نشانه‌گذاری (1) تعریف نشانه‌گذاری سجاوندی یا نشانه گذاری «Punctuation» به کارگیری نشانه‌هایی قراردادی است که موجب خواندن درست، فهم آسان و دقیق مطالبی می شود که به دلیل غیبت گوینده، ممکن است به ابهام یا کژتابی دچار شود. نشانه‌گذاری، دانش به کارگیری نماد و نشانه‌هایی است که برای راهنمایی چگونه خواندن، تدوین شده است. این نشانه‌ها تنها زمانی به کار می‌روند که به رفع ابهام و دریافت دقیق معنا کمک کنند؛ بنابراین به کارگیری آن‌ها در حد ضرورت جایز دانسته شده است و هرگونه افراط و تفریط، نقض غرض و مانع توجه کردن به اصل زیبایی کلام و همچنین مايه ملال خواننده، بدخوانی، نارسایی آوایی و معنایی و ... می شود. نشانه گذاری به طور کلی شامل دو بخش است: بخش نخست، شامل مجموعه نشانه‌هایی است که امروزه عموم مردم با آن‌ها آشنا هستند؛ مثل نقطه، ویرگول (درنگ نما)، دونقطه، نقطه - ویرگول و ... بخش دیگر، شامل نشانه‌ها و قواعدی متناسب با تیتر بندی، پاراگراف بندی و ... است، که به کارگیری آن‌ها نقشی مهم در زیبایی و جلب توجه مخاطب دارد. منبع: دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی دکتر ناصر نیکوبخت #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی

نشانه‌گذاری (2) ضرورت نشانه‌گذاری پیدایی نشانه‌ها و نمادهای نوشتاری، ناشی از ناتوانی و نارسایی خط، برای بازگویی احساس و شیوه‌های بیان است. وقتی سخن می‌گوییم و یا به سخن کسی گوش می‌دهیم، متوجه می‌شویم گوینده برای تعمیم یا القای نگرش‌ها، عواطف، احساسات و معانی مقصود خود، علاوه بر درنگ‌های کوتاه و بلند، تغییر لحن کلام، تغییر آهنگ، تکیه بر پاره‌ای هجاها، شدت ادای بعضی کلمات، گاه از حرکت دست و گردن و یا تغییر حالات اعضای صورت نیز یاری می‌گیرد. به طور کلی، مزایای اساسی این نشانه‌ها عبارت است از: 1. سهولت در ایجاد ارتباط با خواننده از نظر تفهیم معانی مقصود؛ ۲. انتقال صحیح پیام؛ ٣. انتقال پاره‌ای عواطف، احساسات و نگرش‌های نویسنده؛ ۴. انتقال صحيح آهنگ، لحن و تکیه گفتار نویسنده؛ ۵. جداسازی یا به هم پیوستگی اجزای کلام در نوشته؛ ۶. برجسته‌سازی نکات مورد نظر نویسنده؟ ۷. رفع ابهام از مقصود نویسنده؛ ۸. کمک به تبیین و تفسیر مقاصد نویسنده؛ 9. کمک به پیوستگی افکار و ساختاربندی نوشته؛ ۱۰. کمک به ایجاز و اختصار و رعایت اقتصاد واژه در کلام (جانشینی پاره‌ای کلمات و عبارات در جمله)؛ ۱۱. کمک به حذف، اسقاط و تعلیق در جمله؛ ۱۲. افزودن زیبایی و جذابیت متن. منبع: دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی دکتر ناصر نیکوبخت گزینش: سید ابوالقاسم ظریف #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی لینک عضویت در کانال پژوهش مدرسه علمیه شهید شفیعی در ایتا، سروش و اینستاگرام @ghzresearch

نشانه‌گذاری (3) انواع نشانه‌گذاری نشانه های معمول در خط فارسی را می توان به چند دسته تقسیم بندی کرد: ١. نشانه های مکث یا وقف ۲. نشانه های دربرگیرنده ٣. نشانه های جداکننده ۴. نشانه های ساختاربندی 📝 نشانه های مکث یا وقف خود به دو دسته قابل تقسیم است: الف) نشانه های مکث کامل: شامل نقطه (.)، نشانه پرسشی (؟)، نشانه عاطفی (!) ب) نشانه های مکث موقت: شامل ویرگول (،)، نقطه - ویرگول (؛)، دونقطه (:) 📝 نشانه‌های دربرگیرنده: دوگیومه (« »)، دوهلال یا دوپرانتز (())، دوخط‌فاصله (- -) کاما (، ،)، دو کروشه ([ ])، خط زیر (__) و آکلاد ({}) . نشانه های جداکننده: تک‌هلال یا تک‌پرانتز ( ))، خط‌فاصله (-)، مميز (/)، خط مایل چپ (\)، خط مایل راست (/) دونقطه (:) و سه نقطه (...) ۴. نشانه‌های ساختاربندی: این نشانه‌ها در خط فارسی، شکلی صریح ندارد و ویراستاران صفحه بندی و آرایش متن، از این نشانه ها برای راهنمایی حروف چین استفاده می کنند، الف) نشانه‌های برجسته‌سازی؛ ب) نشانه‌های پاراگراف‌بندی؛ ج) نشانه‌های سطح بندی زبان؛ د) نشانه‌های تیتربندی متن. منبع: دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی دکتر ناصر نیکوبخت #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی لینک عضویت در کانال پژوهش مدرسه علمیه شهید شفیعی در ایتا، سروش و اینستاگرام @ghzresearch

نشانه‌گذاری (4) انواع نشانه‌گذاری نشانه های مکث کامل 🖌نقطه (.) کاربردهای نقطه (در کجا باید از نقطه، بهره‌جست) الف) جمله های خبری: نمونه: خداوند بهشت را بر ریاکار حرام کرده است. ب) جمله عاطفی غیرتأکیدی: نمونه: کاش صلح و آرامش ابدی بود. ج) جمله امری غیرتأکیدی: نمونه: باید از همه تشکر کنم. د) جمله تعجبی غیرتأکیدی: نمونه: اوضاع چه قدر تغییر کرده است. ه) نهی مؤدبانه و غیرمستقیم: نمونه: خواهش می کنم، شرمنده ام نکنید. ادامه دارد... منبع: دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی دکتر ناصر نیکوبخت #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی لینک عضویت در کانال پژوهش مدرسه علمیه شهید شفیعی در ایتا، سروش و اینستاگرام @ghzresearch

نشانه‌گذاری (5) انواع نشانه‌گذاری نشانه های مکث کامل 🖌نقطه (.) کاربردهای نقطه (در کجا باید از نقطه، بهره‌جست) و) کلماتی که در جواب پرسشی می‌آیند و معمولاً برای اختصار و یا حذف به قرینه کلمات موجود در جمله پرسشی، تنها یک کلمه‌اند و جانشین جمله‌ای کامل هستند؛ مانند آری، نه، سلام، به سلامت، آتش، دیروز، و ... نمونه👇 - سلام. کجا بودی؟ - سلام. خانه. -کی از مسافرت برگشتی؟ - دیروز. - دیروز در مراسم حضور داشتی؟ - نه. ز)جملات انشایی (جملات عاطفی که قابل صدق و کذب نیستند) نمونه👈 گویا در مسیری قدم نهاده ای که بازگشتی در آن نیست. امیدوارم روز خوبی داشته باشید. ان شاء الله می آیم. گویا دانشگاه تعطیل است. شاید از این قلم خوشت بیاید. ادامه دارد... منبع: دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی دکتر ناصر نیکوبخت #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی لینک عضویت در کانال پژوهش مدرسه علمیه شهید شفیعی در اینستاگرام instagram.com/ghzresearch

پاسخ به یک پرسش: چرا در کانال پژوهش مدرسه مطالبی درباره زبان فارسی می‌نویسید؟ #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی و پرداختن به زبان فارسی چه ارتباطی با پژوهش دارد؟ افزون بر دغدغه‌های جدی #مقام_معظم_رهبری روحی فداه درباره زبان فارسی که برخی از آنان را با عنوان "نگران زبان فارسی‌ام" در همین کانال بازتاب داده‌ایم باید بگوییم: یکی از ملاک‌های یک مقاله معیار( بلکه هر نوشته‌ای) آن است تا زبان آن نیز زبان معیار باشد. خواه عربی، انگلیسی یا فارسی باشد. به هر زبانی که می‌نویسید باید درست بنویسید. زیبا بنویسید. در یک کلام چشمان خواننده را روشن و روح او را بنوازید. او باید از خواندن نوشته شما نهایت لذت را ببرد. اگر همین نشانه‌گذاری -که از اهمیت و ضرورت آن در این کانال سخن گفته‌ایم- در نوشتن رعایت نشود، سوغاتش کج‌فهمی، سردرگمی و... برای خواننده است. به‌کارگیری همین ویرگول (کاما،درنگ‌نما) برای خود حساب و کتابی دارد. در 18 جا باید از ویرگول بهره‌جست. در جاهای دیگری به‌کارگیری‌اش ممنوع است. ولی بسیاری بر این باور خامند که هر جا در سخن وقف کردی باید ویرگول بگذاری؟ در حالی که یکی از اصول ویرایش "خسّت در به‌کارگیری ویرگول" است. طلبه‌های عزیز به دلیل انس زیاد با متون عربی گاه در سخن گفتن و نوشتن با همان شیوه نحو عربی می‌گویند و می‌نویسند. واژگانی به کار می‌برند که برای خواننده و شنونده نامفهوم و نامأنوس است. شما همان‌گونه که عربی را باید درست بگویید و بنویسید، فارسی و انگلیسی و... را نیز باید درست بگویید و بنویسید. بهره‌جویی درست و به‌هنگام آرایه‌های ادبی در نوشتار علمی، از خشکی و زمختی زبان علمی می‌کاهد و میل خواننده به خواندن افزون می‌شود. همیشه برای نمونه خواندن آثار استاد حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدوی راد (از شاگردان قدیمی مقام معظم رهبری) را پیشنهاد داده‌ام. چقدر خوب و زیبا و درست می‌نویسند. به زودی نمونه‌هایی را خواهیم آورد. دیدگاه خود را در این باره اینجا بنویسید👇👇👇 eitaa.com/GhasemZarif و یا survey.porsline.ir/s/kJaV0tr #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی لینک عضویت در کانال پژوهش مدرسه علمیه شهید شفیعی در اینستاگرام instagram.com/ghzresearch

پرداختن به زبان فارسی چه ارتباطی با پژوهش دارد؟ به هر زبانی که می‌نویسید باید درست بنویسید. زیبا بنویسید. در یک کلام چشمان خواننده را روشن و روح او را بنوازید. او باید از خواندن نوشته شما نهایت لذت را ببرد. دیدگاه #مقام_معظم_رهبری را بخوانید👇👇👇👇 من عاشق و شیفته‌ی زبان فارسی‌ام. واژه‌سازی برای زبان و پیش بردن و ترقی‌دادن زبان، یک امر بسیار مهم است. به نظر من، هنرِ بزرگِ کسانی مثل سعدی، حافظ یا فردوسی این است که هفتصد سال پیش یا هزار سال پیش، طوری حرف زدند که ما امروز وقتی که آن سخنان را باز می‌گوییم، اصلاً احساس غربت نمی‌کنیم؛ اصلاً زبان، زبان امروز است؛ یعنی حقیقتاً می‌شود گفت که هزار سال جلوتر از زمان خودشان حرف زدند. یقیناً مردم زمان سعدی، به رسایی و شیوایی «بوستان» حرف نمی‌زدند؛ نثر آن دوره‌ها در اختیار ماست و داریم می‌بینیم. «بوستان» یا «گلستان»، این‌طور سلیس و روان و شیواست. امروز وقتی که انسان شعر آن زمان را می‌خواند، مثل این است که دو نفر دارند با زبان شیرین فارسىِ امروز با هم حرف میزنند؛ همین‌طور است حافظ؛ همین‌طورند بعضی از شعرای برجسته و خوب سبک هندی. علی اىّ‌ حال، باید زبان را پیش برد؛ یعنی همچنان‌که آنها جلوتر از زمان خودشان حرکت کردند، ما هم باید حرکت کنیم. #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی لینک عضویت در صفحۀ معاونت پژوهش مدرسه علمیه شهید شفیعی در اینستاگرام instagram.com/ghzresearch

نشانه‌گذاری (6) انواع نشانه‌گذاری نشانه های مکث موقت نشانه ویرگول ویرگول یا درنگ نما که در زبان فرانسه virgule، در انگلیسی comma، در عربی «الفارزه، الفاصلة الفصله)» نامیده می شود، یکی از رایجترین و پرکاربردترین نشانه های خط فارسی است و برای درنگ یا مکث کوتاه به کار می رود. از این نشانه برای رفع ابهام در پاره‌ای از جمله‌ها و نیز سهولت در خواندن و درک مطلب استفاده می شود؛ اما نباید در کاربرد آن افراط کرد. ویرگول برای توقف یا درنگ کوتاه به کار می رود؛ اما این درنگ در زبان فارسی در حد حبس نفس است؛ یعنی وقتی سخن می گوییم، اگر درنگ ما در حد داشتن نفس و نه تجدید آن باشد، از «ویرگول»؛ اما اگر به دم و بازدم بینجامد، از «نقطه-ویرگول» استفاده می کنیم. در نهایت اگر بتوان نفس را کاملا رها کرد، از «نقطه» استفاده می‌کنیم. پس می توان از ویرگول هنگام حبس نفس در سینه استفاده کرد. حد استفاده از «نقطه-ویرگول» در حد تجدید نفس، و نقطه در هنگام رها کردن کامل نفس است. میزان درنگ دونقطه (:) بیشتر از ویرگول و کمتر از نقطه - ویرگول است و به حد نقطه نمی رسد. ادامه دارد ... منبع: دانش نشانه‌گذاری در خط فارسی دکتر ناصر نیکوبخت #زبان_فارسی #نشانه_های_سجاوندی #کارگروه_نگارش_و_ویرایش_فارسی #پژوهش_مدرسه_علمیه_شهید_شفیعی_مشهد