#ده_شب_در_محضر_الکافی #خلاصه_جلسه #شب_دوم 🖋خلاصه ای از مباحث مطرح شده در شب دوم دوره تخصصی "ده شب در محضر الکافی " 🎙استاد سید علیرضا حسینی شیرازی 📍استاد حسینی شیرازی در این جلسه به مساله حوزه شناسی کتاب کافی پرداختند. 📍پیش از مرحوم کلینی سه حوزه اصلی حدیث وجود داشته است: 🔹1) کوفه که بستر اصلی پیدایش فرهنگی شیعه و تدوین آثار پیرا امامتی است 🔸2) بغداد 🔸3) قم. 👈در این میان ری و نیشابور را میتوان خرده حوزه حدیثی دانست. 📍توجه به مسیر دستیابی مولفان کتب روایی به احادیث در اعتبار سنجی یک روایت موثر است. 📍حوزه شناسی یک اثر نیز در همین راستا قرار دارد. 📍اسناد احادیث یک کتاب حامل اطلاعاتی پیرامون این مساله است که مورد غفلت واقع میشود. 📍در این جلسه به شش محور ارتباط حدیثی کافی با حوزه ها حدیثی خواهیم پرداخت. ✅1) توجه به حوزه های مشایخ کلینی و نیز مشایخ مشایخ کلینی، که خود دارای پنج محور است. ▪️الف) تحلیل چگونگی بهره گیری کلینی از این افراد که گاهی یک راوی نقش آفرینی اصالی دارد و گاهی نقش آفرینی طریقی دارد ▫️ب) توجه به جغرافیای حدیثی این مشایخ که چه افرادی و با چه حجمی و از کدام حوزه حدیثی در طبقه مشایخ و مشایخ مشایخ کلینی قرار دارند ▪️ج) نگاه دانشمندان رجالی به افراد این حوزه های حدیثی ▫️د) دامنه ی فعالیت های حدیثی مشایخ کلینی ه) جهت گیری و نگرش مشایخ کلینی که مثلا افراد فاسد المذهب و یا متهم به غلو حضور دارند یا خیر. ✅2) توجه به حوزه شناسی راویان و محدثان کوشا در نقطه شروع انتشار حدیث. 👌به تعبیر دیگر توجه به این نکته که کلینی از کدام راویان از اهل بیت (علیهم السلام) بیشتر روایت نقل کرده است؟ 👌👌تمام پنج نکته پیش گفته شده درباره مشایخ کلینی درباره این روات نیز مطرح است. ✅3) توجه به حوزه شناسی برخی راویان جریان ساز است. 👈برای مثال کافی چه ارتباطی با هشام بن سالم و هشام بن حکم که در کلام سرشناس هستند دارند. ✅4) توجه به حوزه شناسی و ارتباط کتاب کافی با راویان ضعیف و پرکار و نیز حوزه روایات آنان در کافی. ✅5) توجه به ارتباط کافی با راویان فاسد المذهب. 👈برای مثال شیخ کلینی از فطحی ها روایت نقل می کند؟ در چه موضوعاتی و با چه گستردگی؟ ✅6) توجه به ارتباط شیخ کلینی با غالیان سرشناس در مباحث پیرامامتی ادامه👇 @emamhadi_qom

📍در میان مشایخ شیخ کلینی که ایشان بیشترین روایات را از آنان نقل کرده است افرادی چون علی بن ابراهیم قمی، محمد بن یحیی العطار و احمد بن ادریس حضور دارند که همگی قمی و از راویان جلیل و سرشناس هستند. 👌با این حال مشایخ کلینی منحصر به حوزه حدیثی قم نیست و از حوزه حدیثی کوفه و یک نفر از نیشابور هم حضور دارند. 👌👌در میان مشایخ کوفی حمید بن زیاد واقفی هم دیده میشود . 📍در طبقه مشایخ مشایخ جناب کلینی، هرچند احمد بن محمد بن عیسی قمی هم حضور دارد اما ابراهیم بن هاشم، عیسی بن عبید، محمد بن حسین بن ابی‌الخطاب، حسن بن علی بن حسن بن عبدالله بن مغیره، همگی کوفی هستند. 📍از سوی دیگر از راویان صادقین (علیهما السلام) را نیز بنگریم که جناب شیخ کلینی از کدام راوی از امام معصوم بیشتر حدیث نقل کرده است غلبه با راویان کوفی خواهد بود. 📍کلینی از شاگردان امام باقر (علیه السلام) : زراره بن اعین شیبانی، محمد بن مسلم، ابوبصیر اسدی، جابر بن یزید احادیث بسیاری نقل کرده است که همگی کوفی هستند. 👌بنابراین عمدتا در نقطه شروع نقل حدیث راویان سرشناس کوفی قراردارند. 📍درباره راویان از امام صادق (علیه السلام) نیز ماجرا به همین منوال است. محمد بن مسلم، سکونی، سماعه بن مهران، زراره، اسحاق بن عمار همگی کوفی هستند. 📍اما در نسل های میانی، راویانی چون ابن ابی عمیر که اصالتا بغدادی است اما در حوزه شناسی حدیثی باید کوفی محسوب شود، حماد بن عیسی کوفی الاصل ساکن بصره، عبدالرحمن بن ابی نجران کوفی و حسن بن علی بن فضال کوفی قرار دارد که البته او راس خاندان فطحی است. 📍شیخ کلینی در نقل حدیث به صورت بسته عمل نکرده است و از دیگر فرق و مذاهب فاسده نیز نقل حدیث دارد. 📍حسن بن علی بن فضال، علی بن ابی حمزه بطاینی و حتی ابوالخطاب در سندهای کافی حضور دارند. 👈اما حضور هر کدام دارای تحلیل حدیثی است. 👈👈برای مثال علی بن ابی حمزه بطاینی عصاکش و راهنمای ابوبصیر اسدی و طریق به روایات او است و اصحاب امام رضا (علیه السلام) با وجود اختلاف بلکه تخاصم فکری با او در حیات امام رضا (علیه السلام) از او حدیث نقل کردند. 📍همچنین در دو روایت کلینی از ابوالخطاب تصریح شده است که این نقل در زمان اعتقاد صحیح ابوالخطاب از او نقل شده است( قبل ان بفسد، فی احسن ما یکون حالا) 📍به طور خلاصه میتوان گفت که حوزه حدیثی کوفه بیشترین تاثیر را در نگارش کافی داشته است و مرحوم شیخ کلینی از صاحبان مذاهب فاسده و افراد متهم به غلو روایت نقل کرده است. #خلاصه_جلسه #شب_دوم #ده_شب_در_محضر_الکافی #استاد_حسینی_شیرازی #موسسه_امام_هادی_علیه_السلام 🔸معاونت پژوهش🔸 🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰 @emamhadi_qom