#تفسیر_قرآن_کریم
#استاد_حجت_الاسلام_زمانی_فرد
#جلسه_بیست_و_یکم
📚 تفسیر سوره لقمان با بیان حجت الاسلام و المسلمین زمانیفرد
✅ آیه نوزدهم: "وَ اقْصِدْ فِي مَشْيِكَ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ ۚ إِنَّ أَنْكَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ"
💢 در این آیه شریفه به دو موعظه دیگر از مواعظ حضرت لقمان به فرزندش اشاره شده است.
1⃣ رعایت اعتدال در راه رفتن
2⃣ رعایت اعتدال در صحبت کردن
♻️ مقدمه
💢 مطلب اول: ما دو نوع حکمت داریم:
🔆 حکمت نظری (در حوزه اندیشه)
🔆 حکمت عملی (در حوزه رفتار)
💢 این دو موعظه از نوع حکمت عملی است.
💢 مطلب دوم: زیباییهای وجودی انسان دو جنبه دارد:
🔆 جنبه زیبایی درونی (اندیشه)
🔆 جنبه زیبایی بیرونی (رفتار)
💢 در مکتب اخلاقی اسلام به هر دو جنبه وجودی انسان توجه میشود.
♻️ نکته اول: تفسیر "و اقصد فی مشیک"
⬅️ برای این عبارت سه تفسیر بیان شده است:
✅ تفسیر اول: اعتدال از جهت کمّیت
🔸 در راه رفتن نه تند حرکت کند نه آهسته، بلکه اعتدال را رعایت کند.
🔸از امام موسی کاظم (عليهالسلام) نقل است که فرمودند: «تند راه رفتن، متانت مؤمن را از بین میبرد». (ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج3، 561، دفتر انتشارات اسلامى، قم، 1413ق.)
🔸آرام راه رفتن موجب خستگی دیگران میشود.
💐رهرو آن نیست که گه تند و گهی خسته رود
💐رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود (سعدی)
✅ تفسیر دوم: اعتدال از جهت کیفیت
🔸در راه رفتن نباید تکبّر داشت و نیز نباید حالت ذلّت به خود گرفت.
✅ تفسیر سوم: داشتن هدف مثبت
🔸هنگام راه رفتن:
👈 اولاً: باید هدف داشته باشد یعنی اگر فردی از او سوال پرسید به چه علت راه میروی؟ پاسخ مناسب بدهد.
👈 ثانیاً: هدف ارزشمندی داشته باشد، مثلاً:
🔅 به کلاس برای مجلس درس میروم؛
🔅 به مسجد برای عبادت خالق میروم؛
🔅 کارگاه برای خدمت به خلق میروم؛
🔅 و ...
🔅 نه اینکه بیان شود به مجلسی میروم که قرار است لهو انجام دهیم.
💢 نتیجهگیری از نکته اول:
⬅️ اعتدال و میانهروی در همه شئون زندگی
⬅️ اعتدال و میانهروی هم در کمّیت و هم کیفیت
🔰یک توصیه: رعایت اعتدال در زندگی اهل علم بسیار توصیه شده و بسیار ضروری است. (خصوصاً در خرید وسیله نقلیه و منزل)
♻️ نکته دوم: تفسیر "و اغضض من صوتک"
⬅️ برای این عبارت سه تفسیر بیان شده است.
✅ تفسیر اول: اعتدال در میزان صدا حتی در شرایط عادی و غیر مجادله
🔸 صداى خود را كوتاه كنيم، از فرياد بيهوده بپرهيزيم و بيانى نرم و آرام داشته باشيم.
🔸 فرياد كشيدن و بلند كردن صدا، امرى ناپسند و نكوهيده است.
✅ تفسیر دوم: اعتدال در میزان صدل هنگام مجادله
🔸 مشخص و معلوم است که در شرایط عادی انسانها صدای خودشان را بلند نمیکنند، به همین جهت خداوند در این آیه شریفه دستور به اعتدال میزان صوت در مجادله داده است.
🔸 برای جلوگیری از بلندی صدا در مجادله انسان باید به خودش مسلط شود.
🔸 هنگام غلبه احساس بر عقل، شخص صدای خود را در مجادله بلند میکند.
🔸 غلبه احساسات علّتی برای کم شدن نور عقل است.
🔸حتی در شوخیها نباید صدا را بالا برد.
♻️ نکته سوم: تعلیل موعظه دوم
🔹 چون بدترين صداها، صداى بلند خران است، پس صداى خود را بلند نكنيد.
🔹 در همه انسانها اگر جنبه انسانی تقویت نشود، قطعاً جنبه حیوانی تقویت خواهد شد.
💢 دفع دخل مقدر:
👈 ممکن است برخی با استناد به آیه ۱۴۸ سوره نساء "لَا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ ۚ وَ كَانَ اللَّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا" بگویند: انسان برای دفع ظلم میتواند صدایش را بلند کند.
🔻 در پاسخ باید بگوییم:
👈 این آیه ثابت نمیکند که انسان اجازه دارد در مواردی که ظلمی واقع شده است، صدای خود را بلند کند بلکه مقصود این است که معایب ظالم را در محلی که تاثیر دارد و باعث میشود شخص از ظلم خود دست بردارد، بیان کنیم.
تهیهکننده: واحد پژوهش مدرسه علمیه رضویه بیرجند
•┈┈••••✾•🌿🌼🌿•✾•••┈┈•
@howzehkhj