..:: #بخوانید ::..
●|| معلــمانقـلاب ||●
• بخشاول
• #آیتاللهشاهآبادی؛
معلم انقلاب، عارف مجاهد و نظریهپرداز توحید عملی
مرحوم آیتالله محمدعلی شاهآبادی رضوان الله علیه از علمای بزرگ و عرفای بینظیر معاصر است که نقش برجسته و کمتر شناختهشدهای در تاریخ فکری و انقلابی ایران ایفا کردهاند. ایشان به دلیل جایگاه ممتازشان بهعنوان استاد عرفان و اخلاق حضرت امام خمینی رحمةاللهعلیه، که امام با احترام و اکرامی خاص از ایشان یاد میکردند، از اهمیت ویژهای برخوردارند.
امام خمینی ایشان را «اسلام شناسی بلندمرتبه» «سیاستمداری بی نظیر» و «روحی بغایت لطیف و نورانی» میداند. علت ارادت ویژۀ امام خمینی رحمةاللهعلیه به ایشان این است که ایشان به تحریف بزرگ اسلام دامن نمی زند و اسلام را #انفرادی قرائت نمی کند و حتی «تراز و جهت جدید»ی برای فعالیتهای سیاسی ـ اجتماعی و جهاد و مبارزه تعریف می کند.
با وجود این عظمت و برخورداری، شخصیت و اندیشه آیتالله شاهآبادی تا حد زیادی در #گمنامی باقی مانده است.
این مجموعه نوشتار با عنوان #معلمانقلاب به بررسی ابعاد مختلف شخصیت و اندیشه آیتالله شاهآبادی، بهویژه در ارتباط با مفهوم «جهاد» و نگاه توحیدی ایشان در این مقوله، میپردازد.
#آیتاللهشاهآبادی
..:: Fa_Farhang ::..
..:: #بخوانید ::..
●|| معلــمانقـلاب ||●
• بخشدوم
• تعریف #جهاد
• ارتباط آن با #دینداریاصیل
یکی از سوءتفاهمهای رایج در مباحث معرفتی و معنوی، این است که عرفان و معنویت را ملازم با #انزوا و #گوشهگیری و #بیاعتنایی به تاریخ و دیگران میدانند.
در مقابل این دیدگاه، نگاه امثال آیت الله شاه آبادی است که هرچند در شمار عارفان بلند مرتبه است، ولی سلوک عرفانی را ملازم انزواگزینی نمیبیند، بلکه بالاترین الگوهای معنویت را تن دادن به #جهاد با دشمنان خدا و #دویدن برای مقاصد دینی می شمرد.
• معیار واقعی جهاد
از دیدگاه رهبر معظم انقلاب، جهاد «آن عرض عریض و آن عمل شامل و عام و نافع تمامنشدنی است که در انواع و اشکال مختلف تحقق پیدا میکند». معیار جهاد شمشیر و میدان جنگ نیست، بلکه معادل کلمهی «مبارزه» در زبان فارسی است.
• ارکان جهاد
مبارزه و جهاد نیازمند دو رکن اساسی است:
۱. جد و جهد و #تحرک: مبارزه بدون تلاش و حرکت معنا ندارد.
۲. وجود #دشمن: مبارزه در جایی که دشمن نیست، بیمعناست.
• تمایز جهاد از #فتنه
اگر تلاش و جد و جهد در برابر دوست یا دولت حق و نظام صالح باشد، جهاد نیست؛ بلکه «فتنه و اخلال» یا «محاربه» محسوب میشود. اشکالی مانند نوشتن، گفتن، شبنامه، شایعهپراکنی و نق زدن در برابر دشمن خدا و پیامبر و اولیای او «جهاد فی سبیل الله» است.
• جهاد #دائمی
تنبلی، بیکارگی و بیاهتمامی از امت پیامبر مطلوب نیست و جهاد، یک عمل دائمی است.
#آیتاللهشاهآبادی
..:: Fa_Farhang ::..
..:: #بخوانید ::..
●|| معلــمانقـلاب ||●
• بخشسوم
• ویژگیهای #شخصیتی و #مکتبتربیتی آیتاللهشاهآبادی
#امامخمینی، با وجود سختگیری شدید و ذهن نخبهشان که اساتید را به سرعت پشت سر میگذاشتند، در برابر آیتالله شاهآبادی #شیفتگی و #ارادتیبینظیر داشتند. ایشان بیان میداشتند که حتی اگر شاهآبادی «هفتاد سال هم تدریس کند من پای درسش میروم». امام حتی پس از بازگشت آیتالله شاهآبادی به تهران، مقید بودند که آخر هفتهها به تهران سفر کرده و به خانهی ایشان سر بزنند.
• منبع #الهام امام خمینی
امام خمینی، آیتالله شاهآبادی را در #بینشسیاسی بینظیر میدانستند و می گفتند روحی به لطافت روح ایشان ندیده اند. این امر نشاندهندهی عمق تأثیرگذاری ایشان بر امام است.
• تغییر «کلاس مبارزه»
آیتالله شاهآبادی «کلاس مبارزه» را تغییر دادند. در حالی که مبارزه نزد عقلای عادی برای مقابله با دشمن و آسیبهای #مادی و #معنوی قابل درک است؛ یعنی با عقل عادی هم می توان فهمید که مقابله با دشمن صحیحترین کار است، ولی دین «عقل قدسی» را به این فهم و ادراک اضافه میکند. شاهآبادی مبارزه را به سطح بالاتری #ارتقا داد؛ جایی که خود #خدا وارد میدان مبارزه میشود. مبارزهی ایشان صرفاً ظاهری نبود، بلکه با «لقاء الله» آمیخته و دغدغهی وجودیشان بود.
• نگاه توحیدی عمیق
آیتالله شاهآبادی با «نگاهی کاملاً توحیدی و بسیار سختگیرانه» وارد همهی عرصههای زندگی شده بودند. برای ایشان، هر عملی، حتی خرید شکلات برای کودک، در چارچوب توحید و برای خدا معنا مییافت.
• توحید در همهی #فروعدین
اصحاب این مدرسۀ معرفتی معتقدند «ما باید به جایی برسیم که در تکتک فروعات دینی توحید را ببینیم». این یک اندیشهی «تهاجمی و متفاوت» بود که میگفت: «مگر حرفی غیر این میشود زد؟». وقتی خداوند در رگرگ هستی #جاری است، بیمعناست که توصیههای دینی [مثلاً نحوهی وضو گرفتن یا نماز خواندن] ربطی به توحید نداشته باشند.
• #تأثیر بر امام خمینی
این نگاه توحیدی عمیق، مبنای درک امام خمینی از حکومت، اجرای احکام و حتی تصمیماتی مانند تعطیل کردن حج بود. برای امام، سیاست نیز در ادامه همین نگاه توحیدی قرار میگرفت و کسانی که امام را صرفاً یک «سیاستمدار» میدیدند، «هویت حضرت امامشان گم شد».
• شجاعت عارفانه
شجاعت آیتالله شاهآبادی از سنخ شجاعتهای عادی نبود؛ بلکه «شجاعت عارف» بود. ایشان با نگاه عارفانه، با «شیطان» درگیر میشد. همانگونه که امام خمینی، آمریکا را «شیطان بزرگ» نامید و برچسبی بر دشمن زد که برای آن هزینههای سنگینی داشت. در زمان رضا شاه که دستور تعطیلی مساجد را داده بود، آیتالله شاهآبادی شخصاً مقابل او ایستاد و رضا شاه مجبور شد از موضع خود عقبنشینی کند و آنچنان تحت تأثیر روح بندگی ایشان قرار گرفت که حتی به قصد بوسیدن دست ایشان پیش وی آمد.
این نوع از مبارزه، مبارزهی "ریز" نبود؛ بلکه درگیری با #دشمناصلی و #ریشهیشر بود.
• تربیت انسانها
محصول فعالیت آیتالله شاهآبادی صرفاً کتابها نبودند، بلکه «خود آدمها» بودند. ایشان عارفان بسیاری را در تهران تربیت کردند که بسیاری از آنها سواد #معمولی داشتند. این نشان میدهد که ایشان بر #فطرت و #جوهرهانسانی تکیه داشتند که دین و عقل در آن نهفته است و کار انبیا نیز شکوفا کردن همین فطرت است.
#آیتاللهشاهآبادی
..:: Fa_Farhang ::..
..:: #بخوانید ::..
●|| معلــمانقـلاب ||●
• بخشچهارم
• #گمنامی و #افقپرواز آیتالله شاهآبادی
یکی از دلایل گمنامی آیتالله شاهآبادی، همان بزرگی و «افق پرواز» متفاوت ایشان بود. ایشان در پرواز شخصی و اجتماعی در افقی متفاوت قرار داشتند و عملاً «تنها» میماندند. فهم و درک عظمت ایشان برای عموم دشوار بود و حتی در برخی محافل، در ابتدا صرفاً ایشان را یک «امام جماعت» یا «آخوند» میدیدند که عرفان #درس میدهد. اما ارادت بیسابقهی امام خمینی به ایشان، نشانهی عمق و عظمت ایشان است.
• ضرورتی به نام شناخت
برای #فهمعمیقانقلاباسلامی و #اندیشههایامامخمینیرحمةاللهعلیه، شناخت آیتالله شاهآبادی ضروری است. ایشان نه تنها یک عالم و عارف برجسته بودند، بلکه در حقیقت «کلاس جهاد» و دینداری را با نگاهی کاملاً توحیدی #بازتعریف کردند و با پرورش شخصیتی چون امام خمینی، تأثیری بنیادین بر تاریخ معاصر ایران گذاشتند. مطالعهی زندگی و اندیشهی ایشان، پنجرهای به فهم واقعی #دینداریمجاهدانه و #توحیدعملی در تمامی ابعاد حیات میگشاید.
#آیتاللهشاهآبادی
..:: Fa_Farhang ::..