هدایت شده از گاهنگارههای طلبگی
🌸🌺💐🌹
بسم الله الرحمن الرحیم
🔻علیت و حتی ناصبه🔻
🔸 بیان می شود که حتی گاهی بر سر فعل مضارع آمده و با أن در تقدیر، فعل مضارع را نصب می دهد. در این حالت حتی، جاره بوده و أن و ما بعد، تاویل به مصدر رفته و کل آنها مجرور به حتی جاره می شوند. در بیان معانی حتی ناصبه گفته شده که یا معنای الی (انتهاء غایت) می دهد یا معنای کی تعلیلیه.
🔸 به نظر می رسد حتی همیشه به معنای انتهاء غایت است البته با اختلافاتی که با الی دارد که فعلا محل بحث نیست. حتی تعلیله واقعا وجود ندارد. به عنوان مثال در آیه «هُمُ الَّذينَ يَقُولُونَ لا تُنْفِقُوا عَلى مَنْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ حَتَّى يَنْفَضُّوا» (منافقون/7) بیان می شود که حتی به معنای کی تعلیله است به این معنا که حتی بر علیت ماقبل برای مابعد دلالت دارد.
🔸 به نظر می رسد در این آیه و موارد مشابه دیگر، تعلیل، مدلول خود حتی نیست. حتی بیان می کند که انتهاء فعل قبل، مجرور به حتی است. از اینکه انتهاء فعل قبل فعل دیگری است نتیجه گرفته می شود که پس فعل قبل برای رسیدن به فعل بعد از حتی انجام شده است یعنی فعل مابعد علت غایی فعل قبل است. در این صورت از این ترتبی که بین فعل و غایت آن وجود دارد علیت فهم شده است. به عنوان مثال در آیه فوق، می گوید این عدم انفاق را انجام دهید تا به یک نتیجه برسید و آن اینکه در نتیجه عدم انفاق شما، اطرافیان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از کنار ایشان پراکنده شوند. اینکه مابعد حتی علیت غایی برای ماقبل دارد از مناسبات بین ما قبل حتی با مابعد آن فهمیده می شود نه اینکه علیت، موضوع له خود حتی باشد.
#نحو #نواصب #معانی_حروف_جر #حتی
🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻
کانال #گاه_نگاره_های_طلبگی
✍ @gah_negareh