... قد اختلف في توثیق زياد بن المنذر أبي الجارود الهمداني الخارفي الأعمى فذهب البعض إلی وثاقته والثاني الی عدمها والثالث توقف في أمره والرابع ذهب إلی التفصیل بین روایاته. نكتة: ویجب أن یعلم أن الرجل قد وقع في‌ كثیر من أسناد الروایات الفقهیة والتفسیریة والعقائدیة ... کانال خارج فقه: @feqhfarahnaki کانال خارج اصول: @osulfarahnaki ——————————- 🔗لینک تمامی شبکه‌های مجازی https://zil.ink/Farahnaki_ir ╔.🌺. ════╗ @Farahnaki_ir ╚════ .🍃.╝

🔰چارت مباحث حلقات 🔺 بسیار مفید و کاربردی #حلقات •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

🔊 هر زمانی در دیارم حس غربت می‌کنم... 👤 سیدرضا #نریمانی ◾️ ویژۀ شهادت #امام_رضا علیه‌السلام •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

✅ خلاصه خارج اصول استاد درایتی 🔰 از ابتدای مبحث ظن ✍️ به قلم : شیخ مهدی برزگر (جلسه اول؛ ۱۰/ ۷/ ۰۱) 👈١. اصل اولی عدم حجیت ذاتی ظن است. قبلا گفتیم که مقصود از ذاتی در این جا یک از سه احتمال زیر ممکن است باشد : 📌١. ذاتی باب ایساغوجی (کلیات خمس) که مقصود نیست. 📌٢. ذاتی باب برهان (لازمه لاینفک از ماهیت اعم از ذاتی یا عرضی لازم) است. 📌٣. ذاتی به معنای بذاته و بنفسه. (قطع بماهو قطع صرف نظر از اوصاف و شرایط خاص حجت است.) 👈 بیان شهید صدر: بنابر مسلک قبح عقاب بلا بیان حجیت برای ظن ذاتی نیست اما بنابر مسلک حق الطاعه حجیت ظن ذاتی است. بلکه حجیت احتمال هم ذاتی است. 📌نکته: ریشه بحث حق الطاعه به حدود مولویت مولای حقیقی بر می‌گردد. عقل برای مولی حدی از مولویت قرار داده که حتی در فرض احتمال هم محفوظ است. 👈 اگر حجیت ذاتی است برائت چه می‌شود؟ شهید : برائت عقلی را قبول نداریم برخلاف برائت شرعی. (رفع مالایعلمون) 📌نکته: معنای مورد نظر شهید همین معنای سوم در ذاتی است. دفاع شهید این است که ظن بماهو ظن حجت است البته ممکن است در شرایط خاصی حجت نباشد. آیا در موارد ظن و احتمال چون حالت شک وجود دارد، مرتبه حکم ظاهری محفوظ است؟ (همانطور که آخوند گفته است.) 👈شهید: این مقصود ما نیست، تزاحم حفظی منظور ما است. تفصیلش در آینده بحث می‌شود. مولی بین حفظ دو ملاک به  تزاحم  میرسد. ملاک تسهیل و ملاک حکم واقعی. در این تزاحم تسهیل را مقدم می‌داند و لذا برائت مقدم می‌شود. این اتفاق در قطع نمی‌افتد برخلاف ظن واحتمال. ایشان تعبیر به تخصیص می‌کند (حدیث رفع مخصص دلیل حجیت ذاتی ظن و احتمال می‌شود.) بعبارت دیگر : حجیت ظن و احتمال تعلیقی است (معلق است به عدم ورود رفع مالایعلمون). برخلاف حجیت قطع که تنجیزی است. تزاحم حفظی در قطع وجود ندارد چون همیشه قاطع خود را مصیب به واقع می‌بیند و احراز نمی‌کند و تقدیم ملاک دیگر برای او قابل تفهیم نیست. 👈 نقد استاد: چرا برای قاطع قابل تفهیم نیست؟ چون در ظن  و احتمال، احتمال خلاف وجود دارد ولی در قطع خیر. این همان سخن آخوند است. لذا سخن آخوند سطحی نیست کما ادعی الشهید. #خلاصه_خارج_اصول #استاد_درایتی_زید_عزه #حجیت_ظن #حق_الطاعه •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

✅ خلاصه خارج اصول استاد درایتی 🔰 امتثال ظنی / حجیت ظن ✍️ به قلم : شیخ مهدی برزگر (جلسه دوم) ⬅️ حجیت ذاتی ظن 👈 آخوند در ذیل این بحث از دو منظر وارد می‌شود : 📌الف) تنجیز تکلیف ( تأثیر ظن در ثبوت تکلیف) : ظن کافی نیست اجماعا. (بنا بر مبنای قبح عقاب) 📌ب) تأمین تکلیف (یا ظن در سقوط تکلیف) : برخی ظن را در سقوط تکلیف کافی می‌دانند. ⬅️ آیا امتثال ظنی در سقوط تکلیف کافی است؟ ♦️ نکته: انواع امتثال قطعی‌ (مثلا با قطع به قبله نمازم می‌خوانم.) ، اجمالی (با علم اجمالی به چهار طرف نماز می‌خوانم بدون علم به یک طرف خاص) ، ظنی ( با ظن به یک طرف نماز بخوانم / گمان به امتثال دارم.) ، احتمالی ( با احتمال به یک طرف نماز بخوانم.) 👈 آخوند: برخی معتقدند که در سقوط تکلیف امتثال ظنی علی القاعده باید کافی باشد. مقصود این افراد از علی القاعده: چون قاعده عقلی وجوب دفع ضرر محتمل را قبول نداریم، لذا بعد از امتثال ظنی، احتمال ضرر وجود دارد اما دفعش را واجب نمی‌دانیم. پس از نظر آنها همین امتثال ظنی موجب سقوط تکلیف است. 📌 آخوند: ما دفع ضرر محتمل را واجب می‌دانیم پس امتثال ظنی کافی نیست. 👈 نقد مرحوم خویی به آخوند این کلام آخوند که علی القاعده را به دفع ضرر محتمل برگرداند اشتباه است. زیرا عقلا اگر چه دفع ضرر دنیایی را واجب نمی‌دانند اما دفع ضرر آخرتی را واجب می‌دانند. لذا امتثال ظنی احتمال عقاب اخروی را در پی دارد و وجوب دفع دارد. 👈 شهید صدر قاعده وجوب دفع ضرر اصلا به بحث ما مربوط نیست. هم آخوند و هم خویی اشتباه کردند که از آن سخن به میان آوردند. اصلا وجوب دفع ضرر محتمل جایی قابل تطبیق است که سابق بر این قاعده تکلیف منجز باشد. با این قاعده عقلی تکلیف منجز نمی‌شود. بعد از امتثال ظنی هنوز تکلیف منجز باقی می‌ماند؟ آخوند می‌گوید بله چون قاعده دفع ضرر داریم. 📌نکته: بنابر قبح عقاب، تا زمانی که یقین به تکلیف پیدا نشود تنجیز نمی‌شود. اما بنابر حق الطاعه حتی احتمال هم منجز تکلیف است. 👈 نقد استاد : اصلا بحث در جایی است که تکلیف منجز باشد. و از شهید جای تعجب است که چنین سخنی گفته باشند! ⬅️ بیان استاد چند سوال وجود دارد که باید بررسی شوند. 📌آیا امتثال ظنی کافی است‌؟ 📌 ظن در ثبوت تکلیف معتبر است؟ 📌آیا دفع ضرر محتمل واجب است؟ بحث دو منظر دارد (منظر مولی از جهت تنجیز و تنجز تکلیف : کجا مولی می‌تواند تکلیف کند و ظلم نیست؟چون فرض تنجز تکلیف است لذا مسئولیت عبد نسبت به آن تام است و تکلیف مولی ظلم نیست. ‌= بنابر این تکلیف ظنی کافی نیست.) و ( منظر عبد از جهت امتثال تفصیلی : آیا عقل امتثال تفصیلی را ضروری می‌داند؟ آیا عقل عاملی برای این امتثال می‌شناسد؟ آخوند با دفع ضرر محتمل امتثال تفصیلی را واجب می‌داند. که مرحوم خویی نقد کردند. ) بنا بر این سخن شهید در این جا وارد نیست. ♦️ نکته: جا داشت این قاعده در اصل حجیت ظن به میان می‌آمد. آیا می‌توان با ظن تکلیف را ثابت کرد؟ وجوب دفع ضرر آیا وجوب را ثابت می‌داند؟ در صورت وجوب حتی احتمال هم حجیت خواهد داشت. #خلاصه_خارج_اصول #حجیت_ظن #امتثال_ظنی #سقوط_تکلیف #وجوب_دفع_ضرر_محتمل •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

✅ خلاصه خارج اصول استاد درایتی 🔰 ادامه بحث حجیت ظن در سقوط تکلیف ✍️ به قلم : شیخ مهدی برزگر (جلسه سوم) ⬅️ جمع بندی بحث جلسه قبل به نظر ما سخن آخوند با تکمیل مرحوم خویی صحیح است و قاعده عقلی وجوب دفع ضر محتمل ( با فرض ضرر اخروی) پایه بحث حجیت می‌باشد. بنا بر این امتثال ظنی کافی نیست زیرا عقل به دلیل احتمال ضرر حکم به وجوب فراغ یقینی می‌کند. 📌 نکته١: وجوب دفع ضرر دنیوی به صورت مطلق قبول نداریم. بلکه به لحاظ سه عنصر درصد احتمال، اهمیت محتمل و مزاحم متفاوت است و در شرایط مختلف حکم عقل متفاوت است. 📌 نکته٢: وجوب دفع ضرر حکم شرعی ثابت نمی‌کند بلکه تنها برای درک واقع است لذا اگر ترکش موجب مخالفت واقعی با حکم شرعی نشود، استحقاق عقوبت ندارد مگر اینکه تجری را سبب استحقاق عقاب بدانیم. 📌 نکته ٣: بحث در رابطه با سقوط تکلیف بنابر مبنای قبح عقاب بود. اما در ثبوت تکلیف بنابر این مبنا دفع ضرر محتمل جاری نیست چون بیانی وجود ندارد. بنابر مبنای حق الطاعه ثبوت تکلیف هم می‌کند. در بحث برائت توضیح خواهیم داد. ⬅️ ادامه بحث 👈 سه مسئله کلی درباره حجیت ظن: 📌١. ظن حجت نیست فی نفسه 📌٢. امکان جعل حجیت برای ظن دربرابر امتناع حجیت ظن. محل بحث امتناع وقوعی ( آنچه ذاتا محال نیست ولی مستلزم اجتماع نقیضین است.) است نه امتناع ذاتی زیرا امکان ذاتی دارد قطعا. ⬅️ اصل هنگام شک در امتناع و امکان 📌 اصل عقلایی مراد است. عقلاء در چنین مواردی معامله فرد ممکن می‌کنند یا معامله فرد ممتنع؟ 👈 شیخ: اصالة الامکان جاری می‌شود. و شاهدش کلام شیخ الرئیس است. 👈 آخوند: اولا چنین اصلی نداریم و ثانیا کلام شیخ ربطی ندارد. ♦️ سه اشکال عمده آخوند به شیخ: 👈١. اولا چنین اصلی نداریم چون چنین سیره‌ای ندیدیم بین عقلاء. 👈٢. ثانیا اگر چنین اصلی باشد نیاز به امضای شرعی دارد. 👈٣. ثالثا اگر دلیل حجیت ظن خاص تمام باشد. أدل دلیل بر امکان شیء وقوعش در خارج است. با این دلیل نیازی به اصل عقلایی نیست. ( اگر هم دلیلی بر حجیت ظن پیدا نکنیم باز هم فایده‌ای بر این اصل نیست زیرا امکان حجیت ظن بدون وقوع بی‌فایده است.) 📌 نکته: علت بحث آخوند هم پاسخ به شبهه ابن قبه است. 👈 نقد مرحوم خویی به آخوند اصالة الامکان عقلایی داریم. زیرا مقصود شیخ این بوده است: اگر دلیلی بر حجیت ظن داشتیم ولی شک در صدق آن داشتیم و علت شک، شک در امتناع باشد،. عقلاء اصالة الامکان را جاری می‌کنند. 📌 اولا سیره داریم. 📌 ثانیا وجود دلیل بر حجیت خبر واحد بعد از اثبات امکان آن است. چون اگر امکان ثابت نشود باید ظهور دلیل را تأویل برد. 📌 نقد استاد: کلام مرحوم خویی نکته زیبایی بود اما اشکال دارد زیرا وقتی پشتوانه حجیت ظن، دلیل قطعی باشد، یقینا امکان حجیت ثابت است. 👈 شهید صدر این سیره عقلایی با بقیه فرق دارد. اگر یقین به امضا پیدا کنیم موضوع این سیره از بین می‌رود. چون موضوع اصل شک است و با یقین به امضا از بین می‌رود. یقین به امکان که حاصل می‌شود. 📌 نقد استاد : با اجرای این اصل باز هم موضوع از بین نمی‌رود. چون یقین به امکان حاصل نمی‌شود. سخن شهید و نقد به آن را به دلیل اهمیت کم رها می‌کنیم. ⬅️ دو ا‌شکال بر امکان جعل حجیت خبر واحد(ظن) 👈١. بر اساس تشریعات شارع با توجه به احکام تشریع شده از قبل چگونه ممکن است ظن حجت شود؟ اجتماع ضدین و مثلین می‌شود. 👈٢. صرف نظر از قوانین شارع صرف جعل حجیت برای ظن چگونه مشکل دارد؟ قائلین به قبح عقاب بلابیان باید در موارد عدم علم جعل حکم را محال بدانند. زیرا تکلیف در فرض ظن به وجود آن قبیح است. تخصیص در حکم عقل هم محال است. 👈 شهید صدر سه جواب به این اشکال داده شده است: 📌 ١. عقوبت بر مخالفت حکم مظنون واقعی نیست بلکه بر مخالفت با حکم ظاهری است. حجیت حکم ظاهری یقینی است و از مصادیق  بیان است. 👈نقد : حکم ظاهری استحقاق عقوبت و مثوبت مستقلی غیر از حکم واقعی ندارد. #وجوب_دفع_ضرر_محتمل #حجیت_ظن #خلاصه_خارج_اصول #استاد_درایتی_زید_عزه •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

#کمک_آموزشی #نرم_افزار #خارج_فقه ✅ اَپ کتاب عروه و تعلیقات آن 🔺بسیار مفید برای درس خارج فقه 💎 این کتاب به صورت نرم افزار داخل گوشی اندروید شما نصب میشود و به راحتی میتوانید تعلیقات عروه را با کلیک بر روی آن مشاهده بفرمایید! 💢 از دیگر ویژگی‌های خاص این اپ ؛ قابلیت مشاهده تصویر واقعی خود کتاب در صورت اتصال به اینترنت است . 🆔 @hoseininasab •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

🔊 #قطعه_صوتی ♦️نکاتی مهم در استفاده از #درس_خارج 🔹همه طلاب باید درس خارج برن؟ 🔹درس خارج چه استادی بریم؟ 🔹تا کِی باید درس خارج بریم؟ 🔹پس تبلیغ چی میشه؟! 🔹و... ⚠️ این صوت را به طلاب #درس_خارج و طلابی که قصد عزیمت به درس خارج دارند ارسال نمایید ! •┈••✾••┈• کانال اصول فقه شیعه : @halgheysaniye

🔸تذکّرات آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی(مدّ ظلّه) دربارۀ برنامۀ آموزشی جدید حوزه‌های علمیّه آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی با اشاره به جایگاه علمی رفیع شیخ انصاری و آخوند خراسانی و کتاب‌های «رسائل» و «مکاسب» و «کفایه» دربارۀ کم‌اعتنایی به این کتاب‌ها در برنامۀ آموزشی جدید حوزه‌های علمیّه اظهار نگرانی کردند. متن بیانات معظّمٌ‌له، بدین شرح است: مقام علمی مرحوم شیخ انصاری تا بدانجا بود که بزرگانی همچون میرزای شیرازی گوشزد می‌کردند که نمی‌توان به‌آسانی از کنار نظرات ایشان عبور کرد. مؤسّس حوزۀ علمیّۀ قم، مرحوم آیت‌الله العظمی حائری، ضمن نقل داستانی از مرحوم میرزای شیرازی اشاره کردند که: «میرزا به توضیح عبارتی از بحث طهارتِ شیخ انصاری پرداخت که ما آن را نفهمیده بودیم.» در درس شیخ انصاری، بسیاری از فحول مجتهدین حضور داشتند و ایشان در مقابل مقام علمی شیخ، خاضع بودند. «رسائل» شیخ انصاری از کتب ارزشمند اصولی است که مؤلّف، خود در اواخر عمر، آن را به‌عنوان کتاب سطح تدریس می‌کرده‌است. ویژگی‌های علمی مهمّ این کتاب و ارزش والای آن و پذیرش کتاب در جامعۀ حوزوی، سبب شده که این کتاب به‌طور طبیعی به‌عنوان متن درسی و محور تحقیق قرار گیرد. کتاب «کفایة الأصول» هم، از همان زمان مؤلّف، مورد توجّه علما قرار گرفته‌است. از مرحوم آقا رضی شیرازی شنیدم که مرحوم میرزا محمّدتقی شیرازی، در زمان حیات مرحوم آخوند، «کفایه» را تدریس می‌کرده‌است؛ موقعیّت والای علمی میرزا محمّدتقی شیرازی نیز، بر اهل فضل پوشیده نیست. از مرحوم آقا شیخ عبدالکریم خوئینی -که شاگرد مرحوم آخوند و مرحوم شریعت اصفهانی بود- شنیدم که می‌گفت: «منزل آقای شریعت اصفهانی، نزدیک محلّ تدریس آخوند بود و ایشان از پشت‌بام منزل به درس مرحوم آخوند گوش می‌کرد. صبح‌ها که به درس آقای شریعت می‌رفتم، مطالب آخوند را ساده‌تر بیان می‌کرد و ما آنجا، تازه مطالب آخوند را می‌فهمیدیم.» کسانی همچون آقای شریعت، با آن جلالت، این‌گونه با مطالب مرحوم آخوند برخورد می‌کردند. دیگر بزرگان معاصر مرحوم آخوند نیز، مقام علمی ایشان را پذیرفته بودند؛ حتّی شنیدم که عالم بزرگ اهل معنای معاصر ایشان، مرحوم شیخ علی‌محمّد نجف‌آبادی (متوفّای 1۳۳۲) در روز وفات خویش مایل بوده که از «کفایه» مرحوم آخوند، مطالبی برای وی بخوانند تا او بشنود. توجّه خاصّ علماء به «کفایة الأصول» سبب شده که این کتاب، متن درسی و جایگزین کتب پیشین گردد و در این میان، هیچ الزامی در کار نبوده‌است. تکامل نظام آموزشی حوزه و ارتقای آن، سودمند است؛ امّا باید توجّه داشت که این صحیح نیست که به هر قیمتی، تحوّل در نظام آموزشی صورت پذیرد؛ بلکه مهمّ، ارتقای متون آموزشی است و تا وقتی که کتب علمی، در سطح بالاتری از «رسائل» و «مکاسب» و «کفایه» تدوین نشده که مورد پذیرش حوزه‌های علمیّه قرار گیرد، جایگزین‌کردن کتاب‌های دیگر، تنها افت تحصیلی را به دنبال دارد. توجّه به این نکته لازم است که تدریس متون ارزشمند پیشین، این امتیاز را نیز دارد که طلّاب می‌توانند از سال‌ها تجربۀ اساتید گران‌قدری که این کتب را با دقّت و حوصله تدریس کرده‌اند و بر زوایای آنها اشراف کامل دارند، بهره‌مند شوند. از سوی دیگر، این سه کتاب، سال‌ها مورد توجّه و اعتنای بزرگان بوده و از زوایای گوناگون، بررسی و تحقیق شده‌اند و علاوه بر حواشی و شروح بسیاری که در توضیح و تبیین و نقد مطالب این کتاب‌ها نگارش یافته، محور درس‌های خارج فقهای برجسته در فقه و اصول بوده‌اند و جایگزین‌کردن آنها با متون دیگر -که به هیچ‌وجه، این ویژگی‌ها را ندارند- به‌معنای محروم‌ساختن طلّاب و جامعۀ علمی از ده‌ها سال پژوهش و تحقیق است و به تضعیف بنیان‌های علمی حوزه‌ها می‌انجامد و خسارت جبران‌ناپذیری به همراه دارد. @zanjani_net