💢عنصر مصلحت در فقه اهل سنت ✔️اهل سنت به سه دليل ناچار بودند حضور مصلحت را در فقه جدی‌تر از اماميه بگيرند: 1️⃣ اين گروه- برخلاف نصوص و ادله معتبر نزد خود- از سنت امامان معصوم از اهل بيت پيامبر چندان بهره نبرده و بالطبع با فقر جدی اسناد و مدارك استنباط مواجه شدند، از اين رو ناگزير بودند به منابعی چون قياس، استحسان، استصلاح (اخذ به مصلحت در استنباط) در حد گسترده و گاه ظنی گرايش پيدا كنند. 2️⃣ اهل سنت در طول تاريخ اسلام به طور غالب بر جوامع حاكم بوده و فقه آنها مرجع مردم بوده است و به طور طبيعی فقيهان اين گروه با حوادث و مسائل زيادی مواجه بوده‌اند، بدون اينكه قدرت استنباط احكام اين حوادث را از قرآن كريم و كليات سنت نبوی داشته باشند، از اين رو جا براي منابع زيادی، از جمله اخذ مصلحت باز كردند. 3️⃣ اصول فقه اهل سنت از بحث جدی و اساسی در مورد "اصول عمليه" تهی است و بر خلاف اماميه كه بخش عمده ای از مباحث خود را به اين مسئله اختصاص داده و از نتايج آن در فقه بهره برده اند، اين گروه چنين نكرده و غير منقح، مباحثي در اين زمينه عنوان كرده و خلا موجود از اين ناحيه را با طرح منابع ديگر از جمله اخذ به مصلحت پر كرده اند. البته اين به معناي يكسان انگاری نگاه و برخورد مذاهب فقهی اهل سنت به عنصر مصلحت در اجتهاد نيست. اين گروه حداقل در اظهار نظر و ابراز عقيده هم كه شده با يكديگر اختلاف هايی دارند. ( البته اين نزاع واقعی نبوده و در عمل به اين عناصر پایبند بوده اند.) 🔻نجم الدين طوفی منابع مورد استنباط فقيه در استنباط احكام را به نوزده عدد رسانيد و جمال الدين قاسمی بيست و شش منبع ديگر بر اين تعداد افزود. برخی از اين منابع عبارتند، از قول صحابی، مذهب كبار تابعين، شرايع سابق، عرف، قرعه، شهادت قلب و الهام، رجوع به منفعت، احتياط، آسانترين نظريه، اجماع اهل مدينه، استقراء، عادت، اجماع اهل كوفه و.... 📝 فقه و مصلحت ابوالقاسم علیدوست ص۳۷ و ۳۸ 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 ظرفیت‌های فقه مطهری برای فقه معاصر 🎙 ارائه دهنده: استاد احمد مبلغی 👤دبیر علمی: حجت‌الاسلام ذبیح الله نعیمیان ⏰ زمان: یکشنبه، 11 اردیبهشت 1401، ساعت 13:30 الی 15 📡 حضور مجازی از طریق: https://join.skype.com/I7qOg2slYw3U 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔔 رؤیت هلال و حکم حاکم 🎙 ارائه: استاد ابراهیمی ⏰ زمان: شنبه 10 اردیبهشت ساعت 22 🔻پخش به صورت همزمان در 1️⃣ اینستاگرام 2️⃣ آپارات 3️⃣ سامانه پاسخگو 4️⃣ ایتا 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢نکات مهمّ دربارۀ رؤیت هلال ماه، طبق فتاوای آیت‌‌الله شبیری زنجانی 1️⃣ مسئلۀ رؤیت هلال و اثبات اوّل ماه قمری، از جهتی تقلیدی است و از جهتی دیگر، غیر تقلیدی. مکلّفِ غیر مجتهد، در مبانی فقهی رؤیت هلال باید تقلید کند؛ برای نمونه: آیا رؤیت با چشم مسلّح، معتبر است یا باید با چشم عادی باشد؟ آیا اوّل ماه برای نقاطی که شبِ مشترک دارند، یکسان است یا خیر؟ آیا شهادت دو عادل به دیده‌شدن هلال، معتبر است یا خیر؟ امّا اینکه هلال در فلان تاریخ، بنا بر آن مبانی دیده ‌شده یا نه، تقلیدی نیست؛ بلکه ملاک، اثباتِ رؤیت هلال طبق حجّت شرعی است. بنابراین، اگر طبق مبانی مرجع تقلید، اوّل ماه برای مکلّف ثابت شود، باید به آن عمل کند؛ هرچند اوّل ماه برای خودِ مرجع تقلید، ثابت نشده باشد. 2️⃣دربارۀ شیوه‌های رؤیت هلال ماه، چگونگی اثبات آن، مکان رؤیت و معتبر بودن یا نبودنِ اتّحاد افقِ آن با محلّ زندگی مکلّف، فتاوای مختلفی وجود دارد. برداشت‌های گوناگون از روایات و شیوه‌های مختلفِ جمع میان روایات، سبب این تفاوت در فتاوا شده‌است. فتوا به لزوم رؤیت هلال با چشم عادی، به معنای مخالفت با علم نجوم و تجهیزات فنّی جدید نیست؛ بلکه از ادلّۀ روایی فهمیده می‌شود که دیدن هلال با چشم مسلّح، معتبر نیست و شارع مقدّس، دیدن آن با چشم عادی را معیار دانسته‌است. به هر حال، تا مقلِّد اطمینان نیافته که هلال ماه بنا بر مبانی مرجع تقلیدش قابل رؤیت بوده، نمی‌تواند به آن، ترتیب اثر دهد. 3️⃣ اطمینان به قابل رؤیت بودنِ هلال با چشم غیر مسلّح، از هر راهی به‌دست آید، کفایت می‌کند؛ امّا اتّحاد افق هم باید رعایت شود؛ یعنی مکلّف باید اطمینان یابد در فرضِ نبودِ مانع، هلال با چشم عادی در محلّ زندگی‌اش یا ارتفاعات نزدیک آن، قابل رؤیت بوده‌است. بنابراین، صِرف اعلام‌شدن رؤیت هلال از رادیو و تلویزیون -بدون توجّه به این جهات- برای اثبات اوّل ماه کافی نیست و مکلّف تا به قابلیّت رؤیت هلال با چشم عادی در محلّ زندگی خویش اطمینان نیافته، باید بنا بگذارد که ماه جدید قمری، آغاز نشده‌است؛ زیرا شرعاً لازم نیست در همۀ مناطق یک کشور، روز اوّل ماه قمری، یکسان باشد. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🔖بازپژوهی ولایت حاکم در صدور حکم به ثبوت هلال و تحلیل گستره نفوذ حکم میان مکلّفان ✍️مهدی درگاهی؛ استادیار گروه فقه و اصول، جامعة المصطفی العالمیه 🔻ولایت حاکم اسلامی بر صدور حکم به ثبوت هلال پس از انقلاب اسلامی ایران و حاکمیت فقیه بر عرصه سیاست و اداره جامعه و تحلیل تبعات نجومی آن، جایگاه ویژه‌ای یافت و چون تحقیقی یکپارچه حول گستره نفوذ آن در میان مکلّفان صورت نگرفته، پرسش از ولایت حاکم اسلامی در صدور حکم به ثبوت هلال و گستره نفوذ آن میان مکلفان مسئله‌ای است که شایسته پاسخی درخور است. تحلیل برآمده از واکاوی دلالی عمومات و اطلاقاتِ ادله ولایت فقیه، حاکی از تمسک به عام در شبهه مصداقیه است؛ چراکه باید ثابت شود یکی از شئون حکومتی ائمه(ع) حکم به ثبوت هلال بوده است تا تمسک به آنها صحیح باشد. با توجه به تمامیت دلالی صحیح محمد بن قیس، ولایت حاکم بر صدور حکم به ثبوت هلال ثابت می‌گردد و جملگی اشکالات وارده بر آن مردود است. هرچند ادله دیگری در حجیت آن توسط برخی طرح گردیده، منتهی به‌دلیل عدم‌حجیت سندی یا دلالی، تنها در تأیید مدعا نقش دارند. با توجه به مدلول صحیح مذکور و مفهوم اولویت، حکم حاکم تنها در صورت مستندبودن به بینّه و شیاع، و نه علم و رؤیت خود حاکم، حجیت دارد و بنابر تحلیل فرازهای مقبوله عمر بن حنظله، احکام صادره از حاکم، از جمله حکم مذکور -در صورت یقین به خطای حاکم در حکم یا خطای او در موضوع و یا علم به خطای او در مُستندات حکم یا موضوع- بر همه مکلّفان در قلمرو حُکمرانی حاکم حجیت داشته وثبوت هلال با آن قطعی وآثار شرعی این رویداد بار می‌شود. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

🌙 عربستان سعودی، مصر، قطر، یمن، فلسطین، لبنان، امارات، کویت، بحرین، ترکیه، سوریه، سودان، تونس، لیبی، استرالیا و دیوان وقف اهل‌سنت عراق؛ دوشنبه را روز عید سعید فطر اعلام کردند. همچنین طالبان افغانستان، نیجریه و مالی یک‌شنبه را عید خود اعلام نمودند. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢همه چیز در مورد رصد هلال ماه شوال ۱۴۴۳ ✔️گروه‌های رصدی متخصص جهت استهلال ماه شوال از طرف ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری و مراجع معظم تقلید در ۱۱ اردیبهشت‌ماه به مناطق مختلف کشور اعزام می‌شوند که با جوی ابری و غبارآلود مواجه هستند. 👈 نظرات سیدمحسن قاضی میرسعید، علی ابراهیمی سراجی و کاظم کوکرم، درباره شرایط رصد و وضعیت ماه شوال: https://b2n.ir/a00056 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢هفت باور اشتباه در مورد رؤیت هلال ماه ۱- آیا ماه رمضان همیشه ۲۹ روزه است؟ ۲- آیا اگر ماه شعبان ۳۰ روزه باشد، ماه بعد (رمضان) ۲۹ روزه خواهد بود؟ ۳- چرا با اینکه مقارنه ماه و خورشید اتفاق افتاده، هنوز اول ماه اعلام نشده است؟ ۴- آیا همیشه شروع ماه قمری (مثلا رمضان یا شوال) در ایران بعد از عربستان است؟ ۵- چرا کشورهای غربی ما (مثل ترکیه و آذربایجان) و همین‌طور شرق ایران (مثل افغانستان و اندونزی) عید فطر را اعلام کردند ولی هلال در ایران دیده نشده است؟! ۶- چرا مشکلات آغاز و پایان ماه قمری فقط برای ماه رمضان اتفاق می‌افتد و در دیگر ماه‌های قمری تغییری اتفاق نمی‌افتد؟ ۷- ضخیم بودن هلال ماه در شب دو یا سوم ماه می‌تواند دلیلی بر شروع اشتباه اول ماه باشد؟ 👈پاسخ علمی به ۷ باور نادرست مشهور را بخوانید: https://b2n.ir/t45669 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚ثبوت الهلال فی الأماکن المتباعده، اثر استاد محسن اراکی 📖کتاب حاضر پیرامون ثبوت هلال در مکان‌های دور است که در ماه رمضان ۱۴۳۰ از سوی استاد محسن اراکی مطرح شده و از سوی نشر مجمع الفکر الإسلامی‌ چاپ و منتشر شده است. این اثر مشتمل بر تمهید (در چهار نکته) و دو قسم است. در قسم اول کتاب، نظریه وحدت ثبوت هلال در اماکن دور مشترک در جزئی از شب اثبات شده است. قسم دوم کتاب، رساله آیت‌الله سیستانی در اثبات نظریه اختلاف ثبوت هلال به اختلاف آفاق است. 👈 معرفی + لینک مطالعه آنلاین: https://b2n.ir/t03505 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📚 کتاب «ثبوت الهلال» اثر آیت‌الله عبدالله جوادی آملی به تحقیق و تنظیم مهدی سهرابی، یدالله مقدسی و حسین آزادی در ۲۹۶ صفحه به زبان عربی، از سوی انتشارات دارالاسراء، در آستانه ماه شوال المکرم ۱۴۴۳ چاپ و منتشر شد. 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢اعلام رؤیت هلال حکم حکومتی یا اعلام مرجعیتی؟ ✔️حجت‌الاسلام ‌والمسلمین علیرضا موحد نژاد: 🔹چند سال قبل در یکی از خطبه‌های نماز عید فطر که رهبر معظم انقلاب داشتند؛ ایشان به این مسئله اشاره و فرمودند: خب ما می‌دانیم که اختلافات فقهی بین مراجع تقلید وجود دارد و امر هلال ماه هم امر اثبات اول ماه هم یکی از آن‌هاست و این اختلافات طبیعی است و این مشکلی نیست که هرکس در واقع به آن چیزی که مرجع فتوا دارد بر اساس آن عمل کند و این مشکلی ندارد. 🔸بعضی از مقلدین برخی مراجع تقلید به من گفتند که فلان مرجع تقلید که ما از او تقلید می‌کنیم ایشان مثلا حلول ماه رمضان یا حلول ماه شوال را اعلام نکردند، بنده به آنان می‌گویم آن مرجعی که شما از ایشان تقلید می‌کنید، بر اساس فتوای ایشان هم اول ماه ثابت است. گفتم اگر از من می‌پرسید به عنوان کسی که با این موضوع سر و کار دارم و این‌ها برای من ثابت شده است. 🔹به واسطه شنیده‌ام که فردی می‌گفت در جلسه‌ای شخصی از محضر رهبری سؤال‌ می‌کند که اگر در یک جایی از کشور هلال ماه دیده شد و در جاهای دیگر هلال ماه دیده نشد و با وجود اینکه حتی هوا مساعد بوده اما هلال ماه دیده نشد و حتی نظرات کارشناسی هم بر این بود که دیده‌ نمی‌شود؛ مثلا فرض کنید نظر این بود که در جنوب کشور این هلال دیده‌ می‌شود و در شمال دیده‌ نمی‌شود اگر چنین چیزی بود آن وقت یعنی ما در یک کشور در ایران مثلا دو تا اول ماه خواهیم داشت؟ این شخص‌ می‌گفت که رهبری فرموده بودند که خب پس حکم حاکم به درد کجا می‌خورد؟... 👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/t42134 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

💢حکم حاکم به‌ ثبوت هلال بر اساس ولایت‌فقیه و امورحسبیه قابل اثبات و نافذ است ✔️استاد محسن فقیهی، حکم حاکم در مسأله رؤیت هلال را اجماعی دانست و گفت: چه ما ولایت‌فقیه را بپذیریم و چه نپذیریم از باب امور حسبیه، حکم حاکم در مورد هلال شوّال قابل اثبات و نافذ است؛ لذا هم مردم و هم مسؤولین باید تبعیّت کنند. همچنین بیان حکم هم برای مجتهد در رساله واجب است که ارشاد جاهل بکنند اما این‌که هرسال بیان کنند امروز عید شده یا نشده، این ضرورت ندارد ! ... 👈گزارش نشست علمی «بررسی فقهی حکم حاکم به ثبوت هلال»: https://b2n.ir/j80793 🆔 https://eitaa.com/ijtihad