#مدیریت ریسک ، دانش پشتیبان توسعه همه جانبه ملی
✏️📕 یادداشت روز
《 نقش کارگزاران در ممانعت از غرر و مجهولات در قراردادهای بیمه ای 》
بخش سی و پنجم
✅ در قسمت پیشین به شرایط فعالیت نهاد تکافل از منظر قانون اساسی و قوانین مدنی ، مسئولیت و تعاون و الزامات پیاده سازی آن اشاراتی شد .
✅ تاکید بر این نکته بطور مکرر ضرورت دارد که در سایر کشورهای اسلامی نیز به لحاظ ضرورت و نیز انطباق فعالیت های اقتصادی آنها با سیستم تجاری کشورهای غیر مسلمان و در سطوح بین المللی ، بانک ها و شرکت های بیمه در حال فعالیت بطور موازی با سیستم تکافل می باشند . لیکن تلاشهای دولت های مسلمان بر این ترجیحات مستقر است که در کنار سیستم های مالی متکی بر قوانین تجاری غربی ، برای شهروندان مقید به رعایت اصول احکام شریعت اسلامی،ابزارهای مالی همچون سیستم های بانکداری اسلامی و نهادهای مدیریت ریسک #تکافل را تاسیس تا اشخاص با اختیار خود و بر اساس باورها و اعتقادات مذهبی وابسته بدانها، سرمایه گذاری و مدیریت مالی ریسک ها و تامین سرمایه شغلی خویش را از طریق سیستم مالی تکافل و عقود آن برنامه ریزی ، سازماندهی و اجرایی کنند .
✅ اصل اختیار در معاملات طبق رعایت احکام شریعت اسلامی از جمله دمکراتیک ترین و مناسب ترین روش در مکانیزم اقتصاد آزاد می توان برشمرد . زیرا اصول تصمیم گیریهای مالی فردی و گروهی در فضای کسب و کار بر مبنای عقود و معاملات اسلامی بر اساس اصل اختیار در چارچوب رعایت مصالح اجتماعی بنا شده است . حتی از منظر #بهره وری کل در بهره برداری از منابع و ثروت‌ها نیز سیستمی کارآمد در صورت اجرای دقیق بحساب می آید . در ایران بر اساس نظرات فقیهان جامع الشرایط مذهب امامیه و حاکمیت قوانین اساسی ، مدنی، تجارت ، مسئولیت ، بیمه ، کار ، تعاون که امکان طراحی و ایجاد همکاریها، تعاملات و مشارکت های سیستم های مالی فعلی و تکافل محور در کنار هم بدون موانع #آنتروپی فراهم آورده را از مزیت های اقتصاد کشورمان می توان برشمرد .
✅ بنظر میرسد هیچ منع قانونی در انتخاب محض سیستم تکافل یا بهره برداری ترکیبی از هر دو سیستم مالی وجود ندارد . البته طراحی روش های کار بگونه ای باید باشد که باورهای مسلمانان مرعی اصول شریعت از نظر روش تامین سرمایه اولیه و سرمایه گذاری مجدد ذخائر مشارکت کنندگان نیز منطبق گردد ،آنگاه کاملا استقرار دو سیستم با یکدیگر جوابگو خواهند بود .
✅ خوشبختانه ظرفیت ،انعطاف پذیری و جامعیت قوانین حاکم بر تجارت و محیط کسب و کار در ایران امکان فعالیت همزمان این دو سیستم مالی را فراهم می آورد . لذا تبیین و رفع ابهامات نحوه کاربرد چند وجهی نهاد #تکافل از منظر خدمات مالی سه گانه برای هموطنان و مشارکت کنندگان اهمیت بسزایی دارد. قبلا در بخش های سی و سوم و سی چهارم از این مجموعه یادداشت ها ، پس از بیان تعاریف ساده از سه سیستم ؛ بانک - بورس - بیمه بر این نکته تاکید گردید که سیستم #تکافل از نظر فلسفه وجودی و ماهیت مبانی که فونداسیون تشکیل آن بر اصل تعاون فرهنگی - اجتماعی - اقتصادی و ساختار دهی محیط کسب و کار شریعت ساخته شده، ظرفیت و پتانسیل را ایجاد می کند که در مشارکت های درون گروهی و حمایت های تعاون محور ، کارکرد مشترک و همزمان بانک - بورس - بیمه در سیستم تکافل بطور یکجا در بنگاههای کوچک کاملا امکان پذیر شود. قدری در این خصوص لازمست از سه زاویه مختلف توضیحات برای روشن شدن اذهان بیان شوند . !!!
✅ نگارنده بعنوان کارشناس مطالعه گر ریسک، به منظور مقایسه تطبیقی جهت درک مفاهیم مشترک با علاقمندان این مباحث در سرفصل های ذیل ادامه نگارش این مجموعه یادداشت ها را در نظر دارم پی گیری کنم :
۱- نقش تکافل تعاون محور در اجرای عملیات موازی با بانک ها و موسسات اعتباری و بازار پولی موجود
۲- نقش تکافل تعاون محور در اجرای عملیات موازی با بازار سرمایه موجود
۳- نقش تکافل تعاون محور در اجرای عملیات موازی با شرکت های بیمه بازرگانی موجود
بررسی و تبیین نقش و اهمیت و کارآیی سیستم #تکافل از انجهت ضروریست که ارزیابی دامنه فعالیت تکافل در سطوح اقتصاد ملی و جوامع محلی مشخص باید گردد . بدون شک در این مطالعات نیاز به اخذ مشورت از فقیهان فقه عامه و علمای امامیه و اساتید اقتصاد مسلط به دانش عملیات مالی غیر غرری - غیر ربوی و غیر میسری بطور مستمر وجود دارد .این همفکریها شرایط اجرایی شدن نهاد ارزشمند #تکافل - تعاون در کشورمان را بدون کمترین انحراف از معیار و ماموریت ها و اهداف برنامه ریزی شده ،فراهم خواهد ساخت . بدون تردید برای تکمیل این مباحث و دقت در اجرا ، نیاز به الگو برداری از تجربیات کشورهای اسلامی و کشورهای غربی که موفق به پیاده سازی اصل؛ شراکت - تعاون در بنگاههای اقتصادی عمدتا SMEs کشورهای خویش طی چهل ساله اخیر شده اند، وجود دارد ...
شنبه : ۱۷ / ۱۰ / ۱۴۰۱
کارشناس مطالعات ریسک و بیمه ، حاجی اشرفی
#مدیریت ریسک ، دانش پشتیبان توسعه همه جانبه ملی
✏️📕 یادداشت روز
《 تکافل، نقش کارگزاران در ممانعت از غرر و مجهولات در قراردادها 》
بخش چهل و یکم
✅ به منظور آشنایی کارشناسان صنعت بیمه کشور و مدیران اقتصادی و کارآفرینان و استارتاپ ها لزوما نقش با اهمیت عقد تعاون و نهاد تکافل در اذهان علاقمندان می باید عینی سازی شود .بنابر این استناد به منابع آموزشی و آموزه های سازمانهای بین المللی مختص مباحث اشتغالزایی و مثال های کاربردی در این حوزه ها غیر قابل اجتناب است .در این یادداشت ها با توجه به گزارش سال 2004 - ILO تلاش میگردد تا مفهوم عمیق تری از سیستم #تکافل در جوامع انسانی که سیستمی با وظایف بس فراتر و جامع تر از بیمه های بازرگانی طراحی شده هویدا میگردد .
✅ در گزارش کارشناسان ILO ,بطور مرتب تلاش شده بین بنگاههای اقتصادی در مالکیت اشخاص ثروتمند بخش خصوصی با بنگاههای بخش تعاونی که در مالکیت تعداد زیادی از افراد بطور سهام مشترک مقایسه بعمل آید . مسئله مهم در ذهن آنها مبارزه با فقر و بیکاری در جوامع روستایی و شهری از طریق اشتغالزایی و فعال سازی شغلی پایدار نیروهای کار مستعد و ماهر و نیمه ماهر می باشد .
در گزارش ILO ،خوانندگان بطور مکرر به کلمه { بهره وری } آشنا می شوند . از آنجاییکه بهره وری در علم اقتصاد عملکردی مهم است و تحقق آن موجب رشد و پیشرفت های مادی و معنوی تک تک افراد ، خانواده ها ، صاحبان مشاغل و محیط های روستایی و شهری و مالا کشورها می گردد و اهمیت دارد ، کارشناسان مطالعات کارآفرینی دانشگاه کنت ، ایالت اوهایو و تنظیم کننده گزارش بدان اهمیت ویژه داده اند . تعاریف متعددی به فراخور وضعیت اقتضایی مشاغل مختلف در مورد بهره وری شده است . شاخص ترین تعریف : بهره وری = کارآیی + اثربخشی ! و بزبان ساده ؛ بهره وری یعنی = انجام کار دارای منفعت خوب و مفید برای اجتماع !
چرا توضیح مفهوم بهره وری اینقدر مهم است !؟
✅ انسانها و جوامع انسانی از روز ازل تا ابد به آموزش ، ازدواج ، معیشت و ارتباطات اجتماعی سازنده و روند یک زندگی متعارف ،احتیاج دارند . انسان بدون شغل و کسب و کار و درآمد ، موجودی بدون هویت موثر و فاقد بهره وری می باشد . فقر ، تنگدستی ، فساد ، خصومت و درگیری‌های اجتماعی ریشه در جوامع مملو از بیکاران دارند ! به همین دلیل ، اقتصاد دانان و مدیران در اقصی نقاط جهان در ادوار تاریخی و مناطق جغرافیایی ، دغدغه فقدان #بهره وری نیروهای کار ، منابع ، زمان ،زمین ، آب را دارند. این دغدغه ها در جامعه صدر اسلام ،از مدینه النبی تا قرن بیستم و بیستم یکم میلادی در کشورهای غربی و توسعه یافته صنعتی امتداد داشته و دیده می شود .
✅ در این فرصت به منظور ایجاد مفاهمه در درک معنی و مبنا شکل گیری و فلسفه وجودی عملکرد دو سیستم تکافل و بیمه ، مجددا یادآوری مختصر وضعیت شهر مدینه در صدر اسلام و اهداف تاسیس صندوق #کنز و نهاد #تکافل و ربط همسانی به گزارش ILO - 2004
ضروری می باشد .
در مطالعات کتابخانه ای ، علت کمک مردم مدینه به مهاجرین ( یاران حضرت پیامبر (ص)که بالاجبار، تهیدست مکه را به مقصد مدینه ترک کرده بودند ) و کمک به اشخاص عاقله بابت جبران خسارات مجرمانه وابستگان و فقرا ، تهیدستان ، غارت شدگان توسط راهزنان ، زنان بی سرپرست ، یتیمان، بیماران لاعلاج و حادثه دیدگان شرح داده شده اند . وجه مشترک نیازمندان ، محتاج کمک و نیاز موقت یا دائم به حمایت یک سیستم مالی جمعی اجتماعی می باشد . از یکسو در جامعه اسلامی دعوت به تعاون ، همیاری و کار جمعی برای تولید و خدمت دیده می شده و از سوی دیگر کسانی که تحت فعالیت های اجتماعی #تعاون محور به تمکن مالی و احیای بنیه اقتصادی و معیشت پایدار می رسیدند ،اخلاقا و منطقا شریک در باز پرداخت کمک های مالی به صندوق کنز متصل به نهاد تکافل برای یاری مستمندان و نیازمندان تحت نظارت حضرت نبی مکرم (ص) می شدند . بدین ترتیب ، جامعه مدینه عادله شکل گرفته بود .ریشه تکافل را در اهداف انسانی اصول توحید جستجو می توان کرد .در سیستم تکافل ، همه کمک ها با نیت خیرخواهانه ، داوطلبانه و تبرع توسط مسلمانان به هم کیشان پرداخت می شده !!! یاری مردم به مردم ، بخاطر نجات افراد جامعه از مصیبت و درماندگی اقتصادی !
✅ اما در بیمه گری بازرگانی ، مردم برای برخورداری از تامین و حمایت در مقابل حوادث و خسارتها با پرداخت حق بیمه به دیگران از آنها تعهد جبران خسارتها برای قرار گرفتن به شرایط پیش از حوادث را ابتیاع کرده اند. در این روش ، تعامل بین خریدار و فروشنده #بیمه نامه بر اساس ،میزان مال پرداختی محاسبه میشود و نه حمایت های انسانی و اصل پشتیبانی توحیدی مردم از مردم در زمان معضلات در گرفتاریها !
اینک به وضوح تفاوت‌های محسوس سازمان #تکافل و #بیمه از نظر ماهیت و روش اجرا مشاهده می شود ...
جمعه : ۲۳ / ۱۰ / ۱۴۰۱
کارشناس مطالعات ریسک و بیمه ، حاجی اشرفی
#مدیریت ریسک ، دانش پشتیبان توسعه همه جانبه ملی
✏️📕 یادداشت روز
《 تکافل، نقش کارگزاران در ممانعت از غرر و مجهولات در قراردادها 》
بخش چهل و یکم
✅ به منظور آشنایی کارشناسان صنعت بیمه کشور و مدیران اقتصادی و کارآفرینان و استارتاپ ها لزوما نقش با اهمیت عقد تعاون و نهاد تکافل در اذهان علاقمندان می باید عینی سازی شود .بنابر این استناد به منابع آموزشی و آموزه های سازمانهای بین المللی مختص مباحث اشتغالزایی و مثال های کاربردی در این حوزه ها غیر قابل اجتناب است .در این یادداشت ها با توجه به گزارش سال 2004 - ILO تلاش میگردد تا مفهوم عمیق تری از سیستم #تکافل در جوامع انسانی که سیستمی با وظایف بس فراتر و جامع تر از بیمه های بازرگانی طراحی شده هویدا میگردد .
✅ در گزارش کارشناسان ILO ,بطور مرتب تلاش شده بین بنگاههای اقتصادی در مالکیت اشخاص ثروتمند بخش خصوصی با بنگاههای بخش تعاونی که در مالکیت تعداد زیادی از افراد بطور سهام مشترک مقایسه بعمل آید . مسئله مهم در ذهن آنها مبارزه با فقر و بیکاری در جوامع روستایی و شهری از طریق اشتغالزایی و فعال سازی شغلی پایدار نیروهای کار مستعد و ماهر و نیمه ماهر می باشد .
در گزارش ILO ،خوانندگان بطور مکرر به کلمه { بهره وری } آشنا می شوند . از آنجاییکه بهره وری در علم اقتصاد عملکردی مهم است و تحقق آن موجب رشد و پیشرفت های مادی و معنوی تک تک افراد ، خانواده ها ، صاحبان مشاغل و محیط های روستایی و شهری و مالا کشورها می گردد و اهمیت دارد ، کارشناسان مطالعات کارآفرینی دانشگاه کنت ، ایالت اوهایو و تنظیم کننده گزارش بدان اهمیت ویژه داده اند . تعاریف متعددی به فراخور وضعیت اقتضایی مشاغل مختلف در مورد بهره وری شده است . شاخص ترین تعریف : بهره وری = کارآیی + اثربخشی ! و بزبان ساده ؛ بهره وری یعنی = انجام کار دارای منفعت خوب و مفید برای اجتماع !
چرا توضیح مفهوم بهره وری اینقدر مهم است !؟
✅ انسانها و جوامع انسانی از روز ازل تا ابد به آموزش ، ازدواج ، معیشت و ارتباطات اجتماعی سازنده و روند یک زندگی متعارف ،احتیاج دارند . انسان بدون شغل و کسب و کار و درآمد ، موجودی بدون هویت موثر و فاقد بهره وری می باشد . فقر ، تنگدستی ، فساد ، خصومت و درگیری‌های اجتماعی ریشه در جوامع مملو از بیکاران دارند ! به همین دلیل ، اقتصاد دانان و مدیران در اقصی نقاط جهان در ادوار تاریخی و مناطق جغرافیایی ، دغدغه فقدان #بهره وری نیروهای کار ، منابع ، زمان ،زمین ، آب را دارند. این دغدغه ها در جامعه صدر اسلام ،از مدینه النبی تا قرن بیستم و بیستم یکم میلادی در کشورهای غربی و توسعه یافته صنعتی امتداد داشته و دیده می شود .
✅ در این فرصت به منظور ایجاد مفاهمه در درک معنی و مبنا شکل گیری و فلسفه وجودی عملکرد دو سیستم تکافل و بیمه ، مجددا یادآوری مختصر وضعیت شهر مدینه در صدر اسلام و اهداف تاسیس صندوق #کنز و نهاد #تکافل و ربط همسانی به گزارش ILO - 2004
ضروری می باشد .
در مطالعات کتابخانه ای ، علت کمک مردم مدینه به مهاجرین ( یاران حضرت پیامبر (ص)که بالاجبار، تهیدست مکه را به مقصد مدینه ترک کرده بودند ) و کمک به اشخاص عاقله بابت جبران خسارات مجرمانه وابستگان و فقرا ، تهیدستان ، غارت شدگان توسط راهزنان ، زنان بی سرپرست ، یتیمان، بیماران لاعلاج و حادثه دیدگان شرح داده شده اند . وجه مشترک نیازمندان ، محتاج کمک و نیاز موقت یا دائم به حمایت یک سیستم مالی جمعی اجتماعی می باشد . از یکسو در جامعه اسلامی دعوت به تعاون ، همیاری و کار جمعی برای تولید و خدمت دیده می شده و از سوی دیگر کسانی که تحت فعالیت های اجتماعی #تعاون محور به تمکن مالی و احیای بنیه اقتصادی و معیشت پایدار می رسیدند ،اخلاقا و منطقا شریک در باز پرداخت کمک های مالی به صندوق کنز متصل به نهاد تکافل برای یاری مستمندان و نیازمندان تحت نظارت حضرت نبی مکرم (ص) می شدند . بدین ترتیب ، جامعه مدینه عادله شکل گرفته بود .ریشه تکافل را در اهداف انسانی اصول توحید جستجو می توان کرد .در سیستم تکافل ، همه کمک ها با نیت خیرخواهانه ، داوطلبانه و تبرع توسط مسلمانان به هم کیشان پرداخت می شده !!! یاری مردم به مردم ، بخاطر نجات افراد جامعه از مصیبت و درماندگی اقتصادی !
✅ اما در بیمه گری بازرگانی ، مردم برای برخورداری از تامین و حمایت در مقابل حوادث و خسارتها با پرداخت حق بیمه به دیگران از آنها تعهد جبران خسارتها برای قرار گرفتن به شرایط پیش از حوادث را ابتیاع کرده اند. در این روش ، تعامل بین خریدار و فروشنده #بیمه نامه بر اساس ،میزان مال پرداختی محاسبه میشود و نه حمایت های انسانی و اصل پشتیبانی توحیدی مردم از مردم در زمان معضلات در گرفتاریها !
اینک به وضوح تفاوت‌های محسوس سازمان #تکافل و #بیمه از نظر ماهیت و روش اجرا مشاهده می شود ...
جمعه : ۲۳ / ۱۰ / ۱۴۰۱
کارشناس مطالعات ریسک و بیمه ، حاجی اشرفی