📌 آسیبشناسی وضعیت فلسفه و الهیات در آموزش حوزه
✍ سید مهدی موسوی
✔️ بخش دوم:
۴. عوامل متعددی در این ضعف و نقص جدی موثر است که مهمترین آنها عبارتند از:
۱ - ۴. ذهنیت مستقر در سنت حوزویان متأخر درباره بینیازی طلاب از علوم عقلی و معارف الهیاتی و اجتماعی و اکتفا به فقه و اصول آشکار ترین عامل است که بسیاری از دلسوزان و متفکران بدان اذعان دارند. که این معلول بیاطلاع از تاریخ گذشته حوزه است. چرا که از تاریخ و شخصیت عالمان جامع معقول و منقول و نتایج علمی این جامعیت در آثار و نوآوریهای ایشان - همچون شیخ مفید و سیدمرتضی و شیخ طوسی تا حکیم طوسی و علامه حلی و شیخ بهایی و برخی از عالمان معاصر همچون امام خمینی و علامه طباطبایی و شهید مطهری و شهید صدر و ... - کمتر سخن گفته میشود. اگر به درستی تاریخ احوال ایشان مطالعه شود نتیجه جامعیت علمی آنها در نوآوریهای علمی و کارآمدی اجتماعی و سیاسی آنها بیان شود حتما میل به علوم عقلی و مباحث معارفی قرآن و اسلام دو چندان خواهد شد.
۲ - ۴. جنبی و فرعی بودن این دروس در نظام آموزشی حوزه و عدم اعتنا و اهتمام مسئولان حوزوی؛
متأسفانه بسیاری از بزرگان و مسئولان حوزوی بر فرعی بودن و خودخوان بودن حکمت و کلام و اخلاق و تربیت اصرار دارند و با برنامهریزی های غلط و تکراری طلاب را در تحصیل این علوم مهم بیانگیزه میکنند.
۳ - ۴. ضعف احساس #مسئولیت_اجتماعی در طلاب و تقلیل آن به یک سلسله فعالیتهای هیأتی و خدماتی از جمله عوامل دیگری است که مانع احساس نیاز طلاب به مباحث عقلی و الهیاتی است. این مشکله خود نتیجه عامل بعدی است.
۴ - ۴. عدم ارتباط موثر طلاب و اساتید آنها با مکاتب فلسفی و فکری و همچنین با واقعیتهای عینی جامعه و بیاطلاعی از پرسشهای اعتقادی انسان معاصر و دغدغههای اخلاقی و اجتماعی نسل جوان سبب شده است که ذهن عموم حوزویان در فضای بستهی حوزه متوقف شود و از دنیای پیرامون و شبهات و پرسشهای اعتقادی و الهیاتی نسل جوان بیاطلاع باشند لذا اصلا خود را مکلّف و مسئول به تلاش برای پاسخگویی عمیق و عالمانه به شبهات اعتقادی و حضور فعال موثر اجتماعی وفرهنگی نمیدانند. این پدیده محصول غفلت از ماهیت #انقلاب_اسلامی ورسالت طلاب جوان در نظامسازی، جامعه پردازی وتمدن سازی است. بی تردید بدون احاطه به علوم عقلی و الهیات عمیق انقلاب اسلامی که در آثار متفکران انقلاب اسلامی همچون امام خمینی، آیت الله خامنهای،علامه طباطبایی، شهیدمطهری، شهیدبهشتی، شهیدصدر، علامه جعفری، آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی تبلوریافته است امکان کنشگری اثرگذار انقلابی وجود ندارد.
۵ - ۴. عدم ارتباط موثر و واقعی عموم حوزویان با مجامع علمی جهان اسلام و سایر ملتها دیگر عامل ضعف جدی الهیات در حوزه است. امروزه ابعاد مختلفی از حکمت و الهیات عملی و اجتماعی در سطح دنیا مطرح شده و افقهای نوینی گشوده شده است که در متن حوزههای علمیه و دروس رسمی از آنها خبری نیست و صرفا در برخی از موسسات و دانشگاههای اقماری حوزه، توسط حوزویان آشنا به تحصیلات جدید مطرح است اما در متن دروس رسمی حوزه و در نزد تصمیم گیران آموزشی از این تحولات جدید حکمی و الهیاتی خبری نیست.
۶ - ۴. گسترش و غلبهی نگاههای #نواخباریگری و #عقلگریزی مدرن در بخشی از بدنهی حوزوی موجب تضعیف روحیهی عقلگرایی و رشد بر #ایمانگرایی احساسی و مشارکتهای احساسی شده است. از اینرو نه تنها طلاب نیاز به علوم عقلی و مباحث عمیق الهیاتی قرآن و سنت را احساس نمیکنند بلکه مختلف مقاومت هم دارند و به بهانههای مختلفی با برنامههای آموزشی و عمیق حکمی و الهیاتی مخالفت میورزند.
۷ - ۴. نارسایی متون آموزشی حکمت و کلام دیگر عامل مهم در بیاقبالی به این علوم است.
از جمله عوامل نارسایی و نامناسب بودن متون موجود اینهاست:
✔️تکرار بیش از حد مباحث در کتابهای آموزشی؛
✔️ عدم طرح و یا نحیف بودن مباحث جذاب و موثر جدید متفکران معاصر همچون مباحث معرفتشناسی، انسانشناسی، فلسفه اجتماع، فلسفه_تاریخ، فلسفه شریعت، فلسفه حقوق و فلسفه سیاست و نظریاتی همچون نظریه اعتباریات، نظریه فطرت، نظریه خلافت انسان، نظریه کرامت انسان و ... .
✔️بیان سخت و مشکل مباحث و استدلالها؛
✔️ نحیف بودن مباحث قرآنی و ارتباط مباحث با معارف عالیه قرآن کریم و مکتب اهلبیت (علیهمالسلام)؛
✔️عدم بیان ارتباط مباحث کلامی و الهیاتی با دانشهای حوزوی همچون فقه و اصول و تفسیر؛
✔️عدم استفاده از مباحث جدید الهیاتی و فلسفی؛
✔️انتزاعی ماندن مباحث و عدم تبدیل شدن آن به #عقلانیت_اجتماعی و عدم امتداد یافتن آنها در عرصههای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی؛
✔️ برخی از کتابهای مرکز تدوین متون حوزه، علاوه بر اشکالات فوق فاقد مباحث عمیق استدلالی و ملهم ایمانگرایی احساسی و نوعی اخباریگرایی است.
●➼┅═❧═┅┅───┄
✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 اجر شعر
حالتی آید به دل اندر فنا
میشود شعر و رود سوی سما
شعر شاعر گر سماوی هست و حال
از همه اجر و ثواب است آن جدا
۲۱/۹/۱۴۰۲
#شعر
●➼┅═❧═┅┅───┄
✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌از علوم انسانی تا فقه الاجتماع
✍سید مهدی موسوی
🛑 بخش اول:
🔹۱. هر جامعهای متناسب با بنیانهای معرفتی و نظام ارزشی و معانی فرهنگی مستقر در بیناذهنیت مردم، به تولید شبکهای از علوم توصیفی، تبیینی و تجویزی دست مییازد تا از این طریق بتواند به نیازها و خواستههای مردم پاسخ مناسب و به روابط انسانی نظم دهد و در معادلات اجتماعی تعادل و توازن ایجاد کند. هرچقدر نیازها و تمنیّات مردم، پیچیدهتر، متنوعتر و گستردهتر باشد به میزان درک عالمان و فرهیختگان جامعه از کمیت و کیفیت آن نیازها و تمنیّات، علوم تولید شده در آن جامعه هم پیچیدهتر، متنوعتر و گستردهتر خواهد شد و از روابط شبکههای منسجمتر برخوردار میشود و به همین دلیل عالمان آن جامعه تلاش میکنند تا الگویی را برای طبقهبندی و ارزشگذاری بهتر علوم ارائه دهند تا بهتر به کار بیایند.
🔸۲. تمدن اسلامی براساس بنیانهای معرفت توحید و درک خاص توحیدی از #عقل منجر به تولید نوع خاصی از #عقلانیت و دستگاه محاسباتی شد که به ایجاد و استقرار یک نظام ارزشی و شبکهای از معانی فرهنگی خاص و توحیدی شد و براساس این نظام ارزشی و شبکهی معانی فرهنگی، شبکهای از نیازها متنوع، خواستههای مختلف و تمنیّات متعالی شکل گرفت و بدین جهت مجموعهای از علوم متناسب تأسیس و تولید و یا اینکه ترجمه و بازتفسیر و بازسازی شد به نحوی که با روح عقلانیت توحید سازگار باشد. با توجه به ویژگیهای عقلانیت توحیدی همچون جامعنگری، رشدمحوری، تشکیکی فهمی، این مجموعهی علوم به هم پیوسته و مرتبطند و در عین حالی که به ساحت های مختلف زندگی انسان ناظرند به ایجاد یک نظم اجتماعی واحد منتهی شده است. از این رو در تمدن اسلامی بر پایه عقلانیت توحیدی، مجموعهای علوم نظری، عملی، ابزاری حضور فعال و بانشاط در تنظیم مناسبات انسانی و تدبیر معادلات اجتماعی دارند که علیرغم تفاوتها و حتی تضادهای علمی، در راستای تقویت و گسترش یک فرهنگ خاص بودند. به طوری که تشکیکها و نقدهای یک دانش به دانش دیگر، موجب ارتقا و تکامل آن دانش شده است.
🔹 ۳. از جمله مهمترین دسته دانشی در تمدن اسلامی حکمت عملی و علوم مدنی است که به تحلیل و تدبیر «کنش انسانی» و «روابط اجتماعی» معطوف است. از آنجا که در حکمت قرآنی و فلسفه اسلامی، انسان موجودی ذوابعاد و لایههای وجودی و سطوح رفتاری مختلف و متنوع است دانشهای انسانی متنوعی با رویکردهای مختلفی شکل گرفته است که مکمل یکدیگرند و در عداد هم قرار دارند. مهمترین رویکردهای علوم انسانی در تمدن اسلامی فهرستوار عبارتند از:
✔️علوم انسانی حکمی
✔️ علوم انسانی فقهی
✔️ علوم انسانی عرفانی
✔️ علوم انسانی تاریخی
پرداختن به تحلیل هر یک از این رویکردها و بررسی نمونههای آن به فرصتی مفصل نیازمند است. اما شایسته است به این نکته توجه شود که بدون دقّت تاریخی و نگاه عمیق جریان شناسی به این علوم و میراث ارزشمند، نمیتوان شناختی از «کیستی خود» و چگونگی حرکت در مسیر تولید علوم انسانی، جامعه پردازی و تمدن سازی داشت.
🔸۴. بدون تردید نمیتوان دانش فقه را از علوم انسانی جدا کرد و یا از علوم انسانی سخن به میان آورد اما به فقه نپرداخت. هرچند نمیتوان علوم انسانی را هم به فقه تقلیل داد و از سایر رویکردها و دانشهای معرفتی در علوم انسانی بحث نکرد. برخلاف برخی که یا فقه را از دایره علوم انسانی خارج میدانند و یا علوم انسانی را به فقه تقلیل میدهند.
🔹 ۵. لکن دانش فقه به عنوان یکی از مهمترین و گستردهترین و عملیاتیترین دانشهای انسانی در تمدن اسلامی بسیار پر اهمیت است. دانش فقه بر پایههای حکمت و کلام نظری و عملی توحیدمحور و انسانشناسی کرامتمحور استوار است و حداقل به ۵۲ عرصه از عرصههای حیات انسانی ورود مستقیم دارد و علاوه بر تحلیلهای عمیق از اعتبارات انسانی همچون حق و تکلیف، عبودیت و مسئولیت، کفر و شرک، مصلحت و مفسده، صحت و فساد، ملکیت و مالیت، زوجیّت و محرمیّت، طهارت و نجاست، غصب و ترخیص، و دهها اعتبار انسانی و اجتماعی دیگر به تجویز احکام وضعی و احکام تکلیفی مرتبط با کنشهای انسانی میپردازد.
🛑 ادامه دارد...
#فلسفه_فقه
#عقل
#عقلانیت
#عقلانیت_توحیدی
#علوم_انسانی
#فقه_الاجتماع
●➼┅═❧═┅┅───┄
✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌از علوم انسانی تا فقه الاجتماع
✍سید مهدی موسوی
🛑 بخش دوم:
🔸 ۶. دانش فقه همچون سایر دانشهای مستقر در تمدن اسلامی بر عقلانیت توحیدی استوار است و به میزان ظرفیت زمانه و شرایط محیطی و تمدنی، این عقلانیت در آن تبلور یافته است و روز به روز بر عمق و گسترهی آن افزوده شده است. عقلانیت توحیدی را می توان در لایههای مختلف دانش انسانی فقه و در نحوه تعامل آن با سایر دانشها مطالعه کرد. به طور نمونه به این موارد میتوان اشاره کرد:
✔️ در مبانی و مبادی فلسفی کلامی؛
✔️ در منابع و ادله؛
✔️ در روشها و شیوههای تحلیل متون و کشف حکم؛
✔️ در موضوع شناسی؛
✔️ در نتایج و دستآوردها.
نکته مهم این است که این عقلانیت در همه مقاطع تاریخی مثل هم نبوده است لذا با نگاه جریان شناسانه از تطورات فقه، کمیّت و کیفیت آن را در دورههای مختلف میبایست به مطالعه و بررسی مراحل رشد و توسعه عقلانیت توحیدی در فقه پرداخت.
🔹 ۷. دانش انسانی فقه در تمدن اسلامی گاه به صورت یک منظومه مفصل و در قالب ۵۲ باب مرتبط و هماهنگ مطرح شده است و به تجویز احکام ختم شده است؛ اما گاهی به صورت تخصصی و راهبردی هم ظاهر شده است و در یکی از ساحتهای حیات انسانی تفصیل یافته و به بیان راهبردها و خطمشیهای اجتماعی پرداخته است به طور مثال آثاری همچون «احکام السلطانیه» یا «آییننامههای امور حسبه و شهرداریها» و «خراجیه» و یا «رسائل مشروطه و حکومت اسلامی» از جمله این موارد است.
🔸 ۸. پرداختن دانش انسانی فقه به بیان راهبردها و خط مشیهای عمومی در اموری مثل وضع قانون و مقررات، نهادسازی اجتماعی، هدایت، مدیریت و کنترل روابط انسانی ظرفیتی بسیار ارزشمند برای «تحول و تولید علوم انسانی» است که نباید دست کم گرفته شود. هر چند نیازمند بازخوانی، بازسازی و گسترش روشی و محتوایی است.
🔹 ۹. فقه الاجتماع در ادامه سنت فقاهتی اسلام و با بهرهگیری از منظومههای فقه تجویزی و همچنین رسائل فقه راهبردی شکل گرفته است تا بتواند به تحلیل «کلان رویههای اجتماعی» و «مسائل عام جامعه» از آن جهت که اجتماعی است و نه از آن جهت که صرفا سیاسی، اقتصادی، تربیتی است بپردازد و از این رهگذر به احکام تجویزی و قواعد راهبردی اسلام برای خط مشی گذاریهای عمومی دست پیدا کند و همسو با سایر دانشها و رویکردهای علوم انسانی به هدایت، مدیریت و تدبیر امور اجتماعی بپردازد.
🔸 ۱۰. با توجه به تحولات دنیای امروز و تمایل به مباحث راهبردی و خطمشی گذاری در عرصههای کلان اجتماعی، به نظر میرسد که دانش فقه الاجتماع ضروریترین نیاز معرفتی جامعه و نظام اسلامی است. چرا که این رشتهی تخصصی با رویکرد راهبردی و خطمشی گذاری درصدد کشف احکام شارع مقدس در «کلان رویههای اجتماعی» براساس قوانین و سنّتهای الهی حاکم بر حیات اجتماعی انسانی است. در واقع این «کلان رویههای اجتماعی» است که به روابط اجتماعی انسان اعم از روابط تربیتی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، مدیریتی و جزایی نظام کلان و سازمان شبکهای میدهد.
#عقل
#عقلانیت
#عقلانیت_توحیدی
#علوم_انسانی
#فقه_الاجتماع
📲به نقل از مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد عليه السلام
@mfaam_razavi
●➼┅═❧═┅┅───┄
✅ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
⭕ کار خطرناک دفتر فرهنگستان
آیتالله العظمی امام خامنهای
❇️ بیانات بسیار مهم و تذکرات جدی حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای به حجتالاسلام میرباقری و اعضای دفتر #فرهنگستان قم در ۱۳۸۹/۴/۱۴ :
❗️در آموزشهای بنیانی با طلبه ها سر و کار دارد، دست زدن به پایه های اساسی #کار_خطرناک است، #توجه میکنید؟
❗️چه در زمینهی منطق، چه در زمینهی اصول، چه حتی گاهی در زمینهی نحو و ادبیات.
❗️یک وقت آدم میبیند که به یک پایهای دست میزنند و یک چیزی کنارش درست می کند این پایهها طاقت نمی آورد و سقف میآید پایین. یعنی خیلی باید به این #توجه داشت.
❗️چون پایهها هم در طول سالهای متمادی و با تراکم اذهان بسیار برجسته و پیچیده و والا به وجود آمده.
🔆یعنی واقعاً "#شیخانصاری" را هیچ نمی شود دست کم گرفت،
🔆یا فرض کنید "#صاحب_جواهر" را
🔆یا مثلاً فرض کنید در زمینه مسائل عقلی منطق "#خواجهنصیر" را
🔆یا "#علامهحلی" را
🔆یا "#ملاصدرا" را.
🔆اینها #خیلی_مغزهای_برجسته_و_بزرگی بودند
🔆آنی هم که الان دست ماست این محصول و این کار متراکم و در هم تنیده مجموعهی این هاست.
❗️اگر چنانچه بنا کنیم این پایه ها را #دستکاری کردند یک وقتی میبینیم که نتوانستیم آن پایهی مناسب محکم را کنارش درست کنیم آن وقت سقف میآید پایین؛ یعنی به این باید #توجه بشود!
❗️دو سه سال قبل از این، بعضی از این نوشته ها را (که نمی دانم مربوط به منطق بود یا چی بود) آوردند پیش من، به نظرم این معنا آمد و منتظر بودم یک وقتی با جنابعالی ملاقات بشود و این را عرض بکنم. خیلی خوب، حالا غرض همین؛ مهم است؛ این #خیلی_نکته_مهم_است که این را #توجه بکنید.
منشور حوزه و روحانیت ج۵ ص۶ و۷.
#دفتر_فرهنگستان
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1505
🇵🇸 مقایسهٔ بلال خالد، عکاس فلسطینی، از عکسهایی که در جام جهانی قطر و جنگ غزه گرفته | بخش اول
#فلسطین
🇵🇸 مقایسهٔ بلال خالد، عکاس فلسطینی، از عکسهایی که در جام جهانی قطر و جنگ غزه گرفته | بخش دوم
#فلسطین
📌درآمدی بر بنیانهای معرفتی فقه الاجتماع
✍سید مهدی موسوی
شبکه اجتهاد
http://ijtihadnet.ir/%d8%af%d8%b1%d8%a2%d9%85%d8%af%db%8c-%d8%a8%d8%b1-%d8%a8%d9%86%db%8c%d8%a7%d9%86%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%d8%aa%db%8c-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%ac%d8%aa%d9%85/
📌از علوم انسانی تا فقه الاجتماع
✍سید مهدی موسوی
شبکه اجتهاد
http://ijtihadnet.ir/%d8%a7%d8%b2-%d8%b9%d9%84%d9%88%d9%85-%d8%a7%d9%86%d8%b3%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%aa%d8%a7-%d9%81%d9%82%d9%87-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%ac%d8%aa%d9%85%d8%a7%d8%b9-%d8%b3%db%8c%d8%af-%d9%85%d9%87%d8%af%db%8c/
📌 یادبود طلبه بسیجی کربلایی محمد حسین خانجانی (رحمة الله علیه)
در ایام شهادت صدیقه طاهره حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) یاد کنیم از حضرت امام خمینی و شهدای اسلام و همچنین سرباز پاک باخته امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) طلبه بسیجی کربلایی محمد حسین خانجانی (رحمة الله علیه) و ایشان را در عزاداریها شریک کنیم.
باشد که موجب مغفرت و تعالی درجات او در عالم برزخ و بهرهمند از سفره کرامت حضرت صدیقه طاهره باشد انشاءالله.
رحم الله تعالی من یقرأ الفاتحة و الاخلاص مع الصلوات.🌺
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم💐
📌 دو محور مهم خطبه فدکیه
خطبه حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) در مسجد مدینه در حضور مهاجرین و انصار، جاودانه ترین سند مظلومیت و در عین حال حکمت و عقلانیت آن حضرت است.
به نظر میرسد حضرت در این خطبه، دو امر مهم را تذکر میدهد:
🔹 ۱. تبیین جریان هدایت و فلسفهی امامت به عنوان نظامبخشترین رکن جامعه؛
ظاهراً حضرت میخواهند به سران و خواص جامعه بفهمانند که باید دوباره در نظام اندیشه توحیدی اسلام و جایگاه هدایت و نبوت به نحو عمیق بنگرند تا بتوانند فلسفه و جایگاه امامت را درک کنند. چرا که ریشه اصلی انحراف آنان از امامت، غفلت از توحید و نبوت و جریان هدایت و تربیت انسان است.
🔸 ۲. تذکر مسئولیت اجتماعی و مشارکت سازنده مردم در تحولات اجتماعی؛
حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) در بخش دوم خطابه، مردم و انصار را خطاب قرار میدهند و بیتفاوتی و بیتوجهی آنها گله میکنند و از عوامل روانشناختی و جامعهشناختی بیتفاوتی و بیمسئولیتی آنها در حمایت از جریان امامت پرده بر میدارد. در نهایت تذکر میدهند که دود این بیتفاوتی و انتخاب نادرست به چشم خود آنها خواهد رفت.
#خطبه_فدکیه
#فلسفه_امامت
#مسئولیت_اجتماعی
#نظام_اندیشه_اسلامی
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
ایتا
https://eitaa.com/hekmat121
بله
https://ble.ir/hekmat121
📌 فاطمیه و عقلانیت سیاسی و انقلابی
🔹حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) معلم بشریت در سیاست و قیام علیه انحراف و تحریف در امر حکومت و ولایت است. در زمانهای که همگان به جهت راحتی و رفاه مادی، چشم بر حقیقت پوشیدند و با بیتفاوت از کنار انتخاب حاکمان گذشتند - چرا که در آن طرف چهرههای رسانهای بزرگی قرار داشتند که سوابق قابل توجه و القاب بزرگی را هم بدک میکشند - در چنین زمانهای در برابر همهی فعالیت رسانهای و اقتدار القاب و اعتبارات اجتماعی میایستد و از حقیقت مظلوم و طریقت حق در امر حکومت و ولایت دفاع میکند.
🔸حضرت زهرا (سلام الله علیها) یک سیاستمدار انقلابی و یک کنشگر حقیقتخواه و دلسوز جامعه و مردم است و از وضعیت آینده مردم نگران است و همواره به مردان و زنان جامعه اسلامی این انذار را میدادند که سکوت در برابر انتخاب نادرست و بیمسئولیتی در برابر حاکمیت اسلامی و نحوه نظم بخشی به جامعه، عنقریب آنها را به جاهلیت باز میگرداند و باید منتظر حوادث شوم و حاکمیت ظالمانه بنی امیه باشند.
✔️ فاطمیه ایام تذکار جریان اقتدار طلب و پر سر و صدای انحراف و تحریف حاکمیت و ولایت اجتماعی است.
✔️ فاطمیه ایام شرکت در کلاس درس سیاست الهی و عقلانیت انقلابی حضرت صدیقه طاهره است که متن آن #خطبه_فدکیه است و شرح آن نهجالبلاغه.
#خطبه_فدکیه
#فلسفه_امامت
#حکومت_اسلامی
#مسئولیت_اجتماعی
#نظام_اندیشه_اسلامی
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
ایتا
https://eitaa.com/hekmat121
بله
https://ble.ir/hekmat121
📌اول متکلم اسلام
🔹 دانش کلام از جمله علوم اسلامی است که عهدهدار تبیین معارف و اصول اسلامی و دفاع از عقاید مسلمین و مرزهای فرهنگی جامعه اسلامی و نقد جریانهای انحرافی است. این دانش بلافاصله بعد از وفات رسول خدا (صل الله علیه و آله) آغاز شد.
🔸 اولین مسئله کلامی که در جامعه اسلامی مطرح شد و به تبع آن مسایل دیگر به وجود آمد مسئله #امامت و #ولایت بود. مسئله مهمی که قرآن کریم از آن به عنوان محور همهی رسالت پیامبر و تکمیل کنندهی دین و عزت جامعهی اسلامی یاد میکند.
🔹 اولین شخصی که تلاش کرد یک تبیین کاملا علمی و دقیق از مسئله امامت و ولایت ارائه دهد و بدین واسطه به دفاع از جریان حق و انتقاد از انحراف و تحریف پرداخت حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) است.
🔸 خطبهی فدکیه و خطابهی نزد زنان مدینه و همچنین برخورد غضب آلود با سران خلافت، از جمله تلاشهای آن بانوی مطهره است که با هدف یقظه و بیداری جامعهی اسلامی و تبیین صحیح همهی دین اسلام در یک چارچوب منظم علمی و منطقی صورت گرفت.
🔹 ما پیش از خطبه فدکیه، هیچ متن دیگر کلامی نداریم که اینگونه به تبیین اصول دین و دفاع از آن پرداخته باشد و به نقد جریان مقابله اشاره داشته باشد.
🔸 نگاه اجمالی به فهرست مطالب این خطبه به خوبی روشن میسازد که آن حضرت، براساس یک ترتیب منطقی و حکمی از اصل توحید و فلسفه نبوت و حکمت شرایع آغاز میکند تا بتواند فلسفه امامت و ولایت را تبیین سازد و به طرح طرف مقابل پاسخ نظاممند ارائه دهد.
#کلام
#خطبه_فدکیه
#فلسفه_امامت
#حکومت_اسلامی
#نظام_اندیشه_اسلامی
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 فهم اقتدارگرایانه از ولایت و حکومت، آغاز انحراف امت اسلامی
🔹انحراف از آنجا شروع شد که امامت و خلافت بعد از نبی مکرم اسلام (صل الله علیه و آله) کاملا سیاسی، ارادهگرایانه و اقتدارگرایانه فهم و تفسیر شد. به این معنا که خلافت صرفا ریاست و سرپرستی جامعه و بر عهده گرفتن زمام امور حکومت و سیاست است و هیچ نسبتی با حقایق معنوی و ابعاد وجودی انسان ندارد.
بر اساس چنین فهمی از خلافت و سیاست، در درستی انتخاب پیامبر اسلام (صل الله علیه و آله) در روز غدیر تردید ایجاد شد چرا که اگر خلافت سرپرستی جامعه و برعهده گرفتن امور مادی جامعه است به قدرت و اقتدار متناسب وابسته و در فرهنگ جامعهی آن زمان که هنوز بنیانهای فکری جاهلیت آن زمان حضور فعال داشت، اقتدار در شیخوخیت و قدرت قبیلگی معنا مییافت. با توجه به این فهم، ولایت و امامت به یک امر فرعی و حاشیهای مبدل شد و با خارج کردن آن از اصول عقاید و با «اجتهاد در برابر نص» و تکیه بر تفاهم اجتماعی میان مهاجرین و انصار، مسیر جامعه اسلامی را تغییر دادند و بلغ ما بلغ.
🔸 در حالی که در مکتب فکری حضرت صدیقه کبری فاطمه زهرا (سلام الله علیها) ولایت و خلافت بر مبنای فهم توحیدی از عالم و آدم و در ادامه رسالت نبوت و هدایت قرار دارد و سرپرستی جامعه و مدیریت امور، فقط هدف متوسط ولایت است؛ آنچه غایت اصلی ولایت و خلافت است تربیت نفوس و هدایت دلها به سمت خداوند متعال در محیط سالم اسلامی است. خلیفه، ولی و امام جامعه محور وحدت قلوب و مانع از افتراق و جدایی امت و موجب نظام اجتماعی است. او قلب تپندهی جامعه است و خون عقلانیت و معنویت و عدالت را در رگهای جامعه به حرکت در میآورد تا همه انسانها تربیت شوند و همهی ظرفیتهای وجودیش اعم از معنوی و طبیعی رشد یافته و شکوفا شود. به همین جهت قدرت و اقتدار در این مکتب فکری به اعتبارات اجتماعی و شیخوخیت و تعصبات قومی و قبیلگی وابسته نیست بلکه به قدرت عقل، حکمت و ایمان و میزان وابستگی به خداوند متعال که منبع همه خوبیها و قدرتهاست مرتبط است. در این نگرش،ولایت و امامت از اصول معارف و عقاید اسلامی، عامل کمال دین، اتمام نعمت و رکن همهی شریعت و تنها طریق اقامهی توحید در همهی شئون اجتماعی و تربیت توحیدی انسان است.
🔹بر این مبنا، حکمت انتخاب الهی و ابلاغ آن توسط پیامبر اسلام (صل الله علیه وآله) در روز غدیر آشکار میشود؛ چرا که به اذعان همهی مسلمین، امیرالمؤمنین حضرت علی بن ابیطالب (علیه السلام) اعقل، اعلم، اعبد، افضل و اشرف مردم بعد از نبی مکرم اسلام بود و تنها او بود که به تربیت انسان و شکوفایی استعدادها و ظرفیتهای وجودی انسان و هدایت جامعه در مسیر سعادت و فضیلت علم و قدرت داشت.
🔸 حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) در اقدامات و خطابههایش، با گریهها و قهرهایش، با بیماری و شهادتش، با نحوه کفن و دفنش، درصدد تعلیم این معرفت بود که:
✔️ اولا ولایت و امامت صرفا یک سرپرستی اجتماعی و اقتدار سیاسی نیست بلکه فراتر از آن و در امتداد نبوت و هدایت در جهت اقامهی توحید و تربیت جامع بشریت است.
✔️ثانیا یک مسئله فرعی و حاشیهای نیست که با اهل حل و عقد مشخص بشود بلکه قوام اسلام و نظام امت است لذا تعیین تکلیف آن بر عهده خداوند متعال و ابلاغ آن در راستای رسالت نبی مکرم اسلام است.
✔️ثالثا قدرت و اقتدار یک امر نسبی و صرفا ارادی نیست بلکه با حقیقت، عقلانیت و حکمت، ایمان و معنویت و اتصال وجودی با خداوند متعال معنا مییابد نه با اعتبار سازی و تفاهم اجتماعی؛
✔️ رابعاً هیچ کس جز حضرت مولی الوحدین علی بن ابی طالب از چنین حقیقت وجودی و شأنیت الهی برخوردار نیست که تربیت انسان و زمان امور به دست او سپرده شود.
🔹 نکته
برای تفصیل این مطلب، مطالعه کتاب ارزشمند امامت و رهبری در اسلام اثر فیلسوف متفکر آیت الله استاد #شهید_مطهری بسیار سودمند است.
#خطبه_فدکیه
#فلسفه_امامت
#ولایت
#حکومت_اسلامی
#تربیت
#هدایت
#سعادت
#نظام_اندیشه_اسلامی
#اراده_گرایی❌
#اقتدار_طلبی❌
#فلسفه_شدن
#فلسفه_قدرت
#اصالت_فاعلیت
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1529
📌 توحید در متن زندگی
فیلسوف انقلاب استاد شهید مرتضی مطهری:
از نظر اسلام توحید اگر صرفا توحید نظری باشد یعنی در مرحله فکر و نظر بماند، به مرحله عمل نرسد، در مرحله اندیشیدن متوقف بشود و در مرحله بودن و زیستن انسان تحقق پیدا نکند، این توحید، توحید حقیقی و واقعی نیست.
منبع: خدا در زندگی انسان. درس دوم
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121
📌 تعطیلی عقل
بزرگترین بحران یک جامعه «تعطیلی عقل» و جایگزین کردن امری دیگر است. چرا که ستون و قائمه انسان عقل است.
امروزه بسیاری به بهانهی مختلف این حجت باطنی را تعطیل و چیز دیگری جایگزین آن میکنند.
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121