🌷هوالعظیم
🔻چرا حافظ از زبان خاص استفاده میکند؟
ممکن است در اینجا سؤال شود، چه دلیلی وجود داشته است که شخصی مانند #حافظ، به جای سخنگفتن در قالب الفاظ رسمی و علمی، به زبان استعاره و مجاز روی آورد و به عبارت دیگر، چرا حافظ زبانی را انتخاب مینماید که به تعبیر بنیانگذارکبیرانقلاب، این زبان «خاص» است.
🔸مرحوم شهید مطهری این سؤال را چنین پاسخ میدهند:
«...برویم سراغ یک مطلب دیگر، و آن این است که حالا این چه داعی ای بوده است که این آقایان عرفا بیایند حرفهای خودشان را این جور در پرده بگویند آن هم با یک پردهدری این گونه، چرا با رمز حرف میزنند، چرا سمبلیک حرف میزنند؟ چرا حرف خودشان را صریح نمیگویند؟ «چون صفیری بشنوی از مرغ حق» یعنی چه؟! «اصطلاحاتی است مر ابدال را» یعنی چه؟! چه بیماری ای دارند که حرف خودشان را واضح نمی گویند؟پس قضیه چیست؟
قضیه را از خود عرفا باید بپرسیم.
به عقیدۀ من مطلب دو دلیل داشته که یک دلیلش در کلمات عرفا نیامده است ولی حتماً بی اثر نبوده و آن که: شعر و ادب و فصاحت و بلاغت و زیبایی بیان، خودش یک وسیله ای است برای بهتر رساندن هر پیام، حالا پیام هرچه میخواهد باشد. یک نفر سیاسی هم اگر بخواهد پیام سیاسی خودش را به مردم برساند، با شعر و ادب و این حرفها، با یک شعر خیلی عالی شما میبینید به اندازه صد کتاب در مردم اثر میگذارد، یعنی آن مطلب وقتی لباس زیبای شعر را بپوشد بهتر اثر میگذارد. خود قرآن کریم از همین معنا استفاده کرده. اعجاز قرآن که در فصاحت و زیبایی اش هست، یعنی قرآن هنر را در خدمت پیام الهی قرار داده و این جهتِ قرآن همیشه عامل فوق العاده مؤثری بوده در پیشرفت و پیشبرد قرآن. عرفا هم برای پیام عرفانی خودشان از زیبایی ادب، از این تشبیه ها، تمثیل ها، شعرها، از این رمزی سخن گفتن ها [استفاده کرده اند.] این امر مسلّم مطالب را زیباتر میکند تا اینکه مطالب را همین طور مکشوف و بی پرده بگویند، لطف ندارد؛ یعنی برای تبلیغ حرف خودشان این وسیله را انتخاب کرده اند.
✔و دیگر اینکه (حرف اساسی این است، که در شعرهای شبستری هم بود) این معانی اساساً لفظ ندارد، الفاظ بشر کوتاه است از افاده این معانی، و تنها افرادی میتوانند این معانی را درک کنند که خودشان وارد این دنیا باشند. این است که این ها تصریح میکنند که- به تعبیر خودشان- عشق قابل بیان نیست، زبان عشق زبان بیانی نیست. خود حافظ در خیلی جاها به این مطلب تصریح میکند، مثلاً در یک جا صریح میگوید:
سخن عشق نه آن است که آید به زبان
ساقیا می ده و کوتاه کن این گفت وشنفت
این حرفی است که این ها معتقدند که این معانی با بیان صریح گفتنی نیست، فقط با رمز باید گفته شود و افرادی هم میتوانند درک کنند که اهل راه و اهل #سلوک باشند، غیر از این ها کسی نمی فهمد، به قول مولوی زبان مرغان است، منطقالطیر است، فقط کسی می داند که عُلِّمْنا مَنْطِقَ الطَّیرِ باشد، دیگران اصلاً نمیتوانند در این حریم وارد شوند. بنابراین [این معانی را] با زبان خود گفتن [معنی ندارد،] زبان ندارد که گفته شود، زبانش همین هاست، یعنی زبان زبان رمز است که اگر بخواهند به صورت غیر رمزی بگویند همه به گمراهی و اشتباه می افتند. این ها معتقدند که این راه را نه با قدم فکر و عقل میشود پیمود، و نه با بیانی که آن بیان مال فکر و عقل است می توان تقریر کرد»
📚منبع:عرفان امین،ص ۸۰ و ۸۱
☑@erfan_amin |پایگاه عرفان شیعی فقاهتی
#کلام_ولی
🔹 #عرفان، همان مرحوم قاضی است؛ مرحوم ملا حسینقلی همدانی است؛ مرحوم سید احمد کربلائی است؛ عرفان واقعی اینهاست. عرفان نظری باید به #سلوک بینجامد.
☑️@erfan_amin |پایگاه عرفان شیعی فقاهتی