🔻سبک زندگی متدانی از نگاه ملاصدرای شیرازی 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ هر چند اصطلاح سبک زندگی اصطلاحی جدید است اما مباحث ناظر به سبک زندگی در میان گذشتگان نیز از مهم‌ترین دغدغه‌ها بوده است. از جمله کسانی که مطالبی مهم و اندیشه‌هایی بنیادین درباره #سبک_زندگی دارد، ملاصدرای شیرازی است. از مجموع آثار وی مباحث بسیار مهمی در این باره قابل اصطیاد و استخراج است. انواعی از سبک زندگی در کلمات او تحلیل شده‌اند. در مجموع می‌توان گفت #ملاصدرا از دو نوع سبک زندگی سخن می‌گوید: 1.سبک زندگی متعالی 2.سبک زندگی متدانی. هر کدام را به دسته‌هایی تقسیم می‌کند. در مجموع از سخنان وی چند ویژگی برای سبک زندگی متدانی به دست می‌آید: یک. ضعف و کمبود در توانایی‌های ادراکی و شناختی: نخستین شرط لازم برای برخورداری از یک زندگی متعالی، فهم «نفع و ضرر» و «خیر و شر» است؛ به همین دلیل از کسانی که فاقد چنین سطحی از درک و شناخت باشند نمی‌توان انتظار انجام رفتارهای خیر را داشت. چنین افرادی به دلیل غلبه قوای وهمی و خیالی، خیر را شر و ظلمت را نور می‌پندارند. اینان نه تنها تمایلی به ادراک حقیقت (به عنوان لذیذترین اشیاء) ندارند؛ بلکه از آن وحشت و هراس هم دارند. افزون بر این، کسانی که از قوه ادراکی و عقلی ضعیفی برخوردار باشند حتی در صورت شناخت خیر، معلوم نیست که قوه عاقله آنان بتواند در مقابل وسوسه‌های قوای شهوی و غضبی مقاومت کند. دو. تکیه بر باورهای خرافی به جای عقاید راستین: از دیگر ویژگی‌های سبک زندگی متدانی این است که صاحبان چنین سبکی به دلیل بریدگی و ناآگاهی از علوم حقیقی، بر عقاید خرافی و باطل تکیه می‌زنند. عقایدی که از قبیل اضغاث احلام بوده و نتیجه‌ای در پی ندارند. به همین دلیل، به جای «تعهد به حقیقت» و «تقید به واقعیت»، «تقلید از عوام» و «تأسی به عادات رایج زمانه» است که زندگی آنها را مدیریت می‌کند. سه. در جستجوی لذت‌های حسی و خیالی و وهمی به جای لذت‌های عقلی: هدف غایی صاحبان این نوع از سبک زندگی، دستیابی به لذت‌های حسی و خیالی است. اینان به دلیل غوطه‌وری در شهوات حیوانی اساساً درکی از لذایذ معنوی و حقایق عقلی ندارند که در پی آنها باشند. شهوات حیوانی چشم و قلب آنها را تخذیر کرده و ذائقه آنان را به انحراف کشانده است. اینان مسحور وساوس درونی و بیرونی‌اند. #فلسفه #حکمت_متعالیه @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🔻سبک زندگي پروانه‌وار از نظر ملاصدرا 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ یکی از اقسام و انواع #سبک_زندگی متدانی از نگاه ملاصدرای شیرازی سبک زندگی پروانه‌وار است. توضیح آنکه: برخی افراد از حیث افق ادراک در حد محسوسات‌اند. علیرغم برخورداری از «قوه» عاقله، در مقام فعلیت صرفاً توانایی درک محسوسات را دارند؛ یعنی صرفاً حواس ظاهری آنها فعال است. نفس چنین افرادی، «نفس شهوانی» است. زیرا شهوت مسخر ادراک حسی است. حتی رفتار چنین افرادی به گونه‌ای است که گویا فاقد قوه خیال و حافظه‌اند. به همین دلیل، هرگز از رفتارهای پیشین خود و دیگران «عبرت» نمی‌گیرند. ممکن است بارها و بارها از یک سوراخ گزیده شوند. اینان هر چند گمان می‌کنند زندگی لذت‌بخشی دارند! اما فی‌الواقع درکی از «لذت حقیقی» ندارند. به نازل‌ترین سطح لذت، یعنی «لذت‌های محسوس و بدنی» (مثل لذت خوراک و پوشاک و نوشاک و لذت‌های جنسی)، دلخوش‌اند. اینان با «مفهوم و صورت ذهنی لذت» خود را سرگرم می‌کنند؛ توانایی درک وجودها و واقعیت‌های ملائم با نفس و جان خویش را ندارند. افزون بر این، درک روشنی از هدف زندگی و غایت آفرینش خود ندارند. به همین دلیل، سبک زندگی آنان در راستای فلسفه آفرینش‌شان نیست. بهترین حالت نفوس شهوانی این است که آزاد از هر چون و چرایی مشغول خوردن و خوابیدن و لذت‌های حسی و جنسی باشند. سبک زندگی چنین افرادی همچون سبک زندگی «پروانه» است. به اعتقاد صدرا تنها ابزار ادراکی پروانه حواس ظاهری است. پروانه نه تنها فاقد عقل است بلکه از قوه خیال و حافظه هم بی‌بهره است. به همین دلیل، نه خاطره و حافظه‌ای دارد و نه امکان عبرت‌آموزی از گذشته را. تا زمانی که به آتش نزدیک نشود حرارت آن را درک نمی‌کند و پس از نزدیک شدن و احساس سوزش، هر چند موقتاً از آتش فاصله می‌گیرد، اما به محض آنکه حرارت آتش از افق ادراک حسی و قوه لامسه او دور می‌شود، سوزندگی آتش را فراموش کرده و مجدداً به آن نزدیک می‌شود و این کار را تا آنجا ادامه می‌دهد که در آتش می‌سوزد. #فلسفه #حکمت_متعالیه @Ahmadhoseinsharifi 🌹