آیات۱-۶ ذاریات
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
*وَ #الذَّارِیاتِ ذَرْواً
* #فَالْحامِلاتِ وِقْراً
* #فَالْجارِیاتِ یُسْراً
* َ#الْمُقَسِّماتِ أَمْراً
*إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ
* وَ إِنَّ الدِّینَ لَواقِعٌ
به نام خداوند بخشنده مهربان
سوگند به #بادهایی که با شدّت اشیا را پراکنده میکنند.
پس به #ابرهای_گران_بار سوگند.
پس به #کشتیهایی که به #آسانی در حرکتند سوگند.
پس به #فرشتگانی که کارها را تقسیم میکنند سوگند.
که آنچه وعده داده میشوید، قطعاً راست است. و حتماً (روز) جزا واقع شدنی است.
___________________________
💠 آيات چهارگانه آغاز سوره تمامى تدابير عالم را در زير پوشش خود مىگيرد، و به همه اشاره دارد زیرا از هر یک نمونهای را ذکر کرده است مانند تدبير امور خشكیها (وَ الذَّارِياتِ ذَرْواً) و تدبير امور درياها (فَالْجارِياتِ يُسْراً) و تدبیر مربوط به فضا (فَالْحامِلاتِ وِقْراً) و بالآخره مجموع عالم را در عبارت(فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً) اشاره كرده كه منظور از آن ملائكهاند كه واسطههاى تدبير هستند، و اوامر خداى تعالى را تقسيم مىكنند.
▪«ذاریات» جمع «ذاریة» به معنای بادهای شدید، از «ذرو» به معنای پاشیدن و پراکندن است. ▪«وقر» به معنای بار سنگین و مراد از آن در اینجا ابرهای پرباران میباشد.
▪«جاریات» به معنای کشتیها یا نهرهای روان است.
▪«حاملات»، ابرها حمل کننده
▪«مقسّمات»، فرشتگانی هستند که ارزاق را تقسیم میکنند.
▪«یسر»، ضد «عسر» و به معنای آسانی است. مراد از« فَالْجارِیاتِ یُسْراً» کشتیهایی است که به آسانی و آرامی حرکت میکنند.
💨🌬بادها که عامل حرکت کشتیها ⛵️🛳⛴و ابرها ☁️🌦که مایۀ برکت زمین هستند، در این آیات مورد سوگند خداوند واقع شدهاند.
✅حیات بشر، حیوانات و گیاهان در گرو باران است
✅ بادها در جابهجا نمودن ابرها، تعدیل هوا و لقاح گیاهان نقش مهمی دارند.
✅نقش کشتی در زندگی گذشته وحال بشر بر کسی پوشیده نیست. وسیعترین، ارزانترین و کم حادثهترین راه ها، راههای دریایی و سفر با کشتی است. زمانی نقش آن معلوم میشود که چند روزی کشتیهای جهان متوقّف شوند.!!😖
💐امام رضا علیهالسّلام فرمود: مراد از «فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً» ملائکه ای هستند که هر روز ارزاق مردم را بین طلوع فجر تا طلوع خورشید تقسیم میکنند. (من لایحضر، ج ۱، ص ۵۰۴)
🤔در تقسیم ارزاق، به هر فرد و قبیله و منطقهای، سهمی و چیزی داده میشود و چیز دیگری داده نمیشود، تا برای جبران کمبود، مسئله مشارکت، تعاون، رقابت، تجارت، حرکت و ابتکار راه بیفتد و هیچ فرد و قبیلهای، خود را از هر جهت بی نیاز نبیند و دست به طغیان نزند. آری تنگناها در کنار گشایش ها، به طور حکیمانهای قرار گرفته است. «قرن بسعتها عقابیل فاقتها» (نهجالبلاغه، خطبه ۹۱)
👌توجّه به #قدرت_نمایی_خداوند در باد و ابر و کشتی، پذیرفتن معاد را برای انسان آسان میکند. در آغاز این سوره با چهار سوگند پیاپی، قطعی بودن وقوع قیامت بیان شده است.
👈حروف «إِنَّما» و «ان»، حرف «لام» در کلمات «لَصادِقٌ» و «لَواقِعٌ» و جمله اسمیه، همه نشانۀ تأکید هستند.
✅سوگند به پدیدههای طبیعی همچون ابر و باد و باران، توجّه اسلام را به کشف قوانین هستی و تدبیر حاکم بر آنها در جهت خداشناسی نشان میدهد. «وَ الذَّارِیاتِ ... فَالْحامِلاتِ ... فَالْجارِیاتِ ...»
👈 خداوند امور انسان را از طریق فرشتگان به انجام میرساند. «فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً»
👌 قرآن، برای اعتلای فکر بشر، او را به محسوسات و غیر محسوسات، متوجّه میسازد. «وَ الذَّارِیاتِ ... و فَالْمُقَسِّماتِ أَمْراً»
👈 وعده معاد و سرانجام جهان، مستمر و پیدرپی بوده است. «تُوعَدُونَ»
✅خداوندی که در هستی آن همه قدرتنمایی کرده است، از عمل به قولش عاجز نیست. «إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ»
👈این همه اسباب طبیعی و غیر طبیعی، (باد و ابر و کشتی و فرشته)، تنها برای خوردن و مردن و نیست شدن نیست. «وَ إِنَّ الدِّینَ لَواقِعٌ»
✅ خداوند، هم به وعدههایی که در دنیا داده عمل می کند و هم به وعدههایی که برای آخرت داده است. «إِنَّما تُوعَدُونَ لَصادِقٌ وَ إِنَّ الدِّینَ لَواقِعٌ»