✅ #نکات_اصولی #اختصاصی 🔰 روش شناسی اجتهاد چیست؟ روش شناسی اجتهاد به دنبال رسیدن به موارد ذیل است: •┈••✾••┈• 1️⃣ #فرایند_کلان_اجتهاد (الگوی اجتهاد، الگوریتم اجتهاد، مراحل استنباط): 🔹یعنی ابتدا و انتهای فرایند استنباط چیست؟ مثلا در چه مرحله ای به اقوال مراجعه می شود؟ سیره کجاست؟ مقاصد شریعت؟ اجماع؟ و ... 🔹در این زمینه، بین مجتهدان تفاوت نظر وجود دارد؛ به عنوان نمونه، آیت الله #سبحانی معتقدند که جایگاه مراجعه به اجماع، پس از بررسی روایات متواتر و قبل از بررسی خبر واحد است و یا جایگاه مراجعه به اقوال، پیش از بررسی ادله قرآنی و روایی است. 🔹فراتر از این، تفاوت بسیار مهم مجتهدان در فرایند اجتهاد، در مرحله ختم فرایند استنباط، آشکار می شود؛ #مکتب_تحلیلی (مکتب قم) معتقد است که از تجمیع ظنون (ادله اجتهادی غیرقطعی)، نتیجه حاصل می شود؛ اما #مکتب_تطبیقی (مکتب نجف) آن را نمی پذیرد و به ادله فقاهتی (اصول عملیه) مراجعه می کند؛ لذا مثلا آیت الله #بروجردی (که تابع مکتب تحلیلی هستند)، بسیار کم به اصول عملیه مراجعه می کنند. •┈••✾••┈• 2️⃣ #خرده_فرایندهای_اجتهاد (خرده الگوهای اجتهاد، خرده الگوریتم های اجتهاد) 🔹مثلا در مرحله مراجعه به روایات، فرایند «بررسی دلالی» و فرایند «بررسی سندی» یک روایت، از کجا شروع و به کجا ختم می شود و اگر تفاوتی بین مجتهدان وجود دارد، چیست؟ 🔹مثلا در روش بررسی دلالی آیت الله #بروجردی و #امام خمینی(ره)، «شناخت فضای صدور متن» بسیار مهم است؛ امری که در روش بسیاری از مجتهدان مانند #آخوند_خراسانی چندان قابل مشاهده نیست. •┈••✾••┈• 3️⃣ #مبانی_و_پیش_فرض_ها 🔹هر مجتهدی مبانی و پیش فرض های #اصولی، #حدیثی، #رجالی، #کلامی و ... دارد که در فرایند اجتهاد او اثرگذار است. 🔹برخی پیش فرض ها مانند نظرات رجالی تاثیرمحدودتر و برخی مانند نظرات اصولی و حدیثی تاثیر متوسط و برخی مانند نظرات کلامی (مثل قلمرو سنت) تاثیر کلان تری دارند و کلیت فرایند اجتهاد یک مجتهد را تحت تاثیر قرار می دهند؛ به گونه ای که حتی فهم یک مجتهد را از آیات و روایات نیز تغییر می دهد. •┈••✾••┈• ▫️یادداشت مرتبط: تفاوت روش شناسی اجتهاد و اصول فقه #روش_شناسی_اجتهاد ♻️ منبع : @ravesh_ejtehad •┈••✾••┈• کانال اصول شهید صدر : @halgheysaniye

✅ مقایسه #فرایند_کلان_اجتهاد برخی فقیهان معاصر ▫️استاد سید مهدی #موسوی 🔹روش اول: محقق #خویی ۱- مسأله‌ای به او عرضه می‌شود ۲- تأسیس اصل با مذاق شریعت (مانند فرضیه در علوم طبیعی) ۳- بررسی اقوال ۴- بررسی روایات 🔹روش دوم: #شیخ_انصاری، شهید صدر، مرحوم شاهرودی ۱- مسأله ۲- اقوال ۳- اصل ۴- روایات 🔹روش سوم: مرحوم #بروجردی، #امام، #رهبری، آیت الله شبیری ۱- مسأله ۲- تاریخچه ۳- مراجعه به خود مصادر اصلی و حتی اختلاف نسخ، برخلاف دو روش قبلی ۴- اقوال، برخلاف دو روش 🔹روش چهارم: شهید #صدر در اقتصادنا ۱- فقیه می‌رود مسائل مهم جامعه را می‌آورد. ۲- بررسی پاسخ مکاتب مختلف ۳- ارزیابی درونی آن‌ها ۴- عرضه مسأله به کل فقه ۵- به کارگیری کل فقه و ادله برای طراحی یک نظریه کلان در آن موضوع، به عنوان یک چارچوب نظری ۶- صورت‌بندی نظریه اسلام در یک مسأله خاص مانند ربا ۷- بررسی فروع آن مسأله به این فقه، فقه النظریه گفته می‌شود، شهید صدر در المدرسة القرآنیه این روش را توضیح داده‌ است. #روش_شناسی_اجتهاد #امام_زمان •┈••✾••┈• کانال اصول شهید صدر : @halgheysaniye