تعامل با همسایگان بر پایه دیپلماسی فرهنگی 🌏روابط فرهنگی و اجتماعی با دیگر کشورها، مستلزم اشتراکاتی همچون زبان، دین، ادبیات، تاریخ و خرده‌فرهنگ‌هایی است که در علم ارتباطات از آن به‌عنوان ارتباطات میان‌فرهنگی یاد می‌شود. کشورهای منطقه #قفقاز جنوبی شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان قرابت فرهنگی عمیقی با ایران دارند که به عوامل مختلف تاریخی، جغرافیایی، دینی و زبانی بازمی‌گردد. #اسلام از ادیان رایج در این منطقه است و کشورهای غیرمسلمان منطقه نیز قرابت‌های عمیق تاریخی با ما دارند که می‌تواند بستری برای گسترش ارتباطات میان‌فرهنگی باشد. ⚠️علی‌رغم ظرفیت‌های گوناگون برای تعامل با منطقه، متأسفانه این فرصت‌ها کمتر موردتوجه قرار گرفته است. در مقابل کشورهای غربی، سرمایه‌گذاری زیادی در این منطقه کرده‌اند و با اقداماتی در جهت ایران‌هراسی و شیعه‌هراسی، ایران را در این منطقه با چالش‌های جدی مواجه ساخته‌اند. ♦️برای بالفعل ساختن ظرفیت‌های بالقوه و اجتناب از چالش‌ها، باید ضمن تأکید بر اشتراکات #فرهنگی و ظرفیت عظیم اقوام ایرانی، از رویکردهای تنش‌زا اجتناب کرد. استفاده از ظرفیت تأثیرگذاران اجتماعی و #نخبگان نیز می‌تواند از عوامل وحدت‌آفرین و تعمیق بخش در روابط فی‌مابین باشد. امروزه صنایع فرهنگ بنیان بسیار موردتوجه هستند که در تعاملات ما با کشورهای قفقاز جنوبی نیز باید مدنظر قرار بگیرند. 🗺از مزایای همسایگی، امکان سفر و رونق صنعت #گردشگری است که باتوجه‌به وجود اماکن مقدس در ایران، این ظرفیت می‌تواند در توسعه روابط ایران با #شیعیان جمهوری آذربایجان بسیار حائز اهمیت باشد. گردشگری سلامت نیز از دیگر ظرفیت‌های موجود است؛ پیش‌ازاین، شاهد حضور مردم جمهوری آذربایجان در شهر تبریز برای انجام امور پزشکی بوده‌ایم. 🌐در عصری که رسانه‌ها بسیاری از انگاره‌های ذهنی افراد را شکل می‌دهند و شبکه‌های اجتماعی دسترسی به دورترین نقاط را ممکن ساخته‌اند، با طراحی برنامه‌های مبتنی بر #رسانه، نه‌تنها می‌توان انگاره‌های مثبتی نسبت به مردم و دولت ایران در اذهان مردم قفقاز جنوبی ثبت کرد، بلکه می‌توان انگاره‌های منفی برساخته علیه اسلام و #ایران را نیز زدود. ♦️باتوجه‌به قرابت فرهنگی عمیق میان ایران و قفقاز جنوبی، افزایش تعاملات با این کشورها بر پایه #دیپلماسی_فرهنگی بسیار راهگشاست که صرفاً به توسعه فرهنگی ختم نشده و می‌تواند روابط سیاسی را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. در حالی که بسیاری از کشورهای جهان برای آغاز تعاملات و استفاده از فرصت‌های منطقه در تلاش‌اند، گویا مسئولان ایران با وجود چنین اشتراکات عمیقی از این فرصت ویژه‌ غافل شده‌اند. 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | توئیتر | ویراستی

صورتگر نقاشی، هرلحظه بتی سازی صد نقش برانگیزی، با روح درآمیزی 🌏 با جدی‌تر شدن مرزهای جغرافیایی و غلبه نظم جدید دولت ملت‌ها، #ایران با چالش جدید مصادره مفاخر فرهنگی مواجه شد. مفاخری همچون #مولانا که تعلق آنان به زبان #فارسی، فرهنگ ایرانی‌اسلامی و گستره پهناور جغرافیای ایرانِ فرهنگی، برای همگان واضح است و جای تردید ندارد. آن هم در عصر #جهانی‌سازی که مفاخر و نام‌آوران برای حفظ #فرهنگ و #هویت ملت‌ها و انتقال آن به نسل‌های بعدی بسیار مؤثر و کارآمدند. به قول حضرت مولانا: زان حدیث تلخ می‌گویم تو را / که ز تلخی‌ها فرو شویم تو را 🌐از سوی دیگر در زمانه‌ای که دورترین و فقیرترین جوامع نیز از طریق ابزارهای نوین با سراسر جهان در ارتباط‌اند و همواره درهم‌آمیختگی و تأثیروتأثر فرهنگ‌ها و اجتماعات را شاهدیم، زبان، #ادبیات و هنر از بهترین ابزارها برای حفظ و گسترش فرهنگ هستند و چه فرصتی از این بهتر برای ایرانِ غنی از چهره‌ها و آثار ادبی که زبانزد جهانیان‌اند. 📚#مولوی و زبان موزون، شیرین و پر از حکمت و تمثیلش که با #فرهنگ_عامه پیوند خورده، یکی از این گنجینه‌هاست. مولانا از تمامی ظرفیت زبانی و فرهنگ شفاهی زمانه خود برای انتقال اندیشه‌اش بهره برده و در پس حکایات و تمثیل‌ها و حتی هزل‌ها، سودای آموختن دارد به‌گونه‌ای که هر فردی به فراخور ظرفیت خویش بهره گیرد. هزل‌ها گویند در افسانه‌ها / هزل تعلیم است آن را جد شنو گنج می‌جو در همه ویرانه‌ها / تو مشو بر ظاهر هزلش گرو ♦️پیوند با فرهنگ عامه، زبان رسا، عرفان عاشقانه، اخلاق‌مداری و تمرکز بر #انسان و کمال انسانیت، از مولوی عارفی ورای زمان و مکان ساخته است. جوهر است انسان و چرخ او را عرض/جمله فرع و پایه‌اند و او غرض بحر علمی در نمی پنهان شده/در سه گز تن، عالمی پنهان شده 🔶کمااینکه هم‌اکنون نیز سال‌هاست که در سراسر جهان شیفتگان بسیاری دارد و آثارش به بیش از ۲۶زبان زنده دنیا ترجمه شده‌اند. به گواه #نیویورک‌تایمز در سال ۲۰۱۴، طی یک دهه ابتدایی قرن ۲۱، میلیون‌ها نسخه از مثنوی معنوی در آمریکا به فروش رفته است. ‼️باتوجه‌به توفیق گفتمان و اندیشه مولوی در جهان‌شمول و فرازمان بودن، شایسته است برای انتقال ارزش‌ها و حفظ و اعتلای فرهنگ اسلامی ایرانی، به‌خصوص در میان نسل نو، به آثار و شیوه او متوسل شد. همچنین ارائه آثار مولانا در قالب‌های امروزی همچون داستان، رمان، فیلم، سریال و انیمیشن علاوه بر انتقال فرهنگ و اندیشه، مقابله‌ای به‌جا با مصادره و تحریف اوست. 🖋️هدی فردوسی‌زاده 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | توئیتر | ویراستی

‍ جهان‌وطنی و مسئلۀ فلسطین لزوم همگرایی مردم و حاکمیت در موضوع فلسطین ‏🇵🇸‏مرور رخدادهای این روزهای #غزه، نمایانگر چیزی جز مرگ انسانیت و #جنایت علیه بشریت نیست. ♦️واکنش به این مسئله از کشورهای #خاورمیانه فراتر رفته و عملاً به دغدغه‌ای جهانی بدل شده است و در سراسر جهان شاهد موجی از واکنش‌های افراد حقیقی و حقوقی هستیم. تاجایی‌که برخی برای حمایت از #فلسطین، هزینه نیز می‌پردازند. ⚠️در این بین اما، برخی واکنش‌های جامعه ایرانی نیز قابل تأمل است؛ اشاره به حمایت افراطی جمهوری اسلامی از فلسطینی‌ها و بی‌توجهی به مشکلات مردم ایران، مشابهت‌سازی #حماس با داعش و نیروهای نظامیِ خودسر و اتخاذ موضع مثبت نسبت به رژیم صهیونیستی با انگیزۀ دشمنی با جمهوری اسلامی، از جمله این واکنش‌ها بود. 📊نتایج پیمایش‌ها نشان می‌دهد حدود ۳۰٪ از مردم #ایران معتقدند که حاکمیت باید مشروعیت #اسرائیل را بپذیرد. این عدد در بازهٔ سنی ۱۵ تا ۳۵ سال چیزی حدود ۴۱٪ ارزیابی شده است. ‼️بر این اساس به نظر می‌رسد شکاف میان دستگاه حاکم و مردم در حال تعمیق است و کنشگران فرهنگی باید به دنبال چرایی‌های این شکاف باشند و راهکارهایی برای رفع چنین چالشی ارائه کنند تا در نهایت همگرایی هرچه بیشتر میان مردم ایران و حاکمیت ایجاد شود؛ چراکه اساساً این موضوع فارغ از نگاه سیاسی، بحثی انسانی و فراملیتی است. 🖋متن کامل یادداشت «لزوم همگرایی مردم و حاکمیت در موضوع فلسطین» به قلم علی رسول‌زاده را در وب‌گاه فحوا بخوانید. 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | توئیتر | ویراستی

‍ نوجوان؛ بیگانه‌ای در شهر استفاده از ظرفیت نوجوانی در حل بحران‌ها 💠کمپانی 3M سالانه با برگزاری مسابقاتی، سعی در حل علمی برخی مشکلات جامعۀ #آمریکا دارد. از مهم‌ترین آن‌ها، مسابقۀ پژوهشگران #نوجوان است؛ به‌طوری که فهرستی از مسائل در اختیار نوجوانان دبیرستانی قرار می‌گیرد، شرکت‌کنندگان دوره‌های آموزشی مشخصی را می‌گذرانند و ایده‌های برتر به مرحلۀ تجاری‌سازی راه پیدا می‌کنند. دست‌آخر نیز هرکدام از ۱۰ فینالیست، هزار دلار و نفر اول ۲۵هزار دلار جایزه می‌گیرند. 🔶نوجوانی توأمان پرظرفیت‌ترین و پرچالش‌ترین دوران زندگی است؛ چراکه با قرارگیری مقابل امواج گوناگون، #هویت فرد شکل می‌گیرد و مسیر او مشخص می‌شود. 🔷در #ایران اما تودۀ ۱۱میلیونی نوجوانان، جنسی از سرگشتگی و غربت را تجربه می‌کنند و عملاً جایگاهی در مناسبات اجتماعی و نسبتی با مسائل خرد یا کلان جامعه ندارند. به همین دلیل هم بخش مهمی از معضلات فرهنگی و اجتماعی معطوف به نوجوانان است. 🔶باید توجه داشت که به‌کارگیری این ظرفیت در ساخت چند سرود و نماهنگ لازم است و اما کافی نیست. در نهایت آنچه می‌تواند تضمینی برای امروز و آیندۀ ایران و حل مشکلات آن باشد، توجه حداکثری به توانمندی بالقوۀ این گروه‌های سنی است. 📝 یادداشت مجتبی مؤیدی در نشریۀ زمانه، شمارۀ یازدهم 📷 ایراسوگرافی 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | توئیتر | ویراستی

‍ قورباغه‌ات را قورت بده اما گوسفند نباش! گرایش روزافزون به محتواهای موفقیت‌محور ▪️ برگزاری و استقبال از همایش‌های #موفقیت در جامعۀ #ایران گویای نکات بسیاری است. در فرهنگ سرمایه‌داری این‌گونه همایش‌ها و کتاب‌ها برای قبولاندن هدف خاصی به مخاطب طراحی شده‌اند: اگر موفقیتی برایت حاصل نشده، ریشه در خود تو دارد و نه از بی‌عدالتی #حاکمیت! ▪️ اما در کشور ما مخاطب چنین محتواهایی طبقۀ متوسط به بالای شهری به‌ویژه پایتخت‌نشینان‌اند: دقیقاً آنانی که اتفاقاً کامرواتر از اکثریت ۸۰درصدی جامعه‌اند. ▪️ به راستی سرچشمۀ این #افسردگی و #ناامیدی و احساس نیاز به انگیزه برای ادامه دادن کجاست؟ چه ارتباطی میان استقبال از چنین محتواهایی با میل بالای ما به مهاجرت و میزان بالای ناامیدی نسبت به آینده وجود دارد؟ ▪️ اساساً اوضاع حکمرانی و انگارۀ مردم نسبت به آن، چه اندازه در این مقوله مؤثر است؟ می‌توان این گرایش را صرفاً به هجمه‌های فرهنگی و تبعاتشان نسبت داد یا کیفیت و محتوای آموزش عمومی کشور هم در تشدید این تب نقش دارد؟ 📝 یادداشت سعید وجدی شعاع را در #زمانه شمارۀ ۱۲ بخوانید. 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | توئیتر | ویراستی

‍ محرمانه‌ترین آیه‌ها برای یافتن گنج تشکیک مردم نسبت به باورها و اعمال دینی ▪️ آرزومندی و تلاش برای رفاه اقتصادی از گرایش‌های جدایی‌ناپذیر بشری است و بر همین اساس هرکس برای رسیدن به وضعیت بهتر، پیوسته به دنبال راهی است. ازطرفی، #اقتصاد و معیشت امروز #ایران نیز حال خوبی ندارد. در این میان با توجه به پشتوانۀ مذهبی مردم و جهان‌بینی معنوی‌شان، یکی از راهکارها همین توسل و استفاده از اذکار و دعاهاست. ▪️ مدتی است اما بسامد ترویج این روش‌های معنوی در بستر #شبکه‌های_اجتماعی افزایش پیدا کرده. حال فارغ از سندیت و کارکرد و شیوۀ بیان این توصیه‌ها، نکتۀ مهم آن است که سایر موازین و مراتب انجامشان مطرح نمی‌شود. ▪️ در چنین وضعیتی حتی برخی عناوین به‌خودی‌خود می‌توانند از باورهای دینی قداست‌زدایی کنند: «معجزۀ سریع‌التأثیر»، «محرمانه‌ترین آیۀ #قرآن برای پیدا کردن گنج»، «صلواتی که باعث برآورده‌ شدن صد حاجت می‌شود»، «با این نماز تو ۲۰ دقیقه به سخت‌ترین حاجتت برس». ▪️ همچنین چنین محتواهایی با ساده جلوه دادن مفاهیم معنوی، شأنیت #زیست_معنوی را تا حد رفع سریع نیازهای دنیایی کاهش می‌دهند و عملاً می‌توانند چرایی و چگونگی سازوکارهای #دین را در معرض خطر قرار دهند. ▪️ اما در ادامۀ فعالیت این صفحات غیررسمی، کم‌کم باورهای دینی مردم دست‌کاری می‌شود و مخاطب به‌جای تشکیک در محتوای مصرف‌شده و منبع منتشرکننده‌‌اش، در اصل موضوع دچار تردید می‌شود. 💡 سیگنال علی رسول‌زاده را در #زمانه شمارۀ ۱۲ دنبال کنید. 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | توئیتر | ویراستی @ifahva_ir

می‌خواهم خاورمیانه را پیشرفته‌ترینِ جهان ببینم! چرخش ژئوپلیتیک الگوی مهاجرت به غرب آسیا ▪️سال ۲۰۱۰، اریک آرچامبالت به چرخش ژئوپلیتیکی تولید #علم جهان اشاره می‌کند؛ بعد از ۱۹۸۰ #غرب_آسیا و شمال آفریقا در حوزۀ علم و فناوری، رشد ۴ برابری داشتند و در دو دهۀ اخیر، #ایران سریع‌ترین این نرخ را دارا بوده. اما باوجود تشدید تحریم‌ها، جریان‌های تکفیری و حکمرانی و مدیریت معیوب، این روند در ایران کند و کم‌شتاب شده است. ▪️پنج سال اخیر اما، وضعیت کشورهای ثروتمند #خلیج_فارس متفاوت بوده. #عربستان با راه‌اندازی ابرپروژه‌های شهرسازی نیوم و اکساگون و لاین، میزبانی مرکز مهارت‌های جغرافیایی سازمان ملل و خرید ستاره‌های فوتبال، پیوسته در حال جذب سرمایه‌های بین‌المللی است. ▪️به نظر می‌رسد سران این کشورها به طلایه‌داری محمد بن سلمان قصد دارند منطقه را به قطب پیشرفت و فناوری‌های جهان تبدیل کنند. سال ۲۰۱۸، در نشستِ ابتکار آیندۀ سرمایه‌گذاری، او #خاورمیانه را اروپای جدید معرفی و آرزو می‌کند زنده باشد و خاورمیانه را پیشرفته‌ترین منطقۀ جهان ببیند! ▪️در همین راستا #قطر از جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ میزبانی می‌کند و #امارات رویداد جهانی جایزۀ پایداری را ابداع و در حوزۀ انرژی‌های پایدار و تجدیدپذیر، راهبردهای کلانی مثل بزرگ‌ترین پارک خورشیدی جهان را طرح‌ریزی می‌کند.  ▪️بنابراین در آینده، مهاجران به این قطب‌های جدید علم و فناوری سرازیر می‌شوند. به گزارش رصدخانۀ #مهاجرت ایران، الگوی مهاجرت ایرانی‌ها هم ناگزیر تغییر می‌کند و کشورهای غرب آسیا به‌ویژه عربستان و امارات، از مقصدهای اصلی خواهند بود. در نهایت تصمیم‌سازان می‌توانند با سیاست‌های کارآمد، توأمان از فرصت‌ها و تهدیدهای این الگوی احتمالی استفاده کنند. 💡 سیگنال محمدمهدی سلامی را در #زمانه شمارۀ ۸ دنبال کنید. 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | توئیتر | ویراستی @ifahva_ir

درس گردشگر ژاپنی برای مدیران فرهنگی نمونه‌ای از بی‌توجهی به ریزنمودهای هویت ملی ▪️تمدن ایرانی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین تمدن‌های بشری است؛ تمدنی سرشار از ارزش‌های مادی و معنوی. آثار باستانی حیرت‌انگیز موجود در #ایران و موزه‌های بعضی کشورهای غربی، مؤید همین موضوع است. ▪️تاراج بخشی از این آثار تمدنی توسط این دولت‌ها امری ناراحت‌‌کننده است؛ اما تبلیغ فرهنگشان در موزه‌های ایران، موضوعی است ناراحت‌کننده‌‌تر. ▪️تاجایی‌که استفاده از کیسه‌های نایلونی با لوگوی برند ایتالیایی گوچی در موزۀ ملی ایران، صدای اعتراضی یک گردشگر ژاپنی را هم درآورد! ▪️این واکنش اما تذکری اساسی است به تصمیم‌سازان که تا چه اندازه دقت در جزئیات و ریزنمودهای فرهنگی می‌تواند اهمیت پیدا کند؛ اینکه برای گفتن از ایران و ارزش‌هایش همیشه نیاز به تعریف قالب‌های کلان #گردشگری نیست. 📝 برشی از نوشتۀ علی رسول‌زاده در #زمانه شمارۀ ۱۳ 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وب‌گاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | توئیتر | ویراستی @ifahva_ir

‍ رهبری که کار رسولانه کرد صورت‌بندی ارادۀ مردم در انقلاب ایران   🔹 انقلاب را شوریدن مردم در برابر نظام سیاسی برای درافکندن طرح نو و عبور بنیادین از وضع موجود تعریف می‌کنند؛ اما نگفته‌اند که #انقلاب حاصل ارادۀ چه کمیتی از مردم است. باید در انقلاب، ارادۀ کلی و عمومی جامعه به حرکت درآید و نشان داده شود که تداوم شرایط کنونی، میسر نیست. 🔹 در تجربۀ انقلاب اسلامی، مفهوم «ارادۀ تاریخی مردم» متجلی شد؛ چنان‌که ناظران بیرونی نیز دریافتند که در #ایران اتفاقی اجتماعی پدیدآمده و انقلابی صورت‌بندی شده که ریشه در «باطن جامعه» دارد. تمامیت جامعه یک‌صدا شده بود و نمی‌خواست کمترین اثری از شاه و سلطنت بر جا بماند.   🔸 چنین وضعی، حاصل ارادۀ شخص امام خمینی بود؛ او بود که توانست «حلقۀ وصل» شود و از مردم سرگردان و غرق در روزمرگی، یک «من تاریخی» بیافریند. پیش‌ازاین، نه آرمان‌ها معطوف به «انقلاب» بود و نه کار در اختیار «توده‌های مردم» قرار داشت. 🔸 تجربه‌های ناکام پیشین، همگان را به ورطۀ نوعی امتناع تاریخی فروبرده و اراده‌های سیاسی و اجتماعی را فرسوده بود. #امام_خمینی عملاً به مردم نشان داد که نباید در اندیشۀ اصلاح بود و از شاه توقع همدلی داشت، باید ایدۀ انقلاب را پی گرفت و به کمتر از آن قانع نشد. 🔸 سرکوب شدید، حس انقلاب را در جامعه پنهان کرد، اما از اواسط سال ۵۶، آتش زیر خاکستر، شعله‌ور شد. زین‌پس، هرچه که به لحظۀ وقوع انقلاب نزدیک‌تر می‌شویم، ارادۀ تاریخی در مردم متمرکزتر و سخت‌تر می‌شود و امام خمینی بیشتر و بیشتر به مظهر خواست عمومی مردم تبدیل می‌گردد.   🔹 تمایز انقلاب ایران نیز در اینجاست؛ نسبتی که میان «مردم» و «امام خمینی» برقرار شد. #رهبری او، برآمده از انتخاب طبیعی و تاریخی خود جامعه بود، نه دخالت نیروهای سیاسی و تبلیغات هدفمند. هیچ نیرویی در گذشته، نتوانسته بود در این سطح، چنین نسبتی با جامعه برقرار کند و همۀ هویت و ارادۀ مردم را نمایندگی کند. 🔹 این نسبت بود که تحلیل‌گران متعمق و تمدنی مغرب‌زمین را به حیرت افکنده بود؛ نسبت رمزآلود میان پیرمرد تبعیدی که سیما و سیرۀ رسولانه داشت و مردمی که شیفته و شیدای او شده بودند. 🖊 متن کامل یادداشت مهدی جمشیدی را در سایت فحوا بخوانید. 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وبگاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | ایکس | ویراستی @ifahva_ir

‍ بازگشت سرمایه 🔸 تمام ایرانیان مقیم سراسر جهان، جز اقلیتی اندک، دل در گرو میهن خود دارند و برای اعتلای نام آن از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کنند. اگرچه برخی از ایشان انتقادات جدی به وضعیت ادارۀ کشور دارند، اما هیچ‌کدام مغرض و دشمن #ایران و ایرانی نیستند. این سرمایۀ عظیم ملی متأسفانه پراکنده شده و در اختیار دیگران قرار گرفته است. 🔸 وعدۀ انتخاباتی #ابراهیم_رئیسی مبنی‌بر فراهم‌کردن زمینۀ #مهاجرت معکوس ایرانی‌ها، سخنان محسنی اژه‌ای در مورد بلامانع‌بودن بازگشت بسیاری از ایرانیان مهاجر، سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی‌بر بلامانع‌بودن بازگشت نصرالله معین به کشور با حمایت اخیر قوه قضائیه و وزارت امور خارجه را باید به فال نیک گرفت و نشانه‌ای از عزم دولت برای بازگرداندن سرمایه‌های انسانی دانست. 🔸 تأکید سخنگوی قوۀ قضائیه بر منفعت برخی در تفرقه‌افکنی و ممانعت از بازگشت این افراد به‌خوبی نشان می‌دهد که با درک فرصت‌های بالقوۀ حضور آن‌ها در کشور، جدیت فراوانی در این زمینه وجود دارد. 🔸 البته اگر قرار است تدبیری برای بازگشت این سرمایه‌ها اتخاذ شود، باید همۀ ایرانیان خارج‌نشینی را شامل شود که در سودای بازگشت به ایران هستند. 🔸 باتوجه‌به فضاسازی‌ها علیه ایران، اعتمادسازی برای این افراد و تدبیر سازوکارهایی برای اطمینان‌بخشی نسبت به عدم برخورد نهادهای قضایی و امنیتی پس از بازگشت، می‌تواند از نخستین گام‌های هموارسازی مسیری باشد که مقصد آن ایران است. طبیعتاً در چنین شرایطی روایت‌های نخستین افرادی که برمی‌گردند بسیار مهم است و اگر افرادی همچون «معین» راوی این شرایط باشند، می‌توان انتظار داشت که ایرانیان بیشتری به فکر بازگشت بیفتند. 🔸 باید توجه داشت برای کسی که سال‌ها در کشوری دیگر زندگی کرده، آسان نیست که سرمایه‌های خود را رها کرده و به ایران بازگردد، اما اگر حضور موقت او با تجربیات خوشایندی همراه باشد، می‌توان به تکرار این سفرها و در نهایت بازگشتش امیدوار بود. 🔸 نکتۀ مهم دیگر مهیا ساختن بسترهای فعالیت این افراد است؛ اگر از حضور هنرمندی مثل «معین» استقبال می‌کنیم باید بدانیم که اگر امکان برگزاری کنسرت یا انتشار آلبوم نداشته باشد، در واقع حق حیات از او سلب شده است. 🖊 به قلم علی رسول‌زاده 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وبگاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | ایکس | ویراستی @ifahva_ir

🔸 برای آبادی زمینی که مال ماست 🔸 ... روز آخر، کارش که تمام شد، افطار شده بود. کنار درخت پر شکوفۀ بادام، جانمازی پهن کرده بود و نماز می‌خواند. برایش افطاری بردم. فهمیدم که بچۀ شهرستان است و چند ماهی است که کارگر یکی از پیمانکارهای شهرداری تهران در حوزۀ فضای سبز شده. خسته نباشید جانانه‌ای گفتم و از کارش حسابی تعریف کردم: «این زمین را آباد کردی.» با لهجۀ جنوبی‌ گفت: «خانه‌ات آباد آقا مهندس» و با لحنی پر از حسرت ادامه داد «کاش این فعلگی را توی دهات خودم کرده بودم و زمین پدری را مفت از دست نمی‌دادم. کاش زمین پدری خودم را آباد کرده بودم. صاحب جدیدش همۀ درخت‌ها را قطع کرده و می‌خواهد پارکینگ بسازد.» این چند جملۀ کوتاه، شد دل‌مشغولی چند روز آیندۀ من. به «جلیل» فکر کردم که احتمالاً باز هم تکه زمین خشک دیگری را به او می‌سپارند تا آبادش کند؛ زمینی که بازهم مال او نبود و باز هم حسرتش برای آبادی زمین پدری بیشتر می‌شد. انگار علاقه به خاک و #وطن مثل یک غریزۀ قوی در وجود انسان نهادینه شده و پس از سال‌ها هم نمی‌شود بی‌خیالش شد. انگار آبادی وطن، مثل یک بدهی بزرگ به گردن آدم می‌ماند و تا پرداختش نکند، تا باغچه‌ای که در آن جان گرفته را آباد نکند، آرام نمی‌گیرد. به جلیل‌هایی فکر کردم که زمین و سرزمین پدری‌شان را رها کرده و تا آن سر دنیا به امید زندگی بهتری رفته‌اند و برای آبادی ممالک و دوَلی کار می‌کنند که برخی‌شان شب و روز به دنبال شکست و تحریم #ایران و ایرانی هستند. آن‌ها طعم تلخ این بدهی را خوب می‌فهمند و احساس ناتمامی که هرچه باغچۀ اجنبی را آبادتر کنی، حسرت آبادی زمین پدری بیشتر به دلت می‌ماند؛ حتی پس از سال‌ها کار و زحمت، نمی‌توانی بگویی که خانه‌ام را آباد کرده‌ام. تو هرگز نمی‌توانی زمینی را که متعلق به آن نیستی، «خانه» بخوانی. 🖋 به قلم مجتبی مویدی 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وبگاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | ایکس | ویراستی @ifahva_ir

امنیت عقل‌پایه ▪️ علی‌اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی در سخنانی اظهار داشته است: «مشکلی که در بحث #مهاجرت نخبگان نیست، یک رفتار عقلایی با موضوع دو تابعیتی است. هراس امنیتی در مراکز علمی است و چیزی که خیلی آسیب رسانده است ترویج گفتمان هر کی می‌خواهد برود است». ▪️ وضعیت مهاجرت در کشور ما بحرانی است؛ چندی پیش نیز رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری گفت: «ما از جوانان پرسیدیم، چرا می‌روید؟ گفتند می‌خواهیم در #ایران نباشیم. متأسفانه مهاجرت به دانش‌آموزان و کودکستان رسیده است.» ▪️ با توجه‌ به این سخنان باید توجه داشت، #امنیت قرار بود همواره بستری برای رشد و بالندگی باشد تا سدی در برابر توسعه و پیشرفت. امنیت‌زدگی، حاصل افراطِ توجه در مقولۀ امنیت است؛ زمانی که وزن و ضریبِ عنصر امنیت، بر سایر عناصر پیشی می‌گیرد. ▪️ عقلانیت و امنیت نباید بی‌نسبت و بی‌تناسب به هم باشند. امنیت ضامن عقلانیت است؛ به شرطی که ضامن، عرصه را بی‌جهت بر اندیشه و خردورزی تنگ نسازد. 🖋 یادداشت محمدرضا جلالی در #زمانه شماره ۱۵ 💎 فحــوا فرهنگ؛ حکمرانی و اندیشه‌ورزی وبگاه | اینستاگرام | تلگرام | بله | ایکس | ویراستی @ifahva_ir