💠💠 اصلاحات مُرد، زندهباد کودتا (2)
✡ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت چهارم)
🌐 جاسوسان در تهران (4)
1⃣ تکاپوهای جدید به سرعت آغاز شد و باز هم #سعید_حجاریان در اوج جدالها و بحرانهای درون حزبی به میدان آمد.
2⃣ او روز 7 شهریور 1380 نخستین سخنرانی جنجالیاش را در اردوی سالیانه دفتر تحکیم وحدت ایراد کرد؛ دههی 1380 را «دههی فعالیت معرفتی اصلاحطلبان» برای کسب قدرت نام نهاد و این عنوان را «راهبرد بنیادین جنبش دانشجویی» دانست:
3⃣ وقتی در «میدان معرفتی» کار میکنید، «منزلت اجتماعی» پیدا میکنید و اسوه میشوید و مردم به شما اقبال میکنند. جنبش دانشجویی کاملاً در کانون «معرفت» قرار دارد… بسیاری از رهبران و تئوریسینهای محبوب جنبش دانشجویی مثل #یورگن_هابرماس در عرصه معرفت حرفی برای گفتن داشتند و منزلت پیدا کردند؛ و اِلا اگر وارد عرصه قدرت میشدند، به سرعت حذف میشدند.
4⃣ این اولین بار بود که حجاریان در یک سخنرانی عمومی نام یورگن هابرماس فیلسوف آلمانی و نظریهپرداز مشهور #نافرمانی_مدنی را به زبان آورد و از او به مثابهی الگویی برجسته یاد کرد.
5⃣ اکنون حجاریان برنامهای جدید در ذهن داشت تا از شخصیتهایی مانند هابرماس برای بحرانزدایی از تئوری و عمل در سپهر اندیشهی #اصلاحات کمک بگیرد.
6⃣ براساس طرح جدید حجاریان که #عطاءالله_مهاجرانی در مقام رئیس مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها و به توصیه رئیس جمهور، مدیریت اجرای آن را پذیرفت، این مرکز در کنار سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، حزب مشارکت و حزب کارگزاران با مشارکت وزارت کشور برای تجدید ساختار معرفتی – ایدئولوژیک اصلاحات از سال 1380 تا سال 1384، از 7 فیلسوف برجستهی انگلیسی، آمریکایی، فرانسوی و آلمانی برای سفر به ایران دعوت کردند!
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
💠💠 اصلاحات مُرد، زندهباد کودتا (3)
✡ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت چهارم)
🌐 جاسوسان در تهران (4)
1⃣ انقلاب زنانهی آلن تورن (Alain Touraine)
2⃣ ایران، یک بهشت ایدهآل برای جنبش دانشجویی دختران! این پیامِ سفر #آلن_تورن 76 ساله و نظریهپرداز پرآوازهی #جامعه_مدنی از پاریس به تهران بود که پایان زمستان 1380 به دعوت #عطاءالله_مهاجرانی رقم خورد و بسته پیشنهادیاش برای #اصلاحطلبان «خلق یک انقلاب زنانه در ایران» بود.
3⃣ او به عنوان تحلیلگری برجسته در زمینهی «جنبشهای اجتماعی اپوزیسیون» این ایده را در جلسات مشترکی با موسسه مطالعات وزارت امور خارجه، مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و سرانجام ضیافت شام سفارت فرانسه طرح کرد.
4⃣ تورن اعتقاد داشت «ایران، مکان ایدهآلی برای دانشجویان و جنبشهای دانشجویی به خصوص جنبش دانشجویی دختران است»، چون این جنبش نظرگاه خاصی در مورد یک مشکل اجتماعی دارد؛ تحصیل کردهاند، مدرن فکر میکنند، تفکراتشان شکلی جهانی دارد و در پی ایجاد نهادهای سیاسی جدید هستند.
5⃣ تصویر او از سیاستگزاران دولت دوم #سیدمحمد_خاتمی ماهیت جالبی داشت و به آنها میگفت «شما نه میخواهید آیتالله باشید و نه میخواهید سرمایهدار باشید، شما میخواهید شالوده نهادهای لازم انتخابات آزاد را برای اکثریت افراد پیریزی کنید.»
6⃣ این جامعهشناس فرانسوی به اصلاحطلبان توصیه کرد باید از یک «امکان سیاسی» که خلق آن در ایران به مراتب آسانتر از کشورهای اروپایی است، بهره گیرند:
7⃣ «به اعتقاد من شما میتوانید نخستین کشوری در جهان باشید که «انقلابی بر پایهی حمایت از حقوق زنان» به وجود میآورد. چرا که برحسب آنچه دیدهام ایران از معدود کشورهایی است که مسئله زنان در کانون مسائل آن قرار دارد.»
8⃣ آلن تورن رهبران دولت #اصلاحات را به پیروی از الگوی موسسه تحقیقات امنیتی پنتاگون (Rand) در گستره #اسلام_لیبرال فراخواند و همرأی با فرید زکریا و ولیرضا نصر در شورای روابط خارجی آمریکا گفت «راه تجدد ایران» از #ترکیه میگذرد:
9⃣ «راه تجدّد ایران» از مرزهای «ترکیه» عبور میکند. ترکیه برای ما «آزمایشگاه» است. آزمایشگاهِ خوبیها و بدیهای تجدّد و چالشها و برونرفتهای «روشنفکران دینی» از آن.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
📖 متن کامل مقاله به همراه منابع:
👉 http://yon.ir/efsadat
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
💠💠 یورگن هابرماس ، خاتمی و انقلابیون مأیوس (1)
✡ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت پنجم)
🌐 جاسوسان در تهران (5)
1⃣ #یورگن _هابرماس در 21 اردیبهشت 1381 به میزبانی عطاءالله مهاجرانی (رئیس وقت مرکز بینالمللی گفتگوی تمدنها) از آلمان به ایران آمد تا به تحلیل «پروژه ناتمام مدرنیته» بپردازد و گزارش خود از چشمانداز #اصلاحات را در اختیار رئیسجمهور بگذارد؛ گزارشی که چارچوب فعالیتهای #سیدمحمد_خاتمی و #اصلاحطلبان در سالهای بعد بر مبنای پیشنهادات آن بنا گشت.
2⃣ سفر یورگن هابرماس مقارن با «پایان عصر سروشیسم» و «افول اقتدار آراء عبدالکریم سروش» در ایران شد؛ به روایت سردبیر نشریه همشهری جوان اصلاحطلبان در این دوران به «بدترین سطح ابتذال فکری» سقوط کردند و میخواستند از رهگذر حضور این نظریهپرداز شهیرِ #نافرمانی_مدنی برای خود کیسهی «کسب مشروعیت» بدوزند.
3⃣ برای اصلاحطلبان که با اقتباس مبانی معرفتی مدرنیته از #فیلسوفان_یهودی چون سِر کارل پوپر، سِر آیزایا برلین و هانا آرنت هر لحظه بیشتر در بحران مشروعیت نظری فرو میرفتند، یورگن هابرماس این جاذبه را داشت تا حضورش بر وزن تئوریک اصلاحات بیفزاید و شاید زمینههای دفاع زیرکانه از #مدرنیته را به آنان بیاموزد، اما این فیلسوف خود نماد یک «شکست معرفتی» بود.
4⃣ منظومه نظری او معجونی ناهمگون از تئوریهای عصر مدرن به شمار میرفت و در زندگیاش دورههای متنوع فکری را سپری کرد تا از #مارکسیسم به #سکولاریسم رسید.
5⃣ از یک سو، یورگن هابرماس را یگانه وارث #مکتب_فرانکفورت و پیرو تئوری #نئومارکسیسم میشناختند که این مکتب از دل پروژه عملیات سری CIA در حوزه اندیشه (موسوم به عملیات PSB) درآمد و یک حوزهی انتقادی کنترل شده علیه سیستم لیبرال بورژوازی بود، اما در جامعهشناسی دلبستگی عمیقی به ماکس وبر داشت که از ستونهای فلسفه کلاسیک #سرمایهداری محسوب میگشت.
6⃣ سرشت و سرنوشت جوامع در حال «گذار از سنت به مدرنیته» دغدغه پیوستهی یورگن هابرماس بود و برای تماشای «پروژهی ناتمام مدرنیته» سرزمینهای غیرغربی از چین تا ایران را پیمود.
7⃣ او پاییز 1380 دعوت #عطاءالله_مهاجرانی را به سبب «مبارزهی سختی که در دوران وزارت فرهنگ برای آزادی مطبوعات ایرانی پیش برد» قبول کرد و 8 ماه بعد به ایران آمد.
8⃣ پیش از سفر به ملاقاتی طولانی با وزیر امور خارجه آلمان درباره وضعیت سیاسی نیروهای اپوزیسیون برانداز در ایران رفت. انجمن قلم آلمان نیز از او خواستار رایزنیاش برای آزادی سیامک پورزند، جاسوس دستگیر شدهی CIA شد؛ همچنین لیستی از زندانیان امنیتی را به او دادند تا هم به ایجاد کانالهای تماس با خانوادهی آنان و هم به مذاکره با مقامات نظام برای عفوشان بپردازد؛
9⃣ اما یکی از ماموریتهای اصلی او معرفی جانشینی به جای #عبدالکریم_سروش برای بسط #علوم_انسانی_سکولار بود؛ شخصیتی که بتواند «مذهب اسلام را به علوم انسانی و فلسفه معاصر غرب پیوند دهد.»
🔟 یورگن هابرماس از #محمد_مجتهد_شبستری به عنوان گزینه مقبول غربیها برای «همسان سازی اصول اسلامی با علوم انسانی سکولار» رونمایی کرد: یک مارتین لوتر جدید و البته، همانطور که فرانسیس فوکویاما میگفت آمریکاییها در ایران صاحب چند لوتر برای تحقق پروژهی «رفرم مذهبی در خاورمیانه» هستند.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
💠💠 یورگن هابرماس ، خاتمی و انقلابیون مأیوس (2)
✡ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت پنجم)
🌐 جاسوسان در تهران (5)
1⃣ تقابل #سیدمحمد_خاتمی با نظریههای بنیادینِ امام خمینی و هواداریش از انگارههای دینی #یورگن_هابرماس ملاقات این دو را در نظر اصلاحطلبان جذابتر میساخت. برای همین، عطاءالله مهاجرانی در آخرین روز سفر یورگن هابرماس به ایران برنامه ملاقات خصوصی رئیسجمهور با وی را در منزل محسن کدیور ریخت.
2⃣ هابرماس برای شرکت در جلسهای خصوصی با رهبران #اصلاحات به محلهی قیطریه تهران رفت تا با سعید حجاریان، محمد مجتهد شبستری، علیرضا بهشتی، عطاءالله مهاجرانی و… دیدار کند.
3⃣ #سعید_حجاریان همواره معترف بود که «اصلاح طلبان در تئوری عقبمانده هستند» و هابرماس نیز تمایل داشت بداند که آنان درباره «آینده سیاسی اصلاحات» چه میاندیشند؟ فیلسوف آلمانی در ابتدای دیدار بدون مقدمه از میزبانان خود پرسید که «برای استقرار #سکولاریسم اصلاحطلبان تا کجا پیش میروند؟» و با تأکید گفت «مخالفت شما با ادغام دین و دولت تا چه حدی جدی است؟»
4⃣ نظر کدیور، مجتهد شبستری، بهشتی، حجاریان و مهاجرانی یکسان بود؛ آنها به هابرماس پاسخ دادند که به عنوان #اصلاحطلب برای حاکم کردن #سکولاریسم در ایران «قدم به قدم پیش میرویم» و فعلاً پتانسیل برپایی یک #انقلاب_سکولار را در کشور نداریم.
5⃣ همه مثل محمد مجتهد شبستری همچنان روی «پروژه #پروتستانتیسم_اسلامی برای اصلاح دینی» تأکید داشتند و هابرماس نیز علاقه زیادی به آن نشان داد، چون فکر میکرد مضمون سیاسی اختلافاتِ مذهبی در جهان اسلام را نباید دست کم گرفت.
6⃣ #انقلابیون_مأیوس لقبی است که یورگن هابرماس به #اصلاحطلبان میدهد و میگوید در عین حال که آنان از انقلاب اسلامی بریدهاند، چشمانداز روشنی هم از اصلاحات به دست نمیدهند، ولی به دنبال راهی برای «تصحیح انقلاب» هستند!
7⃣ با این همه، در گزارشی که از «فرجام پروژه #مدرنیته در ایران» به رییسجمهور خاتمی ارائه و بعدها آن را در رسانهها منتشر کرد، به صراحت نوشت که «اصلاح طلبان دچار عملزدگی، سرخوردگی و فقدان آیندهنگری هستند و مردم هم از آنان ناامید گشتهاند.»
8⃣ یورگن هابرماس تأکید فراوانی روی «نقش سر و روسری زنان» در مسائل گوناگون داشت و در مصاحبههایش با اشپیگل و فرانکفورتر آلگماینه دربارهی سفر ایران این سؤال را تکرار میکرد. گویا این مهمترین پرسشی بود که در کسوت یک فیلسوف به جستجوی پاسخش به تهران آمده بود.
9⃣ از منظر هابرماس، دانشگاهها و احزاب دو رکن اصلی برای زمینهسازی «مبارزات مدنی» و «گذار به دموکراسی» بودند. از این رو، اصلاح طلبان «مطالعه فرآیند دموکراتیزاسیون» را به یک پروژه رسمی آکادمیک تبدیل کردند. حسین بشیریه در دانشگاه تهران و علیرضا بهشتی و میرحسین موسوی همراه محسن کدیور در دانشگاه تربیت مدرس بخشی از این پروژه را پیش بردند.
🔟 حضور هابرماس منجر به یک رشته تغییرات بنیادین در سیاستهای #حزب_مشارکت ایران شد و این حزب به پیشنهاد #سعید_حجاریان و با تکیه بر «مدل هابرماسی» 40 جلسه کارگاهی را برای هواداران خود با هدف طراحی و تبیین مدل جدید «گذار به دموکراسی» برگزار کرد. این نشستها با حضور اعضاء گروهکهای نهضت آزادی و ملی – مذهبیها تحت عنوان «تا دموکراسی» از بهمن 1382 آغاز گشت و به تدوین یک منشور عملیاتی برای #سقوط_فیزیکال نظام انجامید.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
📖 متن کامل مقاله به همراه منابع:
👉 http://yon.ir/SZmHc
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
💠💠 ریچارد رورتی : سرمایهداری علیه فلسفه (1)
✡ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت ششم)
🌐 جاسوسان در تهران (6)
1⃣ شورای روابط خارجی آمریکا ساختِ مدل جدیدی را برای پروژه «دموکراتیزاسیون در ایران» آغاز کرد.
2⃣ این مدل تحت تأثیر «فلسفه عملگرایی» (پراگماتیسم) شکل گرفت و دیدار #ریچارد_رورتی بزرگترین فیلسوف زندهی آمریکا از تهران برای ارائه این «بستهی پیشنهادی» جدید برنامهریزی شد.
3⃣ او هم در عرصه اندیشه و هم در #جاسوسی_آکادمیک برای CIA، وارث جان دیویی به شمار میرفت و تحت تأثیر او به #پراگماتیسم متمایل شد.
4⃣ سال 1991.م (زمستان 1369 هـ.ش) در هنگامی که «گذار از سنت به مدرنیته» به عنوان پروژه #روشنفکری_دینی و بُن مایه گفتمان اصلاحطلبی در ایران برگزیده شد، انتشارات دانشگاه کمبریج رسالهای کم حجم با نام اولویت دموکراسی بر فلسفه را از رورتی چاپ کرد. او در این اثر مبانی فلسفی #مدرنیته را صورتبندی و سپس همهی آنها را رد میکند.
5⃣ لبلباب نظریه رورتی این بود که اگر واقعیتی وجود داشت، فیلسوفان غرب تا امروز موفق به «کشف» آن شده بودند و سه قرن فرصت برای اثبات ادعاهای مدرن بس است.
6⃣ نتیجهی نظریهی او این است که وقتی هیچ حقیقت متافیزیکی – چه الهی و چه مدرن – وجود ندارد، هرگونه تلاش عقلی نیز برای شناختن این مسائل شبیه به یک «حماقت» است. برای همین، به صراحت نوشت کسانی که به توانایی عقل برای کشف حقیقت باور دارند، دیوانهاند.
7⃣ این چنین، «مرگ فلسفه مدرنیته» رقم خورد و ریچارد رورتی آن را سرنوشتی برآمده از #فرهنگ_آمریکا دانست. به تعبیر او، این فرهنگ علیه کوششهای عقلی «انقلاب» کرده است!
8⃣ رورتی نوشت ریشهی فرهنگ آمریکا، سیاسی، عملگرایانه و «تهی از هرگونه هویت معنوی و سنت فکری» است؛ تجربه تاریخی آن، وجود هرگونه طبیعت و ماهیت و سرشت را برای انسان نفی میکند.
9⃣ بزرگترین فیلسوف معاصر ایالات متحده معتقد است «فرهنگ آمریکا همواره توانسته تا بدون اتکاء به سنت، آدمهای مطلوب خود را خلق کند. این فرهنگ، پست متافیزیکال است و دلدادهی هیچ دین و مذهبی و امر ماورایی نیست»، چون نه ریشه در هویت متافیزیک دینی دارد و نه ریشه در فکر متافیزیک طبیعی.
🔟 بنابراین، آمریکا برای دفاع از «آزادی» یا «عدالت» نیازی به بافتن این توجیهات فلسفی ندارد و جایی هم برای «چرندیات فلسفی مدرنها» در آن نیست. در دهه 1990 او تنها یک «نئوپراگماتیست» نبود؛ به #فیلسوف_امید مشهور شد.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران
💠💠 ریچارد رورتی : سرمایهداری علیه فلسفه (2)
✡ ارتش سرّی روشنفکران (قسمت ششم)
🌐 جاسوسان در تهران (6)
1⃣ شب 22 خرداد 1383 #ریچارد_رورتی برای اقامتی 2 روزه وارد تهران شد تا با همکاری داریوش شایگان و رامین جهانبگلو از نزدیک به ارزیابی وضعیت #اصلاحطلبان بپردازد.
2⃣ پیش از سفر به ایران گفته بود «اگر ما چیزی هم از اسلام باید بیاموزیم، آن چیز درس آزادی و عدالت اجتماعی نخواهد بود؛ ما خود در این مقوله کارشناس و خبره هستیم»!
3⃣ و همیشه تأکید داشت «دموکراسی در ایران میتواند آغاز موج دموکراتیزاسیون در خاورمیانه باشد.»
4⃣ اصلاحطلبان نیز با تفکر عمل گرایانهی رورتی آشنایی داشتند؛ حتی در زمان ریاست جمهوری #سیدمحمد_خاتمی مدارس دولتیای به «سبک جان دیویی» (مانند مدرسه شهدای معلم در تهران) ساختند تا دانشآموزان «اصل حریت و آزادی» را از آموزههای #فلسفه_آمریکایی بیاموزند.
5⃣ وزارت آموزش و پرورش از شهریور 1378 این مدارس را با هدف تربیت لیبرالهایی تاسیس کرد که به «نیروی سازمانی براندازی نرم» مشهورند.
6⃣ وقتی رورتی به ایران آمد، اصلاحطلبان 2 شکست در دومین انتخابات شوراهای شهر و روستا و انتخابات مجلس هفتم را در کارنامهی خود داشتند.
7⃣ رورتی فقط یک راهکار کاربردی به ذهنش میرسید و به اصلاحطلبان گفت که «گذار به دموکراسی» محصول بحثهای روشنفکری و فلسفی در باب «بازسازی سنت» و «اصلاح دین» نیست، بلکه نیازمند اتکاء محض به #سنتهای_آمریکایی و پیروی از فلسفهی عملگرایی است.
8⃣ او حذف #مفهوم_خدا از جامعه را نخستین راه استقرار یک دموکراسی سکولار دانست و گفت:
موفقیتِ #سکولاریزاسیون در دموکراسیهای صنعتی حاصل شده است و هر چند که دین از تصورات توده مردم بیرون نرفته، اما جامعه توانسته است بدون توجه به «مفهوم خدا» به سامان اجتماعی و احساس تعلقی جمعی برسد. وقتی که شما توانستید جامعهای را این چنین سکولاریزه کنید، به احتمال زیاد میتوانید آن را «غیرمتافیزیکی» هم بکنید.
9⃣ از نگاه رورتی باید با گسترش نهادهای دموکراتیک در ایران، یک «نیروی اجتماعی سازمان یافته» را برای #مبارزات_مدنی تربیت کرد تا آنان در «یک لحظه تاریخی» #دموکراسی_آمریکایی را حاکم کنند.
🔟 اما از نگاه رورتی، دموکراسی آمریکایی تنها «مابعدالطبیعهی انسان» است و باید آن را به جای اصولی مانند #مرجعیت_قرآن نشاند. از این رو به سیاستمداران ایرانی گفت:
بالغ بودن و بزرگ شدن تا حدود زیادی معنیاش این است که بدانیم هیچ کتابی «راز جهان» و «معنی زندگی» را بر ما آشکار نمیکند. معنیاش این است که این #کتابهای_قدیمی و بسیار جالب تنها پلههایی از یک نردباناند که روزی در آینده، اگر شانس داشته باشیم، از آن «بینیاز» خواهیم شد! اگر یک #پراگماتیست بخواهد به خدا اعتقاد داشته باشد، باید خیلی چیزها را دور بریزد. از جمله چیزهای دور ریختنی عبارتاند از: «مرجعیت قرآن»، «مشیت الهی»، «شعائر مذهبی» و بسیاری چیزها که خداپرستان از کنار گذاشتنشان اکراه دارند.
🔹 ادامه دارد...
📚 پیام فضلینژاد ، ارتش سری روشنفکران ، تهران: شرکت انتشارات کیهان.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #ارتش_سری_روشنفکران