🎤مصاحبه مجله رهنامه پژوهش با استاد یزدانپناه 1️⃣ 🔰موضوع مصاحبه: رابطه فلسفه و دین ❇️ویژگی های فلسفه ✅هستی شناسی عقلانی 🔺رهنامه پژوهش: فلسفه چیست و چه نسبتی با اسلام دارد؟ 🔻استاد: برای اینکه بدانیم آیا فلسفه، اسلامی است یا نه، باید نخست ویژگی های فلسفه را بشناسیم. 🔸برای فلسفه یک معنای عام می توان در نظر گرفت که شامل همه بحث های فلسفه اعم از فلسفه اخلاق، سیاست و مانند آن می شود؛ 🔹ولی فلسفه موجود که در سنت اسلامی کمال یافته است، فلسفه به معنای خاص آن است که می توان آن را هستی شناسی عقلانی دانست. ❇️روش این فلسفه خاص، عقلانی است. 🔸روش عقلانی را برخی عقل استدلالی نامیده اند و من نام آن را عقلِ انتقالی، یعنی از دیده به نادیده منتقل شدن می گذارم؛ 🔹ولی گمان نمی کنم تمام کاری که در فلسفه می شود، همین مقدار باشد. 🔸استدلال یکی از ویژگی های کار عقلانی است؛ ولی امور دیگری از جمله عقل شهودی، عقل انتزاعی، عقل توصیفی، عقل انسجام بخش و عقل تحلیلی هم در فلسفه وجود دارد. ❇️پس استدلال، تنها روش فلسفه نیست؛ 🔹برای مثال فیلسوف اسلامی که می خواهد لذت را توضیح دهد، می گوید لذت سه عنصر دارد. او در اینجا از عقل تحلیلی بهره می گیرد؛ 🔸کار عقلِ انسجام بخش این است که مباحث فلسفی را به صورت دستگاهی سازوار به هم مرتبط می کند و در یک فضای انسجام یافته درونی به آن می نگرد. 🔹متأسفانه گاهی به دلیل غلبه روش استدلال و عقلِ انتقالی در فلسفه اسلامی، در ضمن طرح استدلال و نتیجه گیری از آن، توجه نداریم که این نتیجه چه فضایی را روشن می کند یا چه عناصری در خود دارد و یا چه ویژگی هایی دارد، حتی وقتی به توصیف و تحلیل آن می پردازیم، به صورت دستگاهی بدان نگاه نمی کنیم. 🔸بیشتر کسانی که برای نخستین بار با فلسفه اسلامی آشنا می شوند و کتاب هایی مانند بدایه الحکمه و نهایه الحکمه را می خوانند، توجه نمی کنند که مثلاً تشکیک چه لوازمی دارد. بعضی لوازم را علامه طباطبایی گسترش داده اند. ❇️اگر با این مسئله جدی تر برخورد کنیم، تقریباً فلسفه ما غنای خاصی می یابد. 🔹همه آنچه به عنوان روش عقلانی می گوییم، در فلسفه ما وجود دارد؛ همه مواردی که ذکر شد، کار عقلانی است. 🔸برای آنکه فضا عقلی باشد، معمولاً می گویند باید با مقدمات ضروری که همان بدیهیات اولیه است، آغاز کنیم. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ #استاد_آیت_الله_یزدانپناه #مصاحبه #فلسفه_و_دین #ویژگی_های_فلسفه #هستی_شناسی_عقلانی —---— 🇮🇷 مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی 🔗http://eitaa.com/joinchat/1134034961Cd9295a37ac