⭕️ 1 دی 1403 حوالی ساعت 11 صبح سوار تپ‌سی شدیم. راننده مردی بود ریش‌دار، حدود سی‌وهفت هشت ساله، با لباس ورزشی. یک کیسه تخمه هندوانۀ بوداده هم (که لابد از شب یلدا اضافه آمده بود 😊) گذاشته بود روی داشبورد و هر چند دقیقه یک‌بار چند تایش را برمی‌داشت می‌شکست و پوسته‌هایش را می‌ریخت زیر پایش. پیدا بود کاری به‌جز مسافرکشی ندارد. در میان راه چشمم افتاد به یادداشتی که همسرش نوشته بود. یادداشتی سرشار از عشق، تعلق و انتظار. عشق گوهری است شگرف که در زن به امانت نهاده شده تا با آن، حیات را سامان دهد؛ و تعلق رشته‌ای برای اتصال قلب‌ها و ذهن‌ها و انتظار موقعیتی است که از پس هجر، بشارت وصل می‌دهد. اصلاً زندگی بدون عشق و تعلق و انتظار چه معنایی دارد؟! 📎 پی‌نوشت‌ها: ❤️ لازم می‌دانم از مادر عزیزم به‌خاطر تلاش‌های فراوانش در جهت‌دهی به مسیر زندگی‌ام، ایثارگری‌های مادرانه‌اش در رشد تحصیلی و شخصیتی‌ام و صبر ایوبش در مواجهۀ نرم با بحران‌های دوران نوجوانی و جوانی‌ام، بی‌نهایت سپاس‌گزاری کنم. ❤️ همچنین از همسر عزیزم به‌دلیل همراهی‌های شایان تقدیرش، نگاه راهبردی‌اش در مسیر شغلی و فکری‌ام و انرژی‌بخشی‌های مکررش در دنبال‌کردن اهدافم، بی‌نهایت تشکر می‌کنم. 💞 دوستتان دارم. 💢 این روزنوشت می‌توانست یادداشتی باشد دربارۀ اسنپی‌شدن اقتصاد ایران و تأثیر آن بر زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مردم؛ اما چون در ایام ولادت حضرت زهرا (س) و روز مادر و زن بودیم، آن را به آینده موکول می‌کنیم. #روزنوشت #عشق #تعلق #انتظار #اقتصاد_اسنپی 🔆 @hrteimouri_ir

فرشاد مؤمنی: جمعیت رانندگان اسنپ و تپ‌سی، نزدیک به ۱.۵ برابر جمعیت شاغلان در بخش صنعت کشور است. 🔗 پیوست یادداشت: https://eitaa.com/hrteimouri_ir/416 #اقتصاد_اسنپی #فرشاد_مؤمنی 🔆 @hrteimouri_ir

یادداشتی از دکتر حسین آخانی سنجانی، استاد دانشکدۀ زیست‌شناسی دانشگاه تهران دربارۀ تأثیرات محیط‌زیستی، اقتصادی و فرهنگی اسنپ و زندگی اسنپی در ایران 🔗 پیوست یادداشت: https://eitaa.com/hrteimouri_ir/416 #اقتصاد_اسنپی #زندگی_اسنپی #حسین_آخانی 🔆 @hrteimouri_ir

⭕️ 2 دی 1403 دیروز (1 دی 1403) که آن رانندۀ تپ‌سی را با لباس ورزشی دیدم، یاد صحبت‌های دکتر فرشاد مؤمنی (استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی) دربارۀ اسنپی‌شدن اقتصاد ایران افتادم. آن‌طور که من می‌فهمم اسنپی‌شدن اقتصاد به‌معنای روزمره‌شدن اقتصاد است (لابد حالا باید معنای روزمره‌شدن اقتصاد را بگویم!) با ظهور برنامک اسنپ و نفوذ گستردۀ آن در سراسر کشور، بسیاری از مردم، رانندگی در اسنپ را به‌عنوان شغل اول یا دوم خود انتخاب کردند. ظاهراً سود خوبی هم داشته و دارد؛ مثلاً یک راننده در تهران در سال 1402 توانسته 675 میلیون تومان پول به جیب بزند. هیجان‌انگیز است، نه؟! اما چیزی که معمولاً از آن غافل می‌شویم تصویر بزرگ‌تری از اقتصاد اسنپی و تأثیرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد ایران است. طبق گزارش عملکرد گروه اسنپ (1402) این برنامک، 3 میلیون و 305 هزار نفر رانندۀ فعال و 471 هزار موتورسوار فعال داشته است. یعنی بیش از 3.7 میلیون نفر در کشور، همه یا بخشی از درآمدشان را از اسنپ کسب می‌کنند. فکر می‌کنم فاجعه‌بار است. اما چرا اقتصاد اسنپی، برای کشور مضر است؟ چند ویژگی اقتصاد اسنپی که به ذهنم می‌رسد، این‌هاست: • اقتصاد اسنپی اقتصادی است مبتنی بر سهم‌خواهی بیشتر از کیک اقتصاد. این اقتصاد به بزرگ‌ترشدن کیک اقتصاد فکر نمی‌کند. بنابراین با پول‌دارشدن یکی، دیگری فقیرتر می‌شود. • اقتصاد اسنپی، اقتصادی اورژانسی است و کاربران آن برای رفع نیاز آنی خود به آن روی آورده‌اند. به عبارت بهتر هیچ افق و آیندۀ اقتصادی در این نوع اقتصاد وجود ندارد. اقتصاد بدون آینده هم در حداقلی‌ترین حالت، شکننده و در حالت‌های حداکثری، ریشه‌بَرکَن است. • در اقتصاد اسنپی امنیت شغلی، مرخصی، بیمۀ درمانی، بازنشستگی، قانون کار و تعهدات قانونی کارفرما و ... معنایی ندارد. این اقتصاد طرفدار ضرب‌المثل «دختر همسایه هرچه چِل‌تر، بهتر» است؛ لذا از کمپین‌هایی فریبنده‌ای نظیر «تو مسیرته» (با شعار «مقصد اداره/ دانشگاه/ باشگاه باشه، درآمد تو مسیرشه») استفاده می‌کند تا اقشار مختلف را به کار بگیرد (بخوانید استثمار کند). • اقتصاد اسنپی نسخۀ بدل دیجیتالی‌شدن اقتصاد است. لابد می‌پرسید چرا؟ چون دیجیتالی‌شدن اقتصاد نیازمند ایجاد و رشد «متوازن» زیرساخت‌های کسب‌وکار الکترونیک است. • در اقتصاد اسنپی کسب درآمد از همه‌چیز مهم‌تر است. به همین منظور از اسامی و کمپین‌های فریبندۀ غیرایرانی زیاد استفاده می‌کند. تأثیر «اقتصاد اسنپی بر فرهنگ» یادداشت دیگری می‌طلبد. گرچه این روزنوشت قدری طولانی شد اما آنچه در ذهن داشتم کاملاً بیان نشد. دو پیوست هم دارد که خواندن و دیدنشان خالی از لطف نیست. 📎 پی‌نوشت: طبعاً عنوان «اقتصاد اسنپی» به معنای ضدیت با برنامک (یا به قول خودشان سوپراپلیکیشن) اسنپ نیست. #روزنوشت #اقتصاد_اسنپی #زندگی_اسنپی #اقتصاد_ایران #نقد_فناوری 🔆 @hrteimouri_ir