باسمه تعالی تعریف معقولات سه گانه مرحوم ملاهادی سبزواری در شرح منظومه معقولات سه گانه را اینگونه تعریف می‌کند: معقولات اولی: مفاهیم کلی هستند که هم عروض و هم اتصاف آنها در خارج است، مانند مفهوم انسان مقولات ثانیه فلسفی: مفاهیم کلی هستند که عروض آنها در ذهن و اتصاف آنها در خارج است،مانند مفهوم علت و معلول معقولات ثانیه منطقی: مفاهیم کلی هستند که هم عروض و هم اتصاف آنها در ذهن است،مانند مفهوم کلی و جزئی منطقی. در اینکه مراد مرحوم سبزواری از عروض و اتصاف چیست اختلاف نظر است. علامه بزرگوار شهید مطهری ره در شرح مختصر و مفصل منظومه می فرماید در مورد عروض و اتصاف دو معنا محتمل است: ۱-مراد از عروض، عارض شدن و بار شدن محمول بر موضوع و مراد از اتصاف، واجد بودن موضوع نسبت به محمول است. مثلاً در زید قائم اگر به موضوع یعنی زید نگاه کنیم واجدیت و اتصاف آن به محمول مطرح می‌شود یعنی زید واجد وصف قائم و متصف به آن است و اگر به محمول نگاه کنیم بار شدن آن بر موضوع مطرح می‌شود یعنی وصف قائم بر زید بار می شود. در معقولات اولی هم بار شدن محمول بر موضوع در خارج است و هم اتصاف موضوع به محمول در خارج است به دلیل اینکه هم موضوع و هم محمول وجود خارجی دارند. در معقولات ثانیه فلسفی به دلیل اینکه محمول ما به ازای خارجی ندارد بلکه منشا انتزاع دارد بار شدن محمول بر موضوع و عروض آن در ذهن است اما موضوع در خارج متصف به وصف محمول است مثلاً آتش را در خارج متصف به علیت می کنیم. در معقولات ثانیه منطقی هم بار شدن محمول بر موضوع و هم اتصاف موضوع به محمول در ذهن است به دلیل اینکه هم موضوع و هم محمول وجود ذهنی دارند نه وجود خارجی. مثلاً در قضیه الانسان کلی هم مفهوم انسان به اعتبار مفهومی در ذهن است و هم وصف کلیت آن در ذهن است. ۲-مراد از عروض، وجود محمولی( مستقل) و مراد از اتصاف وجود رابط است. مثلاً در زید قائم، قائم بودن، وجود محمولی دارد یعنی وجود مستقلی از وجود زید در خارج دارد و نسبت میان زید و قائم( وجود رابط) هم در خارج وجود دارد به دلیل اینکه دو طرف قضیه در خارج وجود دارند. اما در قضیه آتش علت است، علیت در خارج وجود مستقل ندارد چون ما بازاء خارجی ندارد هر چند منشأ انتزاع خارجی دارد اما مفهوم علیت در ذهن وجود مستقل دارد یعنی علیت مفهوما غیر از مفهوم آتش است ولی به دلیل اینکه بر خارج بار می‌شود یعنی می‌گوییم آتش خارجی علت است، وجود رابط میان آتش و علت در خارج وجود دارد. در قضیه انسان کلی است مفهوم کلی و مفهوم انسان هیچ کدام در خارج وجود ندارد اما در ذهن هر دو وجود مستقل دارند به همین خاطر قضیه تشکیل شده است و به دلیل اینکه دو طرف در ذهن وجود دارند وجود رابط میان آنها نیز در ذهن وجود دارد. بر همین اساس مرحوم ملا هادی سبزواری می‌فرماید معقولات اولی هم عروض آنها(یعنی وجود محمولی آنها)و هم اتصاف آنها( یعنی وجود رابط آنها) در خارج است. و معقولات ثانیه فلسفی عروض آنها در ذهن است اما اتصاف آنها در خارج است و معقولات ثانیه منطقی هم عروض و هم اتصاف آنها در ذهن است. شهید مطهری بیشتر به همین تعریف دوم گرایش دارد. اشکالی که بر تعریف اول می‌کند این است که در هر قضیه یک نسبت و وجود رابط بیشتر وجود ندارد فرقی نمی‌کند که این نسبت را از ناحیه محمول نگاه کنیم و یا از ناحیه موضوع، به تعبیر دیگر فرقی نمی‌کند که عروض محمول بر موضوع را ببینیم و یا اتصاف موضوع به محمول را ملاحظه کنیم. در این صورت عروض و اتصاف را نمی توان متفاوت دید. نیکزاد https://eitaa.com/darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۴) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۱۹) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

تحلیلی از استاد نیکزاد در باره شعار وحدت شیعه و سنی #معارف 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۰) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۵) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

باسمه تعالی پرسش مهم امتیاز انسان بر حیوان چیست؟ پاسخ امتیاز انسان بر حیوان به داشتن روح مجرد و غیر مادی نیست زیرا در حکمت متعالیه ثابت شده است که همه حیوانات دارای روح مجرد و غیر مادی هستند. همان گونه که شخصیت و هویت انسان به نفس مجرد اوست شخصیت و هویت هر حیوان به نفس مجرد اوست. امتیاز انسان بر حیوان به بقای روح و شخصیت او پس از مرگ نیست زیرا حیوانات که دارای روح مجردند پس از مرگ باقی هستند امتیاز انسان بر حیوان به حشر او در روز حشر نیست چون از برخی از آیات و روایات ظاهراً استفاده می‌شود که حیوانات نیز دارای حشر هستند. علامه طباطبایی معتقد است که آیه ۳۸ سوره انعام بر حشر حیوانات دلالت دارد. « وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ ۚ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ» امتیاز انسان بر حیوان به داشتن اراده و اختیار نیست چون همان گونه که حکما گفته‌اند هر حیوانی حساس متحرک بالاراده است. امتیاز انسان برحیوان به داشتن اصل قدرت تشخیص و شناخت نیست چون حیوانات هم از این نعمت مهم برخوردارند. حال این پرسش به صورت جدی‌تر مطرح می‌شود که امتیاز انسان بر حیوان چیست؟ امتیاز انسان بر حیوان در چند چیز است: ۱-داشتن عقل انسان از عقل برخوردار است اما حیوان از این نعمت بهره‌مند نیست. هرچند نمی‌توانیم در مورد محدوده شناخت حیوانات نظر روشن و قاطعی بیان کنیم اما این مقدار مسلم است که از توانمندی فوق العاده عقلی که انسان دارد برخوردار نیست. شاهد آن دستیابی بشر به دانش وسیع و گسترده و پیچیده و غامض در عرصه‌های گوناگون و رشته‌های مختلف است، به طور مسلم حیوانات از این پیشرفت‌های علمی بی‌نصیب هستند حیوانات امروز با حیوانات دیروز در عرصه شناخت تفاوتی ندارند. ۲-گرایشات و تمایلات معنوی هرچند حیوانات با انسان در تمایلات مادی اشتراک دارند اما انسان دارای تمایلات و گرایشات فوق مادی است که حیوانات به آن صورت دارای آن نیستند. مانند میل به علم و آگاهی و معرفت در حد سیری ناپذیری و نیز میل به خیر اخلاقی و فضایل معنوی مانند عدالت و صداقت و عفت و غیرت و حیا و احسان و خیر و عفو و اغماض و نفرت از رذائل روحی و نیز میل به زیبایی به صورت گسترده و وسیع در عرصه‌های گوناگون و نیز میل به قدرت و سلطه به صورت نامحدود و سیری ناپذیر و نیز میل به پرستش و نیایش و خضوع و تقدیس در برابر موجود متعالی و کمال مطلق. ۳- نیروی اراده و تصمیم با ترجیح عقلی هرچند حیوانات هم دارای اراده و اختیار و افعال اختیاری هستند اما اراده آنها تحت تاثیر امیال و تمنیات حیوانی آنهاست اما انسان دارای نیروی اراده آزاد از تمنیات و تمایلات حیوانی و مادی و شهوانی است. انسان می‌تواند در برابر تمایلات حیوانی و مادی و زودگذرانه، ایستادگی کند و بر اساس ترجیح و تدبیر عقلی و ارزیابی دور اندیشانه و ملاحظه مصالح واقعی تصمیم گیری کند. این امر از امتیازات اساسی و مؤثر در انسان است. ۴-خودآگاهی عقلی و عرفانی هرچند حیوانات به دلیل تجرد نفوس آنها همانند انسان دارای علم حضوری به نفس خویش هستند اما امتیاز انسان در این است که می تواند به خودآگاهی عقلی و عرفانی دسترسی پیدا کند. منظور از خودآگاهی عقلی این است که از راه عقل و فلسفه، نفس خویش را بشناسد و به جوهریت و تجرد نفس و قوای نفس آگاهی پیدا کند این همان چیزی است که به آن، معرفت نفس فلسفی گفته می‌شود. و منظور از خودآگاهی عرفانی این است که انسان با گریز به باطن نفس و مطالعه شهودی جان خویش، حقیقت نفس و قوای آن را بشناسد و شهود کند. با تصفیه و تزکیه روح خویش و صیقل دادن آئینه نفس به مکاشفاتی نائل آید و از اسرار و معارف هستی آگاهی پیدا کند. با عرفان نفس به عرفان رب خویش نائل آید. در روایت علوی آمده است: «من عرف نفسه فقد عرف ربه.» و در مناجات شعبانیه آمده است: «إلهی هَبْ لی کَمالَ الْانْقِطاعِ إلَیْکَ وَ أَنِرْ أَبْصارَ قُلُوبِنا بِضیاءِ نَظَرِها إِلَیْکَ حَتّی تَخْرِقَ أَبْصارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إلی مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ وَ تَصیرَ أرْواحُنا مُعَلَّقَةً بعِزِّ قُدْسِکَ‌» ۵- قدرت تأثیر گذاری و تصرف در آفاق و انفس. یعنی انسان می‌تواند در طبیعت و پدیده‌های هستی تصرف کند و آنها را به تسخیر خود درآورد. چنان که امروزه با پیشرفتی که بشر در علوم مختلف کرده است توانسته است قوای موجود در جهان طبیعت و پدیده های آن را به تسخیر خویش در آورد و با فناوری و تکنولوژی پیشرفته و کارآمد انواع امکانات و تسهیلات را برای زندگی خویش فراهم کند و تمدن جدید را بنیان گذاری کند.

علاوه بر این انسان می تواند از راه ریاضت و یا عبادات و تهذیب نفس و یا تمرکز نفس، تأثیراتی مهم در پدیده های عالم بگذارد. بخشی از معجزات انبیا و نیز کرامات اولیا و صلحا و نیز خوارق عادات مرتاضان از همین قبیل است چنان که بشر می تواند در نفوس دیگران از راه منطق و برهان و حکمت و نیز موعظه حسنه و پندهای دلنشین و نیز جدال به احسن و نیز از راه ولایت معنوی تأثیرات سازنده و مثبت بگذارد . ۶- معماری و مهندسی شخصیت خویش. یکی از امتیازات بسیار مهم انسان این است که از راه اعتقادات و باورها و نیات و اعمال و اخلاق خویش دائما در حال مهندسی شخصیت باطنی خویش است. هر کسی با عملکردهای خویش، شخصیت خویش را رقم می زند. هر حیوانی قالب و ساختار خاصی دارد و نمی تواند از آن قالب خارج شود اما انسان چنین نیست، یعنی از پیش ساختار تعیین شده و تمام شده ای ندارد بلکه ساختار او همان شخصیتی است که خود مهندسی می کند و چهره ای است که خود برای خویش ترسیم می کند. بر اساس آیات و روایات، انسان ها در روز حشر به همان چهره ای محشور می شوند که در دنیا با افکار و باورها و نیات و اخلاق و اعمال خویش، آن را ساخته اند. عرصه مهندسی شخصیت، بسیار وسیع و گسترده است. یک سوی آن اسفل سافلین و سوی دیگر آن اعلا علیین است. بالاتر از این، انسان می تواند از راه های معنوی مانند انجام حسنات و دعا و نیایش و توکل و تفویض و صدقه و صله رحم و ... در الواح علوی و ملکوتی دست ببرد و سرنوشت خود و قضا و قدر الهی خویش را تغییر دهد. موضوع بدا و تغییر سرنوشت که در آیات و روایات ما آمده و اهمیت فراوانی برای اعتقاد به آن ذکر شده است ناظر به همین امر است. والسلام نیکزاد https://eitaa.com/darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۶) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۱) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۲) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۷) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۳) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۸) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۹) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۴) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

👆تفسیر سوره علق (۱) از استاد آیت الله نیکزاد #تفسیر 🆑 @darseostadnikzad

👆تفسیر سوره علق (۲) از استاد آیت الله نیکزاد #تفسیر 🆑 @darseostadnikzad

تحلیلی از استاد نیکزاد نسبت به رخداد طوفان الاقصی در سرزمینهای اشغالی #انقلاب اسلامی 🆑 @darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۱۰) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۵) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

شبهه چرا فلسطینی‌ها دست به این عملیات زدن که این قدر آدم بیگناه کشته بشه؟ ✅ پاسخ معنای این شبهه این است که فلسطینی‌ها باید مثل هفتاد و پنج سال ها گذشته تو سری بخورن، شهید بدن، مجروح بدن، خونه‌هاشون خراب بشه، توی محاصره باشن، زن و بچشون جلو چشمشون پرپر بشه ولی دم نزنن که مبادا بهانه دست صهیونیست‌ها بیفته! مگه صدها دفعات گذشته اسرائیلی ها منتظر بهانه بودن؟ میومدن میکشتن و می‌رفتن؟ از نظر اینا، فلسطینی‌ها باید ماهانه ده‌ها کشته بدن ولی کاری به کار صهیونیست‌ها نداشته باشن تا یه وقت اونا مظلوم نمایی نکنند! برای فلسطینی‌ها الان دیگه دعوا سر خاک نیست که دعوا سر موجودیته؛ سر بود و نبود است. https://eitaa.com/darseostadnikzad

👆درس خارج فقه سال تحصیلی۱۴۰۲؛ ادامه بحث شروط(۲۶) از آیت الله نیکزاد #فقه 🆑 @darseostadnikzad

👆 خارج اصول، ؛ امارات (۱۱) سال تحصیلی ۱۴۰۲ از آیت الله نیکزاد #اصول 🆑 @darseostadnikzad

معنای فلسفه مضاف در بیان فیلسوف گرانقدر استاد نیکزاد #فلسفه 🆑 @darseostadnikzad