نکاتی درخصوص نفقه
#نفقه در لغت به معنای هزینه، خرج، روزی و مایحتاج معاش آمده است . معنی اصطلاحی نفقه هم نزدیک به معنی لغوی آن و عبارت از چیزی است که برای گذراندن زندگی ، لازم و مورد نیاز است.》
#خانواده از دیرباز، کانون اصلی تعاون بوده است. که در آن به انسان آموزش داده میشود با دیگران همکاری کند و سرنوشت خویش را وابسته به آن ببیند . عاطفه خیرخواهی را خردمندان ستودهاند و قانونگذار نیز مصداق آن را در زمره تکلیف آورده است. الزام در پرداخت نفقه یکی از آن موارد است که به موجب آن اعضای خانواده موظف شدهاند تا در مواقع لزوم به یاری یکدیگر بشتابند.
🇮🇷در حقوق #مدنی ایران ، نفقه در مورد همسرو خویشان و دارای سه مبنای شرعی آیات ،روایات و اجماع است .🇮🇷
#نفقه_همسر
🔻قانونگذار در ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی ریاست خانواده را از خصایص شوهر دانسته و در تداوم این امتیاز به موجب ماده بعدی تکلیفی مهم بر دوش او نهاده ؛ شوهر را موظف به پرداخت نفقه به زوجه در عقد دائم دانسته است . _در عقد موقت نفقه بر عهده شوهر نیست_به موجب این ماده زن میتواند از شوهر مطالبه نفقه کند و در صورت لزوم از طریق مدنی و کیفری او را برای پرداخت نفقه تحت تعقیب قرار دهد.
#فلسفه_این است که در اکثر خانوادههای ایرانی ، زنان اموال و درآمد کافی برای تأمین مخارج خود و شرکت در هزینه خانواده ندارند ؛ وانگهی اداره خانه و امور داخلی خانوادگی که وظیفهای بزرگ است به عهده آنهاست و زنان به کار اقتصادی دیگری که منبع درآمد برای آنان باشد اشتغال نمیورزند.))
#مفهوم_نفقه زن:
در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی در تعریف نفقه آمده است «نفقه عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء.»
حالا در پاسخ به این سوال که ، آیا نفقه صرفا شامل موارد مذکور است؟ باید گفت آنچه در این ماده آمده محدود نیست و هرچه بر حسب عرف مورد احتیاج زن باشد، جزو نفقه است و مرد باید آن را برای زن فراهم آورد از کلمه « احتیاج »در این ماده میتوان همین معنی را استنتاج نمود. همچنین فقهای بزرگ امامیه مانند صاحب جواهر و صاحب مسالک این نظر را پذیرفته و رجوع به عرف را برای تعیین نفقه مرجع لازم میدانند.]
🔴نکته حائز اهمیت دیگر این که وضعیت و نیاز زن به طور متعارف ملاک ارزیابی است ، نه وضعیت مرد، پس اگر زن از خانواده متمکنی باشد شوهر به ناچار باید وسائل زندگی او را آن چنان که شأن و وضع اجتماعی و خانوادگی او اقتضا میکند، فراهم آورد .
#ضمانت_اجرای نفقه زوجه
🔻برای الزام شوهر به پرداخت نفقه ، دو ضمانت اجرای مدنی و کیفری وجود دارد.
ضمانت اجرای مدنی: در ماده ۱۱۱۱ قانون مدنی به زن این حق داده شده تا در صورت خودداری شوهر از نفقه به دادگاه _ دادگاه صالح، دادگاه خانواده محل اقامت شوهر است _مراجعه کند که در این صورت دادگاه میزان نفقه را معین و شوهر را به پرداخت آن محکوم میکند، در صورت عدم اجرای حکم از جانب شوهر در مرحله بعد دادگاه از اموال شوهر نفقه را پرداخت می کند و اگر امکان دسترسی وجود نداشته باشد یا شوهر اموالی نداشته باشد که نفقه تأمین شود زن حق طلاق دارد.( مواد ۱۱۱۲ و ۱۱۲۹ قانون مدنی)
#ضمانت_اجرای کیفری
ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی _ تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده _مقرر داشته که هر کس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را در صورت تمکین ندهد یا از پرداخت نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع نماید دادگاه او را به ۳ماه و یک روز تا ۵ماه حبس محکوم می نماید.
✅نکات حائز اهمیت این است که شمول این ماده ، نفقه زمان گذشته را در برنمیگیرد و فقط ناظر بر نفقه زمان آینده است ؛ نکته دیگر تمکین زن به معنای ادای وظایف زوجیت اعم از وظایف زناشویی و خانوادگی که به موجب عرف و قانون مشخص شده است می باشد حال زنی که بدون مانع مشروع از وظایف زوجیه امتناع ورزد در اصطلاح «نشوز» کرده و نشوز زن ، استحقاق زن به نفقه را از بین میبرد ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی به همین نکته پرداخته است.
#نفقه_خویشان
اقارب جمع اقرب و به معنی خویشان است و برابر ماده ۱۱۳۶ قانون مدنی در روابط بین اقارب فقط اقارب نسبی در خط عمودی اعم از صعودی یا نزولی ملزم به انفاق یکدیگرند. اقراب نسبی در خط عمودی یا خط مستقیم خویشانی را میگویند که بعضی از بعضی دیگر به دنیا آمدهاند اعم از اینکه واسطهای در قرابت آنها وجود داشته باشد( مانند پدربزرگ و مادربزرگ و بالاتر و نوهها) یا قرابت بدون واسطه باشد(مانند پدرو فرزند یا مادر و فرزند).
@hoghoghdaan
نکاتی درخصوص نفقه
#نفقه در لغت به معنای هزینه، خرج، روزی و مایحتاج معاش آمده است . معنی اصطلاحی نفقه هم نزدیک به معنی لغوی آن و عبارت از چیزی است که برای گذراندن زندگی ، لازم و مورد نیاز است.》
#خانواده از دیرباز، کانون اصلی تعاون بوده است. که در آن به انسان آموزش داده میشود با دیگران همکاری کند و سرنوشت خویش را وابسته به آن ببیند . عاطفه خیرخواهی را خردمندان ستودهاند و قانونگذار نیز مصداق آن را در زمره تکلیف آورده است. الزام در پرداخت نفقه یکی از آن موارد است که به موجب آن اعضای خانواده موظف شدهاند تا در مواقع لزوم به یاری یکدیگر بشتابند.
🇮🇷در حقوق #مدنی ایران ، نفقه در مورد همسرو خویشان و دارای سه مبنای شرعی آیات ،روایات و اجماع است .🇮🇷
#نفقه_همسر
🔻قانونگذار در ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی ریاست خانواده را از خصایص شوهر دانسته و در تداوم این امتیاز به موجب ماده بعدی تکلیفی مهم بر دوش او نهاده ؛ شوهر را موظف به پرداخت نفقه به زوجه در عقد دائم دانسته است . _در عقد موقت نفقه بر عهده شوهر نیست_به موجب این ماده زن میتواند از شوهر مطالبه نفقه کند و در صورت لزوم از طریق مدنی و کیفری او را برای پرداخت نفقه تحت تعقیب قرار دهد.
#فلسفه_این است که در اکثر خانوادههای ایرانی ، زنان اموال و درآمد کافی برای تأمین مخارج خود و شرکت در هزینه خانواده ندارند ؛ وانگهی اداره خانه و امور داخلی خانوادگی که وظیفهای بزرگ است به عهده آنهاست و زنان به کار اقتصادی دیگری که منبع درآمد برای آنان باشد اشتغال نمیورزند.))
#مفهوم_نفقه زن:
در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی در تعریف نفقه آمده است «نفقه عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء.»
حالا در پاسخ به این سوال که ، آیا نفقه صرفا شامل موارد مذکور است؟ باید گفت آنچه در این ماده آمده محدود نیست و هرچه بر حسب عرف مورد احتیاج زن باشد، جزو نفقه است و مرد باید آن را برای زن فراهم آورد از کلمه « احتیاج »در این ماده میتوان همین معنی را استنتاج نمود. همچنین فقهای بزرگ امامیه مانند صاحب جواهر و صاحب مسالک این نظر را پذیرفته و رجوع به عرف را برای تعیین نفقه مرجع لازم میدانند.]
🔴نکته حائز اهمیت دیگر این که وضعیت و نیاز زن به طور متعارف ملاک ارزیابی است ، نه وضعیت مرد، پس اگر زن از خانواده متمکنی باشد شوهر به ناچار باید وسائل زندگی او را آن چنان که شأن و وضع اجتماعی و خانوادگی او اقتضا میکند، فراهم آورد .
#ضمانت_اجرای نفقه زوجه
🔻برای الزام شوهر به پرداخت نفقه ، دو ضمانت اجرای مدنی و کیفری وجود دارد.
ضمانت اجرای مدنی: در ماده ۱۱۱۱ قانون مدنی به زن این حق داده شده تا در صورت خودداری شوهر از نفقه به دادگاه _ دادگاه صالح، دادگاه خانواده محل اقامت شوهر است _مراجعه کند که در این صورت دادگاه میزان نفقه را معین و شوهر را به پرداخت آن محکوم میکند، در صورت عدم اجرای حکم از جانب شوهر در مرحله بعد دادگاه از اموال شوهر نفقه را پرداخت می کند و اگر امکان دسترسی وجود نداشته باشد یا شوهر اموالی نداشته باشد که نفقه تأمین شود زن حق طلاق دارد.( مواد ۱۱۱۲ و ۱۱۲۹ قانون مدنی)
#ضمانت_اجرای کیفری
ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی _ تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده _مقرر داشته که هر کس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را در صورت تمکین ندهد یا از پرداخت نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع نماید دادگاه او را به ۳ماه و یک روز تا ۵ماه حبس محکوم می نماید.
✅نکات حائز اهمیت این است که شمول این ماده ، نفقه زمان گذشته را در برنمیگیرد و فقط ناظر بر نفقه زمان آینده است ؛ نکته دیگر تمکین زن به معنای ادای وظایف زوجیت اعم از وظایف زناشویی و خانوادگی که به موجب عرف و قانون مشخص شده است می باشد حال زنی که بدون مانع مشروع از وظایف زوجیه امتناع ورزد در اصطلاح «نشوز» کرده و نشوز زن ، استحقاق زن به نفقه را از بین میبرد ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی به همین نکته پرداخته است.
#نفقه_خویشان
اقارب جمع اقرب و به معنی خویشان است و برابر ماده ۱۱۳۶ قانون مدنی در روابط بین اقارب فقط اقارب نسبی در خط عمودی اعم از صعودی یا نزولی ملزم به انفاق یکدیگرند. اقراب نسبی در خط عمودی یا خط مستقیم خویشانی را میگویند که بعضی از بعضی دیگر به دنیا آمدهاند اعم از اینکه واسطهای در قرابت آنها وجود داشته باشد( مانند پدربزرگ و مادربزرگ و بالاتر و نوهها) یا قرابت بدون واسطه باشد(مانند پدرو فرزند یا مادر و فرزند).