#تفسیر_قرآن_کریم
#استاد_حجت_الاسلام_زمانی_فرد
#جلسه_بیست_و_دوم
📚 تفسیر سوره لقمان با بیان حجت الاسلام و المسلمین زمانیفرد
✅ آیه بیستم: "أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِي الْأَرْضِ وَ أَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَ بَاطِنَةً ۗ وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لَا هُدًى وَ لَا كِتَابٍ مُنِيرٍ"
♻️ بیان اجمالی
🔸 از آیه ۲۰ تا ۳۴ به اختلاف موحدین و مشرکین در دو موضوع میپردازد:
👈۱- توحید ربوبی
👈۲- معاد و جهان آخرت
✳️ اختلاف اول: توحید در ربوبیت
🔸 مشرکین توحید در خالقیت را قبول داشتند لکن توحید در ربوبیت را قبول نداشتند، در حالی که موحدین توحید ربوبی را قبول دارند.
🔸 قرآن به دنبال این است که ثابت کند همه موجودات از جمله ملائکه، جنیان، ارواح مقدسه، ستارگان همه مسخر خداوند متعال هستند و بدون اذن او هیچ اثری ندارند و خداوند امور جهان را به صورت کامل واگذار نکرده است.
✳️ اختلاف دوم: معاد و جهان آخرت
🔸 مشرکین معاد را قبول ندارند در حالی که موحدان اعتقاد به معاد و بازگشت به سوی خداوند دارند.
♻️ بیان تفصیلی آیه بیستم
✳️ نکته اول: تسخیر آسمانها و زمین
🔸 یکی از نشانههای توحید ربوبی تسخیر آسمانها و زمین برای انسان است.
🔸 تسخیر به معنای قرار دادن اشیاء در مسیر مشخص برای هدف معین است.
🔸 آسمانها و زمین در مسیر معین برای پرورش انسان قرار گرفته است به گونهای که سبب رشد انسان میشود.
🔰 اقسام تسخیر:
1⃣ تسخیر غیر اختیاری
🔸 به این معنا که انسان در آن تسخیرها هیچ نقشی ندارد. مثل آفرینش خورشید، باران، گیاهان، حیوانات، دریا، باد، ابر و ...
🔸 انسان برای حیات و رشد معنوی به همه موارد بالا نیازمند است. به همین دلیل خداوند به شکلی آن موجودات را مدیریت کرده که سبب رشد و حیات انسان و حتی موجودات دیگر بشوند.
🔸 تسخیر آسمانها و زمین نشان از "توحید در ربوبیت" جهان توسط خداوند متعال است.
2⃣ تسخیر اختیاری
🔸 خداوند با هدیه قدرت تفکر به انسان، سبب شده تا انسانها با "قدرت علم و اختیار" از مخلوقات دیگر (آسمان و زمین) برای منافع خویش استفاده کند و بهرهمند شود. و همه آنها را در تسخیر خویش قرار دهد و این نوع تسخیر یکی دیگر از نشانههای توحید ربوبی است.
🔰 نشانههای وجود مدیریت صحیح
👈 ۱. هدفگذاری
👈 ۲. برنامهریزی
🔸 دو نشان بالا در مدیریت جهان هستی به صورت کامل قابل مشاهده است.
🔸 هدف جهان هستی رسیدن انسان به کمال است.
🔸 برنامهریزی جهان هستی همان تسخیر عالم وجود برای رسیدن انسان به کمال است.
🔸 در نتیجه جهان هستی یک مدیر لایق و شایسته دارد که همان خالق جهان است.
🔸 اولین نشانه توحید ربوبی، مدیریت حضرت حق نسبت به جهان است.
✅ نکته دوم: معنای "أسبغ علیکم نعمه"
🔸 کلمه "أسبغ" به معنای شمولیت و کمال است. یعنی خداوند به اندازه نیازهای انسان نعمت بدهد و نعمتها به گونهای باشد که همه نیازهای انسان را پاسخ بدهد.
🔸 معمولا وقتی کلمه " نعمت" گفته میشود نعمتهای مادی به ذهن میآید در حالی که ما دو نوع نعمت داریم: نعمت تکوینی و نعمت تشریعی.
🔸نعمت تکوینی: همان خوردنیها و پوشیدنیها و امثال اینها است.
🔸 نعمت تشریعی: همان کتابهای آسمانی، علماء ربانی، اوصیاء الهی، نعمت هدایت، نعمت فقاهت، نعمت امامت، نعمت نبوت و امثال اینها است.
✅ نکته سوم: معنای نعمت ظاهری و باطنی
🔸 مراد از نعمت در این آیه شریفه، نعمتهای بیرونی نیست بلکه نعمتهای درونی است.
🔸دلیلش این است که نعمتهای بیرونی خارج از ذات ماست و این موارد را خداوند در آیات قبل بیان فرموده است. پس مراد در این آیه نعمتهای درونی است؛ نعمتهایی که به هستی ما برمیگردد.
🔸نعمتهای ظاهری از جانب خداوند همان حواس پنجگانه است.
🔸 نعمت باطنی از جانب خداوند حواس باطنی است یعنی قوه عاقله، قوه متخیله، قوه متوهمه، قوه حافظه و قوه حس مشترک
🔸 "اسبغ" هماهنگی حواس ظاهری و باطنی است و این خود نشان از مدیریت و توحید ربوبی خداوند میدهد.
تهیهکننده: واحد پژوهش مدرسه علمیه رضویه بیرجند
•┈┈••••✾•🌿🌼🌿•✾•••┈┈•
@howzehkhj