⭕️ آقاخان سوم و ایده «پاکستان مستقل» 📌 بخش اول 🔹الجزیره: با گذشت بیش از 7 دهه از تأسیس #پاکستان، ظهور #جدایی‌طلبی اسلامی در جنوب آسیا و شرایطی که منجر به ایجاد پاکستان شد همچنان از موضوعات بحث‌برانگیز است و در سال‌های اخیر چندین اثر جدید جنبه‌های مختلف این موضوع را بررسی کرده‌اند که مستقیماً بر «مسئله #اسلام» در #هند امروز تأثیر می‌گذارد. 🔹اسکندر حیات، استاد تاریخ و سیاست عمومی و رئیس دانشکده علوم اجتماعی در کالج اف سی لاهور، در کتاب جدید خود با عنوان «حماسه رهبری: جدایی‌طلبی اسلامی و دستیابی به یک پاکستان مستقل»، داستان محمدشاه آقا خان سوم (1957-1877)، چهل و هشتمین امام فرقه #اسماعیلیه نزاری، را مورد بحث قرار داده، که نقش عمده‌ای در شکل دادن به موقعیت سیاسی مسلمانان شبه قاره هند و در رساندن نظرات آنان به انگلیسی‌ها داشت. 🔹این کتاب تاریخ منحصربه‌فردی از «مسلمانان جدایی‌طلب» را ارائه می‌کند که بر شکل‌گیری جنوب آسیای مدرن تأثیر گذاشته و به آن کمک کردند. کتاب به ویژه به سر سید احمدخان می‌پردازد که پایه‌های جنبش سیاسی جدایی‌طلب اسلامی را پایه‌گذاری کرد و همچنین علامه محمد اقبال که موضوع خود را فراتر برد و ایده دولت جداگانه را تدوین کرد و نیز سید امیر علی (مولانا محمد علی) و رهبر پاکستان محمد علی جناح که پس از فراخوان برای تشکیل کشوری مجزا، آن را به یک جنبش ملی پاکستانی تبدیل و رهبری کرد. 🔹فصلی از این کتاب جدید که درباره #آقاخان_سوم است نیز خواندنی است، زیرا نقش آقاخان در سیاست هند اغلب نادیده گرفته می‌شود، در حالی که وی نقشی مرکزی داشت و تمام جریآن‌های سیاسی اسلامی حول آن می‌چرخید. 🔸آقاخان و مسلمانان شبه قاره هند 🔹آقاخان سوم (پدر آقاخان چهارم؛ امام فعلی اسماعیلیه نزاری) در کراچی در سند در زمان حکومت بریتانیا (پاکستان کنونی) از آقاخان دوم و همسر سومش بی‎بی شمس‎الملوک، فرزند شمس‎الدوله دختر فتحعلی‎شاه قاجار، به دنیا آمد. آقاخان سوم پس از فارغ‌التحصیلی از کالج بریتانیایی «ایتون»، برای تحصیل به دانشگاه کمبریج رفت. 🔹در سال 1885 در سن هفت سالگی به جای پدرش «امام شیعیان اسماعیلی» شد و برای دیدار با پیروان خود به نقاط دور دنیا سفر کرد و در سال 1897 ملکه ویکتوریا نشان شوالیه امپراتوری هند را به او اعطا کرد. او برای خدمات عمومی خود از سوی امپراتور آلمان، سلطان عثمانی و شاه ایران و سایر حاکمان تجلیل شد. 🔹آقاخان سوم در سال 1906 رهبری هیئتی متشکل از 35 سیاستمدار مسلمان را برای گفتگو با نایب السلطنه بریتانیا، لرد مینتو، بر عهده داشت. او یکی از بنیانگذاران و نخستین رئیس دائم «اتحادیه مسلمانان سراسر هند» (AIML) بود که با هدف پیشبرد برنامه‌های #مسلمانان و حمایت از حقوق آنان در هند بریتانیا تشکیل شد. این اتحادیه حزبی سیاسی بود که برای ایجاد یک دولت اسلامی مستقل در مناطق شمال غربی هند، که در آن زمان تحت سلطه استعمار بریتانیا بود، فشار آورد و بعدها کشور پاکستان را در سال 1947 تأسیس کرد. 🔹وی در سه کنفرانس میزگرد (هند) در لندن از سال 1930 تا 1932، نقش مهمی در ایجاد اصلاحات قانون اساسی هند داشت. 🔹در سال 1934 به عضویت شورای خصوصی بریتانیا درآمد، از ۱۹۳۴ به عنوان نماینده هند در «جامعه ملل» (نخستین سازمان بین‌المللی که پس از جنگ جهانی دوم سازمان ملل متحد جایگزین آن شد) خدمت کرد و در سال 1937 رئیس جامعه ملل شد. 👇 ادامه دارد... @dolatedin