┈••✾❀🌸❀✾••┈ https://eitaa.com/daneshvaraan_Institute https://daneshvaraan.info/

#یادداشت_علمی محورهای توسعه علم اصول استاد حمید درایتی (زید عزه) ♦️به گزارش روابط عمومی موسسه دانش‌وران، استاد درایتی (زید عزه) برای تقریظ کتاب حکم ظاهری؛ چیستی، فرایندها و قواعد عمومی، تالیف ابراهیم نیکدل، یادداشتی علمی نگاشته‌اند که در این کتاب درج شده است و در این‌جا به صورت مستقل از نظر مخاطبان می‌گذرد. لازم به ذکر است کتاب حکم ظاهری از منشورات دارالفقه و وابسته به موسسه دانشوران است. 💢 تاریخ علم اصول فقه، ادوار گوناگونی را پشت سر نهاده و فراز و نشیب‌های علمی فراوانی داشته است. این علم با تلاش اندیش‌وران بزرگ توانسته است بر مانع‌های بی‌شماری فائق آید و به رشد و توسعه خود ادامه دهد تا آنجا که رشد و بالندگی این دانش در میان مجموعة علوم اسلامی شایان توجه و بایستة تحسین است. 💢 علم اصول فقه، مهم‌ترین دانشی است که علم فقه بر آن مبتنی است و از آن بهره می‌گیرد و با توجه به گسترة دانش فقه و شمول آن در تمام عرصه‌های حیات و تأثیری که برتمام ساحت‌های زندگی مؤمنان دارد، توسعه علم اصول می‌تواند به توسعه و تکمیل علم فقه بینجامد و به آن، قوام و غنای لازم را ببخشد و ضعف این دانش می‌تواند موجب استنباطات فقهی ضعیف و استنادهای ناروا به دین گردد. 💢گذشت زمان همواره ارزش علم اصول را نمایان‌تر کرده است و این دانش اگرچه در دوره‌هایی با رکود و پس‌رفت مواجه شده؛ اما به جهت نقش و اهمّیت آن، دوباره کانون توجه عالمان دین قرار گرفته و تعمیق و نشر آن رونق یافته و اندیشه‌های مخالف را به انزوا رانده است؛ با این ‌وجود هنوز این دانش به توسعه و تکمیل بیشتری نیازمند است ادامه دارد #موسسه_پژوهش_دانشوران