✡️ کتاب زوهر (1) 1️⃣ در اواخر سده 13، با تدوین #کتاب_زوهر تصوف رازآمیز #کابالا به‌صورت یک نظام فکری و عملی منسجم شکل نهایی خود را یافت. این کتاب را #موسی_لئونی در سال‌های 1280-1286 نوشت. «زوهر»، به‌معنی «درخشش» و «جلال»، با واژه‌های مشابه در زبان عربی خویشاوند است. 2️⃣ کتاب زوهر نوشته‌هایی است در تفسیر و تأویل #تورات و سایر کتب مندرج در #عهد_عتیق به زبان آرامی. این کتاب به شیوه متون عرفانی رایج در دنیای اسلام تدوین شده که از زبان نماد و تمثیل و داستان‌های رازآمیز برای بیان عقاید خود بهره می‌بردند. 3️⃣ موسی لئونی برای معتبر کردن کتاب خود، آن را به گذشته‌های دور، به حاخامی به‌نام #شمعون_بن_یوحای منتسب کرد که گویا در سده دوّم میلادی می‌زیست: شمعون بن یوحای از چنگ رومی‌ها می‌گریزد، به مدت 13 سال در غاری پناه می‌گیرد، در این مدت به عبادت و تفکر می‌پردازد و سرانجام رازهای هستی بر او آشکار می‌شود. موسی لئونی منکر تدوین این کتاب بود و ادعا می‌کرد یک زن یهودی و دخترش برخی دست‌نوشته‌های قدیمی را در اختیار او نهادند و وی در میان آنها کتاب زوهر را یافت. 4️⃣ اصالت این کتاب از همان ابتدا مورد تردید قرار گرفت و از جمله زن و دختر فوق منکر داستان موسی لئونی شدند. مضمون کتاب و اشارات تاریخی آن نیز قدمت منتسب به آن را مردود می‌سازد. برای نمونه، بسیاری از شخصیت‌هایی که در کتاب زوهر از آنان یاد شده معاصر شمعون بن یوحایِ فوق‌الذکر نبودند. امروزه محققین، اعم از یهودی و غیریهودی، تردیدی ندارند که کتاب زوهر در فاصله سال های 1270 تا 1300 توسط موسی لئونی تدوین شده. 5️⃣ انتشار کتاب زوهر یک‌باره نبود. ابتدا برخی یهودیانِ نامدار در آثارشان به بخش‌های کوتاهی از زوهر، به‌عنوان یک اثر کهن و معتبر و نایاب که گویا تنها در دسترس برخی خواص است، استناد کردند و همگان را تشنه آن نمودند. به‌تدریج و در یک دوره نسبتاً طولانی فصل‌هایی از کتاب زوهر در محافل کابالی آشکار شد. در سده 16 نُسَخ دست‌نویس زوهر در کانون‌های فرهنگی اروپا پخش شد و سرانجام در سال‌های 1558-1560 به چاپ رسید. ✍️ عبدالله شهبازی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

✡️ کتاب زوهر (2) 1️⃣ #کتاب_زوهر در سده شانزدهم به زبان‌های لاتین و عبری ترجمه و منتشر شد. در سال‌های 1945-1958 متن کامل زوهر به‌همراه ترجمه عبری، حواشی و توضیحات و اضافات در 22 جلد در اورشلیم به چاپ رسید. در سال‌های 1933-1934 ترجمه انگلیسی متن کامل زوهر در 5 جلد در لندن منتشر شد. این ترجمه در سال 1978 تجدید چاپ شد. در سال 2003 دانشگاه استنفورد ترجمه منقّحی از کتاب زوهر در 2 جلد منتشر کرد. 2️⃣ کتاب زوهر مشتمل بر 24 فصل است. بخش عمده‌ی این اثر شرح گفت‌وگوهای #شمعون_بن_یوحای با حلقه مریدان و شاگردانش است که در آن مکاشفات خود و رازهای هستی را فاش می‌کند. این مجموعه شامل حدود 2000 صفحه چاپی است ولی پیروان فرقه #کابالا مدعی‌اند که این تنها بخش کوچکی از کتاب اصلی است که در گذشته‌های دور چهل شتر آن را حمل می‌کرد! 3️⃣ #کابالیست‌ها کتاب زوهر را به‌سان کشتی نوح می‌دانند که حاملین خود را از توفان نجات می‌دهد؛ خداوند نخستین بار از طریق شعله آتش خود را بر موسی (ع) زوهر کرد، ولی بر موساهای پسین از طریق نور توره ظهور می‌کند و آن انکشاف رازهای قباله (کابالا) است. 4️⃣ مفاهیم رازآمیز این کتاب سرشار از پیش‌گویی درباره سرنوشت و «رسالت الهی» و آینده‌ی #قوم_یهود است. پیشگویی‌های کتاب، از آنجا که به شمعون بن یوحای در سده دوّم میلادی نسبت داده می‌شود، طبعاً حیرت‌انگیز است و اعتماد خواننده را به پیشگویی‌های آینده‌ای که رخ نداده جلب می‌کند. 5️⃣ در کتاب زوهر وضع کنونی یهودیان «دوران گذار» توصیف شده که سرآغاز دوران #ظهور_مسیح است. ابتدا موسی ظهور خواهد کرد و راه را برای ظهور دو مسیح خواهد گشود: مسیح بن یوسف و مسیح بن داوود. نام مسیح بن یوسف، که با عیسی بن مریم (ع) انطباق دارد، طبعاً اعتماد مسیحیان را به این پیشگویی جلب می‌کرد. مسیح بن داوود نیز همان مسیح موعودِ (ماشی‌یَح) یهودیان است. بدین‌سان، تصوف کابالا از همان آغاز این توانایی بالقوه را داشت که به طریقتی مشترک در میان مسیحیان و یهودیان بدل شود. ✍️ عبدالله شهبازی ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter