#ثمرات_حیات ۱۰
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۸
🔻مشاهدات توحیدی
استاد:
سالک سعادتمند بر اثر شدت اهتمام در امر مراقبه ، به مشاهده توحید فعلی و صفاتی حضرت حق نایل میگردد. همه چیز را غیر از یک فعل و صفت نمی بیند و غیر از یک علم و قدرت چیزی موجود نمی بیند و چون توفیق شامل حالش شود و قدمی فراتر نهد، به مشاهده توحید اسمایی نایل میگردد و مشاهده میکند که در جهان هستی و وجود، به غیر از یک قادر و عالم، چیزی نیست.
این معنا، غالباً در حال تلاوت قرآن دست می دهد و سالک ناگهان متوجه می شود که خواننده و متکلم و شنونده، کس دیگر است.
تلمیذ: در حدیث منقول از امام صادق آمده است که فرمود:
«لقد تجلى الله لعباده في كلامه ولكن لا يبصرون»(۱)
«و ما رُوِىَ: أنه كان يصلى في بعض الأيام فخرّ مغشياً عليه في أثناء الصلاة، فسئل بعدها عن سبب غشيته. فقال: ما زلت أرَدَّدُ هذه الآية "إياك نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعين"حتى سمعتها من قائلها.»(۲)
__________________________
(۱) شیخ بهایی، مفتاح الفلاح، ص ۲۹۲.
(۲) شیخ بهایی مفتاح الفتاح ص ۲۹۳؛ مشرق الشمسین، ص ٤٠٤: «خداوند در کلامش برای بندگانش تجلی کرده ولی آنها نمی بینند. همچنین روایت شده که آن حضرت گاهی در بین نماز مدهوش می گردید و در پاسخ علت آن می فرمود: آن قدر آيه« إياك نعبد وإياك نستعين» را تکرار کردم تا اینکه آن را از گوینده اش شنیدم.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۱
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۹
🔻اهمیت قرائت عزائم در نماز شب
استاد:
سزاوار است هنگام اشتغال به نماز شب، سُوَر عزائم را تلاوت نماید؛ زیرا از حال قیام به سجده افتادن در حین قرائت آیه سجده ،خالی از لطف نیست و به تجربه ثابت شده سوره «ص» در نماز و تیره شب جمعه، بسیار مؤثر است.
تلمیذ: در حدیث منقول از امام باقر آمده است:
«من قرأ سورة ص في لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ أُعْطِيَ مِنْ خَيْرِ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ مَا لَمْ يُعْطَ أحَداً مِنَ النَّاسِ إِلَّا نَبِي مُرْسَلٌ أَوْ مَلَكَ مُقَرَّبٌ وَأَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّةَ وَكُلَّ مَنْ أَحَبَّ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ حَتَّى خَادِمَهُ الَّذِي يَحْدُمُهُ وَإِنْ كَانَ لَمْ يَكُنْ فِي حَدٌ عِبَالِهِ»(۱)
______________________________
(۱). شیخ حر عاملی، وسائل الشيعه، ج ۵، ص ۸۹، ح۱۵: «هر کس سوره «ص» را در شب جمعه بخواند. از خیر دنیا و آخرت آن چنان به او عطا می شود که خداوند به هیچ کس جز پیامبر مرسل با فرشته مقرب عطا ننموده است و او نیز هرکس از خاندان او را که روی آنها را دوست می داشت، داخل بهشت می کند؛ هرچند تحت تکفل و روزی خور از نبوده و یا [ظاهرا] در حد شفاعت شدن نباشد.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۲
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۰
🔻جذبه و فنا
استاد:
وقتی سالک به این مشاهدات رسید، جذبات الهیه او را احاطه کرده، هر آن، او را به فنای حقیقی نزدیک می نماید تا آنکه ناگهان او را جذبه فرا گرفته، متوجه می شود جزیک جمال و کمال در عالم ،وجود ندارد.
«كان الله ولم يكن مَعَهُ شَيْءٌ، والآن كما كان»(۱)
تلمیذ: به یاد دارم که استاد می فرمودند: این جملات، این گونه دیده نشده. ولی متفرقاً مشاهده گردیده است و روایتی به این مضمون در بحار الانوار به یاد دارم:
«عن ابی ابراهيم موسى بن جعفر أَنَّهُ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى كَانَ لَمْ يَزَلْ بِلَا زَمَانٍ وَلَا مَكَانٍ وَهُوَ الْآنَ كَمَا كَانَ لَا يَخْلُو مِنْهُ مَكَانُ وَلَا يَشغلُ بِهِ مكان ولا يحل في مكان« ما يكون من نَجْوَى ثَلاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلَا خَمْسَةِ إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلا أدنى من ذلك وَلَا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مَا كانُوا»(۲) لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ خَلْقِهِ حِجَابٌ غَيْرُ خَلْقِهِ احْتَجَبْ بِغَيْرِ حِجَابٍ محجوب واستار بغير سار مستور لا إِلهَ إِلَّا هُوَ «الكَبِيرُ المتعال»(۳).»(۴)
استاد در ذیل این حدیث در پاورقی حاشیه بحار الأنوار توضیحی جالب دارند.همچنین در حدیث دیگر منقول از امام باقر علیه السلام آمده است:
«إن الله - تبارك وتعالى - كان ولا شيئ غيره، نوراً لا ظلام فيه، وصادقاً لا كذب فيه، وعالماً لا جهل فيه وحياً لا موت فيه وكذلك هو اليوم، وكذلك لا يزال أبداً.»(۵)
________________________________
(۱). به رساله«القاء الله، آقامیرزا جواد ملکی تبریزی» رجوع شود. نیز شبیه به این حدیث، در توحید صدوق، ص ۱۷۸ ، ح ۱۲ آمده است؛ همچنین، ر.ک: بحار الأنوار، ج ۳، ص ۳۲۷، ح ۲۷؛ همان، ج ۵۴، ص ۲۸۴:«خداوند از ازل بود؛ آن گاه که هیچ چیز همراه او نبود و هم اینک نیز به همان صورت است.»
(۲). سوره مجادله، آیه ۷.
(۳). سوره رعد،آیه ۹.
(۴). علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ٣، ص ٣٢٧، ح ۲۷ :«در حدیث منقول از حضرت ابو ابراهیم، موسی بن جعفر آمده است که خداوند _ تبارک و تعالی _ در ازل بی زمان و بی مکان بوده است و اکنون نیز این چنین است. هیچ مکانی از تو خالی نیست و در عین حال هیچ مکانی را اشغال نمی کند و در هیچ جایی حلول نمی نمایند. هیچ گفت وگوی محرمانه ای میان سه تن نیست مگر اینکه از چهارمین آنهاست و نه میان پنج تن، مگر اینکه او ششمین آن هاست و نه کمتر از این [عدد] و نه بیشتر ،مگر اینکه هر کجا باشند، او با آن هاست. بین او و آفریده هایش هیچ حجابی نیست جز خود خلق. بدون حجاب ساتر، محجوب گردیده و بدون پرده ای که او را بپوشاند، مستور است. معبودی جز او نیست و او بزرگ و بلند مرتبه است.»
(۵).همان، ج ۴، ص ۶۹؛ همان، ج ۵٤، ص ٨٦؛ شيخ صدوق، التوحيد ،ج ٥٤ ،ص ۱۴۱ ؛ برقی محاسن، ج۱ ،ص ٢٤٢ :«به راستی که خداوند - تبارک و تعالی - بدون اینکه چیزی به جز او وجود داشته باشد، همواره نوری بوده که هیچ تاریکی در آن نیست و حقیقتی که هیچ خلاف واقع در آن وجود ندارد و دانایی که هیچ نادانی در آن نیست و زنده ای که هیچ مرگی در آن راه ندارد و او امروز نیز چنین است و تا ابد چنین خواهد بود.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۳
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۱
🔻مشاهدات جمال و کمال مطلق
استاد:
اینجاست که سالک از وادی هجران بیرون رفته ، در دریای لایتناهی مشاهدات ربوبی مستغرق می گردد؛ ولی این مشاهدات، منافات با بود و هستی عالم ندارد و بساط كثرات، به حال خود باقی است. سالک در عین کثرت با[ دیده دل و نور ایمان] وحدت می بیند.
بعضی از کملین می فرمودند: مدت سی سال در میان مردم بودم؛ ایشان گمان می کردند من با ایشان مراوده دارم و حال اینکه در این مدت، به جز خدا کسی را نه دیده و نه شناختم.
مشاهدات جمال و کمال مطلق، بسیار بزرگ و عجیب است؛ در ابتدا لحظه ای پدید می آید و کم کم شدت پیدا می کند. این حال را برخی به «بقای به معبود»تعبیر می کنند. نمی توان به این مقام رسید، مگر پس از حصول فنای کلی از هستی موجودات. در این حال، سالک چیزی جز ذات اقدس الهی مشاهده نمی کند.
از یکی از مجذوبان به نام« بابا فرج» پرسیدند: دنیا را برای ما توصیف کن، در جواب گفت: از آن هنگام که چشم باز کرده ام، دنیا را ندیده ام تا برای شما توصیف کنم.(۱)
________________________________
(۱). صاحب کتاب تاریخ حشری می گوید:« از وی سؤال کردند از قدم و حدوث جهان، گفت: من جهان را ندیده ام تا از حدوث و قدم آن خبر دهم .»مرحوم شبستری آن را به شعر در آورده و می گوید:
که فرج تا که دیده بگشاده است
نظرش بر جهان نیفتاده است
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۴
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۲
🔻حال و مقام
استاد:
این شهود تا قوت نگرفته ،از آن تعبیر به «حال» می شود و غیر اختیاری است و بر اثر شدت مراقبت و توفیق الهی، از حال گذشته به «مقام» می رسد و اختیاری می گردد. یکی از عرفا، به نام «شیخ عبدالکریم جیلی» در کتاب خود، یعنی انسان کامل می نویسد: به یاد دارم که زمانی به مقدار یک لمحه و لحظه به من حالی دست داد که خود را متحد با جميع موجودات یافتم؛ به طوری که حضور همه آنها را بالعیان شهود می نمودم.
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۵
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۳
🔻اشتغال به بدن، مانع دوام حال
استاد:
البته مانع از دوام و استمرار این حال، اشتغال به تدبیر بدن است و حصول تمامیت این مراتب، بعد از ترک تدبیر بدن خواهد بود. عارفی در کتاب خود به نام همعات نوشته: به من آگاهانیدند که فراغ از آثار نشئه مادیه پانصد سال پس از گذشت از این عالم صورت می پذیرد و این مدت، مطابق است با نصف روز ایام ربوبی، قرآن کریم می فرماید:
«این يَوْما عِندَ رَبِّكَ كَأَلْفِ سَنَة مِمَّا تَعُدُّونَ»(۱)
________________________________
(۱). سوره حج آیه ۴۷:«و در حقیقت، یک روز [از قیامت] نزد پروردگارت، مانند هزار سال است از آنچه می شمرید.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۶
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۴
🔻علاقه به بدن پس از مرگ
استاد:
گفته اند بعد از رسیدن به کمال در این نشئه، علاقه به بدن و سایر وابستگی ها و تعلقات باز باقی می ماند و پس از پانصد سال به کلی قطع می گردد. البته بعد از مرگ ،[این تعلق ،همچون] لکه ای است که منافات با کمال ندارد و پس از مرگ زایل می گردد؛ اما موازین علمی، با اثبات این معنا موافقت ندارد و دلیلی بر قطع آن هم نداریم؛ همچنان که بر لکه بودنش هم دلیل [علمی] نداریم. چنانچه پس از مدت مذکور قطع علاقه شود، زیارت قبور صلحا و اولیا، بلکه ائمه ،نباید معنا داشته باشد.
مرحوم استاد قاضی می فرمودند: شخصی بعد از مرگ، به خاک بدن خود خطاب می کند که مرحباً بک! مشقت و رنج کشیدی تا مرا به کمال رسانیدی.
تلمیذ: حضرت صادق از رسول خدا نقل می کند که فرمود:
«إذا أراد الله - تبارك و تعالى - قبض روح المؤمن قال: يا ملك الموت انطلق أنت وأعوانك إلى عبدي، فطال ما نصب نفسه من أجلی، فأتني بروحِه الأريحه عندي، فيأتيه ملك الموت بوجه حسن وثياب طاهرة وريح طيبة، فَيَقُومُ بِالْبَاب ،فَلا يَسْتَأْذِنُ باباً، ولا يهتك حجاباً، ولا يكسر باباً، معه خمْسَمَاةِ مَلك أعوان، معهم طنان الريحان والحرير الأبيض والمسك الأذفر،فيقولون: السَّلامُ عَليكَ يا وَلى اللهِ، أَبْشِرًا !فإن الرب يقرنك السلام، أما إنه عنك راض غير غضبان وأبشر بروح وريحان وجنة نعيم. قال: أما الروح فراحة من الدنيا وبلائها، وأما الريحان من كل طيب في الجنة فيُوضع على ذقنه، فيصل ريحه إلى روحه، فلا يزال في راحة حتى يخرج نفسه، ثم يأتيه رضوان خازن الجنة فيسقيه شربة من الجنة، لا يعطش في قبره ولا في القيامة حتى يدخل الجنة رياناً، فيقول: يا ملك الموت رُدَّ روحي حتى يُثني على جسدي وجسدي على روحي. قال: فيقول ملك الموت: ليتن كل واحد منكما على صاحبه، فيقول الروح : جزاك الله من جسد خير الجزاء ! لقد كنت في طاعة الله مسرعاً وعن معاصيه مبطئاً، فجزاك الله عَلى من جسد خير الجزاء، فعليك السلام إلى يوم القيامة، ويقول الجسد للروح مثل ذلك.»(۱)
________________________________
(۱). علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ۸، ص ٢٠٧، ح ۲۰۵:« هنگامی که خداوند می خواهد روح مؤمن را قبض کنند، به فرشته مرگ می گوید: تو و یارانت به سوی بنده ام بروید. او زمانی طولانی برای من خود را به رنج و زحمت انداخته است. روح او را برایم بیاورید تا در نزد خودم به او آرامش ببخشم. فرشته مرگ با چهره ای زیبا و لباس هایی پاکیزه و بویی خوش، به سوی بنده مؤمن می آید و کنار در می ایستد. او از هیچ دربانی اجازه نمی گیرد و هیچ پرده ای را پاره نمی کند و هیچ دری را نمی شکند. پانصد فرشته، در حالی که بسته ای از گل و ابریشم سفید و مشک خوشبو با آن هاست، عزراییل را یاری می کنند. آنها به بنده مؤمن می گویند: سلام بر تو ای دوست خدا! بشارت باد تو را؛ زیرا پروردگار به تو سلام می رساند. بدان که او از تو خشنود است و بر تو خشمگین نیست تو را به روح و ریحان و بهشت پر نعمت بشارت باد!
روح، راحتی از دنیا و بلای آن است و ریحان، هر نوع بوی خوش بهشتی است که بر چانه او گذاشته می شود و بوی آن به روح او می رسد و پیوسته در خوشی و راحتی است تا جان بدهد. سپس، رضوان، خزانه دار بهشت، به نزد او می آید و شربتی از بهشت به او می نوشاند که در قبر و قیامت تشنگی را احساس نمی کنند و سیراب وارد بهشت می شود. بنده مؤمن به فرشته مرگ می گوید: روحم را به بدنم برگردان تا بدنم را مدح و ستایش کنند و بدنم نیز آن راتحسین و تمجید نماید. فرشته مرگ به جسم و روح دستور می دهد هر کدام دیگری را ستایش نماید. روح به بدن می گوید: خداوند بهترین جزایی را که به بدنی می دهد، به تو عنایت کند! تو در اطاعت خداوند، شتاب می کردی و در نافرمانی او درنگ پس خداوند از طرف من بهترین پاداش را به تو بدهد و تا قیامت بر تو سلام و درود باد! بدن نیز چنین مطالبی را در مورد روح می گوید.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۷
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۵
🔻اهمیت جدیت در جهاد با نفس
استاد:
سالک باید متوجه باشد که در جهاد با نفس، به طور کلی، بر آن و آثارش غالب آید و اصول آنها را از خانه دل برکند؛ زیرا اگر ذره ای از حب مال و جاه و منیت و کبر و خود پرستی در آن باقی باشد هرگز به کمال نخواهد رسید. دیده شده بعضی از سالکان پس از سالها ریاضت و مجاهده، به کمالات نرسیده و در جنگ انفسی شکست خورده اند.
می گویند روزی سید بحرالعلوم را خندان دیدند، سببش را پرسیدند؟ در جواب فرمود: اکنون پس از بیست سال رنج و تعب، وقتی به خود نگریستم، دیدم دیگر اعمالم ریایی نیست و توانسته ام بر فتح آن (نفس) موفق گردم.
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۸
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۶
🔻ضرورت ملازمت با شرع در سلوک
استاد:
مخفی نماند که سالک از ابتدای سیر تا مقام وصول، باید ملازم شرع باشد و سر سوزنی از ظاهر شریعت تجاوز ننماید و چون کسی این چنین نباشد، منافق است؛ مگر به عذر یا خطا و نسیان باشد. اینکه شنیده شده و به بعضی نسبت داده اند که چون شخص به کمال رسید، تکلیف از او ساقط می شود، افترا و کذب محض است؛ زیرا رسول خدا با اینکه اشرف موجودات بوده، تا آخرین لحظه حیات، تابع و ملازم احکام الهیه بودند.
تلميذ: نقل است که راوی (مغیره) به حضرت صادق گفت:
«إذا عرف الرجل ربه ليس عليه وراء ذلك شيء.قال :ما له لعنه الله! اليس كلما ازداد بالله معرفة فهو أطوع له؟ أفيطيع الله عز وجل مَن لا يَعْرِفُه؟ إن الله عز وجل أمر محمداً بأمر، وأمر محمد المؤمنين بأمر، فهم
عاملون به إلى أن يجي ءَ نهيه، والأمر والنهى عند المؤمن سواء. قال: ثم قال لا ينظر الله عز وجل إلى عبد ولايزكيه إذا ترك فريضة من فرائض الله، أو ارتكب كبيرة من الكبائر. قال: قلت: لا ينظر الله إليه؟ قال: نعم، قد أشرك بالله. قال: قلت: أشرك؟ قال: نعم، إن الله عز وجل أمره بأمر وأمره إبليس بأمر، فترك ما أمر الله عز وجل به وصار إلى ما أمر إبليس، فهذا مع إبليس في الدرك السابع من النار.»(۱)
_______________________________
(۱). علامه مجلسى، بحار الأنوار، ج ۶۸، ص ۲۰۷، ح ۱۶:« از مغیره چنین نقل شده است:هنگامی که انسان پروردگارش را شناخت ،تکلیفی بر عهده او نیست. حضرت صادق (ع)فرمود: خدا او را لعنت کند! چرا چنین حرفی زده است؟ آیا چنین نیست که هرچه معرفت انسان به خداوند بیشتر شود، اطاعت او نیز باید افزون گردد؟ آیا کسی که معرفت به خدا ندارد، او را اطاعت می کنند؟ خداوند متعال به محمد فرمان داد و او نیز به مؤمنان امر کرد. پس باید مؤمنان به این دستور عمل کنند تا وقتی که از طرف خدا، نهی بیاید و امر و نهی ،در نزد مؤمن یکسان است. حضرت صادق فرمود: اگر بنده ای واجبی از واجبات الهی را ترک کنند و یا گناه کبیره ای انجام دهد، خداوند نظر لطفی به او نمی کند و او را از آلودگی ها پاک نمی سازد. راوی میگوید: خداوند به او توجه نمی کند؟ حضرت فرمود: بله؛زیرا به خدا شرک ورزیده است. راوی میگوید: مشرک شده است؟ حضرت فرمود: بله، خداوند به او دستوری داده و شیطان نیز دستوری و او فرمان خدا را رها کرده و به دنبال فرمان شیطان رفته است. پس او همنشین شیطان درطبقه هفتم آتش است.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۱۹
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۷
🔻معنای صحیح ترک عبادات
استاد:
اگر کسی در مورد ترک عبادت سخنی گفته باشد، حتماً مرادش چیز دیگری است و آن ،این است که اعمال عبادیه، موجب استعمال نفوس بشر است و به وسیله التزام بر سنن عبادیه، از قوه به فعلیت می رسد و چون به فعلیت تامه رسید، دیگر به جا آوردن عبادت برای استکمال معنا ندارد؛ بلکه به عنوان دیگر است که مقتضای همان تحقق کمال است. عایشه از رسول خدا پرسید: پس از آنکه خداوند درباره شما فرموده: «لِيَغْفِرَ لَكَ الله ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَ مَا تَأخر»(۱)، اتیان این اعمال برای چیست؟ فرمود: آیا بنده شاکر نباشم؟
تلميذ: متن حدیث چنین است:
«عن ابى جعفر الله قال: كان رسول الله ﷺ عند عائشة ليلتها، فقالت یا رَسُولَ اللهِ! لم تُتعِبُ نَفْسَكَ وَقَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَكَ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذنبكَ وَمَا تاخر؟ فقال: يا عائشة! ألا أكون عبداً شكوراً؟ قال: وكانَ رَسُولُ اللهِ ﷺ يَقوم على أطراف أصابع رجليه، فأنزل الله سبحانه وتعالى:« طه ما أنزلنا عليك القرءان لتشقى.»
قریب به این معنا، در حلیة الاولیاء ابونعیم اصفهانی از طرق اهل سنت(۲) آمده و در همان کتاب، حدیثی دیگر نیز در این باره نقل شده که جبرئیل آتش جهنم را برای رسول خدا توصیف میکند و آن حضرت میگرید؛ تا اینکه جبرئیل می فرماید:
« أتبكي يا محمد وقد غفر الله ما تقدم من ذنبك وما تأخر؟ قال أفلا أكون عبداً شكوراً ؟»(۳)
________________________________
(۱). سوره فتح، آیه ۲:« تا خداوند از گناه گذشته و آینده تو درگذرد.»
(۲). شیخ کلینی، اصول کافی، ج ۲، ص ۹۵؛ مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۱۲۸؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ۱۶ ،من ۲۶۴؛ همان، ج ۸۶، ص ۱۲۴، همان، ج ۸۱، ص ٢٦٢؛ مشكاة الأنوار، ص ۳۵:«ز حضرت باقر نقل شد که رسول خدا در شب مخصوص عایشه نزد او بود. عایشه عرض کرد: ای رسول خدا! چرا خود را این همه به زحمت می اندازی در حالی که خداوند گناهان گذشته و آینده تو را آمرزیده است؟ فرمود: ای عایشه! آیا بنده سپاسگزار نباشم؟ نیز امام باقر فرمود: رسول خدا بر سر انگشتان به پا می ایستاد. به همین جهت، خداوند سبحانه و تعالی - این آیه را نازل فرمود که: «طه، قرآن را بر تو نازل نکردیم تا تو خود را به رنج و مشقت بیندازی
(۳). ر.ک:ابونعیم اصفهانی، حلية الأولياء، ج ۸، ص ۲۸۹
(۴). همان، ج ۶، ص ۱۳۶:« ای محمد! آیا گریه می کنی؛ در حالی که خداوند گناهان گذشته و آینده ات را آمرزیده است؟ رسول اکرم فرمود: آیا بنده بسیار سپاسگزار نباشم ؟»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۲۰
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۸
🔻ترشحات کمال
استاد:
گاهی اتیان اعمال عبادیه، برای بعضی نفوس شرعیه به جهت استکمال نبوده؛بلکه برای اظهار امتنان و شکر است و به عبارت دیگر، اعمال عبادیه، ترشح است؛ یعنی ترشحات کمال.
آنان که به کمال رسیده اند و صاحب یقین هستند، تکلیفشان مولوی نیست؛ بلکه ترشح است و با اینکه صاحب یقین اند، باید تا مرگ، حضرت حق را عبادت کنند. در واقع، دو یقین است: یکی یقین در چهارچوب عالم ماده و به کمال رسیدن در عالم ملک، و دیگری یقینی که در آیه شریفه از آن سخن رفته است: «حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ»(۱)
به عبارت دیگر،تا[نیل به] یقین بی پرده که با بیرون رفتن از عالم ملک حاصل می شود،باید عبادت کنی. نسبت به ملائکه نیز تکلیف مولوی نیست؛ بلکه ترشح است؛ چون ایشان: «يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوْقِهِمْ»(۲)
آیه شریفه زیر، شاهد خوبی است بر اینکه عبادت را با داشتن یقین باید انجام داد. خداوند سبحان می فرماید:
«وَلَقَدْ نَعْلَمْ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِمَا يَقُولُونَ * فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ * وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ»(۳)
____________________________
(۱). سوره حجر، آیه ۹۹:« [عبادت کن] تا زمان رسیدن امر یقینی (مرگ).»
(۲). سوره نحل، آیه ۵۰:« از پروردگارشان که حاکم بر آن هاست، می ترسند.»
(۳). سوره حجر، آیات ۹۷ _ ۹۹ :«و قطعاً می دانیم که سینه تو از آنچه می گویند، تنگ می شود. پس، با ستایش پروردگارت تسبیح گوی و از سجده کنندگان باش و پروردگارت را پرستش کن تا اینکه مرگ تو فرا رسد.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین
#ثمرات_حیات ۲۱
#توضیحات_استاد_درباره_رساله_بحرالعلوم ۱۹
🔻لزوم پرهیز از انانیت
استاد:
سالک باید به یاری و مدد الهی، تصدیق به نیستی خود و اذعان به عجز و ذلت و عبودیت و مملوکیت خود نماید و انانیت را از خود دور سازد. بعضی از بزرگان را مشاهده کرده ایم که در مدت عمر خویش ، کلمه «ما» و «من» را اظهار نکرده، همیشه می فرمودند: بنده آمد یا بنده رفت و یا بنده گفت.
تلميذ: صحیح بخاری از جابر نقل میکند:
«أتيت النبي فى دين كان على أبي، فدققت الباب، فقال: من ذا؟ فقلت: أنا. فقال: أنا أنا! كأنه كرهها.»(۱)
______________________________
(۱). صحیح بخاری، ج ۸، ص ۶۸ :«درباره بدهی ای که پیامبر اکرم به پدرم داشت، نزد آن حضرت رفتم و در را کوبیدم. فرمود: کیست؟ عرض کردم: من. حضرت با خود فرمود: من، من !گویا من گفتن را ناخوش می داشت.»
عضو شوید 👈حوزه آنلاین