📌درگذشت آیتالله عزیز خوشوقت
🔹آیتالله عزیز خوشوقت در ۱۰ مهر ۱۳۰۵ در شهر باکو، پایتخت آذربایجان، متولد شد. پدر و مادر او که اصالتاً اهل زنجان بودند، به دلیل ناامنیهای منطقه به باکو مهاجرت کرده بودند اما پس از مدت کوتاهی به تهران بازگشتند.
🔸دوران نوجوانی و جوانی او با تحصیل در دبیرستان و سپس ورود به حوزه علمیه تهران آغاز شد. وی در مسجد معزالدوله، دروس مقدماتی حوزوی را آموخت و پس از آن، به حوزه علمیه مسجد لرزاده رفت. با گذشت پنج سال، برای ادامه تحصیل به قم عزیمت کرد و به مدت ۱۲ سال در آنجا به فراگیری علوم عقلی و نقلی و همچنین آشنایی با عرفان پرداخت.
🔹پس از بازگشت به تهران در سال ۱۳۳۷ در کنار تدریس علوم دینی، جلسات اخلاقی برگزار میکرد و از سوی امام خمینی به عنوان نماینده ویژه در شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شد و در این جایگاه به ترویج معارف اسلامی و مقابله با اندیشههای انحرافی پرداخت. او یکی از چهرههای مورد اعتماد در مسائل اعتقادی و سیاسی شناخته میشد.
🔸در سالهای پایانی عمر، همچنان به تربیت شاگردان و ارائه درسهای اخلاقی مشغول بود. در ۱۵ بهمن ۱۳۹۱، در سفر زیارتی به عربستان سعودی به دلیل تشدید بیماری، در بیمارستانی در مکه بستری و در ۲ اسفند ۱۳۹۱ در سن ۸۶ سالگی درگذشت. پیکر ایشان، در حرم عبدالعظیم حسنی به خاک سپرده شد.
🔹رهبر معظم انقلاب انقلاب حضرت آیت الله خامنهای، ضمن اقامه نماز میت بر پیکر ایشان در پیام تسلیتی از وی با عناوینی همچون «عالم ربانی» و «سالک الیالله» یاد کرد.
#تقویم_تاریخ
#اسفند_۲
#آیت_الله_خوشوقت
🕋 @doostibakhoda
📌 رحلت متکلم کبیر «شیخ محمدجواد بلاغی»
🔸 بلاغی در سال ۱۲۸۲ق در نجف متولد شد. تحصیلات خود را در همین شهر آغاز کرد و در ۲۴ سالگی به کاظمین رفت. پس از شش سال به نجف بازگشت و در سال ۱۳۲۶ق به سامرا مهاجرت کرد. او ده سال در سامرا نزد میرزا محمدتقی شیرازی شاگردی کرد و سپس بار دیگر به کاظمین و بعد به نجف بازگشت. او به فارسی، عربی، انگلیسی و عبری تسلط داشت و علاوه بر فعالیتهای علمی، در مبارزات استقلالطلبانه مردم عراق علیه انگلستان نیز نقش داشت.
🔹 محمدجواد بلاغی نجفی از عالمان بزرگ شیعه و از پایهگذاران علم کلام نوین در نجف بود. او در برابر تبلیغات یهودیان، مسیحیان، بهائیان و وهابیان از اسلام و تشیع دفاع کرد و آثاری در زمینه تفسیر قرآن، کلام و فقه به نگارش درآورد. سید محمدهادی میلانی، سید ابوالقاسم خوئی و برخی دیگر از مراجع نجف و قم از شاگردان مکتب کلامی او بودند.
🔸 برخی از آثار او: آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن (از ارزندهترین تفاسیر شیعه)، التوحید و التثلیث (پاسخ به تبلیغات مسیحیان)، أعاجیب الأکاذیب (در دفاع از اسلام و پاسخ به مسیحیان)، انوار الهدی (در اثبات وجود خدا)،برخی کتب دیگر در زمینه رد بهائیت و اشعار در دفاع از عقاید شیعه و مرثیهسرایی برای اهل بیت
🔹 شیخ محمدجواد بلاغی در ۲۲ شعبان ۱۳۵۲ در نجف اشرف درگذشت و در حرم امیرالمؤمنین (ع) به خاک سپرده شد.
#تقویم_تاریخ
#شعبان_۲۲
#شیخ_محمدجواد_بلاغی
🕋 @doostibakhoda
📌 رحلت «ابنشهرآشوب» عالم و محدث بزرگ
🔹 محمد بن علی بن شهرآشوب سروی مازندرانی (۴۸۸ق-۵۸۸ق) معروف به ابنشهرآشوب، از فقها، مفسران و محدثان بزرگ شیعه در قرن ششم هجری قمری بود. او تألیفات ارزشمندی همچون مناقب آل ابیطالب و معالم العلماء دارد. شیخ حر عاملی او را جامع همه خوبیها در علم، ادب، رجال، حدیث و شعر معرفی کرده و برخی نیز وی را فخر شیعه دانستهاند.
🔸 ابنشهرآشوب نزد استادانی همچون شیخ طبرسی، قطبالدین راوندی، ابوالحسن علی بیهقی و دیگر بزرگان علم آموخت. در طول زندگی خود، شاگردانی همچون ابنزهره و دیگر عالمان را تربیت کرد.
🔹 وی در سال ۵۶۷ق به حله و در سال ۵۷۳ق به حلب رفت و تا پایان عمر در این شهر ماند. ابنشهرآشوب از نگاه عالمان شیعه و سنی، شخصیتی برجسته و صاحبنظر در علوم قرآنی، حدیث، اصول و لغت بود. میرزا حسین نوری از او با القابی همچون فخر شیعه، تاج شریعت، احیاکننده آثار مناقب و فضائل یاد کرده است.
🔸 محل دقیق تولد ایشان مشخص نیست، اما برخی او را اهل ساری در مازندران و برخی دیگر متولد بغداد دانستهاند. ابنشهرآشوب در ۲۲ شعبان ۵۸۸ق در حلب درگذشت و در بالای جبل جوشن به خاک سپرده شد. این مکان نزد شیعیان حلب به مشهد السقط معروف است.
#تقویم_تاریخ
#شعبان_۲۲
#ابن_شهر_آشوب
🕋 @doostibakhoda
📌 رحلت «سید ابومحمد اطرواش» معروف به «ناصر کبیر»
🔸 حسن بن علی (۲۳۰-۳۰۴ق) ملقب به ناصر کبیر یا ناصر اطروش، از نوادگان امام سجاد علیهالسلام و سومین حاکم علوی طبرستان در قرن سوم هجری بود. او با سه واسطه به عمر الاشرف، فرزند امام سجاد علیهالسلام میرسد و جد مادری سید مرتضی و سید رضی است.
🔹 ناصر کبیر نقش مهمی در گسترش اسلام و تشیع در طبرستان، دیلم و گیلان داشت. او علاوه بر حکومت، در علوم دینی نیز سرآمد بود و آثاری در فقه و کلام نگاشت، از جمله «الاحتساب» درباره امور حسبه و «البساط» در توحید و عدل الهی.
🔸 به عدالت شهره بود و طبری حکومت او را عادلانهترین حکومت طبرستان معرفی کرده است. او مدارس و مساجد متعددی بنا نهاد و حمایت از دانشمندان و عالمان را در دستور کار خود داشت.
🔹 حضرت آیت الله جوادی آملی: ناصر کبیر وقتی به طبرستان آمد مهمترین کار او احیای معارف قرآن و عترت بود و اگر قدرت، حکومت، مدیریت و تدبیر او در طبرستان احیا شده به دلیل آن بود که این عالم بزرگ در خدمت معارف قرآن و عترت بوده است.
🔹 ناصر کبیر در ۲۳ شعبان ۳۰۴ در شهر آمل درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد. آرامگاه او همچنان زیارتگاه شیعیان زیدی و محلی برای تجمع اهل علم و زهد است.
#تقویم_تاریخ
#شعبان_۲۳
#ناصر_کبیر
🕋 @doostibakhoda
📌روز بزرگداشت خواجه نصیر الدین طوسی و روز مهندس
🔸محمد بن محمد بن حسن طوسی معروف به خواجه نصیرالدین ۵ اسفند ۵۷۹ در شهر توس متولد شد. سالروز تولد خواجه نصیر، به یاد این دانشمند بزرگ به عنوان روز مهندس به ثبت رسیده است.
🔹 خواجه نصیر طوسی را در علم، همتای ابن سینا دانستهاند؛ با این تفاوت که ابن سینا در طب سرآمد بود و خواجهنصیر در ریاضیات. برخی معتقدند دفاع خواجه نصیرالدین طوسی از ابن سینا در برابر انتقادات فخر رازی، در کتاب شرح اشارات، موجب احیای فلسفه در آن عصر شده است. همچنین خواجه نصیر را مبتکر روش فلسفی در کلام شیعه دانستهاند. به باور آیت الله مرتضی مطهری، تمام آثار کلامی بعد از خواجه نصیر، از کتاب تجرید الاعتقاد تأثیر پذیرفتهاند. براساس برخی پژوهشهای معاصر، خواجه نصیر طوسی، از یک سو شارح و مُکمّل فیلسوفان و دانشمندان پیش از خود بوده، و از سوی دیگر سرمشق دانشمندان پس از خود شده است.
🔸بسیاری از دانشمندان مسلمان و همچنین اسلامشناسان غربی، از او ستایش کردهاند. تعابیر مختلفی که دربارهٔ خواجه طوسی شده نشانگر جایگاه علمی اوست برخی از آنها عبارتند از: «أفضل المتأخرین العلامة الطوسی» سلطان المحققین فخر الحکما و مؤیّد الفضلا، نصیر الملّة و الدّین محقق مدقق طوسی و حکیم عظیم قُدّوسی اکمل المتقدمین.
🔹 این دانشمند بزرگ در روز دوشنبه ، ۱۱ تیر ۶۵۳ در شهر بغداد دار فانی را وداع گفت و بنابر وصیت ایشان، در شهر کاظمین به خاک سپرده شد.
#تقویم_تاریخ
#اسفند_۵
#خواجه_نصیرالدین_طوسی
🕋 @doostibakhoda
📌 رحلت «میرزا محمد حسن شیرازی» معروف به «میرزای شیرازی»
🔸 سید محمدحسن حسینی شیرازی (۱۲۳۰-۱۳۱۲ق) مشهور به میرزای شیرازی، از مراجع بزرگ تقلید شیعه و صاحب حکم تاریخی تحریم تنباکو بود. او پس از درگذشت شیخ مرتضی انصاری، مرجعیت عام شیعه را بر عهده گرفت و نزدیک به ۳۰ سال در این جایگاه به نشر معارف دینی و هدایت شیعیان پرداخت.
🔹 او در علم فقه و اصول سرآمد بود و شاگردان برجستهای همچون شیخ فضلالله نوری، محمدکاظم خراسانی، و عبدالکریم حائری یزدی را تربیت کرد. شیوه تدریس او به گونهای بود که شاگردان را به تفکر عمیق در مسائل فقهی وادار میکرد.
🔸 مهمترین اقدام سیاسی میرزای شیرازی، فتوای تاریخی تحریم تنباکو در برابر امتیاز استعماری کمپانی رژی بود که موجب لغو این قرارداد شد. این فتوا چنان تأثیری داشت که ناصرالدین شاه قاجار مجبور به عقبنشینی شد. تأسیس حوزه علمیه سامرا از اقدامات ماندگار او بود که با هدف تقویت وحدت میان شیعه و سنی و گسترش علوم دینی انجام شد.
🔹 او در طول حیات خود نقش مهمی در دفاع از حقوق شیعیان، گسترش معارف دینی، و تقویت استقلال حوزههای علمیه داشت. میرزای شیرازی در ۲۴ شعبان ۱۳۱۲ق در سامرا درگذشت و پیکرش به نجف منتقل و در حرم امیرالمؤمنین علیهالسلام به خاک سپرده شد.
#تقویم_تاریخ
#شعبان_۲۴
#میرزای_شیرازی
🕋 @doostibakhoda
📌 درگذشت «علیاکبر دهخدا»؛ ادیب مشهور ایرانی
🔸 علیاکبر دهخدا (۱۲۵۸-۱۳۳۴ش) شاعر، نویسنده، روزنامهنگار و سیاستمدار برجسته ایرانی بود. او در تهران متولد شد. ایشان با انتشار روزنامه صور اسرافیل و ستون طنز چرند و پرند نقش مهمی در آگاهیبخشی سیاسی و اجتماعی ایران داشت.
🔹دهخدا از فعالان جنبش مشروطه بود و با نوشتههای تند و انتقادی خود علیه استبداد مبارزه کرد. پس از به توپ بستن مجلس، به تبعید رفت و در خارج از ایران نیز به انتشار صور اسرافیل ادامه داد. او نماینده مجلس شورای ملی شد و در فرهنگستان ایران، وزارت معارف و مبارزه با بیسوادی نقشآفرینی کرد. در جریان ملی شدن صنعت نفت، از دکتر مصدق حمایت کرد و پس از کودتای ۲۸ مرداد تحت فشار حکومت قرار گرفت.
🔸 دهخدا را میتوان یکی از پایهگذاران نثر نوین فارسی دانست. او با سادهنویسی، طنز و نقد اجتماعی، ادبیات معاصر ایران را متحول کرد. پس از مشروطه، سالها به پژوهش پرداخت و بزرگترین اثر خود، لغتنامه دهخدا را به یادگار گذاشت.
🔹 آثار مهم او:
📖 لغتنامه دهخدا؛ جامعترین فرهنگ لغت فارسی
📖 امثال و حکم؛ گردآوری ضربالمثلها و عبارات فارسی
📖 تصحیح دیوان حافظ، ناصر خسرو، فرخی و منوچهری
📖 ترجمه روح القوانین از منتسکیو
🔸 دهخدا بیشتر عمر خود را در تهران گذراند و در ۷ اسفند ۱۳۳۴ درگذشت و در قبرستان ابنبابویه به خاک سپرده شد. نام و یاد او همچنان در ادبیات و فرهنگ ایران جاودان است.
#تقویم_تاریخ
#اسفند_۱۷
#علی_اکبر_دهخدا
#لغتنامه_دهخدا
🕋 @doostibakhoda
📌 درگذشت «ابوالقاسم گرجی»
🔸 ابوالقاسم گرجی (۱۳۰۰-۱۳۸۹ش) فقیه، نویسنده و استاد برجسته فقه و حقوق اسلامی بود. او از شاگردان آیتالله خویی، سید عبدالهادی شیرازی و محمدحسین کاشفالغطاء بود و از آیتالله خویی اجازه اجتهاد دریافت کرد.
🔹 وی در دانشگاه تهران به تدریس فقه و حقوق پرداخت و بهعنوان رئیس این دانشگاه، مدیر گروه فقه و فلسفه و عضو فرهنگستان علوم شناخته شد. آثار علمی او، بهویژه در زمینه تاریخ فقه و اصول، مورد توجه محافل علمی بود.
🔸 برخی آثار مهم استاد گرجی:
📖 تصحیح الذریعة ، تاریخ فقه و فقها، آیات الاحکام و ...
🔹 گرجی از چهرههای ماندگار علوم انسانی بود و به دلیل تحقیقات ارزندهاش در حوزه فقه و حقوق، جوایز علمی متعددی دریافت کرد. او در دانشگاه تهران به مقام استادی ممتاز رسید و در تدوین قوانین اسلامی نقش داشت.
🔹 وی بیشتر عمر خود را در تهران گذراند و در ۷ اسفند ۱۳۸۹ در ۸۹ سالگی درگذشت و در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در شهر ری به خاک سپرده شد.
#تقویم_تاریخ
#اسفند_۷
#ابوالقاسم_گرجی
🕋 @doostibakhoda
📌روز بزرگداشت حکیم ملاهادی سبزواری
🔹 ملاهادی سبزواری، حکیم، عارف و شاعر بزرگ شیعه در عصر قاجار، در سال ۱۱۷۷ شمسی در سبزوار به دنیا آمد. او از مهمترین شارحان فلسفه صدرائی بود و کتاب منظومه او، که دوره کامل منطق و فلسفه را در بر دارد، از آثار مهم فلسفی به شمار میآید. سبزواری با وجود اینکه مکتب مستقلی در فلسفه ایجاد نکرد، اما به دلیل شرح و تبیین نظریات ملاصدرا و ملا عبدالرزاق لاهیجی، جایگاه ویژهای در مکتب صدرائی دارد.
🔸 سبزواری زندگی زاهدانهای داشت و با وجود داشتن زمینهای زراعی، خود به کشاورزی مشغول بود و دسترنجش را با فقرا و طلاب تقسیم میکرد. او روزانه چهار ساعت به تدریس در مدرسه علمیه فصیحیه سبزوار مشغول بود و بقیه وقت خود را به کارهای معیشتی و تألیف کتاب میگذراند.
🔸 از مهمترین شاگردان سبزواری میتوان به آخوند خراسانی (مؤلف کفایة الاصول) و ملا محمد کاظم سبزواری اشاره کرد. او همچنین در مسائلی مانند علم خدا به ذات خویش، حادث بودن عالم امر و معاد جسمانی و روحانی، با ملاصدرا اختلاف نظر داشت.
🔹 سبزواری علاوه بر فلسفه، در شعر و ادبیات نیز طبعی روان داشت و تخلص «اسرار» را برای خود انتخاب کرده بود. اشعار عرفانی او در قالبهای مختلفی مانند غزل، ترجیعبند و مثنوی سروده شدهاند.
🔹 ملاهادی سبزواری در سال ۱۲۵۱ شمسی در سن ۷۷ سالگی درگذشت و پیکر او در بیرون دروازه سبزوار به خاک سپرده شد. آرامگاه او امروزه در میدان کارگر سبزوار قرار دارد و به دلیل کاشیکاریهای رنگارنگ و گنبد فیروزهای، از جاذبههای تاریخی این شهر است.
#تقویم_تاریخ
#حکیم_سبزواری
#فلسفه_اسلامی
🕋 @doostibakhoda
📌درگذشت ابوعلی سینا
🔹ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا مشهور به ابوعلی سینا، نابغهی ایرانی، در سال ۳۷۰ هجری قمری در بخارا زاده شد. او از کودکی استعداد خارقالعادهای نشان داد و در سنین جوانی به درجهی استادی در علوم مختلف دست یافت. زندگی پرفراز و نشیب او در خدمت دربارهای مختلف و سفر به شهرهای گوناگون گذشت.
🔸ابن سینا در ده سالگی قرآن و علوم ادبیات را فراگرفت و سپس به ریاضیات، منطق، فلسفه و پزشکی پرداخت. او به سرعت در این علوم به درجهی استادی رسید و از شیوهی مطالعهی منحصر به فردی برخوردار بود. استعداد خارقالعادهی او در یادگیری و درک عمیق مفاهیم، او را به یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ تبدیل کرد.
🔹ابن سینا در پزشکی، فلسفه و علوم دیگر صاحبنظر بود. کتاب قانون در طب، از مهمترین آثار پزشکی اوست که سالیان درازی در دانشگاههای اروپا تدریس میشد. در فلسفه، او شارح برجستهی ارسطو بود و آثار فلسفی متعددی از خود به جای گذاشت.
🔸از ابن سینا آثار بسیار زیادی در زمینههای مختلف به جای مانده است. «شفاء» و «نجاة» از مهمترین آثار فلسفی او هستند. «قانون» در طب، تأثیر شگرفی بر پزشکی جهان گذاشت. او همچنین آثار متعددی در ریاضیات، نجوم و موسیقی از خود به جای گذاشت. میراث علمی او تا به امروز مورد مطالعه و بررسی است.
🔹 سرانجام ابن سینا در اول رمضان ۴۲۸ در 58 سالگی در همدان درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
#تقویم_تاریخ
#رمضان_1
#ابن_سینا
🕋 @doostibakhoda
📌رحلت عالم کبیر شیخ مفید
🔸 محمد بن محمد بن نُعمان مشهور به شیخ مفید در ۱۱ ذیالقعده سال ۳۳۶ق یا ۳۳۸ق در عُکبَری نزدیکی بغداد به دنیا آمد. پدرش شغل معلمی داشت و بدین جهت شیخ مفید به (ابن المُعَلِّم) مشهور بوده است.
🔹️ شیخ مفید قرآن و علوم مقدماتی را نزد پدر فراگرفت. سپس برای ادامه تحصیل همراه پدر، به بغداد رفت و از محدثان، متکلمان و فقهای برجسته شیعه و سنی مانند شیخ صدوق، ابن قولویه، ابوطالب زراری و... بهره برد.
🔸️شیخ مفید بسیار صدقه میداد، فروتن بود، بسیار نماز میخواند و روزه میگرفت، شبها کم میخوابید و بیشتر وقتش صرف مطالعه، نماز، تلاوت قرآن و تدریس میشد.
🔹️در نامه امام زمان (عج) به شیخ مفید ایشان را با عناوینی مانند: اَلاَخُ السَّدید (برادر استوار و راست)، وَلیِّ رشید (دوست با اخلاص در دینِ خدا) و (واصل به درجه یقین به مقامِ اهلبیت) خطاب کرده است.
🔸️شیخ مفید را نماینده مکتب کلامی بغداد میدانستند که به نقد اندیشههای مکتب کلامی قم میپرداخت. ایشان نه عقلگرای افراطی بود و نه حدیثگرای افراطی، بلکه رویکردی اعتدالی و میانه داشت.
🔹️ برخی شاگردان شیخ مفید عبارتند از: سید مرتضی، سید رضی، شیخ طوسی و...
🔸️شیخ مفید در دوم یا سوم ماه رمضان سال ۴۱۳ق درگذشت. شیخ طوسی، ازدحام مردم از همه مذاهب برای نماز گزاردن و گریستن در مرگ ایشان را بیسابقه توصیف کرده است. پیکر وی چند سالی در خانهاش مدفون بود و سپس به سوی مقابر قریش، نزدیک مرقد امام جواد علیهالسلام در حرم کاظمین ع منتقل شد.
#تقویم_تاریخ
#رمضان_۳
#شیخ_مفید
🕋 @doostibakhoda
📌رحلت علامه ذبیحالله محلاتی
🔸 ذبیحالله محلاتی مشتاقعسکری در سال ۱۲۷۱ش در محلات به دنیا آمد. وی از روحانیون و نویسندگان برجسته شیعه بود که تألیفات فراوانی در زمینههای فقه، تاریخ و معارف دینی از خود به جای گذاشت.
🔹 وی دروس مقدماتی را در زادگاهش فراگرفت و سپس در ۲۰سالگی به نجف مهاجرت کرد و در حوزه علمیه نجف و سامرا به تحصیل پرداخت. او نزد اساتیدی همچون سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسین نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی کسب علم کرد و از برخی از آنها اجازه روایت دریافت نمود. او همزمان به تدریس و تألیف مشغول شد و آثار ارزشمندی را به رشته تحریر درآورد.
🔹 ایشان در سال ۱۳۳۵ش به ایران بازگشت و در تهران ساکن شد. او در مسجد مشیرالدوله به اقامه نماز جماعت پرداخت و به تألیف و ترویج معارف دینی ادامه داد. او با انقلاب اسلامی همراه بود، اما به دلیل کهنسالی فعالیت چشمگیری از او گزارش نشده است.
🔸از جمله تألیفات مهم او میتوان به «ریاحین الشریعة» (در پنج جلد و به زبان فارسی در شرح حال بانوان شیعه)، «مآثر الکبراء فی تاریخ سامرا»، «فرسان الهیجاء» (در شرح حال اصحاب امام حسین علیهالسلام) و «کشف الغرور» (در موضوع مفاسد بیحجابی) اشاره کرد.
🔹 علامه محلاتی در ۱۵ اسفند ۱۳۶۴ درگذشت و در صحن امامزاده حمزه بن موسی در حرم عبدالعظیم حسنی به خاک سپرده شد.
#تقویم_تاریخ
#اسفند_۱۵
#علامه_محلاتی
🕋 @doostibakhoda