#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان: ✅جلسۀ دوازدهم: گامهای لحنی👇👇 هر یک از مقامات، سه گام
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان
✅جلسۀ سیزدهم: #روش_تعلیم_مقامات
✍ برای تعلیم مقامات و نغمات، رسم بر این بوده است که قسمتی از قرائت یک قاری در فلان مقام انتخاب شده و به عنوان «معرف» آن مقام مشخص می شده است. این روش اگر چه تا حدودی مثمرثمر می باشد، ولی محذورات بسیاری در پی دارد که قاریان و اساتید شاید متوجه آنها نباشند.
❇️بدیهی است برای یادگیری هر مقام باید آنرا مرتباً خواند و تکرار کرد تا در حافظه ثبت شده بتوان در تلاوت از آن استفاده کرد. اگر معرف مقامات، آیه شریفه ای از قرآن کریم باشد. این موانع ایجاد می شود: اولاً، تلاوت قرآن عبادت است و باید با نیت صحیح باشد و اگر به قصد تمرین انجام شود مسلماً عبادتی صورت نگرفته و صاحب قرآن راضی نخواهد بود (مثل اینکه کسی برای خواندن نماز به قصد خنک شدن، وضو بگیرد و یا مسلمانی برای صحت مزاج، روزه بگیرد). ثانیاً، تلاوت قرآن باید با تدبر باشد و تا آنجا که می دانیم در این نوع از تلاوت که برای تمرین و یادگیری مقامات است، هرگز تدبر صورت نمی گیرد (متاسفانه در اکثر تلاوتهای قراء جهان اسلام، این تدبر بسیار کمرنگ است) ثالثاً، در هر مکان و هر زمانی نمی توان قرآن تلاوت کرد.
پس باید روشی را انتخاب نمود که هیچ محدودیتی نداشته باشد و عظمت و احترام قرآن حفظ شود و به ساحت مقدس قرآن کریم، جسارتی نشود؛ یعنی؛ در هر مکان و زمان و حالتی، حتی در مکانها و زمانهایی که تلاوت قرآن منع شده است، بتوان از آن استفاده کرد. این روش چنین است که از اوزان اشعار عربی استفاده نموده،
✍برخی از آنها را انتخاب کرده به عنوان «معرف» یک مقام در نظر می گیریم و با آن تمرین می کنیم. حسن این روش در به دست آوردن تسلط کامل بر نغمات است. بدین ترتیب که قاری قرآن زمانی که معرف یک مقام را بشناسد، هر آیه ای که در آن مقام تلاوت گردد سریعاً انطباق داده و درک خواهد کرد؛ برخلاف روش قبلی که این چنین تسلطی را به قاری نمی دهد. ❇️ در واقع این معرفها مانند نتهای موسیقی هستند و همانطور که یک موسیقدان با نواخته شدن آهنگی بلافاصله نت آن در ذهنش نقش می بندد، قاری قرآن نیز با شنیدن آیات شریفه قرآن، معرف مقامات آنها در دستگاه حافظه اش نقش خواهد بست. بنابراین قاریان قرآن ابتدا باید این معرفها و نتها را حفظ کنند و با تمرین و کوشش بسیار بر آنها تسلط پیدا نمایند، بدون اینکه به قصد تمرین برای یادگیری مقامات، آیه ای را تلاوت
✍نمایند. این روش علاوه بر کارآئی بیشتر، موجب نورانیت قاری قرآن شده و نیز رشد بیشتر و زیبایی افزونتر تلاوت وی را به ارمغان می آورد، زیرا شأن قرآن را حفظ نموده است و احترام لازمه آنرا بجا آورده است. معرفها عبارتند از:
✅معرف مقام #بیات :
قرار: مفاعیلن، مفاعیلن، فعولن.
جواب: مفاعیلن، مفاعلتن، فعولن.
جواب الجواب: مفاعل، مفاعیل، فعولن.
✅معرف مقام #رست :
قرار: فاعلاتن، فاعلن، فاعلاتن.
جواب: فاعلتن، فاعلن، فاعلان.
جواب الجواب: فاعلاتن، فعلن، فعلاتن.
✅معرف مقام #سگاه :
قرار: مفاعلن، مفتعلن، مفاعلن.
جواب: متفاعلن، متفاعلن.
جواب الجواب: متفاعلن، متفاعلن، فعلاتن.
✅معرف مقام #چهارگاه :
قرار: مستفعلن، متفاعلن، مستفعلن.
جواب: مستفعلن، فاعلن، مستفعلن.
جواب الجواب: مستفعلن، فعلن، مستفعلن، فعلن.
✅معرف مقام #صبا :
جواب: مفتعلن، مفتلعن، مفتعلن، مفتعل.
قرار: مفاعلتن، مفاعلتن، فعول.
جواب الجواب: مفتعلن، مفتعلن، مفتعلن، مفتعلن.
✅معرف مقام #حجاز :
قرار: فعول، مفاعیلن، فعولن، فعولن.
جواب: مفاعیل، فعولن، مفاعلن.
جواب الجواب: فعول، مفاعیلن، فعولن، مفاعیلن.
✅ معرف مقام #نهاوند :
قرار: متفاعلن، فعلاتن.
جواب: فاعلاتن، فاعلن، فعلان.
جواب الجواب: فعلاتن، فاعلن، فعلان.
پس از آشنایی با مَعَرّفِ مقامات و تسلط بر آنها می توان با اطمینان و اراده و تفکر، مقامات و نغمات را در تلاوت قرآن به کار برد. 🌈
@eshragholqoran
🔰همه قسمتهای قبل پیوست می باشد و شما بزرگواران می توانید #با_لمس_نوشته_بالای_هر_متن <> قسمتهای قبل را به راحتی مطالعه فرمایید. .. 🌈🔰
#این_بحث_ادامه_دارد.
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان ✅جلسۀ سیزدهم: #روش_تعلیم_مقامات ✍ برای تعلیم مقامات و
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان_
✅جلسۀ چهاردهم: #ردیف_مقامات
بعد از شناخت مقامات موسیقی قرآن، باید تناسب آنها را با یکدیگر بدانیم تا هر مقامی در موضع مناسب خویش قرار گیرد و قرائت قرآن از نظر فنی، ردیف زیبا و دل نشینی پیدا نماید. برای اینکار، هر یک از مقامات را در نظر گرفته و تناسبش را با دیگر مقامات می سنجیم.
✅ مقام بیات :
بیات را ام المقامات گویند. شاید این نامگذاری به این سبب باشد که بیات با همه مقامات متناسب است و پس از آن هر مقامی را می توان تلاوت کرد. اگر چه مرسوم است پس از بیات، مقامات رست، صبا و نهاوند خوانده شود.
✅ مقام رست :
✍چون رست ملک المقامات است، پس از هر مقامی تلاوت می شود. پس از مقام رست مقامات چهارگاه، سه گاه و نهاوند خوانده می شود.
✅ مقام سه گاه :
قبل و پس از مقام سه گاه، مقامات چهارگاه و حجاز خوانده می شود.
✅ مقام حجاز :
قبل و پس از حجاز مقامات سه گاه و صبا خوانده می شود.
✅ مقام نهاوند :
قبل و پس از نهاوند مقامات حجاز، چهارگاه و صبا خوانده می شود.
✅ مقام صبا :
قبل و پس از صبا مقامات سه گاه، حجاز و نهاوند خوانده می شود.
· ✅ مقام چهارگاه :
قبل و پس از چهارگاه، سه گاه و صبا خوانده می شود.
✍لازم به ذکر است که اگر معانی آیات شریفه با ردیف انتخاب قاری مناسبت نداشته باشد باید ردیف دیگری انتخاب گردد و هرگز نباید هدف والای هنر قرائت را که القای معناست فدای موسیقی قرائت نمود، اگرچه در یک قرائت طولانی فقط دو مقام خوانده شود. این سنت مشهور که تلاوت را با مقام بیات شروع می کنند زمانی پسندیده است که با آیات شروع تلاوت تناسب داشته باشد. مثلاً اگر شروع تلاوت با آیات شریفه ای است که احکام فقهی را بیان می کند، مانند:
« وَ یَسْئَلونَکَ عَنِ الْمحیضَ »
🔰نباید با مقام بیات تلاوت شود و زیباتر آن است که با مقام رست خوانده شود.
✍مطلب بعدی این است که برخی از قراء مصری، ردیف خاصی برای تلاوت خویش دارند و همیشه از آن استفاده می کنند؛ همچون این ردیف ها:
💠1- مقامات: بیات، رست، چهارگاه، سه گاه، حجاز و بیات.
💠2- مقامات: بیات، صبا، نهاوند یا حجاز، رست، سه گاه، چهارگاه و بیات.
💠3- مقامات: رست، سه گاه، بیات، صبا، حجاز و رست.
❇️باید گفت: این ردیف ها برای قاری قرآن ملاک قابل قبولی نیست بلکه باید قبل از تلاوت، ریدف مناسبی که به القاء معنا خدشه وارد نکند تنظیم نمود و سپس تلاوت کرد.
✍سخن مشهوری است که می گوید: «در هر مقامی که تلاوت با آن آغاز می شود باید با همان مقام تلاوت را ختم کرد» اما باید توجه داشت، هر چند در هنرهای آوازی، مثلاً آواز ایرانی از هر دستگاهی که آواز شروع می شود در همان دستگاه باید فرود آمد، اما هنر قرائت اگر چه در ردیف هنرهای آوازی است، مزیت و شرافتی عالی بر آنها دارد و آن تلاوت کلام وحی و القای معنا با این تلاوت است. پس اگر در زمان ختم تلاوت، معنای آیه شریفه تناسب با مقامی که شروع به تلاوت شده است نداشته باشد، نباید با آن مقام ختم نمود و فرود آمد. بلکه فرود و ختم قرائت باید با هر مقامی که متناسب با معنی آیه شریفه است، باشد..
@eshragholqoran
🔰همه قسمتهای قبل پیوست می باشد و شما بزرگواران می توانید #با_لمس_نوشته_بالای_هر_متن <> قسمتهای قبل را به راحتی مطالعه فرمایید. .. 🌈🔰
#این_بحث_ادامه_دارد
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان_ ✅جلسۀ چهاردهم: #ردیف_مقامات بعد از شناخت مقامات موسیق
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_و_الحان_برای_قاریان:
✅جلسۀ پانزدهم :👇 #انواع_سبک_از_لحاظ_ردیف_مقامات
#سبک_کلاسیک:
در این سبک، در طول هر تلاوت حداقل 4 مقام کامل خوانده می شود. یعنی سه گام هر مقام (قرار، جواب، جواب الجواب) کاملاً رعایت شده و به ترتیب خوانده می شود.
#سبک_فنی:
✍در این سبک، #تعداد مقامات لحاظ نمی شود و قاری ملزم به خواندن مرتب و کامل یک مقام نیست و ممکن است از قرار یک مقام به جواب مقام دیگر منتقل شود ؛
(بدون خواندن جواب آن مقام) و یا قرار چند مقام را بدنبال هم بخواند بدون آنکه جواب و جواب الجواب آنها را تلاوت کند. اگر چه ممکن است در این سبک یک مقام کامل نیز خوانده شود ولی الزامی در کار نیست. در این سبک که بسیار مشکل و فنی است، مسئله ترکیب مقامات جایگاه مهمی دارد.
✍نکاتی که درباره هر دو سبک باید گفت این است که، سبک اول بنا بر سهل الوصول بودنش، بیشتر مورد استفاده است و اصالت با آن است.
.
❇️ در علم موسیقی هم (به معنای عام) موسیقی کلاسیک، اهمیت بیشتری دارد و برای تعلیم از آن استفاده می شود.✍
پس این سبک برای اکثریت قراء ارجح است، به #شرطی که ارتباط معانی آیات با مقامات حفظ شود و هدف ردیف خوانی صرف نباشد.
✍و سبک دوم برای مواقعی که موضوعات آیات شریفه پی در پی تغییر می کند، بسیار مناسب است. 💢مثلاً در تلاوت آیه شریفه ای که صدر آن شرح حال مومنین است و ذیل آن درباره کفار، به #هیچوجه از سبک اول نمی توان استفاده نمود و این قبیل آیات شریفه را باید با سبک فنی تلاوت نمود.
❇️باید توجه داشت اگر تلاوت بر مبنای این سبک برای القای معنا نباشد، عمل لغو و بیهوده ای است. ✍اینکه قاری قرآن بدون توجه به معنا، هر لحظه در یک مقام تلاوت کند )بسان گنجشکی که لحظه ای روی شاخه درخت بند نمی شود و مرتباً تغییر مکان می دهد) یا عدم آشنایی او را با موسیقی قرآن می رساند و یا هنرنمائی صرف او را. در صورت اول، باید مبانی هنر قرائت فرا گیرد تا قرائت او منظم شود و از آشفتگی در آید و در صورت دوم، باید گفت قرائتی که به قصد هنرنمایی (یا بهتر بگوئیم خودنمایی) باشد جز ❗️وزر و وبال❗️ چیز دیگری به دنبال نخواهد داشت و در آخرت از آن تلاوت در نامه عمل قاری اثری نخواهد بود. !زیرا اجر آنرا در دنیا برده است و آن اجر، همانا تشویق و خوش آمد مستمعین است.
🤲خدایا! از شرور نفش خویش به تو پناه می بریم و از تو می خواهیم، قرائت ما را خالص و بی شائبه برای خودت قرار دهی، نه برای ریا و سمعه.
✅خلاصه اینکه، سبک فنی در عین حال که بسیار پیچیده و مشکل است و هر قاری از عهده آن بر نمی آید، برای ارائه کامل ارتباط معنوی آیات و مقامات بسیار مفید است. #مهم
@eshragholqoran
🔰همه قسمتهای قبل پیوست می باشد و شما بزرگواران می توانید #با_لمس_نوشته_بالای_هر_متن <> قسمتهای قبل را به راحتی مطالعه فرمایید. .. 🌈🔰
#این_بحث_ادامه_دارد
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان: ✅جلسۀ هیجدهم: #انواع_سبکهای_تلاوت #سبک_بدیع: ✍و آن
#ادامه_بحث_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان
✅جلسۀ نوزدهم :👇👇
# ارتباط_معنوی_آیات_شریفه_و_مقامات
✍همانطور که در مبحث مربوط به صوت گفتیم، هدف هنر قرائت القاء معنا می باشد. اگرچه با قرائت بدون آهنگ می توان از معانی قرآن استفاده نمود، ولی القاء معنایی که با هنر قرائت حاصل می شود به مراتب افضل و بهتر است. بنابراین حضرت حق، هنر قرائت را دوست دارد و به قاری قرآن مرحمت می نماید. چه زیبا است قرائتی که در آن معنای شریفه آیات قرآن با صوت و لحن قاری ارتباط معنوی داشته باشد و چه اثر عالی و نورانی دارد. بر خلاف قرائتی که حظ و بهره ای از این ارتباط ندارد و چه زیانکار است آن قاری و چه بی اثر است آن قرائت. آری:
#وَلا_یَزیدُ_الظّالمینَ_اِلاَّ_خساراً..
✍رعایت این اصل مهم، علاوه بر مقدماتی که توضیح دادیم، به دو امر اساسی احتیاج دارد:
💠1- درک احساسی خاص از هر مقام؛ در این باره نمی توان احساسی کلی را بیان نمود و توقع داشت که همه، این احساس را نسبت به مقامات داشته باشند، زیرا نفوس انسانها مختلف است و هر کسی از آنچه که در پیرامونش می گذرد احساس خاصی دارد. اما به عنوان نمونه، احساس شخصی خویش را نسبت به یکایک مقامات بیان می کنیم تا راهگشای قاریان در این مسئله باشد.
🔰مقام بیات
اگر گفته شود: زیباترین مقام قرآنی، بیات است اغراق نشده است، چه از حیث لطافت و حزن معنوی و چه از نظر وسعت گوشه ها و گستردگی آنها. از اینرو است که بدان «ام النغمات» می گویند. برخی از گوشه های آن حالت حب و عشق و رقت دارد.
🔰مقام رست
مقامی است بسیار زیبا که حالت وقار، صلابت، متانت و بیانگری دارد. بدان «ملک المقامات» گویند و برخی از گوشه های آن حزنی همانند گوشه های، مقام بیات دارد.
🔰مقام سه گاه
علیرغم اینکه می گویند: مقام سه گاه حالت غیرمعمولی به انسان می دهد و هیجان نفسانی ایجاد می نماید، برخی از گوشه های سه گاه حالت امید، رجاء و شادمانی معنوی در قاری ایجاد می کند و برخی از گوشه های آن، حزنی معنوی در نفس بوجود می آورد.
🔰مقام حجاز
✍نغمه جذاب و گسترده ای است. برخی از گوشه هایش سرور معنوی به ارمغان می آورد و برخی از آنها، حالتی بشارت دهنده دارد و عشق و محبت الهی را بر قاری قرآن لازم است، هنگام تلاوت پاکیزه باشد. اگر چه وضو گرفتن برای قرائت قرآن مستحب است، ولی رعایت ادب در محضر حق تعالی، وضو داشتن را ایجاب می کند. همچنین نظافت بدن و دهان و پوشیدن لباس تمیز، از آداب ظاهری هنر قرائت می باشد. رعایت این آداب موجب نورانیت قاری و زیباتر شدن تلاوتش می گردد. زیرا تلاوت قرآن، گفتگوی عابد و معبود است و به هنگام گفتگو با مولا باید طاهر و نظیف بود.
ب) #رعایت_وقار_و_استقبال_قبله :
قالَ رَسولُ اللهِ ـ صَلَّی اللهُ علَیَه و آله وَ سَلَّم ـ یَقُولُ اللهُ عَزَّ و جلَّ: یا حَمَلَة الْقرآنِ تَحَبَّبوا اِلَی اللهِ بِتَوْقیرِ کِتابِهِ یَزِدْکُمْ حُبَّا و یُحْبِبْکُمْ اِلی خَلْقِهِ.
✍ای حاملان قرآن، با بزرگداشت قرآن و حفظ وقار در مقابل آن، خدا را دوست بدارید تا این دوستی را افزایش دهد و شما را محبوب مردم قرار دهد.
قاری قرآن باید احترام قرآن را حفظ نماید. مکان، زمان و حالتی را برای تلاوت انتخاب کند که منافی شأن و عظمت کلام وحی نباشد (در حال راه رفتن، یا در حال رانندگی، یا در حمام و ...). حتی الامکان رو به قبله تلاوت نماید و بدنش آرام باشد. نتیجه محترم داشتن قرآن و رعایت وقار در برابر آن، این است که خداوند محبتش را نسبت به قاری افزون ساخته و او را محبوب مردم قرار می دهد.
@eshragholqoran
🔰همه قسمتهای قبل پیوست می باشد و شما بزرگواران می توانید #با_لمس_نوشته_بالای_هر_متن <> قسمتهای قبل را به راحتی مطالعه فرمایید. .. 🌈🔰
#این_بحث_ادامه_دارد..