🔰 گزارش تصویری چهلمین دوره از دوره های کوتاه مدت مؤسسه امام هادی (علیه السلام) 🔻دوره « قرآن و تاریخ اسلام؛بررسی جایگاه گزارش های تاریخی در فهم آیات قرآن » از سلسله دوره های کارگروه تاریخ ، باارائه حجت الاسلام والمسلمین سید رضا هاشمی گلپایگانی و دکتر محمد فقیهی رضایی، به مدت ۶ شب برگزار گردید. ❖ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ❖ #گزارش_تصویری #قرآن_شناسی #تاریخ_شناسی #دوره_چهلم #هاشمی_گلپایگانی #فقیهی_رضایی @emamhadi_qom

@emamhadi_qom

🔰در ادامه همایش های واکاوی اصالت میراث حدیثی شیعه، مؤسسه امام هادی «علیه السلام» برگزار می کند: ▫️ده شب در محضر بحارالأنوار 🎙  اساتید بزرگوار: آیت الله نجم الدین طبسی و حجج اسلام: محمد تقی سبحانی، عبدالهادی مسعودی، محسن مروارید ،محمد کاظم رحمان ستایش، حامد کاشانی، حسن طارمی،احسان سرخه ای،سید حسن موسوی بروجردی، جمال الدین حیدری فطرت 📌۱۰ جلسه ؛ از شنبه تا چهارشنبه از ۲۱ مهر ماه الی ۲ آبان ماه ۱۴۰۳    🕰 ساعت ۱۸:۳۰  مهلت ثبت نام تا سه شنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۳ 👇👇 لینک ثبت نام 👇👇 https://survey.porsline.ir/s/4BKleJg ❖ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ❖ 🔰مؤسسه علمی فرهنگی امام هادی علیه السلام 🔰 👇 راه های ارتباطی  👇 02537725225-7 @emamhadi_qom اینستاگرام| آپارات

#خلاصه_جلسه1️⃣ #استاد_طارمی بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 وقت شما بخیر🌹 🙏از همراهی شما سپاسگزاریم🙏 📍حجت الاسلام طارمی راد در شب نخست از دوره ده شب در محضر بحار الانوار مطالبی پیرامون شخصیت علامه مجلسی رحمه الله علیه بیان کردند. 📍برای شناخت شخصیت علامه مجلسی سه روش وجود دارد: 🔹منابع ترجمه احوال 🔹مواجهه با آثار و دستاوردها 🔹اظهارنظرها و داوری‌های دیگران 📍استاد طارمی در ادامه به تفصیل برخی از این عناوین را معرفی کردند: 🔸امل الآمل شیخ حر عاملی 🔸ریاض العلماء مولی عبدالله افندی (او از دستیاران علامه مجلسی است و سهم بزرگی در پاکنویس کردن مجلداتی از بحار دارد) 🔸الانوار النعمانیه سید نعمت الله جزایری 🔸حدائق المقربين میرمحمد صالح خاتون آبادی (او داماد علامه مجلسی است و دوره‌ای شیخ الاسلام اصفهان نیز بوده است) 🔸تذكره الانساب حیدرعلی مجلسی 🔸رساله‌ای در بیان عدد تألیفات علامه مجلسی محمدحسین خاتون آبادی 🔸کتاب فیض قدسی محدث نوری (این متن برای اولین چاپ بحارالانوار نگاشته شده و در چاپ کمپانی هم منعکس شده است) 🔸زندگی نامه علامه مجلسی سید مصلح الدین مهدوی 🔸کتاب‌شناسی مجلسی تألیف آقایان حسین درگاهی و علی اکبر تلافی (در این دو کتاب فهرستی از مآخذ شرح حال مجلسی را نام بردند) 📍استاد طارمی در ادامه ویژگی‌های علامه مجلسی را برشمردند: 🌷از دانشمندان طراز اول شیعه بودن (علامه مجلسی مؤلف یکی از سه جامع حدیثی دوم، شارح توانمند حدیث در کتبی مانند مرآه العقول و ملاذ الاخیار است) 🌹واجد مقام شیخ الاسلامی در دوره صفویه (شیخ الاسلامی بالاترین مقام رسمی بود و افرادی مانند شیخ بهایی، محمد تقی مجلسی و آقا حسین خوانساری این مقام را دارا بودند) 🌺نگارش آثار فراوانی به زبان فارسی که نزد عموم مردم رواج یافت. ❗️متاسفانه تصویر نادرستی از علامه مجلسی وجود دارد که گویا بحارالانوار او یک متن ضعیف حاوی احادیث ناشناخته است. 👈برای ریشه یابی این تلقی لازم است که سخنان برخی از افرادی که درباره مجلسی سخن گفتند بازخوانی شود. 👈در ادامه تنها بخش حاوی اشکالات این افراد به علامه مجلسی را نقل خواهیم کرد: ▫️1) عبدالعزیز دهلوی می‌نویسد: بالفعل اگر مذهب ایشان را مذهب باقر مجلسی گفته شود راست تر باشد از آنکه به قدما و سابقین نسبت کرده آید. ▪️2) سرجان ملکم خان علامه مجلسی را ملای متعصبی میداند که شاه سلطان حسین به اغرای او حکم کرد جمیع شراب‌ها و گلاب‌هایی که متعلق به پدرش بود از بین ببرند. او مجلسی را عامل لطمه همه طوایف و فرق مذاهب اسلام دانسته و می‌گوید در حق متصوفه حکم شد که هر جا خانقاهی بود خراب کنند. 〰️ ملکم خان می‌نویسد علامه مجلسی سبب تبعید شیخ محمد علی حزین شده است. ▫️3) زین العابدین شیروانی مذمت صوفیان توسط علامه مجلسی را بر نمی‌تابد و آن را در تعارض با تعریف‌های ایشان از صفویه دیده و می‌نویسد: این تعارض و تناقض در کلام از روی غفلت و دنیاداری خواهد بود یا اینکه دیده و دانسته عناد و لجاج کرده است ▪️4) ادوارد براون علامه مجلسی را قاتل صوفیه و کفار دانسته که شخصی مهیب و هول انگیز بوده و بر صفویه ریاست داشت. ▫️5) لکهارت مفصل در قدح مجلسی سخن گفته است و به منع نوشیدن مسکرات، منع کبوتربازی و طرد صوفیان از شهر در تاجگذاری شاه سلطان حسین اشاره می‌کند. 〰️ او مجلسی را متعصب می‌خواند که با سنی ها دشمنی کرده و هفتاد هزار نفر را شیعه کرده است. 〰️ در نگاه او علامه مجلسی از صوفیان متنفر بود، از آن جهت که بسیاری از صوفیان معروف سنی بودند؛ نیز معتقدان به فلسفه ارسطو و افلاطون را "پیروان یک یونانی بی‌دین" قلمداد می‌کرد". 〰️ لکهارت معتقد است محمد باقر مجلسی و نوه اش و اطرافیان آنها با زرتشتی‌ها در ایران با خشونت رفتار می‌کردند. ▪️6) ذبیح الله صفا بعد از اینکه به اشتباه مجلسی را ملاباشی قلمداد می‌کند او را عامل خرابی‌های دولت شاه سلطان حسین معرفی کرده و می‌نویسد: علامه مجلسی در آزار اهل سنت و بر کسانی که متهم به بدعت الحاد می شدند و در کشتار صوفیان و نشر خرافات و اوهام مشهور است. 👌جالب است که صفا علت مخالفت سید محمد میرلوحی با علامه مجلسی را دشمنی ایشان با صوفیه میداند. ▫️7) سید جلال آشتیانی در مقدمه شواهد الربوبیه علامه مجلسی را سبب تبعید مولی محمد صادق اردستانی میداند و می‌نویسد: در هنگام تبعید مرحوم اردستانی و خانواده‌اش، طفل صغیر اردستانی از شدت سرما تلف می شود. ادامه در پیام بعد👇 🔰@emamhadi_qom

📍استاد طارمی راد در بخش دوم از ارائه خود مهمترین شبهات را پاسخ دادند: 🔹به طور خلاصه تصویری که این افراد از علامه مجلسی ارائه کردند ایشان را عالمی متعصب جلوه می‌دهد که دخالت بی‌جا در امر حکمرانی دارد. 🔸صوفیان را قتل عام کرده است و زرتشیان و اهل سنت را مجبور به تغییر دین و مذهب نموده است. 🔹باورهای خرافی را ترویج کرده و در مجموع می‌توان مذهب شیعه را به او نسبت داد. 📍درباره ورود علامه مجلسی به حکومت و دخالت نامطلوب در امر حکمرانی: 🔸 اولا باید دانست علامه مجلسی رحمة الله علیه تمایلی به پذیرش مناصب حکومتی نداشتند. 👈ایشان در سال 1090 منصب قضا را پذیرفتند و پس از آن وقتی به منبر رفتند گریسته و ابراز ناراحتی کردند که قرار بود به حدیث شیعه خدمت کنند و اکنون مجبور به پذیرفتن منصب قضا شدند. 🔹 ثانیا ایشان در این مناصب دخالت‌هایی که موجب تضعیف حکومت باشند نداشتند. 👈برخی اقدامات ایشان مانند منع شرب خمر، منع کبوتر بازی، از بین بردن بتکده هندی ها، پایان دادن به نزاع‌های نعمتی و حیدری و ... که بر ایشان اشکال شده است بیشتر شایسته تقدیر است. 🔸 ثالثا بسیاری از نسبت‌ها به مجلسی از اساس نادرست بوده و منشاء آن خلط میان میرمحمدباقر خاتون آبادی معلم شاه سلطان حسین و علامه مجلسی است. 👈 ماجرا این است که شاه سلطان حسین به این شخص ارادت ویژه داشت و با وجود اینکه منصب شیخ الاسلامی را علمای طراز اول می‌پذیرفتند، در برهه‌ای قصد داشت او را شیخ الاسلام قرار دهد و بعدا او را به عنوان ملاباشی منصوب کرد، فارغ از اینکه چقدر اتهامات به این شخص مبنی بر دخالت در امور صحیح است، تشابه اسمی میان او و مجلسی سبب شد که علامه را به دخالت‌های بی‌جا در حکومت متهم کنند. ✔️ درباره قتل صوفیان گزارش تاریخی وجود ندارد تنها چیزی که نقل شده است آن است که صوفیان ولگرد را از اصفهان اخراج کرد. 👈جالب است که صفا مخالفت مرحوم میرلوحی سبزواری با علامه مجلسی را به سبب دشمنی مجلسی با صوفیان می‌داند در حالی‌که میرلوحی از متعصب ترین مخالفان صوفیه است و اساس علت اختلافش با علامه مجلسی صوفی بودن پدر مجلسی بوده است. 👈نکته دیگر این است که علت مخالفت مجلسی با صوفیان اعتقادی است و ارتباطی با سنی بودن آنها ندارد. 🔹در عین الحیات میتوان نقدهای ایشان بر تصوف را دنبال کرد. 🔸آنچه محرز است این است که نشانه‌ای از قلع و قمع صوفیان وجود ندارد. 🔹درباره ماجرای محمد علی حزین صوفی که ملک خان اخراج او را به مجلسی نسبت می‌دهد باید دانست که او متولد 1103 است یعنی هفت ساله بوده که علامه رحلت کرده است. ❗️در ماجرای تبعید اردستانی که مرحوم آشتیانی نقل کرده است باید گفت که هرچند علت اخراج اردستانی روشن نیست اما زمان آن برای سال 1135 است که بیست و پنج سال بعد از فوت مجلسی است! 🔸احتمال دارد منشاء اشتباه آشتیانی عبدالکریم گزی در تذکره القبور باشد که به اشتباه این داستان را به مجلسی نسبت داده است. ✔️ قضیه زردشتی ها هم به کل اشتباه است زیرا علامه مجلسی زردشتی ها را اهل کتاب می‌داند. 🔹اخراج زردشتی های اصفهان داستانی دارد که بنده شفاها پیگیری کردم لکن در منابع مکتوب اثری از آن نیست. 📍در پایان لازم است تذکر داده شود علامه مجلسی جز از والد بزرگوارشان از هیچکدام از اساتیدشان نام نمی‌برند با این حال با تحقیق روشن می‌شود که ایشان در فلسفه شاگرد آقا حسین خوانساری بوده است. 📍علامه مجلسی به فلسفه تسلط دارد و این امر را می‌توان از خلال مطالعه آثار ایشان به دست آورد اما آنچه اشتباه است نسبت شاگردی ملاصدرا است. 👈علت این نسبت نادرست شاید ایهام در عبارت خاتمه مستدرک مرحوم محدث نوری است. 👈ایشان هنگام شمارش اساتید علامه مجلسی از فیض کاشانی نام می‌برد و پس از آن با عبارت و هو یروی عن جماعه ... ملاصدرا را از اساتید فیض نام می‌برد که متاسفانه مرحوم شیخ عباس قمی به اشتباه گویا مرجع ضمیر را علامه مجلسی دانسته است. #خلاصه_جلسه1️⃣ #ده_شب_در_محضر_بحارالانوار #استاد_طارمی #موسسه_امام_هادی_علیه_السلام 🔸معاونت آموزش🔸 🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰 @emamhadi_qom

#خلاصه #جلسه_دوم #استاد_مسعودی بسم الله الرحمن الرحیم 📍استاد مسعودی در ابتدای جلسه خود با موضوع احادیث تفسیری بحارالانوار، به بحث تفصیل آیات قرآن در ابتدای هر باب پرداختند. 📍کتاب بحار الانوار با اینکه یک موسوعه حدیثی است در ابتدای هر باب ابتدا به آیات قرآن می‌پردازد و همه آیات پیرامون آن مطلب را گردآوری می‌کند. 📍جامعیت و احصای کامل آیات با توجه به این نکته که در زمان ایشان حتی معجم المفهرس‌ها نیز نگاشته نشده بود نشان‌دهنده تسلط ایشان بر قرآن کریم است. 📍علامه مجلسی پس از آیات قرآن به تفسیر آیات مطرح شده پرداخته و بیش از همه از مجمع البیان استفاده می‌کند. 👌در میان تفاسیر اهل سنت نیز از انوارالتنزیل، تفسیر بیضاوی و تفسیر فخر رازی بهره برده است. 🔅برای نمونه ایشان در باب احتجاج الله تعالى على أرباب الملل المختلفة في القرآن الكريم بیش از 60 صفحه آیات قرآن را آورده و پس از آن حدود 100 صفحه به تفسیر آیات پرداخته است. 🔅نمونه دیگر باب مواعظ الله عزوجل في القرآن المجيد، از کتاب روضه بحارالانوار است و در این باب نیز علامه مجلسی با احاطه کامل بر قرآن به جمع‌ آوری مواعظ خداوند متعال در قرآن پرداخته است. 📍گاهی علامه مجلسی برخی روایات را در ضمن بحث تفسیری خود نقل می‌کند. 🔅 برای نمونه می‌توان به باب أحوال‏ المتقين‏ و المجرمين في القيامة مراجعه کرد. 📍تفاصیل آیات در بحارالانوار از نقاط عطف کار علامه مجلسی است که پس از ایشان مورد توجه و استفاده اندیشمندان قرار گرفته است. 📍علامه مجلسی بخشی از بحار را با عنوان كتاب القرآن‏ به قرآن‌کریم اختصاص داده است که بنده در کتاب قرآن در روایات فراوان از تبویب و احادیث آن استفاده کردم. 🔹در این کتب مباحثی چون: فضل قرآن، کاتبان وحی، ترتیب نزول قرآن، کیفیت جمع قرآن کریم، ظهر و بطن قرآن، تدبر در قرآن، تفسیر به رای، کیفیت توسل به قرآن، مخلوق بودن قرآن، اعجاز قرآن، تعلیم قرآن و... مطرح شده است. 📍استاد مسعودی در ادامه جلسه به بحث مآخذ گردآوری احادیث تفسیری علامه مجلسی پرداختند. ❗️در مورد روایات تفسیری امروز ما می‌توانیم با مراجعه به تفاسیر الصافی، البرهان و نورالثقلین روایات ذیل آیات قرآن کریم را بیابیم لکن علامه مجلسی به این کتب دسترسی نداشته است. 📍علامه مجلسی در مقدمه، مآخذ خود را نام برده است که مطابق آن می‌توان مهمترین منابع روایات تفسیری او را این کتب دانست: 🟧 تفسیر عیاشی که مجموعه 2700 روایت دارد، 🟨 تفسیر منسوب به امام حسن عسکری که تنها تا آخر سوره بقره را دارد، 🟩 فقه القرآن قطب الدین راوندی، 🟦 تاویل الآیات الظاهره که تنها دو جلد کوچک است، 🟪 کنز جامع الفوائد که کتاب مختصری است و بخش قابل توجهی از آن روایت نیست، ⬜️ کتاب تفسیر فرات کوفی 🟫 و کتاب شواهد التنزیل که بیشتر تطبیق بر فضایل ائمه اطهار (علیهم السلام) است. 📍بررسی این منابع نشان می‌دهد که در مجموع همه این کتب نهایتا بلحاظ حجمی سه مجلد روایات تفسیری دارند و علامه مجلسی برای دستیابی به روایات تفسیری با احاطه و تسلط فراوان خود بر روایات، به منابع روایی به طور مستقیم مراجعه کرده است. 📍استاد مسعودی در ادامه به مساله مواجهه با انواع روایات تفسیری، تطبیقی و تأویلی پرداختند. 🔹تاویل در حالت مصدری، در روایت‏هایی انگشت‏شمار به معنای تفسیر آمده است امّا بیش‏تر از آن، معنای «بطن»، در برابر «ظهر» به کار می‏رود و مقصود از آن، «تبیین غرض نهاییِ پدید آورندۀ متن و ارائۀ مقصود نهفتۀ او» است. 👈 تأویل در روایات، معنای اسم مفعولی نیز دارد که برای اشاره به «فرد تحقّق یافته از مفهوم» و تطبیق آیه بر «مصداق خارجی» به کار می‏رود. 👈 شماری از روایات تأویلی، ناظر به این معنای تأویل‏اند. 👌 ارتباط این دو معنا و نیز کاربرد گاه به گاه تأویل به جای تفسیر و تطبیق، پیچیدگی‏هایی را در فهم این اصطلاح قرآنی پدید آورده است. 👈 توجّه به این امر و دقّت در جداسازی هر یک از این کاربردها، می‏تواند از خلط آن‏ها پیش‏گیری کند. 📍علامه مجلسی مفسران و مؤولان حقیقی، کامل و راسخ در علم را اهل بیت علیهم السلام می داند. 🔹مراد از این مدعا یا استثنای از برخی آیات است بدین معنا که همه آیات قرآن را نمی‌توان تفسیر کرد و یا مراد استثنای از فهم عمیق قرآن باشد یعنی لایه‌ای از قرآن برای همه ما قابل فهم است و فهم لایه‌های زیرین تنها برای اهل بیت علیهم السلام مقدور است. 🔸 خود علامه مجلسی بابی در بحار با عنوان: أن للقرآن ظهرا و بطنا و أن علم كل شي‏ء في القرآن و أن علم ذلك كله عند الأئمة عليهم السلام و لا يعلمه غيرهم إلا بتعليمهم‏ قرارداده است. ادامه در پیام بعد👇 🔰@emamhadi_qom

📍 اصطلاح «جری»، برگرفته از روایات اهل بیت (علیهم السلام): و شیوۀ تفسیری ایشان و به معنای جاری کردن و سرایت دادن حکم یک مصداقِ تصریح شده در قرآن، به مصداق‏های کم پیدا، ناپیدا و نوپدید است. 🔹 نیاز به جری، در جایی است که معنای ظاهری آیه، عام نیست و یا تطبیقش بر مصادیق نوپدید آن، آسان نیست. 📍علامه مجلسی در این مباحث افزون بر گزینش و تبویب ارزشمند احادیث، در کنار عناوین باب، بیانهای متعددی نگاشتند که رویکرد و تسلط ایشان را هویدا می‌سازد. 🔅 برای نمونه در بحث جری و تطبیق در ذیل روایتی از بصائرالدرجات بیان قابل توجهی دارند: عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنِ الْفُضَيْلِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْ هَذِهِ الرِّوَايَةِ مَا مِنْ آيَةٍ إِلَّا وَ لَهَا ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ وَ مَا فِيهِ حَرْفٌ إِلَّا وَ لَهُ حَدٌّ وَ مَطْلَعٌ مَا يَعْنِي بِقَوْلِهِ لَهَا ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ قَالَ ظَهْرٌ وَ بَطْنٌ هُوَ تَأْوِيلُهَا مِنْهُ مَا قَدْ مَضَى وَ مِنْهُ مَا لَمْ يَجِئْ يَجْرِي كَمَا تَجْرِي الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ كُلَّمَا جَاءَ تَأْوِيلُ‏ شَيْ‏ءٍ مِنْهُ يَكُونُ عَلَى الْأَمْوَاتِ كَمَا يَكُونُ عَلَى الْأَحْيَاءِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى‏ وَ ما يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ‏ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ‏ وَ نَحْنُ نَعْلَمُهُ‏ . ✅ بيان علامه مجلسی: .... قوله ع يكون على الأموات أي كلما يظهر و يفيض على إمام العصر من الأمور البدائية من القرآن في الوقت الذي أراد الله إفاضته عليه يفيض أولا على الأئمة الذين مضوا ثم على إمام العصر ع لئلا يكون آخرهم أعلم من أولهم كما سيأتي. 📍 استاد مسعودی در این جلسه پس از تبیین مباحث جری و تطبیق، توسعه در تطبیق و جری تاویلی ابواب و احادیث پیرامون این مباحث را معرفی و غرر احادیث آن ابواب را همراه بیان‌های علامه مجلسی رحمه الله توضیح دادند. #خلاصه #جلسه_دوم #ده_شب_در_محضر_بحارالانوار #استاد_مسعودی #موسسه_امام_هادی علیه السلام 🔸معاونت آموزش🔸 🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰 @emamhadi_qom

#خلاصه #جلسه_سوم #استاد_سبحانی بسم الله الرحمن الرحیم 📍موضوع این جلسه معرفی ابواب کلامی کتاب شریف بحار الانوار است. 📍کتاب بحارالانوار حقیفتا دریای معارف اهل بیت علیهم السلام است که هرچقدر بیشتر انسان در آن غور کند معارف بیشتری کسب خواهد کرد لذا آنچه در این جلسه بیان خواهد شد تنها تصویری کلی از این کتاب است. 📍اولین نکته این است که نباید به بحار به عنوان یک کتاب حدیثی که تنها روایات را تبویب کرده است نگاه کرد بلکه مانند دیگر کتب اصیل روایی چون بصائر الدرجات و کافی، معرفی کننده دیدگاه‌های مولف نیز هستند. 👈 در حقیقت در مواجهه با این کتب باید چنین تلقی کرد که با یک منظومه فکری برگرفته از احادیث مواجهه هستیم. 📍مرحوم علامه مجلسی از همه میراث روایی که در اختیارشان بوده استفاده کردند اما اینطور نبوده که علامه مجلسی تنها عنوانی برای باب مشخص کرده و هر روایتی را ذیل آن قرار داده باشد. 📍در حوزه مباحث کلامی که ما کار کردیم علامه مجلسی همه روایات را نقل نکرده است و در نتیجه ما را از مراجعه به کتب دیگر بی نیاز نمی‌کند. 📍منابع علامه مجلسی امروزه در اختیار ما است و می‌توان مصادر بحار را پیش رو نهاد و چگونگی کار علامه مجلسی را تحلیل کرد. 📍در حیطه روایات کلامی تنها کتاب جامع بحارالانوار است و در نتیجه می‌بایست حتما به این کتاب مراجعه شود. ❗️ می‌توان ادعا کرد دو سوم بحار روایات کلامی است. 📍مرحوم مجلسی برخلاف صاحب وسایل اصراری بر تکثیر طرق ندارد. 🔹 بله علامه مجلسی نیز در موارد فراوانی با تعبیر «مثله» طریق دیگر را بیان می‌کند اما همواره چنین نیست و شیوه ایشان نبوده است. 🔸 گاهی علامه مجلسی اتفاقا اضعف طرق را نقل می‌کند. 🔅 برای نمونه ایشان به شیخ صدوق عنایت ویژه داشته و گاهی با وجود این‌که روایتی در محاسن و کافی وجود دارد آن‌را از کتاب خصال شیخ صدوق نقل می‌کند. ❇️محتوای کتاب شریف بحار الانوار 📍 علامه مجلسی در فروع بحار همان ابواب رایج را آوردند و در روضه بحار هم کاملا متاثر از کافی هستند اما در ابواب کلامی هم چینش خاص به خود را دارد و هم با ابتکار کتاب السماء و العالم را به ابواب رایج اضافه کردند. 🔸 ساختار، نظام بندی، چینش و افزوده‌های ایشان بر ابواب اعتقادی افزون بر تازگی بسیاری از ابهامات را از میان می‌برد. ❓ سوال نخست این است که مرحوم علامه مجلسی چه بخش هایی را به مباحث اعتقادی اختصاص داده است؟ 🔸 اگر کسی به کافی مراجعه کند می‌تواند مرز میان مباحث اعتقادی با مباحث دیگر را بیابد که با کتاب ایمان و کفر تمام میشود. 🔹 در حقیقت ایمان و کفر عنوانی است که در میان شیعه و اهل سنت به عنوان مرز میان نظر و عمل شناخته می‌شود و در کافی پس از ایمان و کفر کتاب العشره آغاز می‌شود. 🔸اگر قرار باشد به وزان کافی جلو برویم و از عقل و جهل تا ایمان و کفر را مباحث کلامی بدانیم آنگاه 74 جلد از 104 جلد بحار پیرامون مباحث کلامی است. ❓ سوالی که به‌وجود می‌آید این است که علامه مجلسی چه ابوابی و چه احادیثی در این بخش ها قرار دادند که این مقدار حجیم شده است؟ ✅ پاسخ این است که علامه مجلسی با گسترده سازی ساختار کتاب‌ها و استفاده از ابواب دیگر ضمن مباحث اعتقادی سبب مفصل شدن مباحث کلامی بحار شده است. 🔅 برای نمونه مرحوم کلینی ابتدای کتاب الحجه، الاضطرار الی الحجه را قرار داده است که شامل پیامبر و امام صلی الله علیهم اجمعین است اما علامه مجلسی ابتدا نبوت و امامت را جدا می‌کند و پس از آن در مباحث نبوت، مباحثی چون: بعثت، ضرورت بعثت، فلسفه بعثت و عصمت و .... را قرار می‌دهد. 📍وارد کردن بحث تاریخ انبیا در کتاب النبوه و تاریخ اهل بیت علیهم السلام در کتاب الامامه خود قابل توجه است. 🔹 در تاریخ شواهد امامت، فضایل امامت و ... مطرح میشود و برای نفی خلافت دیگران کتاب فتن را قرار می‌دهد. 📍خدمت علامه مجلسی در کتاب النبوه است. 🔸 ایشان نبوت عامه را با نبوت خاصه گره می‌زند و اینطور نیست که با نبوت عامه شروع کند. 🔹 مرحوم مجلسی تمام روایاتی که در قصص انبیا گفته می‌شود را در نبوت خاصه فصل بندی می‌کند. 🔸 امروزه در کتب کلامی ما در نبوت خاصه چیز زیادی نداریم اما در بحار مفصل آمده است. 🔹 یک بحث مهم بحث فترت میان رسل و نسبت آن با روایات الاضطرار است که مجلسی سعی کرده است این سوال و مانند آن را در روایات قصص انبیا پاسخ دهند حال گاهی عنوان دارند و گاهی با استفاده از ظرفیت بیان‌ها مطلب را روشن کردند. ادامه در پیام بعد👇 🔰@emamhadi_qom