سفر کعبه نمودار ره آخرت است
گر چه رمز رهش از صورت دنیا شنوند
جان معنیست به اسم صوری داده برون
خاصگان معنی و عامان همه اسما شنوند
کعبه را نام به میدانگه عام عرفات
حجرهٔ خاص جهانداور دارا شنوند
عابدان نعره برآرند به میدانگه از آنک
نعرهٔ شیردلان در صف هیجا شنوند
عارفان خامش و سر بر سر زانو چو ملخ
نه چو زنبور کز او شورش و غوغا شنوند
ساربانا به وفا بر تو که تعجیل نمای
کز وفای تو ز من شکر موفّا شنوند
حاش لله اگر امسال ز حج وامانم
نز قصور من و تقصیر تو حاشا شنوند
دوستان یافته میقات و شده زی عرفات
من به فید و ز من آوازه به بطحا شنوند
هیچ اگر سایه پذیرد منم آن سایهٔ هیچ
که مرا نام نه در دفتر اشیا شنوند
ها و ها باشد اگر محمل ما سازی و هم
برسانیم به کم زانکه ز من ها شنوند
بر در کعبه که بیت الله موجودات است
که مباهات امم زان در والا شنوند،
بار عام است و در کعبه گشادهست کز او
خاصگان بانگ در جنت ماوا شنوند
خاقانی شروانی
#فصل_فاصله
@faslefaaseleh
.
📚سرّ سخنان نغز خاقانی: ناگفتههایی درباره زندگی، شخصیت و شعر خاقانی شروانی (قصاید ۱-۳۳)📚
🔽کتاب حاضر برای دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی به عنوان منبع مبنایی برای دروس متون نظم 3 (خاقانی و نظامی) مقطع کارشناسی ارشد، تحقیق در متون نظم فارسی مقطع دکتری هر کدام به ارزش 2 واحد تدوین شده است.
📍سرّ سخنان نغز خاقانی نامی است که از اشعار خاقانی برای این کتاب انتخاب شده است. نویسنده در این اثر تلاش دارد به نگاهی مستند و علمی در زمینه زندگانی و شخصیّت و شعر خاقانی دست یابد و فارغ از مشهورات رایج، این شاعر بزرگ قرن ششم را بشناساند. بسیاری از نکات در این کتاب برای نخستین بار مطرح میشود یا اگر پیش از این در جایی بیان شده، به صورت مستدل و مستند نبوده است. آنچه در چهار مجلّد فعلی این اثر آمده تنها بخش قصاید دیوان خاقانی را در برمیگیرد.
💳قیمت: ۶۱۰٬۰۰۰ ریال🍃
🌐سایت سمت: www.samt.ac.ir
🛍خرید از: https://bit.ly/39QlpVK
#سازمان_مطالعه_و_تدوین #سمت #انتشارات #زبان_و_ادبیات_فارسی #دکتر_محمدرضا_ترکی #خاقانی #شعرخاقانی #شعر_خاقانی #سخنان_نغز_خاقانی #زندگی_خاقانی #ادبیات_فارسی #نظامی #متون_نظم #نظم_فارسی #شعر #اشعار #کتاب #دانشگاه #دانشجو
پیدا شد و به خلق جهان نیشخند زد
آسیبها که بر بشر مستمند زد!
انسان بیلجام اسیر غرور بود
از ماسک بر دهان بشر پوزبند زد
تنها نه ماسک زد به رخ شیخ رند شهر
برقع به روی دلبر شوخ و لوند زد
راه نفس که بست به پیران ناتوان
بر جان کودکان و جوانان گزند زد
پیدا شد آنزمان که بشر بود و غفلتش
بر گوش خلق سیلی بانگ بلند زد
گفت ای بشر تو نیستی آنکس که از غرور
بر آب و خاک و آتش پاکیزه گند زد؟
آسیب و درد بر تن و جان نژند تو
ویروس نه، که این روش ناپسند زد!
#محمّدرضا_ترکی
#محمد_رضا_ترکی
#کرونا
#بحران_محیط_زیست
#فصل_فاصله
@faslefaaseleh
گاو نه من شیر!
گاو نُه من شیر در زبان فارسی، نماد آدمهایی است که رفتارهای خوبشان را ضایع و به بدی ختم میکنند. این ضربالمثل، مثل بسیاری از امثال ایرانی، ریشه در جامعۀ روستایی و مبتنی بر دامپروری دارد.
مرحوم دهخدا در امثال و حکم ردّپای این مثل را در سخن انوری و مسعود سعد و در این بیت نظامی نشان داده است:
چو آن گاوی که از وی شیر خیزد
لگد در شیر کوبد تا بریزد
برای آنکه به قدمت این مثل قدیمی در زبان فارسی بیشتر پی ببریم، میتوانیم آن را در سخن آدمالشّعرا رودکی سمرقندی هم سراغ بگیریم:
گیتی چو گاوِ نیک دهد شیر مر تو را
خود بازبشکند بهکرانه خَنور شیر
بهکرانه: در پایان
خَنور: ظرف
#محمد_رضا_ترکی
@faslefaaseleh
گندم ری
مرد فریاد برآورد:"مرا یاری نیست؟!"
کوفیان هلهله کردند :"...هلا...آری نیست"
شمر تکبیر برآورد که در لشکر تو
پرچمی نیست بهپا ، دست علمداری نیست!
[شمر و تکبیر!؟ بلی بین حقیقت وَ دروغ
ایبسا، گرچه بهظاهر، ره بسیاری نیست]
مرد غرّید که تکبیر شما تزویراست
ورنه حاشا که شما را به خدا کاری نیست
گرمِ سودای خدایید به بازار سیاه
آه، مکّارهتر از این سرِ بازاری نیست!
[غیرتم کشت که چندیست به بازار دروغ
می فروشند خدا را و خریداری نیست!]
مرد غرّید: "مرا مرگ حیاتی تازهست
زندگیکردنِ با خواری، جز عاری نیست"
عُمَر سعد به ری - امّا – میاندیشید
-"بهتر از گندم ری هیچ بروباری نیست…"
مرد نالید: " تو را هرگز از گندم ری
یا که از مردم وی حاصل سرشاری نیست
آسیاها همه بر خون شما خواهد گشت
نان نفرینشدگان لقمۀ همواری نیست"
[ زندگی گرچه مصافیست میان بد و خوب
کربلا حادثۀ قابل تکراری نیست ،
غالباً شمر و یزیدند به جولان اینجا
حُر که سهل است ، در این معرکه مختاری نیست!]
#محمد_رضا_ترکی
@faslefaaseleh
یادی از مرحوم محمّدحسین حرمی
قسمت این بود بمانم من و اشک نَدَمی
شام تارم نشود آینۀ صبحدمی
میدود جاده که شاید به غبارت برسد
تو ولی فارغ از این جادۀ پرپیچ و خمی
راه چون من نشنیدهست به کاهلنفَسی
جاده همچون تو ندیدهست به چابکقدمی
نمی از خویش فرارفت و به دریا پیوست
نه کمی ماند و نه بیشی، نه نمیّ و نه یمی
ما اسیران وجودیم و غریبان عدم
خوش به حال تو که فارغ ز وجود و عدمی
در جهانی که تو هستی همه نور است و سرور
هستی از دوش تو افتاد، عجب بار غمی!
«جام جم» نیز تو را مستِ میِ خویش نکرد
دل ندادی بهجز از عشق به جامیّ و جمی
همۀ عمر همین بود مباهات تو را
که غبار قدم راهروان حرمی
این جهان با همه بیحرمتیش کمتر دید
مردی آنگونه که بودی تو، بدان محترمی
تیره و تار شد آیینه و افسوس که رفت
مردی از آینه، از نور...حسین حرمی
حاجحسین حرمی را سالها قبل، در رادیو شناختم. مدیری بود شریف و دلسوز و مهربان و خالص. در سالهای جوانی به اسارت ساواک درآمده بود و شکنجه و به خاطر پخش اعلامیّه به ششسال زندان محکوم شده بود. در سالهای انقلاب آرام نگرفته بود و از سیستان و بلوچستان تا خوزستان کار و تلاش کرده بود. او که زخم سالهای جنگ را برتن داشت، مدیریّت رادیو جبهه را هم در دوران دفاع مقدّس در کارنامه داشت. مدّتی مدیر پخش رادیو و در دورهای هم مدیر رادیو تهران بود و قبل از بازنشستگی مدیریّت شبکه 5 سیما را به عهده داشت؛ امّا در همۀ این ایّام جاذبههای «جام جم» او را فریب نداد. حرمی عاشق حرم بود و هیچ فرصتی را، هرچند کوتاه، برای زیارت مرقدعلیّ بن موسی الرّضا از دست نمیداد. از وقتی که از رادیو رفت، سالها او را ندیده بودم تا همین اواخر که در مراسمی اتّفاقاً او را دیدم. با همان لبخند صمیمی گفت: من حرمی هستم. هنوز مرا در خاطر داری؟! گفتم مگر میشود شما را فراموش کرد.
کرونا چند روز قبل در 66سالگی او را از ما گرفت. رضوان خدا جایگاه او باد!
#محمد_رضا_ترکی
@faslefaaseleh
گجسته
از کوچههای بسته به جایی نمیرسیم
با گامهای خسته به جایی نمیرسیم
هرکس که رفت و دید و به مقصد رسید گفت
با این نگاه بسته به جایی نمیرسیم
گفتی که «آن پرندۀ بیبالزادهایم
گیرم قفس شکسته، به جایی نمیرسیم»،
تا در نگاه خستهات این یأس بیفروغ
مانند شب نشسته به جایی نمیرسیم
با همرهان سستعناصِر، بریده، گیج،
با این دل خجسته به جایی نمیرسیم
بیگانه خیرخواه شما نیست، ما از این
اسکندرِ گُجسته به جایی نمیرسیم
بربند دست تفرقه، پای نفاق را
با حزب و دارو دسته به جایی نمیرسیم!
#محمد_رضا_ترکی
@faslefaaseleh
مرگ
از جفت حیات خود مگو طاق شدهست
یا کهنهکتابیست که اوراق شدهست
او کودک نورسیده را میماند
در پارچهای سپید قنداق شدهست!
#محمد_رضا_ترکی
@faslefaaseleh
397.7K حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
اسم رمز آزادیها!
با آمدنت شکفته شد شادیها
مفهوم گرفت آدمیزادیها
دشنامِ به تو معنیِ آزادی نیست
ای نام تو اسم رمز آزادیها!
#محمد_رضا_ترکی
#محمدرضا_ترکی
#میلاد_محمد_ص
@faslefaaseleh
ترجمۀ شعرپارههایی از ادونیس
رنگ الفبای طبیعت است
***
گاهی خورشید از روشنکردنت ناتوان است
و شمعی تو را روشن میکند
***
پروانه
چمدانی است که رنگ میبرد
.
***
سیاه در میان رنگها
از همه مادّیتر است
امّا بیش از هر رنگی ، نماد عالم غیب است
***
زمان در شادی شناور میشود
و در اندوه رسوب میکند
***
گل قایقی است شناور در هوا
با یک سرنشین: عطر
***
همۀ مخلوقات به سمت مرگ میروند
مگر انسان
که مرگ به سویش میآید
***
زندگانی سنگ بیپایان است
چون مرده میزید
***
عشق، ابدیّتی است که لحظهای میپاید
نفرت، لحظهای است انگار ابدی
***
اگر روز سخن میگفت
مژدۀ شب می داد.
***
باشد از تنهاییام بیرون میزنم
امّا به کجا بروم؟
***
با هر پرسشی دو نیمه میشوم:
پرسشم و خودم.
پرسشم در پی پاسخ است
و خودم به دنبال پرسشی دیگر
***
صخرهها
به سرود آبها بیاعتنایند.
***
شهابی فرومیافتد
برگی نیز
امّا این کجا و آن کجا؟
***
…نسیمی تنبل.
تاب ایستادن ندارد
نمیتواند از این گُل دل بکند
از دفتر احتفاء بالاشیاء الغامضة الواضحه
#محمد_رضا_ترکی
@faslefaaseleh