🔻 آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ✅ امروزه با توجه به وضعیت کشورهای مسلمان چالشی که با آن روبرو هستیم تعدد دار الاسلام‌ است؛ به این معنا که دیگر با یک دار الاسلام مواجه نیستیم، بلکه چندین دارالاسلام در نقاط مختلف جهان وجود دارد. این مشکل را مترجمین در ترجمه عربی به فارسی این کلمه برطرف کرده‌اند؛ زیرا بجای لفظ دار الاسلام تعبیر جهان اسلام را بکار گرفته‌اند. ✅ کثرت مسلمانان یک منطقه به تنهایی دلیل بر اطلاق دارالاسلام به آن منطقه نمی‌شود. برای این کار علاوه بر کثرت جمعیت مسلمانان، وجود حکومت اسلامی نیز ضروری است. ✅ چالش دیگر وجود مرز میان دو یا چند حکومت شیعی است؛ به عبارت دیگر وجود چند دار الایمان چگونه قابل توجیه خواهد بود؟ این چالش به این معنی است که در یک دوره زمانی چند ولی فقیه وجود دارد. ✅ برای پاسخ به این مسئله در ابتدا از احکام اولیه استفاده می‌شود؛ از این رو باید گفت پهنه و قلمروی اعمال ولایت ولی فقیه محدود به دو حد است: حوزه بسط ید فقیه و تزاحم مورد؛ یعنی مصداق و قلمرو متعلق ولایت یک فقیه با فقیه دیگر. در واقع ولی فقیه فقط در این چارچوب می‌تواند ولایت خود را اعمال کند. ✅ حوزه بسط ید فقیه: به گستره مکانی و جغرافیایی که به لحاظ تحقق خارجی دست فقیه برای اجرای فرامین الهی باز بوده و فرامین وی فی الجمله مورد تبعیت قرار گرفته و به اجرا در می آید، گفته می‌شود؛ به عبارت دیگر این موضوع همان مسئله مقبولیت و مشرعیت است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #روابط_خارجی_در_نظام_سیاسی #آیت_الله_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

🚨 فوری 🔔 دبیرخانه علوم انسانی اسلامی مفتاح با همکاری موسسه آموزش عالی اجتهاد برگزار می‌کند: ✅ سلسله جلسات هم‌اندیشی فقه نظام 🎤 با حضور: آیت الله سید علی‌اکبر حائری آیت الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی آیت الله محمدحسین ملک‌زاده ⏰ زمان: چهارشنبه مورخ ۲۴ شهریورماه، ساعت ۸:۳۰ صبح 💻 شرکت در جلسه به صورت مجازی و آنلاین خواهد بود. ◀️ به منظور شرکت در جلسه مجازی نام و نام خانوادگی به همراه مقطع تحصیلی خود را به شماره 3000646400 ارسال فرمایید. ————————— #جلسه_هم‌اندیشی_علمی #فقه_نظام #قم 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ⬅️ از منظر علمای شیعه مبدأ حاکمیت، سیادت و مشروعیتْ نصب الهی است. بر اساس این اندیشه، رأی مردم نزد شیعه جایگاهی نداشته و سبب مشروعیت نمی‌شود؛ هرچند سبب مقبولیت و قدرت است. در مقابل این اندیشه، اهل سنت مبدأ مشروعیت و سیادت را پس از پیامبر ‌اکرم (ص) مردم می‌دانند. ⬅️ مرحوم منتظری در صدد جمع میان این دو اندیشه است از این رو در نگاه ایشان جایی که حاکمیت با نصب الهی تعیین می‌شود -مانند نصب پیامبر اکرم (ص) و امامان شیعه- مردم نقشی ندارند. اما در زمان غیبت امام (عج)، علاوه بر نصب امام معصوم، رأی مردم نیز در حاکمیت مؤثر است و علاوه بر مقبولیت، سبب مشروعیت نیز دانسته می‌شود. ⬅️حکومت اسلامی در منابع دینی با اصطلاح خاصی بیان نشده است. لذا برای پاسخ به چیستی حکومت اسلامی لازم است عناصر دخیل در مفهوم حکومت اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. ⬅️ عناصر مقوم در یک مفهوم یا به نحو «علی‌التعیین» است یا به نحو «علی‌البدل». اگر یک عنصر به نحو علی‌التعیین در یک مفهوم اخذ شود، همواره در آن مفهوم حضور دارد و از آن جدا نمی‌شود. اما اگر عنصری به نحو علی‌البدل در یک مفهوم اخذ شود، حضورش در آن مفهوم تابع شرایط و عناصر دیگر خواهد بود. ⬅️ از عناصر مقوم حکومت اسلامی به نحو علی‌التعیین، اداره جامعه بر اساس شریعت جامع اسلامی است. بر این اساس قانون حاکم بر جامعه می‌بایست شریعت جامع اسلامی باشد. ⬅️ گاهی برخی پدیده‌های اجتماعی با تک تک قوانین جزئی شریعت اسلامی سازگار است، اما با مقاصد شریعت در تضاد می‌باشد. به عنوان نمونه اگر سیستم اقتصادی جامعه، بر اساس تک تک قوانین مطرح در شریعت فاقد اشکال باشد، اما با برخی مقاصد شریعت مانند عدم تجمع سرمایه نزد قشر خاصی و... در تضاد باشد، نمی‌توان آن حکومت را اسلامی دانست. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم ✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی و نیابت فقیه در عصر غیبت از معصوم علیهم السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار به رای مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام. 🔻 امام خمینی (ره) می فرماید: ⬅️ ولایت فقیه (یعنی داشتن حکومت و سیاست که مجری احکام شریعت و مقیم حدود الهی و اخذ خراج و متصرف آنها در مصالح مسلمین باشد) واضح است و نیاز به استدلال ندارد و مسئله نظری نیست. زیرا دین جامع، جهانی و جاودان است و باید شخص فقیه در رأس آن باشد ⬅️ روایاتی بر این پدیده دلالت می کند از جمله مرسله فقیه: «قال رسول الله اللهم ارحم خلفائی قیل یا رسول الله (ص) و من خلفائک؟ قال الذین یأتون من بعدی یروون عنی حدیثی و سنتی». ⬅️ سند: هر چند در کتاب من لا یحضره الفقیه سندی برای آن ذکر نشده است اما امام خمینی می فرماید تعدد طرق دارد. از سوی دیگر امام بر این باور است که چون در روایت از کلمه قال استفاده شده است اعتبار روایت کمتر از روایات ابن ابی عمیر نیست. ⬅️ دلالت: معنای خلافت یا اینگونه است که گفته شود روایت ظهور در معنای جانشین در حکومت‌داری است یا معنای عامی دارد که از باب قدر متیقن شامل معنای اول نیز می شود. ⬅️ نتیجه: «فیظهر من الروایه ان للعلما جمیع ما لَه الا ان یدل دلیل علی اخراجه فیتبع». پس جمیع آنچه که برای پیامبر است برای علما (فقها) نیز می‌باشد. از این روایت استفاده می شود فقیه در عصر غیبت در جمیع شئون جانشین پیامبر است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» مطرح کرد؛ ⬅️ فعالیت‌هایی را که برای پرورش شخصيت افراد در ابعاد غير آموزشي انجام می‌گیرد، تربيت به معناي خاص ناميده می‌شود. ⬅️ اصل وظيفه‌مندی حاکميت و نهاد حکومت در برخي از زمينه‌هاي تربيت به معناي عام، امر مسلمي است که متفکرين فلسفه‌ تربيت و قوانين و مقررات بین‌المللی به آن اشاره کرده‌اند. ⬅️ در قانون حقوق بشر و بیشتر کنوانسیون‌هایی که در دنيا وجود دارد، بخشی از وظايف آموزشی را بر عهده دولت‌ها گذاشته اند و بر این باور هستند که کمترین وظیفه دولت‌ها آموزش برخی از موضوعات به شهروندان خود است. ⬅️ در دیدگاه‌های فلسفه تربيت نیز «رشد اجتماعي افراد جامعه» مورد توجه قرار گرفته است. افرادی مانند دیویی و بسیاری از متفکرين سکولار دیگر بر این نظر هستند که دولت بايد به رشد اجتماعي افراد جامعه، توجه کند و در قبال آن ضامن است. رشد احتماعی افراد شامل فراگیری قواعدي مانند انتخابات، مقررات راهنمایی و رانندگی، نظامات آموزش و پرورش و... می‌باشد. 🔻 در خصوص ميزان تکليف نهاد حکومت و حقی که حاکميت در برابر تعلیم افراد جامعه دارد دو ديدگاه اساسي وجود دارد: 1️⃣ دیدگاه رايج در دوره معاصر که در دولت‌های ليبرال و ليبرال دموکراسي می‌باشد. این دیدگاه مبتني بر فلسفه ليبراليستي و مبانی خاص خود است. آنچه در این نوع دیدگاه مطرح می‌شود، بحث «دولت رفاه» است؛ یعنی اینکه دولت و حاکميت وظیفه‌ای در برابر تربيت فردی، اخلاق فردی و ديني افراد ندارد البته اخلاق اجتماعی از این قاعده مستثنی است. 2️⃣ دیدگاه دولت ایدوئولوژیک (مدینه فاضله): دولت در قبال فرهنگ، دين و اخلاق مردم وظيفه دارد. اين امر اختصاص به اسلام ندارد و طيفی از دیدگاه‌ها در ذیل آن مطرح است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیتی #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

❇️ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ 🔻حق تملک و ثبات مالکیت ✅ اصل تملک یعنی هر کنندۀ کاری، مالک نتیجۀ کار خود است. مراد از کار، فعل اقتصادی است؛ به این معنا که اقدامات شخص ایجاد ارزش مالی و مالیت ‌کند. در مکاسب از آن تعبیر به منفعت عقلایی مقصوده شده است. ✅ در مواردی حیازت، کار اقتصادی محسوب می‌شود؛ مانند صیادی و حیازت ماء. اما در برخی موارد حیازت صرف، کار اقتصادی نیست؛ مانند اینکه کسی به عنوان مقدمۀ احیاء، دور زمین سنگ چینی کند، در این صورت حق مالکیت به وجود نمی‌آید بلکه شخص دیگری حق ایجاد مزاحمت برای او ندارد. اما اگر این تحجیر از مقدمیت بیرون بیاید، مثلا کسی چند سال زمینی را سنگ چینی و رها کرده است، هیچ حقی برای او ایجاد نمی‌شود. ✅ ثبات مالکیت؛ یعنی اگر کسی مالک امری شد، تا زمانی که این چیز وجود دارد، همچنان مالکیت او بر این مال ادامه دارد. ✅ از جمله نتایج ثبات مالکیت این است که اگر شخصی بر مال دیگری کاری انجام داد که موجب ایجاد ارزش افزوده در آن شد، آن ارزش برای مالک ابتدایی است و به ملک شخصی که کاری انجام داده نمی‌شود مگر آنکه با اذن یا امر مالک اول این کار را کرده باشد. ✅ اما اگر کاری که انجام داده، باعث افزوده شدن عین بر آن ملک شد، در صورتی که با اجازه مالک اول باشد، مالک عین افزوده شده خواهد بود و اگر قابل انفصال نباشد، با مالک مال اول شریک خواهد شد. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

🔻آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ✅ در لزوم اطاعت از اوامر حاکم، تفاوتی در متعلَق آن نیست؛ اگر حاکم در شرایطی امر مستحب یا مباحی را دارای مصلحت ملزمه‌ای دانسته و به آن امر کرد، لازم است اطاعت گردد. 🔻 تفاوت فتوا و حکم حکومتی؛ 1️⃣ فتوا خبر دادن از حکمی است که خداوند متعال جعل کرده است، اما حکم حکومتی، انشا و امری است که حاکم بر اساس اختیاراتی که از طرف خداوند دارد، در قالب «حکمتُ» صادر می‌کند. 2️⃣ فتوا حکم شرعی کلی است، اما حکم حکومتی، جزئی، ناظر به مصادیق و در مورد مشخصی می‌باشد. 3️⃣ فتوا دستورالعمل کلی اسلام است اما حکم حکومتی در مقام تطبیق و اجرای آن دستورالعمل‌ها می‌باشد. 4️⃣ فتوا، برخلاف حکم حکومتی که به تشخیص حاکم و بر اساس مصالح نوع مردم صادر می‌شود، بر اساس مصالح و مفاسد واقعی نوعی، فردی، جزئی، دینی یا دنیوی می‌باشد. 5️⃣ فتوا مربوط به احکام شرعیِ ثابت و دائمی است اما حکم حکومتی موقتی بوده و اعتبار آن تا زمانی است که مصلحت سبب صدور آن، باقی باشد. ✅ منظور از جامعۀ سیاسی، فعالان سیاسی نیست بلکه نهاد کلانی مانند روستا، شهر، کشور و بین‌الملل است که شامل همۀ مجموعه‌های جزئی در شبکه‌بندی روابط اجتماعی می‌شود. 🔻جامعۀ سیاسی دارای چهار ویژگی است. ✅ افراد جامعه نسبت به آن احساس تعلق دارند. ✅ بین افراد جامعه انسجام و همگرایی است؛ زیرا هیچ مجموعه‌ای بدون انسجام شکل نخواهد گرفت. ✅ قدرت در جامعۀ سیاسی از نوع قدرتِ سیاسی است. ✅ هنجارهای جامعۀ سیاسی توسط فشار اجتماعی یا الزامات حکومتی بر افراد جامعه تحمیل می‌شود. ———————— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

◼️ لحظاتی پیش علامه حسن‌زاده آملی دار فانی را وداع گفتند. □ علامه حسن‌زاده آملی متولد سال ۱۳۰۷ در قریه ایرابخش لاریجان شهرستان آمل از فیلسوفان متأله، فقیه، عارف، منجم و مدرس دروس حوزوی است. □ این عالم برجسته و شهره جهان اسلام در ادبیات، ریاضی، هیئت و .... تبحر خاص داشت و به زبان‌های فرانسوی و عربی نیز مسلط بود. □ اشعار اثرگذار و جذاب به زبان طبری و فارسی دارد و تاکنون حدود ۱۹۰ اثر از علامه حسن‌زاده آملی به ثبت رسیده است. ———————— #علامه_حسن_زاده 🔎@fiqhenezam_com