🔰 نگاهی به رابطه عقل و نصّ ✍ اصغر آقائی _______________________ 🔅نصّ در این متن شامل تمام متون روایی و قرآنی است، نه صرفاً نصوص قطعی دینی. 🔻افراد بسیاری به دلیل برخی نصوص دینی مانند «شَرِّقا و غَرِّبا لَن تَجِدا عِلما صَحيحا إلاّ شَيئا يَخرُجُ مِن عِندِنا أهلَ البَيتِ: به شرق و غرب برويد، هرگز دانش درستى را نخواهيد يافت، مگر همان چيزى كه از ما خاندان صادر شود.» با هر نتیجه عقلانی و فکری مخالفت می‌کنند. 🔻با گذر از جایگاه عقل در دین و رابطه آن با نصوص دینی، باید توجّه داشت نه خداوند و نه اهل بیت علیهم السلام، هیچ یک در پی تربیت انسانی صرفاً تابع نبوده‌اند؛ بلکه آنچه برای آنان اهمیّت دارد، رشد فرد است، به‌گونه‌ای که بتواند با تفکّر راه خویش را بیابد. 🔻این به معنای آن نیست که فرد از نصوص دینی بی‌نیاز است. بله فرد عاقل و متفکّر، گاه بدون مطالعه یا شنیدن نصّی از ولیّ و امام، اصول راه سعادت را می‌یابد و در مسیر کلی هدایت قرار می‌گیرد؛ هرچند ممکن است تا آخر عمر خویش نیز با ولیّ خدا آشنا نشود. این هدایت به دلیل آن است که او در برابر #حجّت_باطنی حق، یعنی عقل، خاضع بوده است. 🔻در کنار مطلب پیشین، فرد عاقل، وقتی با ولیّ خدا آشنا می‌شود در عین توجّه به ارتقای فکری خویش، در مقام عمل، حتی اگر دلیل یا علّت عمل یا امری از سوی ولیّ را نداند، با تمام وجود سمعاً و طاعتاً خواهد گفت و تمام وجودش عمل و تحقّق خواسته ولیّ خدا خواهد شد. 🔻این تبعیّت متفکرانه، به هیچ عنوان، چه در عمل و چه در فکر، همگِن و هم‌رتبه با آن تبعیّت محض ولی بدون تفکّر، نخواهد بود؛ و اساساً قابل قیاس با یکدیگر نیستند. 🔻لذا نباید هیچگاه چنان به احادیث بنگریم که گویی اهل بیت علیهم السلام به جای ما اندیشده‌اند. 🔻بله احتیاط همیشه در همه جا خوب است و اگر عقل کسی به مسئله‌ای حکم کرد، امّا نصّی صحیح با آن مخالف بود، طبیعتا باید در این مسئله احتیاط کند؛ هرچند در نگاه نویسنده هیچگاه حکم عقل صریح با هیچ نصّ صحیحی متضاد یکدیگر نخواهند بود. #تربیت_دینی_تربیتی_متفکّرانه ┄┅┅┅❀💠❀┅┅┅┄ #حیات_معقول 🆔 @hayatemaqul