فقه، مصلحت و حکومت اسلامی - 2 (یادداشت اختصاصی)
❇️ حجة الاسلام علی صالحی منش دبیرگروه فقه نظام سیاسی پژوهشگاه فقه نظام
در مورد نسبت مصلحت با فعل حاکم به خودی خود، پنج احتمال مطرح است:
1. این که اعتبار مصلحت در فقه حکومتی به طور کلی انکار شود که به نظر میرسد این فرض خلاف ضرورت فقهی است.
2. این که گفته شود مصلحت مطلقاً شرط افعال و تصرفات حاکم است، بنا بر این حتی در مواردی که حکم صریح از طرف شارع وجود دارد، مثل احکام حدود، باز هم اجرای آن متوقف بر احراز مصلحت است. (ممکن است ازبرخی از عبارات حضرت امام «رحمه الله» چنین برداشت گردد: للوالي أن يعمل في الموضوعات على طبق الصلاح للمسلمين... فرأيه تبع للصلاح كعمله (كتاب البيع ج2، ص: 619)
3. تفصیل: بدین صورت که گفته شود اگر در موردی نصی از طرف شارع وجود داشته باشد، این خود به معنای احراز مصلحت از طرف شارع است و حاکم، حقی در تصرف در این موارد ندارد، اما اگر نصی وجود نداشته باشد این جا تصرفات حاکم متوقف بر احراز مصلحت است. (این نظر از مرحوم نائینی در تنبیه الامه استفاده میشود)
4. این که گفته شود مصلحت به عنوان قید یا شرط سایر احکام و یا افعال حاکم نیست، بلکه خود حکمی است مستقل به این معنا که جلب مصالح عامه بر حاکم واجب است. به تعبیر دیگر میتوان گفت که این جا مصلحت حکمساز است.
البته جای این سوال باقی است که آیا این تکلیف ممکن است خود گاهی در تزاحم با سایر احکام و وظایف حاکم قرار گیرد؟
5. فرض دیگر این است که بگوییم در مورد حاکم و فقه حکومتی مساله مصلحت با فقه فردی هیچ تفاوتی ندارد و همان گونه که در فقه فردی تنها در فرض تزاحم به سراغ مصلحت رفته و مصلحت اهم را مقدم میکنیم، حاکم نیز تنها در فرض تزاحم احکام موظف به رجوع به مصلحت است و سایر مثالهای گوناگونی که در ابواب مختلف فقهی برای این مساله مطرح میشود نیز از همین باب است؛ البته تزاحم در حوزه فقه کلان با حوزه فقه خرد در چند محور تفاوت دارد:
الف: در حوزه فقه کلان تزاحم موارد بسیار متعددی دارد به گونهای که معمولا حاکم در اجرای وظایف خود به مساله تزاحم برمیخورد.
ب: در تزاحم در فقه فردی مصلحت فقط در ملاک دو حکم بررسی میشود ولی در حوزه فقه کلان باید مصالح دیگری مثل مصالح افراد و جامعه را هم بررسی کرد. مثلا اگر فرض کنیم یک خانم مسلمان در صورت رعایت حجاب کشته میشود بدون شک در تزاحم حکم حجاب و حفظ نفس، مصلحت حفظ نفس اقوی است، اما اگر همین مساله در حوزه اجتماعی پدید آید، مثلا اگر فرض کردیم که:
اگر مسلمانان به واسطه حجاب در جوامع شناخته شوند، قطعا در سال حدود 10 نفر از آنان کشته خواهند شد، در چنین مواردی، چه بسا جانب حکم حجاب مقدم باشد. البته عدد همیشه حرف آخر را نمیزند. به عنوان نمونه در مثال بالا اگر فرض کردیم در یک کشور کفر، مسلمانان مخیر باشند بین حفظ حجاب زنان یا پرداخت مالیات سالانه برای همه مسلمانان (زن ومرد) که نوعی ضرر است و مشمول قاعده لاضرر میگردد، دراین فرض هرچند تعداد افرادی که تحت قاعده لاضرر میروند بیشتر است (چون بر فرض شامل مردها هم شده است) ولی در عین حال جانب حجاب مقدم است. بنابراین به نظر میرسد معادله مناسب در این جا چنین باشد:
اهمیت حکم ضرب در افراد مکلفین = کشف مصلحت در امور حاکمیتی.
ج: درفقه فردی بنابر نظریات اصولیان، تزاحم بین اباحه و حکم الزامی بیمعناست، زیرا همیشه ملاک الزام، قویتر از اباحه است، ولی در حوزه فقه کلان، تزاحم بین حکم مباح والزامی قابل تصور است، مثلا میشود گفت در مسئله ورود زنان به ورزشگاه، مصلحت اباحه از یک سو و مفاسد ورود زنان به ورزشگاه از سوی دیگر با هم تزاحم میکنند. (البته ممکن است این جا گفته شود که در این مورد هم مساله تزاحم بین دو فعل واجب است، زیرا رعایت اباحه و آزادی مشروع مردم بر حاکم یک وظیفه است)
د: ممکن است گفته شود که در فقه کلان در تشخیص مصلحت نظر به اهداف و مقاصد کلی شریعت نیز لازم است اما در فقه خرد تنها، ملاکِ خود حکم مورد تزاحم، باید مورد لحاظ قرار گیرد.
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
بازتاب یادداشت حجت الاسلام علی صالحی منش، دبیر گروه فقه سیاسی پژوهشگاه فقه نظام در سایت شبکه اجتهاد
https://b2n.ir/y85472
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
🔰یادداشت تخصصی
💢خلق پول و کاهش نقدینگی!
⭕️ به قلم حجة الاسلام محمد مادرشاهی
دبیر گروه فقه نظام اقتصادی پژوهشگاه فقه نظام
مهمترین عامل افزایش حجم نقدینگی در ایران به خاطر خلق پول بانکی است که منجر به کاهش ارزش پول ملی، افزایش تورم و بسیاری از معضلات اقتصادی کشور شده است.
غالبا چنین تلقی میشود که نقدینگی نباید در جامعه اینچنین خلق میشد اما وقتی خلق پول رخ داده است دیگر به راحتی نمی توان نقدینگی کل را کاهش داد و یا کاهش نقدینگی به صلاح نبوده و باعث رکود در واحدهای تولیدی میشود.
بنابر این باید بر روی دو نکته هم زمان تمرکز نمود: اول جلوگیری از خلق پول بی رویه بانکها مخصوصا بانکهای خصوصی با افزایش نظارت بانک مرکزی؛ دوم هدایت نقدینگی به سوی واحدهای تولیدی و دوری از فعالیتهای سفتهبازانه.
این دو راهکار اگر چه در جای خود قابل تامل و بررسی است اما به نظر میرسد هنوز به علت اصلی مشکل و به تبع آن نوع صحیح مواجهه با آن توجه نشده است.
برای تبیین این معضل ابتدا باید خلق پولی که در واقعیت اقتصاد ایران توسط بانکهای تجاری ایجاد میشود، مورد دقت قرار گرفته و سپس دلالتهای اقتصادی آن را توجه نمود:
حقیقت این است که آن چه در بانکهای ایران اتفاق میافتد، عبارت است از خلق پول درونزا (خلق پول از هیچ) و مکانیسم ساده آن که در ترازنامههای بانکی خود را نشان میدهد، چنین است:
بانکها ترازنامهای دارند که داراییها و بدهیهای بانک در آن نقش بسته است. داراییها، تسهیلاتی است که به شخصیتهای حقیقی و حقوقی دادهاند و بدهی سپردههایی است که مردم در بانک باز کردهاند.
برای بانک مرکزی آنچه مهم است این است که این دو با هم تراز باشند. فرض میکنیم مردم 50 واحد پولی سپردهگذاری کردهاند و این بانک هیچ تسهیلاتی تاکنون پرداخت نکرده است و تراز بانک 50 واحد به نفع سپردههاست. اگر بانک بخواهد 100 واحد به کسی تسهیلات بدهد، چه اتفاقی میافتد؟
اینگونه نیست که آن 50 واحد سپردههای مردم کم شود و بانک دنبال تامین 50 واحد دیگر باشد؛ بلکه بانک به گیرنده تسهیلات میگوید سپردهای در این بانک باز کن تا تسهیلات را به حسابت بریزیم. بنابراین با اعطای تسهیلات 100 واحد به سپردهها اضافه میشود و 100 واحد هم در ستون تسهیلات میآید و در نتیجه ستون سپردهها 150 واحد و ستون تسهیلات 100 واحد میشود که از نظر ترازنامه بانک هیچ اتفاقی نیافتاده و هنوز 50 واحد به نفع سپردهها در ترازنامه بانک وجود دارد
تنها مطلبی که میماند این است که افرادی که تسهیلات گرفتهاند ممکن است پول خود را از حساب خود خارج نموده و به بانک دیگری منتقل نمایند. اگر این مبلغ به اندازه 50 واحدی باشد که بانک از مردم سپرده دریافت کرده است مشکلی پیش نمی آید و الا با کسری ترازنامه مواجه میشود.
روشن شد که با اعطای تسهیلات به هر مقدار در ترازنامه بانک هیچ اتفاقی نمیافتد، چرا که به همان میزان به سپردههای بانک اضافه میشود و ترازنامه مانند قبل میشود. تنها به میزان سپردهها (نقدینگی) افزوده میشود
از آن جا که نقدینگی کشور عبارت است از اسکناس و مسکوکات و همچنین حسابهای بانکی مردم که میتوانند با آن معامله کنند، با این تحلیل مشخص شد که بانکها با اعطای تسهیلات به راحتی نقدینگی کشور را افزایش میدهد البته باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که اگر شخصی که 100 واحد تسهیلات گرفته و در حسابش شارژ شده است، تسهیلات خود را پرداخت نماید هم 100واحد از ستون تسهیلات حذف میشود و هم 100 واحد از ستون سپردهها کم میشود. بنابر این نقدینگی در کشور کم میشود.
این یکی از ویژگیهای مهم پولهای خلق شده توسط نظام بانکی است که هم خلق و هم معدوم میشوند.
ادامه🔻
🔰با توجه به این نکته میتوان محاسبه نمود که چه میزان از نقدینگی موجود، پولهای واقعی (خلق شده توسط بانک مرکزی) است و چه میزان توسط نظام بانکی خلق شده است. چرا که ویژگی پولهای خلق شده توسط نظام بانکی این است که هم خلق و هم معدوم میشوند.
می توان فرض کرد که همه اگر همه تسهیلات بانکی کشور (چه تسهیلات جاری و چه تسهیلات معوق) همین امروز تادیه شود و هیچ تسهیلاتی هم ارائه نشود. در این صورت پول هایی که میماند پولهای واقعی است. (که توسط بانک مرکزی اعتبارش تایید شده است) بنابر جمع ستون تسهیلات همه بانکهای کشور نشان دهنده پولهای خلق شده میباشد و کسر نقدینگی کل کشور از آن پولهای خلق شده بانکی را نشان میدهد.
این مساله یک دلالت اقتصادی مهم به دنبال دارد و آن این که نه تنها میتوان جلوی افزایش نقدینگی کشور را گرفت، بلکه میتوان آن را کاهش داد.
بدین منظور دو فعالیت مهم را باید در دستور کار قرار داد: اول تصفیه تسهیلات معوقه و دوم جلوگیری از امهال تسهیلات معوق با تسهیلات جدید.
حقیقت این است که اگر چه نقدینگی کشور به خاطر همین تسهیلات به صورت انفجاری در حال افزایش است اما همه واحدهای تولیدی از کمبود نقدینگی رنج میبرند و نکته مهم این است این نقدینگی به خاطر این است که بیش از 90 درصد تسهیلات داده شده، برای امهال تسهیلات معوقه و تبدیل شدن آن به تسهیلات جاری است و عملا به واحدهای تولیدی نمیرسد. به عبارت دیگر نقدینگی در کشور ایجاد شده و آثار مخرب آن جامعه پدید میآید اما این نقدینگی وارد تولید نمیشود.
این نکته را اگر در کنار وضعیت اسفبار معوقات قرار دهیم مشکل بهتر واضح میشود: در بدترین کشورها معوقات حدود 5 درصد است (متوسط 4/3%) و از معدود کشورهایی هستیم که معوقات بانکی ما بیش از 10درصد میباشد.
این نکته را نیز باید گوشزد نمود که آمار معوقات واقعی بسیار بیشتر است و اکثر تسیهلات کلان که در اختیار افراد خاص است در حقیقت تسهیلات معوقه است که با امهال و دادن تسهیلات بیشتر به تسهیلات جاری تبدیل شدهاند اما در پرداخت آن هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
دولت اگر بخواهد جلوی نقدینگی و آثار مخرب آن را بگیرد باید با جدیت دو کار را دنبال کند: اول: معوقات بانکی را با جدیت کاهش دهد دوم: جلوی امهال معوقات را بگیرد تا تسهیلات بانکی در اختیار بخش تولید قرار بگیرد.
این کار باعث میشود تسهیلات تادیه شده و نقدینگی جامعه محو شود و تسهیلات جدید نیز در اختیار تولید قرار گیرد.
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
📚نخستین شماره از دوفصلنامه تخصصی "فقه نظام" از سوی پژوهشگاه فقه نظام ویژه بهار و تابستان 1400 منتشر شد.
🔻به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فقه نظام، نخستین شماره از دوفصلنامه "فقه نظام" به سردبیری حجت الاسلام و المسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی با هفت عنوان مقاله در حوزه فقه نظام منتشر شد.
🔹نشریه تخصصی فقه نظام ، درصدد اخذ مجوزهای علمی و پژوهشی است و بر آن است تا آوردگاه آرا و اندیشه های فرهیختگان نواندیش و نظریهپرداز باشد و در همین راستا، پذیرای آثار پژوهشگران و اساتید حوزوی و دانشگاهی است.
🔸علاقه مندان می توانند مقالات را در سایت http://jiiss.ir/fa/article/list و یا کانال نشریه در ایتا به آدرس @fiqhnezam مشاهده نمایند. همچنین پژوهشگران میتوانند آثار علمی خود را از طریق ایمیل نشریه به آدرس feghenezam@gmail.com ارسال نمایند.
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
💢ما را در فضای مجازی دنبال کنید
🔻سایت رسمی :
www.jiiss.ir
🔺ایتا :
https://eitaa.com/jiiss_ir
🔻بله:
https://ble.ir/jiiss
🔺اینستاگرام:
www.instagram.com/jiiss.ir/
🔻 آپارات :
www.aparat.com/jiiss.ir
▪️کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
نشست دهم آسيبشناسي تقنين و قوه مقننه در ایران
موضوع: بررسی فقهی ضوابط استفاده از عنصر مصلحت در حکومت اسلامی
ارائه دهنده: حجت الاسلام صالحی منش دبیر گروه فقه نظام سیاسی پژوهشگاه فقه نظام
ناقد: جناب آقای رفيعي علوي استاد سطح عالی حوزه و مدیر گروه فقه مضاف دانشگاه باقرالعلوم
زمان: يكشنبه 9 آبان بعد از نماز مغرب و عشا
مكان : پژوهشگاه فقه نظام
🔸کرسی ترویجی امکان، چیستی و مبانی فلسفی اقتصاد اسلامی از دیدگاه محمد تقی مصباح یزدی
🔰 دبیرخانه همایش ملی علامه مصباح یزدی(ره) برگزار میکند:
🎙با حضور:
#قدیر_برادران
#علی_هادوی_نیا
و با حضور حجة الاسلام
#محمد_مادرشاهی ( دبیر گروه اقتصاد پژوهشگاه فقه نظام )
⏰ چهارشنبه 12 آبان ماه ساعت 18:30
📡 ارتباط از طریق:
🌐 join.skype.com/LQZG8bHPXgW6
#کرسی
#همایش_علامه_مصباح
🆔 @jiiss_ir
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
💢بررسی فقهی ضوابط استفاده از عنصر مصلحت در حکومت اسلامی
✔️دهمین نشست «آسیبشناسی تقنین و قوه مقننه در ایران» با موضوع بررسی فقهی ضوابط استفاده از عنصر مصلحت در حکومت اسلامی با ارائه حجتالاسلام علی صالحیمنش، دبیر گروه فقه نظام سیاسی پژوهشگاه فقه نظام و نقد حجتالاسلام سید احسان رفیعی علوی، استاد سطح عالی حوزه و مدیر گروه فقه مضاف دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد.
🔻اگر شارع حکم شرعی دارد(عام یا خاص)، در واقع برای حاکم تعیین مصلحت کرده است. یعنی تکلیف، رعایت مصلحت اجرای حکم شرعی است. اما اگر حکم مشخص نبود تکلیف رعایت مصلحت به معنای عرفی است که مصداق آن از رجوع به متخصص به دست میآید.
گزارش نشست را بخوانید: https://b2n.ir/n93198
@ijtihad
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
@jiiss_ir
✍️ پاسخ دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی به مطالب آقای سروش محلاتی
#حوزه/ خوارج تفسیر ناب امیرالمؤمنین از اسلام و احکام اسلامی را بهرسمیت نمیشناختند و مسلمانان را با وجود حضور امام به خودبنیادی در ایمان و تفسیر احکام اسلامی و اتخاذ مواضع سیاسی مستقل از حاکم اسلامی فرا میخواندند، چنانکه امروز نیز خوارج زمان برابر ولی فقیه که در امر حکمرانی مأذون شرعی و عقلی و عرفی است، بهمانند خوارج دوران امامت امیرالمؤمنین عمل میکنند. ◻️
حجتالاسلاموالمسلمین داود مهدویزادگان، در یادداشتی با عنوان «جایگاه قاعده لاحرج در فقه سیاسی امامیه و فقه شبهخوارجی» به اظهارات اخیر حجت الاسلام و المسلمین سروش محلاتی که اقدام به ارائه تفسیری گزینشی از آیات و روایات کرده و تلاش داشته است برداشتهای خود از منابع دینی را به حضرت آیتالله صافی گلپایگانی نسبت دهد، واکنش نشان داده و نوشته است:👇 https://hawzahnews.com/xbr44
▪️کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔 @jiiss_ir
در دیدار مدیران مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر و پژوهشگاه فقه نظام با آیت الله شبزندهدار مطرح شد:
تاکید بر ضرورت فقه نظام و کارویژههای آن
- تجربه این مدت بنده این است که این شورای نگهبان و این وظیفهای که قانون اساسی فعلا بر عهدهاش گذاشته است این غیر از تصویری است که آقایان انتظار دارند و میگویند. یعنی از این ساختار فعلی شورای محترم نگهبان نمیتوان انتظار پرداختن به فقه نظام با آن مبانی، رویکردها و اهداف را داشت. اینقدر درگیر کار و مصوبات مجلس، هیئت وزیران، دیوان عدالت و آییننامهها هستیم که دیگر نوبت به فقه نظام و رسیدن به اهداف شریعت اسلام نمیرسد.
- این که برای رسیدن به اهداف و مقاصد اسلامی باید چطور برنامهریزی کرد، نیازمند جایگاه دیگری است که فقه نظام عهده دار آن است. یعنی فقه نظام باید اهداف کلان و میان مدت را کشف کرده، برای طریق وصول به آن برنامهریزی کند. این کاری است که حوزههای علمیه میتوانند انجام بدهند و باید هم انجام بدهند. چون همانطور که عرض کردم شورای نگهبان فرصت این کار را ندارد. همین شبها ما در مجمع فقهی چندین مصوبه داشتیم که فقط خواندن آنها دو ساعت طول میکشید. هر کدام سی صفحه، چهل صفحه مصوبه است و باید بخوانید تا بفهمید خلاف شرع هست یا نیست؟ اما پیدا کردن آن هدف اسلامی اصیل و تعیین راه رسیدن به آن، کار پژوهشکدههای بزرگ است که از آنها توقع میرود.
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
همچنین در این گفتگو آیت الله شبزندهدار ضمن تاکید بر شیوه تدوین موسوعههای حدیثی در حوزه فقه نظام، روش صحیح کار را نیز تشریح کردند:
- جامع احادیث شیعه نسبت به وسائل الشیعه برتریهایی دارد. از جمله این که وسائل تقطیع زیاد دارد و اساسا یکی از دلایل مرحوم بروجردی برای نگارش جامع احادیث حذف این تقطیعها و آوردن روایتها به صورت کامل است، زیرا گاهی تقطیع قبل و بعد یک حدیث روی ظهور حدیث اثر میگذارد.
- مشکل دیگری که در وسائل هست و در جامع حل شده است پراکنده نبودن روایات است. روایات وسائل خیلی پراکنده هست. چون طبق شرائع نوشته و خیلی ریزریز شده است. در حالی که جامع احادیث آن فرازی که دلالت میکند را کامل آورده است.
- سومین نقصی که در وسائل الشیعه هست و در جامع نیست اشاره نکردن به آیات است. وسائل هیچ اشارهای به آیات نکرده ولی جامع این کار را انجام داده است.
- برای آن که در حوزه فقه نظام موفقتر پیش بروید گروههایی داشته باشید که اینها با سوال وارد روایات بشوند و سپس هر چه مربوط به آن سوال و مسئله میشود را جمعآوری کنند. سپس گروه دیگری با دقت روی آن جمعآوری کار بکنند و ببینند آیا واقعا این روایت مربوط به آن موضوع هست یا نه؟
- باید سوالات جدیدی که برای افراد در رشتههای تخصصی ایجاد شده است را یادداشت کرد و هنگام مراجعه به روایات آنها را مد نظر قرار داد، زیرا اگر بدون این سوالات به روایات مراجعه کنیم گاهی نکاتی که در روایات هست را درنمییابیم و ظهور برایمان پا نمیگیرد.
- الان ما در این شرح وسائلی که داریم کار میکنیم زیر هر روایت مینویسیم المستفادات الفقهیه و غیر الفقهیه تا بعدا هم اگر کسی خواست این بحث را دنبال کند بتواند مراجعه کند و ببیند از هر روایت چه استفادههای فقهی یا غیر فقهیای شده است.
این استاد برجسته حوزه و فقیه شورای نگهبان در ادامه با تاکید بر تحصیل جدی دروس حوزوی افزودند:
- به فقه و اصول متعارف، اشتغال داشته باشید، چون این ژرفنگری و دقتهایی که در طول قرون شده است ذهن را ورزیده میکند. تجربه هم نشان داده کسانی که در این علوم کار نکردهاند در عرصههای جدید، حرف جدیای ندارند.
- آقای شهیدی میفرمود این اواخر که سن آقای تبریزی بالا رفته بود به ایشان میگفتیم دیگر اصول نگویید و به همان فقه بسنده کنید. ایشان جواب داد میترسم اگر نگویم یادم برود. این اهمیت اصول فقه را نشان میدهد.
- تدریس خوب است ولی جایگزین مباحثه نیست. چون در تدریس، شخص فقط مطالب یک کتاب را میخواند ولی مباحثه این طور نیست. پیوسته به مباحثه بپردازید و از آن جدا نشوید. من از مباحثه خیلی استفاده کردهام. حتی گاهی بیش از درس. ما چند نفر بودیم با هم کتابهای مربوط به درس را مباحثه میکردیم و سپس وارد درس میشدیم. این کار را مخصوصا در درس آقای وحید میکردیم. چون درس ایشان تفصیلی بود و نظرات آخوند، شیخ انصاری، آقا ضیاء عراقی، نائینی و حائری را حتما بحث میکردند.
- من در دورهای درس زیاد میگفتم. مرحوم پدرم گفتند درسهایت را کم کن و عمقی کار کن. کار عمقی یعنی همین کارهای اجتهادی و مباحثات پیشرفته. پس تدریس خالی، کافی نیست.
- در گذشته گاهی افراد یک کتاب را چند بار میخواندند. همین آقای جوادی آملی حفظه الله یک جلد اسفار را پیش سه نفر خوانده است. چون ملاک ایشان، فهمیدن و نقد کردن بوده نه رد شدن و پاس کردن. ولی امروزه حوصلهها کم شده است. همان یک بار هم به زور میخوانند.
- البته خواندن دروس حوزه به شکل قوی حتما لازم است که عرض کردم. اما این که آدم بخواهد با صرف خواندن درسهای حوزوی به این نقطه برسد نمیشود. حتما اطلاعات مربوط به مسائل و موضوعات جدید را لازم دارد.
- یادم هست وقتی نوجوان بودم، مرحوم آقای مصباح و پدرم کتابهای جامعهشناسی و روانشناسی را تهیه کرده بودند. آقایی هم که در دانشگاه اینها را خوانده بود دعوت کرده بودند. این شخص دانشگاهی میآمد و این کتابها را برای این دو نفر تدریس میکرد. چون میخواستند با جوانها ارتباط داشته باشند لازم بود که این مطالب را بدانند.
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
نشست علمی فقه نظام در اهواز برگزار شد
این نشست از سلسله کرسیهای آزاد اندیشی از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان در محل سالن اجتماعات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه برگزار شد.
در این نشست، حجتالاسلام رجبی، قائممقام و معاون پژوهش پژوهشگاه فقه نظام، به ارائه موضوع پرداخت.
حجتالاسلام رجبی، ابتدا درباره «مفهوم شناسی فقه نظام و مؤلفههای آن» مطالبی را ارائه کرد و در ادامه نیز درباره تطبیقات فقه نظام بر مسائل فقه سیاسی با محوریت «الزامات نصب الهی حاکم در فقه سیاسی شیعه» به سخنرانی پرداخت.
همچنین پس از آن، اساتید و فضلای حاضر در جلسه، درباره موضوعات طرح شده توسط استاد به بحث و تبادل آراء پرداختند.
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🆔@jiiss_ir
💢سه راه برای ولایی شدن قانون/ سکوت قانون با ولایی شدن حکم امکانپذیر است
✔️حجتالاسلام حسنعلی علیاکبریان:
🔹سه راه برای ولایی شدن قانون وجود دارد؛ اولین راه این است که ولی فقیه بگوید من به صورت اجمالی و فرایندی اعمال ولایت میکنم، مانند فرایند کنونی که قانونی در مجلس تصویب و شورای نگهبان آن را تایید میکند یا به مجمع تشخیص مصلحت میرود.
🔸روش دوم توسط ولی فقیه صورت میگیرد، ولی به فقها میگوید شما فتوای مرا ملاک قرار دهید زیرا من فرصت نظارت بر تک تک قوانین مجلس را ندارم.
🔹روش سوم این است که اصلا ولی فقیه شان اعمال ولایت در قانون را به شورای نگهبان تفویض کند و خودش دست از ولایت بر قانونگذاری برداشته و به آنها بسپرد.
🔸در هر سه راه، کار مجلس فقط بخشی از قانونگذاری و نه همه قانونگذاری است،
🔹در راه اول فتوای ولیفقیه معیار است ولی در راه سوم معیار فتوای فقهای شورای نگهبان است و رای اکثریت حکم ولایی خواهد شد.
🔸راه دوم این است که فقهای شورای نگهبان بازوی ولایت فقیه هستند و این راه، نزدیک به نامه رهبری در سال ۱۳۸۸ است که فرموده بودند هر جا امام یا رهبری نظر دارد باید براساس نظر رهبری و امام نظارت کنید.
🔹راه سوم تلقی حقوقی از فقهای شورای نگهبان است و رای خود آنها ملاک قرار میگیرد که راهی تفصیلی و دقیقتر از راههای دیگر است.
🔸اگر در جامعه امروز ما قانون بخواهد بر همه الزام شود مشروعیت آن به حکم ولایی وابسته است، ولی پدیده سکوت قوانین را به دلایل مختلف شاهدیم.
👈بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/m85367
🆔 @ijtihad
🆔@jiiss_ir
کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
💢همه فقه، سیاست است/ نسبت صحیح میان فقه و سیاست، توصیف است نه تقیید
✔️استاد محسن اراکی:
🔹با رجوع به منابع اسلامی به دست میآید که فقه عین سیاست است؛ به تعبیر دیگر همه فقه، سیاست میباشد. امام خمینی(ره) در این خصوص گفتند: الاسلام هو الحکومت بعینها. از دیدگاه حضرت امام که دیدگاه صحیحی نیز است، اسلام چیزی غیر از سیاست نیست.
🔸همه احکام اسلامی از کتاب الطهارت گرفته تا کتاب القضا و… قوانین و برنامه سیاسی میباشند؛ بنابراین ما دو مقوله فقه وسیاست نداریم که بخواهد اضافه آن تقییدی یا تلفیقی باشد. بلکه اضافه تفسیری است.
🔹نسبت صحیح میان فقه و سیاست از دیدگاه اسلام، نسبت توصیف است نه تقیید. با توجه به اینکه حق حاکمیت منحصر در خداوند است، او میتواند آن را به دیگری به صورت مطلق و در محدوده خاص تنفیذ کند.
👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/p98054
🆔 @ijtihad
🆔 @jiiss_ir
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
💢 #گزارش | از ضرورت کنش رسانه ای ایجابی در زمینه عدالت تا مؤلفه های رسانه عدالت خواه
🔹 جلسه هم اندیشی با موضوع «از نظریه عدالت تا اجرای عدالت» با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران پژوهشگاه فقه نظام در خبرگزاری رسا برگزار شد.
#عدالت_خواهی
🆔 @rasanewsagency
🆔 @jiiss_ir
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🔰دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی به مناسبت هفته پژوهش برگزار می کند.
💠سلسله نشست های علمی پژوهشی دین و فضای مجازی
🔻شنبه ۲۰ آذر ماه
🎙 حجت الاسلام دکتر دیرباز
🔸کاربرد هوش مصنوعی در علوم انسانی اسلامی بایدها و نبایدها
🔻 یکشنبه ۲۱ آذرماه
🎙 آیت الله عبدالکریم فرحانی
🔸 مبانی فقهی حکمرانی فضای مجازی
🔻 دوشنبه ۲۲ آذر ماه
🎙آیتالله احمد مبلغی
🔸کار کرد هوش مصنوعی در فرآیند اجتهاد
🔻 سه شنبه ۲۳ آذرماه
🎙آیت الله سیدمحمد قائممقامی
🔸انسان در عصر فضای مجازی
🔻چهارشنبه ۲۴ آذرماه
🎙حجت الاسلام عبدالکریم بهجت پور
🔸الزامات زیست و کنشگری بانوان طلبه در فضای مجازی
🔰نشست روز پژوهش به همراه رونمایی پنج جلد از آثار دفتر مطالعات اسلامی
🔻پنجشنبه ۲۵ آذر ماه
🎙 آیت الله محسن اراکی
🔸 حاکمیت و سیاستگذاری رمز ارز از منظر فقه
✔️برگزاری نشست ها ساعت ۱۰ صبح می باشد.
✔️ نشست به صورت حضوری و مجازی برگزار می گردد.
✔️ به همراه اعطای گواهی به شرکت کنندگان
💠 مکان قم بلوار فردوسی ساختمان نعیم دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی
🔹برای ثبت نام به آیدی @oisc_amuzesh مراجعه نمایید.
🌐لینک پخش آنلاین: https://heyatonline.ir/heyat/3491
✅ دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی
🌐@oisc_majazi
🆔 @jiiss_ir
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
❇️«بمناسبت هفته پژوهش»❇️
نشست تخصصی با موضوع
🔰پژوهش ؛ پاسخگویی و کاربردی سازی علوم و هوش مصنوعی
با همت پژوهشگاه فقه نظام و با همکاری مشترک با مجتمع عالی حوزوی مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر (عج) و ستاد راهبری فناوری های هوشمند حوزه علمیه قم
💢 پنجشنبه ۲۵/ ۹ / ۱۴۰۰ ساعت ۹ - ۱۱
خیابان شهید صدوقی بلوار شهید مفتح کوچه ۱۱ پلاک ۵
🆔 @jiiss_ir
🔻 کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
🔰 هفتمین پیش نشست از نخستین همایش ملی الهیات شهر ( فقه و زندگی شهری)
💢با سخنرانی ریاست محترم پژوهشگاه فقه نظام و عضو مجلس خبرگان رهبری حجةالاسلام و المسلمین محمد حاج ابوالقاسم دولابی
⭕️سه شنبه ۷ دیماه ۱۴۰۰ ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۴
بصورت برخط
🆔 @jiiss_ir
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
201022_0750.mp3
17.09M
🔰بیانات روشنگرانه استاد محمد حاج ابوالقاسم دولابی ریاست محترم پژوهشگاه فقه نظام
🔻ضرورت موضوع شناسی در موضوعات جدید و پاسخ به اظهارات استاد احمدی شاهرودی
🆔 @jiiss_ir
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام
هدایت شده از خبرگزاری حوزه
🎬 گزارشی از یک مباحثه غیرحضوری پیرامون" موضوع شناسی"
#حوزه/ حجت الاسلام والمسلمین احمدی شاهرودی از اساتید حوزه به اظهار نظری پیرامون عدم احتیاج مجتهد به موضوع شناسی پرداخته که حجت الاسلام والمسلمین حاج ابوالقاسم، رئیس پژوهشگاه فقه نظام به این سخنان پاسخ داده است.
+ فیلم و صوت👇
https://hawzahnews.com/xbxn2
@HawzahNews | حوزهنیوز
🔻یکصدوپنجمین نشست از سلسله نشست های دین و فضای مجازی
🎙با حضور حجت الاسلام محمد مادرشاهی
(دبیر گروه فقه نظام اقتصادی پژوهشگاه فقه نظام)
🔹با موضوع : بررسی جوانب اقتصادی متاورس از منظر فقهی
✔️نشست به صورت حضوری و مجازی برگزار می گردد.
🕟 زمان : سه شنبه 28 دی ماه ساعت 16:30
🏡مکان : قم بلوار فردوسی، ساختمان نعیم، دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی
⬅️ جهت ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر به @oisc_amuzesh پیام دهید.
✔️لینک پخش برخط:
www.heyatonline.ir/fa/heyat/3491
#دین_و_فضای_مجازی
#نشست_علمی
#متاورس
✅ دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی
🌐 @oisc_majazi
🆔 @jiiss_ir
🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام