eitaa logo
دولتِ دین | اندیشکده مرصاد
774 دنبال‌کننده
1.3هزار عکس
216 ویدیو
20 فایل
﷽ خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد. هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد @mersadcss t.me/dolatedin ble.ir/dolatedin ارتباط با مدیر: @dolatdin
مشاهده در ایتا
دانلود
⭕️ مجلس معارضان سوریه در واکنشی بی‌درنگ، الرفاعی را به عنوان مفتی کل انتخاب کرد 🔹العربی الجدید: مجلس معارضان سوریه () شامگاه شنبه شیخ را به عنوان کل جمهوری عربی انتخاب کردند. این مجلس که در سال 2014 در تأسیس شده و اسامه الرفاعی خود ریاست آن را بر عهده دارد، این تصمیم را در واکنش به لغو این سمت توسط دولت سوریه و انتقال اختیارات آن به شورای موسوم به «» گرفته است. 🔹مطیع البطین، سخنگوی «مجلس اسلامی سوریه» که شامل علمای مخالف دولت است و مقر آن در استانبول است، اعلام کرد که این مجلس «به عنوان نماینده و مرجع علم و علما به اتفاق آرا شیخ اسامه عبدالکریم الرفاعی را به عنوان مفتی اعظم جمهوری عربی سوریه انتخاب کرد. 🔹البطین در یک بیانیه ویدئویی از مردم سوریه خواست تا حول « واحد خود» تجمع کنند و خاطرنشان کرد که الرفاعی طی چند روز آینده «یک سخنرانی جامع» ایراد خواهد کرد. 🔹معتز الخطیب محقق اسلامگرا و از معارضان سوری در گفت‌وگو با العربی الجدید، درباره پیامدهای انتخاب شیخ الرفاعی گفت: «این اقدامی هوشمندانه از سوی مجلس سوریه است... مجلس از فرصت استفاده کرد. دولت سوریه خلأیی به جاي گذاشت و این مجلس آن را با شیوه‌ای انتخابي (از گروهي از نمايندگان مذهبي و تشکیلاتی) پر کرد، در حالی که پیش از این نظام خود آن را انتصاب می‌کرد.» 🔹الخطیب معتقد است که «نظام با لغو این موقعیت، فرصتی طلایی را برای مخالفان خود فراهم کرد». وی افزود: «این اقدام (انتخاب الرفاعی) پس از خشم گسترده از لغو این منصب صورت می‌گیرد؛ لغوی که با واگذاری فتوا به یک شورای فقهی انتصابی و متشکل از فرقه‌های گوناگون همراه شده است و این به معنای حذف اهل سنت به مثابه یکی از اجزای رسمی و اکثریت سوریه، است.» 🔹شیخ اسامه الرفاعی، متولد سال 1944 در دمشق، پایتخت سوریه، یکی از برجسته‌ترین علمایی است که از انقلاب در سال 2011 حمایت کرد و به طور علنی از نظام سوریه و اعمال آن انتقاد می‌کرد. الرفاعی ریاست مجلس اسلامی سوریه را از هنگام تأسیس آن بر عهده داشته و همچنین رئیس اتحادیه علمای شام () است. @dolatedin
💢 حمایت سازمان‌های علمایی اسلام‌گرا از انتخاب اسامه الرفاعی به عنوان «مفتی سوریه» 🔹السوریة: الإتحاد العالمي لعلماء المسلمين با صدور بیانیه‌ای صمیمانه‌ترین تبریکات و بهترین آرزوهای خود را به مناسبت انتخاب شیخ توسط به عنوان کل ابراز کرد. 🔹پیش از این، «هيئة علماء المسلمين» لبنان، «هيئة علماء فلسطين في الخارج» و «هيئة علماء اليمن» بیانیه‌های مشابهی را صادر کرده بودند. 🔹در بیانیه که دکتر علی دبیرکل آن است، آمده است که انتخاب اسامه الرفاعی، واکنشی عملی به لغو رسمی منصب مفتی سوریه تلقی می‌شود و با توجه به حضور شیخ الرفاعی در این مقام بی‌تردید موجب ایجاد رابطه ممتازی خواهد شد که اتحادیه جهانی علمای مسلمان را با علمای برجسته و مردم بزرگ سوریه سرافراز و آزاد پیوند می‌دهد. 🔹همچنین المسلمين 21 نوامبر بیانیه‌ای صادر کرد، که در آن آمده است: انجمن علمای مسلمان لبنان انتخاب عالم برجسته شیخ اسامه عبد الکریم الرفاعی به عنوان مفتی اعظم سوریه را به مردم سوریه به طور عام و علمای آن به ویژه تبریک می‌گوید و آن را گامی برای آزادسازی جایگاه افتا دانست. 🔹هيئة علماء فلسطين در خارج از کشور نیز از انتخاب الرفاعی استقبال کرد و گفت این انتخاب جایگاه فتوا را به جایگاه واقعی خود و به دور از انتصاب و کنترل سیاسی باز می‌گرداند و این اقدام مبارکی است که ما در انجمن علمای فلسطین حمایت خود را از آن اعلام می‌کنیم. 🔹سخنگوی رسمی هيئة علماء يمن، محمد ناصر الحزمی الادریسی نیز به نوبه خود، اقدام «المجلس الإسلامي السوري» را تبریک گفت. ✍️ ملاحظه: حمایت سازمان‌های علمایی اسلام‌گرا از اقدام مجلس معارضان سوریه دور از انتظار نبود. اما با وجود این حمایت‌ها، بعید است انتخاب اسامه الرفاعی به عنوان مفتی کل بتواند چندان موفقیتی برای معارضان در ارتقای اقتدار دینی خود در جامعه سوریه به همراه داشته باشد؛ چرا که پیش از این نیز علمای معارض سوری جایگاه را خالی نگذاشته بودند و مجلس معارضان با ریاست الرفاعی، شورای افتایی را ترتیب داده و موازی با مفتی جمهوری سوریه (شیخ حسون)، می‌دادند. 🔸طرفه آنکه معارضان اسلام‌گرا با تصمیم جدید خود گامی مخالف با موضع پیشین خود نسبت به نهاد افتا برداشته‌اند و با انتخاب مفتی کل، عملا خلاف «» مبتنی بر «» و «گفتگوی علمی»، که پیش از این شعار و عمل خود قرار داده بودند، اقدام کرده‌اند. در واقع همانگونه که دولت سوریه مقام مفتی کل را لغو کرده، معارضان نیز را برچیده‌اند و عملا امتیاز شورایی بودن افتا را به طور انحصاری به دولت بخشیده‌اند و پس از این به جای بیش از ۲۰ امضای علمای دینی که پای هر فتوای مجلس افتای معارضان می‌آمد، تنها باید امضای اسامه الرفاعی را شاهد باشیم. @dolatedin
💢 افتتاح دانشکده‌ای مسیحی در سوریه در بحبوحه ماجرای لغو منصب مفتی 🔹رصیف22: دولت چند روز پس از لغو منصب جمهوری، دانشکده الهیاتی مختص به افتتاح کرد که اولین دانشکده الهیات در نوع خود در سوریه به شمار آمده و اختصاص به مطالعه الهیات مسیحی دارد. این موضوع سؤالاتی را در مورد آینده "صحنه مذهبی" در سوریه ایجاد کرده است. 🔹دولت سوریه هیأتی متشکل از منصور عزام وزیر امور ریاست جمهوری و بسام ابراهیم وزیر آموزش عالی و تحقیقات علمی را برای شرکت در مراسم افتتاحیه که در آن پاتریارک انطاکیه و اسقف یوسف العبسی شرکت داشته‌اند، اعزام کرده است. 🔹در جریان افتتاحیه، اسقف العبسی گفت که رئیس جمهور بشار اسد در سال 2019 فرمان تاسیس این دانشکده را داده است. 🔹ایمن عبدالنور، رئیس سازمان مسیحیان سوریه برای صلح، به رصیف 22 گفت: «دانشکده الهیات وابسته به کاتولیک‌های رومی است و نه همه مسیحیان سوریه. به عبارت دیگر، این یک "هدیه" برای پاپ در واتیکان است و هدیه‌ای از سوی اسد به کاتولیک‌های سریانی است که وابسته به پاپ نیز هستند و همچنین پاداشی برای سفر هیئت بلندپایه واتیکان به سوریه در سال 2019 است.» 🔹وی خاطرنشان کرد: «نظام سوریه در استفاده از کارت دینی برای جلب حمایت به ویژه در خارج از کشور خوب عمل می‌کند. اسد نه تنها این رویه را در داخل کشور دنبال کرده، بلکه برای تقویت روابط با غرب از طریق و نیز با پروتستان‌ها در آمریکا با اعطای حق تأسیس پنج کلیسای جدید و همچنین اجازه برگزاری سمینارها و گردهمایی‌ها به هندوها و... تلاش کرده است.» 🔹واتیکان از زمان وقوع انقلاب در سال 2011 برخلاف دولت‌های غربی به رسمیت شناختن نظام سوریه یا حتی سفیر خود در دمشق را پس نگرفته است و در عوض، دیدارهای سطح بالا و تبادل پیام‌های دیپلماتیک را ادامه داده است. 🔹در سال 2013، واتیکان به آرامی ایالات متحده را تحت فشار قرار داد تا از مداخله نظامی دولت باراک اوباما علیه نظام سوریه جلوگیری کند و همچنان مدافع سرسخت آنچه که «راه حل دیپلماتیک» در سوریه می‌خواند، باقی ماند. 🔹خبر تأسیس دانشکده اختصاصی الهیات برای مسیحیان چند روز پس از آن اعلام شد که رئیس جمهور سوریه دستور لغو منصب مفتی جمهوری که همواره یکی از علمای آن را بر عهده داشت، صادر کرد، اقدامی که عبدالنور آن را بخشی از تلاش‌های نظام برای تغییر صحنه مذهبی در سوریه قلمداد کرد. ✍️ ملاحظه: طبق برآوردها، مسیحیان حدود ۱۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، که کلیسای و کلیسای بزرگترین گروه‌های مذهبی مسیحیان را شامل می‌شوند. مسیحیان در سراسر کشور پخش هستند و جمعیت آنها در دمشق، حمص و لاذقیه قابل توجه است. 🔸روستاهای عمدتا مسیحی‌نشین مانند صیدنایا و معلولا و همچنین شهر ساحلی و مسیحی‌نشین صافیتا در اطراف دمشق واقع شده‌اند. مسیحیان از سطح نسبتا بالایی از تسامح مذهبی بهره‌مند هستند. آنها آزادانه به عبادت می‌پردازند و برخی سمت‌های ارشد دولتی را در اختیار دارند. 🔸باور عمومی بر این است که اکثر مسیحیان از شرکت در اعتراضات علیه دولت خودداری کرده‌اند، چرا که بیم دارند بعد از روی کار آمدن یک دولت اسلامگرا امتیازات دینی خود را از دست بدهند. 🔸رسانه های سوری از چهره‌های مذهبی، نظیر ایگناتیوس چهارم (هزیم)، اسقف اعظم کلیسای ارتدوکس یونانی، برای دفاع از مواضع دولت استفاده کرده‌اند. 🔸گزارش شده بشار اسد اندکی بعد از شروع نا آرامی‌ها با رهبران مسیحیان دیدار کرده و به آنها گفته است که آینده‌شان با بودن او در قدرت بیشتر در امان است. رهبران مسیحی در تظاهرات طرفداران حکومت سخنرانی کرده‌اند و ضمن حمایت از مقامات کشور، از سوری‌ها خواسته‌اند راه گفتگو را در پیش بگیرند. @dolatedin
دولتِ دین | اندیشکده مرصاد
🔻 «ای بی‌شرم، از خدا نمی‌ترسی؟»؛ انتقاد عالم برجسته هند از عبداللطیف آل الشیخ
⭕️ دیدار شیخ تقی عثمانی با سفیر عربستان در پاکستان 🔹فیسبوک جماعة التبلیغ: شیخ #تقی_عثمانی، #مفتی و رهبر دینی #دیوبندیه، با حضور در سفارت #عربستان در #پاکستان، با سفیر سعودی‌ها در مورد اقدام اخیر عربستان پیرامون ممنوعیت فعالیت‌های #جماعة_التبلیغ گفتگو کرد. 🔹وی به سفیر توصیه کرد که برای آگاهی از حقیقت واقعی تلاش مسالمت‌آمیز این جماعت، در مرکز #رایویند حضور یابد. 🔹عثمانی توضیح داد تلاش‌های جماعة التبلیغ از سوی بسیاری یکی از بزرگترین ابزارهایی دانسته می‌شود که می‌تواند امت مسلمان را متحد کند، چرا که جماعت تاکید دارد به دور از هر گونه مسائل سیاسی بحث‌برانگیز تبلیغ کند. 🔸رایوند شهر کوچکی در ۲۵ کیلومتری لاهور در ایالت پنجاب پاکستان و محل استقرار دفتر مرکزی جماعة التبلیغ است. ستاد مرکزی جماعة التبلیغ در رایوند هرساله در تاریخ ۳۱ اکتبر (آبان‌ماه) میزبان یکی از بزرگترین اجتماعات مذهبی جهان است و اعضای جماعت از سراسر پاکستان و شبه قاره و سایر نقاط جهان در این گردهمایی حضور می‌یابند. @dolatedin
⭕️ «حق الکد و السعایة»؛ شیخ الازهر خواستار اعطای نیمی از اموال حاصله در دوران زوجیت به زنان شاغل شد 🔹اسکای نیوز: دعوت شیخ به لزوم احیای فتوای موسوم به «حق الکد والسعاية» (حق زحمت و تلاش) جهت حفظ حقوق شاغلی که برای گسترش ثروت همسرشان تلاش می‌کنند، واکنش‌های متعددی در محافل مختلف به همراه داشته است. 🔹بر اساس این فتوای قدیمی که شیخ خواستار احیای آن شده، در صورت فوت مرد، نیمی از اموالش که در به دست آوردن آن سهیم بوده است، مستقیما به همسرش اختصاص می‌یابد و بقیه آن نیز براساس سهم الارث تقسیم می‌شود و دلیل چنین موضوعی هم مشارکت و تلاش او در به دست آوردن این ثروت است. 🔹شیخ احمد الطیب لزوم احیای این را، با توجه به تحولات امروزی و لزوم ورود زنان به بازار کار برای کمک به تامین مخارج زندگی، خواستار شده و بر اهتمام شریعت اسلامی نسبت به حفظ حقوق زن و تضمین هر آنچه باعث حفظ کرامتش می‌شود، تاکید کرده است. 🔹این فراخوان شیخ الازهر با استقبال گسترده ارگان‌های رسمی و سازمان‌های جامعه مدنی در مصر همراه شده و آنها بر تلاش الازهر برای حفظ حقوق زنان شاغل در برابر قلدری‌ها تاکید کردند. 🔹«محمود مهنا» عضو هیئت علمای بزرگ مصر نیز به نوبه خود در اظهاراتی به اسکای نیوز گفت: اسلامی حفظ حقوق زنان را از همه جهات تضمین کرده و برای آن ضمانت ویژه قرار داده است در حالی که مرد را به تمام حقوق مالی از تامین منزل زناشویی تا هزینه‌های روزانه ملزم کرده است. 🔹وی افزود: زنان شاغل اگر بخواهند در هزینه‌های زندگی به همسر خود کمک کنند، این از باب خوش برخوردی است اما از نظر شرعی مجبور به این موضوع نیست؛ در نتیجه احیای فتوای «زحمت و تلاش برای کسب روزی» حقوق مالی زنان را در صورت ضرر تضمین می‌کند. 🔹این فتوا موافقان و مخالفانی را در داخل مصر به همراه داشته است. ازجمله موافقان آن، شورای ملی زنان این کشور بود که «مایا مرسی» رئیس آن از شیخ الازهر به خاطر تاکید بر احیای این فتوا تمجید کرد. 🔹درمقابل برخی دیگر ضمن مخالفت با آن، عنوان کردند که «حق زحمت و تلاش » در اسلام وجود ندارد. 🔹 از علمای این کشور در این باره گفت: «اصطلاح حق زحمت و تلاش در اسلام وجود ندارد و ماجرای حکمی که عمر بن خطاب برای یک زن صادر کرد و نسبت به اعطای نصف اموال همسرش به او حکم کرد، به این دلیل بود که زن در تجارت مرد شریک بود و صدور چنین حکمی از باب بدهی‌هایی است که صاحب آن اعم از مرد و زن قبل از تقسیم ماترک، مستحق آن هستند.» 🔹گفتنی است «حق الکد والسعایة» (حق زحمت و تلاش برای کسب روزی) عبارت است از حق زن در ثروتی که مرد در دوران ازدواج خود با او انباشته می‌کند به طوری که زن در ازای تلاش‌های مادی و معنوی که به انباشتن آن کمک کرده، حق الزحمه نصیبش می‌شود. 🔹شیخ الازهر در دیدار «شیخ عبداللطیف بن عبدالعزیز آل شیخ» وزیر الشؤون الإسلامیة عربستان سعودی خواستار احیای این فتوا از میراث اسلامی به منظور حفظ حقوق زنان شاغل شده است. (شفقنا) ✍️ ملاحظه: حق کد و سعایة در میراث اسلامی به اجتهادی از عمر بن خطاب بازمی‌گردد که در مورد زنی به نام حبیبة بن زریق که در تجارت شوهرش شریک بود، نیمی از مال شوهرش را به وی بخشید و در نیم دیگر هم بر اساس سهم الارث با دیگر وارثان شریک کرد. 🔸بسیاری از علمای مالکی به این اجتهاد استناد کرده و به حق شراکت زوجه در اموالی از شوهرش که در طول زندگی با وی بدست آورده، فتوا داده‌اند. أبو العباس أحمد بن عرضون، فقیه برجسته مالکی در قرن ۱۰ هجری، در این باره گفته: «زن اگر شوهرش بمیرد نیمی از اموال را می‌گیرد و مابقی مطابق قواعد ارث تقسیم می‌شود، و این به دلیل مشارکت و تلاش و کوشش زن در به دست آوردن این مال است.» 🔸شیخ ، اعظم سابق مصر و از اعضای هیئت الازهر، با تأیید اينکه بسیاری از فقهای مالکی در این باره فتوا داده‌اند، می‌گوید: «بسیاری از محاکم شرعی در کشورهای مغرب عربی در قرن گذشته بر این اساس حکم داده‌اند و مطالعات و تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد که قوانین غربی از این دیدگاه حقوقی اسلامی بهره برده‌اند.» 🔸برخی از معاصران، همچون ، استاد فقه مقارن دانشگاه الازهر، در کتاب تازه خود با عنوان «حق السعاية في الوظيفة المنسية» تلاش کرده تا با استناد به تلاش زنان خانه‌دار در رسیدگی به امور منزل و فرزندان، حق کد و سعایة را به تمامی زنان خانه‌دار و شاغل توسعه دهد. او همچنین این حق را برای مرد هم ثابت دانسته و مرد را نیز شریک در اموال زن می‌شمرد. @dolatedin
💢 مفتی عمان: مکتب اباضیه با خوارج موافق نیست و اجرای شریعت بر دموکراسی رجحان دارد 🔹الجزیره: برنامه «المقابله» در شبکه الجزیره میزبان سلطان‌نشین ، شیخ احمد بن حمد الخلیلی بود تا در مورد زندگی خود، اعتقادات و تجربیاتی که به عنوان مفتی اعظم عمان پشت سر گذاشته است، صحبت کند. 🔹الخلیلی در رابطه با ارتباط خود با سلطان فقید عمان، قابوس بن سعید، تأکید کرد که وی به بسیاری از موارد مانند نوشیدن مشروبات الکلی، بی‌حجابی و موارد دیگر انتقاد داشته و با وجود انتقاداتش، مورد آزار و طرد قرار نگرفته است و سلطان قابوس نیز به نوبه خود شنونده نصیحت‌های او بوده است. 🔸عمان و مذهب اباضیه 🔹مفتی اعظم عمان در مورد تبدیل سلطنت عمان به مرکز مذهب اِباضیه و نحوه برخورد آن با محیط چندمذهبی، تاکید کرد که ریشه این مذهب به سال 130 هجری قمری باز می‌گردد و این مذهب با همگان تعامل می‌کند، مگر سه گروه: مشرک به خدا و بت‌پرست، کافر از اهل کتاب و یا امام ظالمی که بر مردم مسلط است. 🔹وی افزود: اباضی‌ها جز شهادتین از دیگری چیزی نمی‌پرسند و هر کس که شهادتین را بر زبان جاری کند، او را برادری می‌دانند که باید حق وی رعایت شود. 🔹 با اشاره به فراگیری علوم دینی نزد شاگردان شافعی، مالکی و حنفی و مطالعه میراث ، افزود: «فتاوای اباضیه برگرفته از قرآن و سنت و اجماع علمای اهل فن است.» 🔸مخالفت اباضیه با حاکم فاسد 🔹الخلیلی درباره ماهیت رابطه مفتی با حاکم و استقلال از فشارهای سیاسی تاکید کرد که اباضی‌ها به حاکم وفادار نیستند و در صورتی که حاکم به حکم خدا حکومت نکند، او را طرد می‌کنند. 🔹وی گفت فرقه اباضیه از حاکم می‌خواهد که تنها با آنچه خداوند نازل کرده حکومت کند و عدالت را برقرار نموده و به مردم آزادی بدهد. وی اظهارات برخی از علما - از دیگر فرق - را مبنی بر نهی از قیام بر حاکم را حتی در صورت ارتکاب وی به زنا به صورت علنی، محکوم و نکوهش کرد. 🔹مفتی اعظم عمان گفت فرقه اباضیه با موافق نیست، بلکه آنها، خوارج را انکار می‌کنند و آنها را گروهی سرکش می‌دانند. وی توضیح داد که دو طرف (اباضیه و خوارج) در مورد جواز قیام علیه حاکمی که به قانون شرع حکم نکند، اتفاق نظر دارند، همچنان که مکتب اباضیه در بسیاری از امور با هم عقیده است و به گفته وی، اختلافات میان آنان کم است. 🔸ناسازگاری دموکراسی با شریعت 🔹الخلیلی در قسمت دوم برنامه «المقابله» تاکید کرد که گاه با مسائل دین اسلام به ویژه مسائل تشریعی سازگار نیست و احکام دین اسلام را باید از قوانین عرفی که در بسیاری از کشورها در قالب قوانین وضع می‌شود، جدا کرد. 🔹وی افزود: در مجلس شورا اجرای آن چیزی که شرع مقرر کرده است، اهمیت دارد و در مورد آنچه تصریح نکرده است، باید تحقیق کنند. وی تأکید کرد که در دموکراسی به شریعت توجه نمی‌شود و به خاطر دموکراسی نباید به امور شرعی خدشه‌ای وارد می‌شود. 🔸موضع مفتی عمان در مورد عادی‌سازی 🔹مفتی عمان در خصوص روابط برخی کشورهای عربی با رژیم اشغالگر صهیونیستی و سفر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر سابق به عمان، که آن را سیاسی توصیف کرد، اظهار داشت: «مخالف هرگونه مصالحه در مورد است و عادی‌سازی نتیجه‌ای ندارد و در نهایت فلسطین با طرفداران عادی‌سازی یا بدون آنها پیروز خواهد شد.» 🔹احمد الخلیلی تسلط طالبان بر پس از عقب‌نشینی آمریکایی‌ها را پیروزی آشکار جنبش اسلامی دانست و گفت هیمنه آمریکا در مقابل ایمان مجاهدین شکسته شد و راز آن در ترکیب ایمان و قدرت طالبان نهفته است. 🔹 وی افزود که از هر دستوری که جایگاه اسلام را در هر کجای جهان بالا ببرد، از جمله تبدیل «ایاصوفیه» از کلیسا به مسجد در ، و از اردوغان به خاطر مواضعش در حمایت از اسلام، حمایت می‌کنم. 🔹الخلیلی سخنان خود را با پیامی خطاب به مسلمانان ملتزم به تقوا، به پایان رساند، زیرا طبق گفته‌های خود، این کلید آسایش مسلمانان است و فاش کرد که در حال حاضر مشغول تفسیر قرآن است و سعی دارد هر چه زودتر آن را تکمیل کند. ✍️ ملاحظه: در حالی که سیاست کلی عمان دهه‌ها بر حفظ بی‌طرفی در رابطه با برخی از مهم‌ترین مسائل منطقه و خاورمیانه استوار بوده، احمد بن حمد الخلیلی، مفتی اعظم این کشور مسیری متفاوت در پیش گرفته و نظرات خود در رابطه با سیاست‌ها و تحولات داخلی و منطقه‌ای را آشکارا در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد. 🔸درخواست از سلطان عمان برای پایین آوردن قیمت‌ها، حمایت از پیروزی طالبان، حمایت از سیاست‌های مالی اردوغان، انتقاد از وضعیت حقوق بشری مسلمانان هند، حمایت همه‌جانبه از مسأله فلسطین و بسیاری دیگر از این چنین مسائل جهان اسلام، الخلیلی را به «مرجع دینی تراز» در نگاه بسیاری از اسلام‌گرایان اهل سنت تبدیل کرده است. @dolatedin