🎥کلیپ تصویری ▪️توسل به حضرت ولی عصر عجل اللّٰه تعالی فرجه الشریف و حضرت فاطمه زهراء سلام الله علیها در ابتدای شب نهم ▫️دوره "ده شب در محضر الکافی " 🎙حجت الاسلام عرفان مهر #توسل #حضرت_فاطمه سلام الله علیها #امام_زمان علیه السلام #فاطمیه #ده_شب_در_محضر_الکافی #شب_نهم 🔰موسسه امام هادی(علیه السلام)🔰 @emamhadi_qom

#ده_شب_در_محضر_الکافی #خلاصه_جلسه #شب_نهم 🖋خلاصه ای از مباحث مطرح شده در شب نهم دوره تخصصی "ده شب در محضر الکافی" 🎙حجت الاسلام والمسلمین راد 📝 الکافی و مستشرقان 📍موضوع مطالعات خاورشناسان درباره کتاب کافی به سبب گستردگی مباحث و پیش نیازهای آن قابلیت طرح در یک جلسه را ندارد لذا در این جلسه از بیان پیش نیازها خودداری کرده و تنها بخشی از مباحث مطرح خواهد شد. 📍مراد از خاورشناسان در این بحث لحاظ جغرافیای زندگی نیست و ممکن است برخی از افرادی که خاورشناس بنام ایرانی الاصل و یا هندی باشند اما بلحاظ رهیافت و رویکرد خاورشناس محسوب شوند. 📍ادوار کافی پژوهی در غرب سه دوره را طی کرده است: 🔷 فقر و بحران آگاهی: دوره اول از دهه 1930 تا 1960 دوره آشنایی اجمالی با کافی و فقر اطلاعاتی است که در آن شناخت سطحی و فهرستی محض از کافی صورت گرفته است. 👈کتاب مذهب شیعه دونالدسون، تاریخ الادب العربی نوشته بروکلمان و پس از او شاگردش ریته در این دوره قرار دارند که اوج آن را در کار فواد سزگین می توان مشاهده کرد. 🔷درنگ در بخش های محتوای کافی: دوره دوم، که تا سال 2000 ادامه دارد دوره درنگ در محتوای کافی است که در این دوره بخش هایی از کافی ترجمه و مطالعه شده است. 👈مهمترین شخصیت های این دوره نورمن کالدر و مارسین کاوسکی هستند. 🔷تمرکز بر کافی پژوهی: دوره سوم از 2000 آغاز شده و تاکنون ادامه دارد. 👌در این دوره شاهد یک تحول در کافی پژوهی به نسبت دوره های قبل هستیم، هرچند هنوز هم به مرحله بلوغ نرسیده باشد. 📍آندره نیومن، اتان کلبرگ، مادلونگ مایکل کوک، رابرت گلیو در این دوره قرار داند. 📍یکی از پرسش های رایج علل توجه دیرهنگام مستشرقان به الکافی است. ✅در پاسخ می توان به عدم معرفی کافی از سوی حوزه علمیه، و اساسا توجه دیرهنگام غرب به تشیع را بیان کرد. 📍دستاوردها و بازتاب کافی پژوهی: پژوهش های خاورشناسان درباره الکافی فراگیر و همه جانبه نبوده و به همه زوایای کافی نپرداختند بلکه بیشتر به جنبه های کلامی و اندکی هم فقهی کافی پرداختند. 👌نکته دیگر اینکه پژوهش های خاورشناسان هم سان نبوده و خود انتقادی هم دارند. 📍پیش بینی ما این است که در آینده با توجه به ضرورت شیعه پژوهی نشاط علمی خوبی به وجود خواهد آمد لذا لازم است حوزویان در صدد بوده و به ترجمه و نقد این آثار بپردازند. 👈کافی به عنوان منبعی بسیار مهم برای بازشناسی تشیع نخستین، کافی به عنوان بازتاب دهنده میراث مکتوب حدیثی شیعه، کافی به عنوان تبیین کننده حوزه حدیثی ری، قم و بغداد، کافی به عنوان بازتاب دهنده اعتقادات شیعیان، کافی به عنوان مهمترین منبع روایی شیعه، مورد توجه خاورشناسان قرار گرفته است. 📍در میان خاورشناسانی که به طور مستقل به کافی پرداختند برخی متاسفانه با جزیی نگری برخودی ناهمدلانه داشته و عده ای نیز به طور خنثی عمل کردند. 👌مادلونگ که مهمترین کتابش جانشینی محمد(صلی الله عليه وآله و سلم) است مدخل کلینی دایره المعارف اسلام را نگاشته است. 👌👌مادلونگ در این مدخل به تاریخ گذاری سفر احتمالی کلینی به بغداد پرداخته و در مجموع با حضور بیست ساله کلینی در بغداد موافق نیست. 👈او به علل اقبال دانشمندان بغدادی به کلینی پرداخته و به فاصله گرفتن کلینی از الهیات تنزیهی مکتب قم و همسویی با مکتب بغداد در صفات الهی اشاره میکند. 👌👌👌مادلونگ در مقاله دیگرش با تامل در روایات به بازشناسی سبک تعلیمی اهل بیت علیهم السلام اقدام میکند. 👌مطابق گزارش او از روایات استفاده می شود که امامان شیعی علیهم السلام جلسات درسی منظم نداشته و کتابی تالیف نکردند. 👈احادیث اهل بیت علیهم السلام نیز بیشتر در پاسخ به پرسش ها بوده است. 👌👌👌👌مادلونگ از بررسی روایات کلینی به این نتیجه رسیده است که تفکر شیعی به معتزلی نزدیک بوده و امامان شیعی این تفکر را تایید کرده و متکلمان بعدی نیز در حقیقت به پشتوانه کافی و کلینی به این سو حرکت کردند. 📍آندره نیومن در آستانه 2000 مقاله ای در باب آموزه غیبت نگاشت و کافی را با غیبت نعمانی مقایسه کرد. 👈طبق گزارش او کلینی رابطه مثبت و همدلانه با دیدگاه سفارت و نیابت نداشته اما نعمانی بر اهمیت مساله سفارت و نیابت تاکید کرده است. 🔷مطابق این دیدگاه در مدرسه حدیثی قم با تکیه بر کافی که 23 روایت نقل کرده است به مساله غیبت اهمیت زیادی داده است و احتمالا قمی ها طولانی شدن غیبت را باور نداشتند در مقابل نعمانی روایات متعددی را از غیر قمی ها در این موضوع نقل کرده است. 🔶پژوهش دیگر آندره نیومن مقایسه سه کتاب کافی، بصایرالدرجات و محاسن برقی است. 🔴 ادامه در پیام بعد 👇 @emamhadi_qom

▪️مطابق این پژوهش کلینی سعی کرده مکتب حدیثی قم را در بغداد در تقابل با عقلگرایی افراطی نوبختی و اهل سنت تاسیس کند. ▫️به اعتقاد او 212 روایت خداشناسی کافی کاملا گرایشی عقل ستیزانه دارد. 📍رابرت گلیو خاورشناس دیگری است که پژوهش مستقل پیرامون کافی دارد. 👈ایشان در مقاله پیوند حدیث و فقه به مقایسه باب تیمم در فروع کافی و همین باب در سایر کتب اربعه میپردازد و نشان میدهد که کلینی نگاه فقیهانه داشته است و کافی بلحاظ ساختاری کتاب فقهی است و گزینش روایات کلینی با هوشمندی صورت گرفته است. 👌او در مقاله دیگرش به بحث پیرامون صفات فرا انسانی امام در الکافی، بصایر و محاسن میپردازد و معتقد میشود که سطح طرح این اوصاف در این سه کتاب متفاوت است و در این میان کلینی با وجود موافقت در اصل این اوصاف به تعدیل این دیدگاه پرداخته است. 🔶رابرت گلیو کلینی را نماینده تام و کامل امام شناسی در شیعه نمیداند. 📍مارسین کاوسکی پژوهشگر دیگری است که در هزاره کلینی دو مقاله اش را ترجمه کردیم. 👈او به این نتیجه رسیده است که نام کلینی در گفتمان رقیب (اهل سنت) شناخته شده بود. 📍کاوسکی از انتساب کتاب الروضه به کلینی در مقابل سزگین دفاع میکند و نقدهای سزگین را ناکافی و شتابزده میداند. 📍رساله دکتری تمیمه دائو آخرین پژوهشی است که به آن اشاره میکنیم. 📍این رساله در نقد اندیشه های امیر معزی است که امروزه طرفدارانی دارد. 📍او بر خلاف امیر معزی به تحلیل دقیق و عمیق منابع متقدم شیعی میپردازد. 📍او وجود جریان غلو را تایید میکند اما آن را جریان اصیل نمیداند 📍پژوهش های دیگری راجع به الکافی توسط خاورشناسان انجام شده که نظر به کمبود وقت در مجال دیگری بحث می شود #خلاصه_جلسه #شب_نهم #ده_شب_در_محضر_الکافی #راد #موسسه_امام_هادی علیه السلام 🔸معاونت پژوهش🔸 🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰 @emamhadi_qom

🎥کلیپ تصویری ▪️توسل به حضرت ولی عصر عجل اللّٰه تعالی فرجه الشریف و حضرت فاطمه زهراء سلام الله علیها در ابتدای شب دهم ▫️دوره "ده شب در محضر الکافی " 🎙آقای سید حسن میریزدی #توسل #حضرت_فاطمه سلام الله علیها #امام_زمان علیه السلام #فاطمیه #ده_شب_در_محضر_الکافی #شب_نهم 🔰موسسه امام هادی(علیه السلام)🔰 @emamhadi_qom

#ده_شب_در_محضر_الکافی #خلاصه_جلسه #شب_دهم 🖋خلاصه ای از مباحث مطرح شده در شب دهم دوره تخصصی "ده شب در محضر الکافی" 🎙حجت الاسلام والمسلمین محمد تقی سبحانی 📝 جایگاه شناسی الکافی در اعتقادات 📍استاد سبحانی این چنین بیان داشتند که کتاب کافی یک استثنای بزرگ در تاریخ حدیث، کلام و اندیشه و میراث ما است. 👌 کتابی که تکرار پذیر نیست. 📍اینک به ابعادی از کافی که بُعد اعتقادی دارد اشاره میکنم و سرفصل هایی بیان می شود که هر کدام موضوع یک تحقیق جدید است. 📍اولین ویژگی کافی جایگاه منحصر به فرد آن است. 📍کتاب کافی یک استثنایی بزرگ در تاریخ اندیشه و میراث شیعه است که در طول قرون توانسته است جایگاه خود را حفظ کند و همواره مورد تمجید اندیشمندان شیعی قرار داشته است. 📍ویژگی دوم کافی جامعیت آن است. 📍درحالیکه دیگر کتب اربعه شیعه تنها به فقه پرداختند، کافی افزون بر فقه شامل اعتقادات، اخلاق، سبک زندگی و ... است. 📍در حوزه اعتقادات پس از کافی تک نگاری های شیخ صدوق دیده می شود اما تا قرن دهم و نگارش آثار حدیثی مدرسه اصفهان مانند وافی فیض کاشانی و بحارالانوار هیچ کتاب اعتقادی حدیثی به ساختارمندی کافی وجود ندارد. 📍در دوره های متاخر هم کتب نوشته شده الگو گرفته از کتاب کافی است. 📍نظم، ترتیب و ساختار منسجم کافی نکته دیگری است که باید به آن توجه کرد. 📍در مقایسه توحید کافی با توحید صدوق هم میتوان به این انسجام و ساختار خوب کافی پی برد. 📍ساختار کافی ساختاری منطقی و کاملا قانع کننده است و به تعبیر خود مرحوم کلینی علم، بصیرت و یقین آفرین است. 📍ویژگی دیگر کتاب کافی توجه به همه منابع معرفتی و جمع میان آن ها است. 📍شیخ کلینی با آگاهی از وجود دو زیر گروه محدثان و متکلمان و نیز با آگاهی از طیف های مختلف ذیل هرکدام از این دو گروه با هوشیاری توانسته است از همه آنها نقل حدیث کرده و در چینش احادیث به گونه ای عمل کند که احساس تعارض نشود. 📍شیخ کلینی در بحث استطاعت با اینکه خود استطاعت مع الفعل را قبول دارد اما روایات زراره را که معتقد به استطاعت قبل الفعل است را نقل می کند اما شیخ صدوق اساسا روایات استطاعت مع الفعل را نقل نمی کند. 🔶نمونه دیگر این است که شیخ کلینی با این وجود که برای هشام بن حکم جایگاه خاصی قائل است تاجاییکه از دیدگاه او در متن کافی برای تبیین احادیث استفاده می کند، از جریان مقابل هشام که متهم به غلو بوده و مورد بی مهری بزرگانی چون نجاشی و شیخ طوسی نیز قرار داردند هم حدیث نقل میکند. 📍ویژگی دیگر شیخ کلینی پاسخ گویی به چالش های زمانه است. 👈از یک سو شیخ کلینی رساله ای در رد قرامطه نگاشته است و از سوی دیگر کتاب کافی او در پاسخ به چالش های موجود در عصر او است. 📍کلینی بر خلاف برقی و حسن بن صفار در قم می زیسته است که در آن شیعه در اقلیت بود. 📍در آن دوران هم به طور کلی جریان عقل گرای مایل به معتزله رشد پیدا کرده و در سوی دیگر برخی متمایلین شیعه زیرساخت فکری معتزلی داشتند که نتیجه این جریانات حرکت به سمت واگرایی در حوزه حدیث است. 📍ویژگی دیگر کافی که در ادامه ویژگی سابق است این نکته است که با وجود اینکه کافی کتابی در پاسخ به نیازهای عصری نوشته شده است اما تاریخمند نیست و شیخ کلینی با هوشمندی بالا توانسته است نظام فکری منسجمی در کافی عرضه کند. به همین خاطر کتاب کافی در نقطه مقابل کتابی مانند اکمال الدین که با وجود نفیس بودن آن کتابی تاریخی تلقی میشود. 📍استاد سبحانی در ادامه جلسه به خوانش گزینشی مقدمه کتاب کافی پرداختند. 📍شیخ کلینی در قسمت اول مقدمه که قبل از عبارت « و اما بعد» قرار دارد در حدود سه صفحه به حمد و ثنای خداوند پرداخته که 👌 در حقیقت اعتقاد نامه او است. 📍در ادامه کلینی در ترسیم چالش موجود در عصر خود که سبب درخواست آن شخص برای نگارش این کتاب شده است را اینطور توصیف می کند که به سبب جهالت مردم علم در حال رخت بر بستن است و همین امر نیز سبب به وجود آمدن مذاهب فاسده شده است« و َلِهذِهِ الْعِلَّةِ انْبَثَقَتْ عَلى أَهْلِ دَهْرِنَا بُثُوقُ هذِهِ الْأَدْيَانِ الْفَاسِدَةِ، وَالْمَذَاهِبِ المُسْتَشْنَعَةِ» 👈مراد از جهل نیز عدم العلم نیست بلکه بد فهمی است بدین معنا که جامعه در این زمان علم را از معارف اهل بیت (علیهم السلام) اخذ نمیکردند. 👌برای مثال از اتکای افراطی به عقل در این دوران گلایه شده است «وَالْاتِّكَالِ عَلَى عُقُولِهِمْ فِي دَقِيقِ الْأَشْيَاءِ وَجَلِيلِهَا» 🔴 ادامه در پیام بعد 👇 @emamhadi_qom

📍سپس ایشان چهارچوب فکری خود را بیان میکند و اعتقادات را نیز از فقه جدا نمیکند بلکه معتقد است از توحید تا اخلاق و احکام همگی باید چنین ویژگی داشته باشند: «وَالشَّرْطُ مِنَ اللّهِ- جَلَّ ذِكْرُهُ- فيمَا اسْتَعْبَدَ بِهِ خَلْقَهُ أَنْ يُؤَدُّوا جَمِيعَ فَرَائِضِهِ بِعِلْمٍ وَيَقِينٍ وَبَصِيرَةٍ لِيَكُونَ الْمُؤَدِّي لَهَا مَحْمُوداً عِنْدَ رَبِّهِ، مُسْتَوْجِباً لِثَوَابِهِ وَعَظِيمِ جَزَائِهِ وَالْأَمْرُ فِي الشَّاكِّ- المُؤَدِّي بِغَيْرِ عِلْمٍ وَبَصِيرَة- إِلَى اللّهِ جَلَّ ذِكْرُهُ، إِنْ شَاءَ تَطَوَّلَ‌ عليْهِ، فَقَبِلَ عَمَلَهُ، وَإِنْ شَاءَ رَدَّ» 📍پس از اینکه کلینی هدف خود را دستیابی به یقین و بصیرت ترسیم می کند چینش کتاب کافی را آغاز می کند. 👌به نظر ما در نحوه چینش روایات کافی، نظم و انسجام خاصی وجود دارد که رسیدن به یقین و بصیرت را هموار می سازد. 📍ایشان در مقدمه عقل و علم را کنار هم می آورد. 📍این نکته مهم است که در نظر ایشان عقل و علم دوگانگی ندارند و اینطور نیست که عقل و علم هرکدام به تنهایی قابل اتکا باشند. 📍ایشان نفرمود من با کتاب عقل کافی را شروع کردم بلکه علم را هم به آن ضمیمه کرده است زیرا فهم کلینی این است که در دستکاه معرفت پایه اساسی عقل است اما عقلی که به تربیت عالم ربانی باشد. 📍دو گانه عقل و علم در تمام کتاب اصول کافی اجرا شده است. 📍در ادامه استاد سبحانی نحوه پیاده سازی دستگاه معرفتی شیخ کلینی را در دو کتاب نخست اصول کافی نشان دادند. 📍در اصول کافی بعد از کتاب عقل و علم، کتاب التوحید قرار دارد که نخستین باب آن «باب حدوث العالم و اثبات المحدث» است بدین معنا که ابتدا شیخ کلینی به ادله عقلی اثبات صانع میپردازد اما در همین بخش روایتی نقل میکند که انسان برای اثبات صانع نیازمند عالم ربانی است. 📍در کتاب الحجه نیز همین طور است زیرا اولین باب «باب الاضطرار الی الحجة» است که اثبات نیازمندی به حجت از طریق عقل است. 📍ایشان کتاب التوحید که با اثبات عقلی صانع آغاز کرد را با بَابُ الْهِدَايَةِ أَنَّهَا مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ‌ خاتمه میدهد. 📍در بحث جبر و اختیار نیز که همچنان از مشکلات دستگاه های فکری مختلف است و بیشتر افراد یا قائل به جبر شده و یا تن به تفویض دادند، شیخ کلینی دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام) مبنی بر نفی جبر و تفویض و اثبات امر بین المرین را گزارش کرده و روایتی نقل میکند که در راستای نظام فکری او است. 🔷عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام، قَالَ: سُئِلَ عَنِ الْجَبْرِ وَالْقَدَرِ، فَقَالَ: «لَا جَبْرَ وَلَا قَدَرَ، وَلكِنْ مَنْزِلَةٌ بَيْنَهُمَا فِيهَا الْحَقُّ؛ الَّتِي بَيْنَهُمَا لَايَعْلَمُهَا إِلَّا الْعَالِمُ، أَوْ مَنْ عَلَّمَهَا إِيَّاهُ الْعَالِمُ 📍نکته دیگر دقت مرحوم کلینی در چینش ابواب است. 👈برای نمونه پرسشی وجود دارد که چرا مرحوم کلینی بعد از بحث اسماء و صفات خداوند، افعال الهی را با بداء آغاز کرده است؟🤔 ✅پاسخ این است که با دقت در روایات معلوم میشود بداء در نگاه روایات تنها محو موجود نیست بلکه به تعبیر امام صادق (علیه السلام) اثبات ما لم یکن نیز می‌باشد، یعنی هر فعلی که از حق تعالی صادر می‌شود مصداق بداء است. 📍نمونه دیگر چینش هدفمند ابوابی است که بیان کننده ارتباط فعل خداوند با سرنوشت و خط کمال و انحطاط انسان است. 👌کلینی ابتدا «بَابٌ فِي أنَّهُ لَايَكُونُ شَيْ‏ءٌ فِي السَّمَاءِ وَ الْأَرْض الا بسبعة‏» را آورده که در آن چنین نقل شده است: «لَا يَكُونُ شَيْ‏ءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لَا فِي السَّمَاءِ إِلَّا بِهذِهِ الْخِصَالِ السَّبْعِ: بِمَشِيئَةٍ، وَ إِرَادَةٍ، وَ قَدَرٍ، وَ قَضَاءٍ، وَ إِذْنٍ، وَ كِتَابٍ، وَ أَجَلٍ، فَمَنْ زَعَمَ أَنَّهُ يَقْدِرُ عَلى‏ نَقْضِ وَاحِدَةٍ، فَقَدْ كَفَر» 📍پس از آن به ترتیب: بَابُ الْمَشِيئَةِ وَ الْإِرَادَةِ‌، بَابُ الِابْتِلَاءِ وَ الِاخْتِبَارِ‌، بَابُ السَّعَادَةِ وَ الشَّقَاءِ‌، بَابُ الْخَيْرِ وَ الشَّرِّ‌ را قرار داده است. 📍بعد از اتمام این ابواب، باب الجبر و القدر و الامر بین الامرین را ذکر می‌کنند تا معلوم شود که خداوند در باب خیر و شر و سعادت و شقاوت انسان چگونه دخالت دارد؟ #خلاصه_جلسه #جلسه_دهم #ده_شب_در_محضر_الکافی #سبحانی #موسسه_امام_هادی علیه السلام 🔸معاونت پژوهش🔸 🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰 @emamhadi_qom

🔰 گزارش تصویری دهمین شب از دوره تخصصی "ده شب در محضر الکافی" از دوره های کوتاه مدت مؤسسه امام هادی (علیه السلام) 🔻 شب دهم دوره با عنوان «جایگاه شناسی الکافی در اعتقادات »، با تدریس حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، در روز چهارشنبه ۲۲ آذر ماه ۱۴۰۲ ه.ش برگزار گردید. ❖ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ❖ #گزارش_تصویری #حدیث_شناسی #دوره_سی_و_پنجم #ده_شب_در_محضر_الکافی #سبحانی @emamhadi_qom