*┄┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄┄* ─━━━━⊱💓⊰━━━━─ #پرسش شماره: ۱۰ ─━━━━⊱💖⊰━━━━─ ❓❔👈 #هدفِ اصلی در #تجزیه و #ترکیب چیست؟ و آیا ممکن است، نمونه ای در بیان مقام و منزلت ترکیب در آیات قرآن، مطرح ‌نمایید؟ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

*┄┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄┄* ─━━━━⊱❤️⊰━━━━─ #جوابِ پرسشِ شماره: ۱۰ ─━━━━⊱❤️⊰━━━━─ 📝 اگر چه جوابِ پرسشِ شماره: ۱۰، از مطالب قبلی روشن و واضح است لکن در این باره گفته می شود: ☑️در بحث تجزیه و ترکیب لازم است به این نکته توجُّه شود که تجزیه و ترکیبی موثّر واقع می گردد که معنا محور باشد توضیح آن که:👇 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک کانال #کانال_ادبیات_عرب: 🔺 http://eitaa.com/joinchat/3330867217C71996cac28

☝️ #بیان_توضیح: 📝تجزیه و ترکیبِ معنا محوری 🔍یکی از مباحثی که به شدّت میان طُلّاب، مورد توجُّه واقع شده است، بحث 《تجزیه و ترکیب》 می باشد تا جایی که مسئولان، کلاس ها و دوره های فراوانی را صرف این مبحث کرده اند #لکن آن چه که باید از بحث تجزیه و ترکیب، برداشت کرد را با نگاه های خشکِ ادبی، به فراموشی سپرده ایم لذا می بینیم زمانی که آیه ای از آیات قرآن و یا روایتی از روایات اهل بیت {علیهم السّلام} به طالب علم داده می شود، اوّلین و آخرین هدف آن در بحث تجزیه و ترکیب، بیان نقش ها ادبی و بیان تجزیه آن، #بدون لحاظ ظرافت های معنایی است یعنی همین که تشخیص داده شد که: 👈مثلا فلان کلمه، اسم است و فلان کلمه حرف است و یا مثلا فلان کلمه ای که اسم بود، نقشِ حال را دارد و فلان کلمه ای که فعل بود، بنابر نقش مفعول به، محلّاً منصوب است، اکتفا می کند غافل از این نکته که هدفِ تمام این تجزیه و ترکیب ها، رسیدن به یک معنایی جامع و کشف ظرافت های معنایی و دسترسی آسان به مراد متکلّم بلیغ می باشد یعنی تجزیه و ترکیب، می بایست از تجزیه و ترکیبِ مرسوم در برخی از دوره ها که نکته ای غیر از عدم توجُّه به معنا و عدم توجُّه به اغراضی که طبق فلان ترکیب به دست می آید، نیست، فراتر رود و به تجزیه و ترکیبِ معنا محوری سوق داده شوند به گونه ای که در مسیرِ کشف مراد جدّی متکلّم، قدمی برداشته شود؛ 🌕 #مراد از تجزیه و ترکیبِ معنا محوری، همان مسیری است که مرحوم علّامه طباطلایی در پاسخ به شبهه عدم وجود نصّ قرآنی در جهت اثبات شفاعت در پیش گرفته اند، می باشد؛ 👆👈برای مطلب فوق، رجوع کنید به لینک زیر:👇 ☢ https://eitaa.com/kanon_adabi/994 🔺بحث تجزیه و ترکیبِ معنا محوری از آن چنان اهمیّتی برخودار است که در قرآن کریم، اتّخاذ هر گونه ترکیبی، موجِب تغییر معنا و تغییرِ مقصودِ خداوند متعال می شود؛👇 🔸در ادامه به بررسی آیه {۱۸۰} سوره مبارکه {آل عمران} خواهیم پرداخت تا شان و منزلت #مقام_ترکیب در آیات قرآن روشن شود:👇 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

🔵بررسی #آیه:《وَلَا #يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَآ آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَهُمْ ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ》؛

✅نسبت به #نوعِ فعلِ《یَحْسَبَنَّ》که در آیه {۱۸۰} سوره مبارکه {آل عمران} آمده است، دو نوع قرائت وارد شده است: ۱) جمهور، فعلِ《یَحْسَبَنَّ》 را صورتِ مفرد مذکّر #غایب بیان نمودند یعنی 《وَلَا #يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَآ آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَهُمْ ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ》؛ ۲) برخی، فعلِ 《یَحْسَبَنَّ》را به صورت مفرد مذکّر #مخاطب بیان نمودند یعنی 《وَلَا #تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَآ آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَهُمْ ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ》؛ 👇👇👇 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

🤔اگر #قرائت_دوّم یعنی 《تَحْسَبَنَّ》مدّ نظر باشد، آن گاه ترکیب فعلِ مذکور چنین می شود: #فاعلِ 《تَحْسَبَنَّ》، انت می باشد؛ #الَّذِينَ مفعول به اوّل به حذف مضاف است یعنی {وَلَا تَحْسَبَنَّ بخلَ الَّذِين...}؛ #هُوَ، ضمیر فصل و #خَيْرًا، مفعول به دوّم می باشد در نتیجه معنا چنین می شود: 📝{گمان نکن که بخلِ کسانی که بخل ورزیدند به آن چه که خدا از فضلش به آنان داده است، برای آنان خیر است بلکه برای آنان شرّ است.} 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

🤔اگر #قرائت_اوّل یعنی 《یَحْسَبَنَّ》مدّ نظر باشد، آن گاه در این صورت دو ترکیب وجود دارد: 1⃣) #فاعلِ 《یَحْسَبَنَّ》، هو باشد که به رسول خدا بازگشت نماید؛ #الَّذِينَ مفعول به اوّل به حذف مضاف است یعنی {وَلَا یَحْسَبَنَّ بخلَ الَّذِين...}؛ #هُوَ، ضمیر فصل و #خَيْرًا، مفعول به دوّم می باشد در نتیجه معنا چنین می شود: 📝{گمان نکند پیامبر اکرم که بخل کسانی که بخل ورزیدند به آن چه که خدا از فضلش به آنان داده است، خیر است بلکه برای آنان شرّ است.} 2⃣) #فاعلِ 《یَحْسَبَنَّ》، خودِ 《الَّذِينَ》 باشد؛ #مفعول_به اوّل آن، محذوف است تقدیر آیه این‌ چنین است: {وَلَا یَحْسَبَنَّ الَّذِين... #بخلَهم خیراً لهم...}؛ #هُوَ، ضمیر فصل و #خَيْرًا، مفعول به دوّم می باشد در نتیجه معنا چنین می شود: 📝{گمان نکنند کسانی که به آن چه که خدا از فضلش به آنان داده است، بخل ورزیدند، بخل آن ها خیر است بلکه برای آنان شرّ است.} 📚برای مطالب فوق، رجوع بفرمایید: 🔸۱) الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۰۱، ص۴۴۶، نشر: دارالکتاب العربی، مکان: بیروت، نوبت چاپ: سوم. 🔸۲) التحریر و التنویر، ج۰۳، ص۲۵۹، نشر: موسسه التاریخ، مکان: بیروت، نوبت چاپ: اوّل. 🔸۳) البحر المحیط فی التفسیر، ج۰۳، ص۴۵۱، نشر: دارالفکر، مکان: بیروت، نوبت چاپ:اوّل. 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

❤️خروجیِ آیه طبق هر دو قرائت:

📣اگر #قرائت جمهور که فعلِ موجود در آیه را به صورت مفرد مذکّر غایب، قرائت نمودند، ثابت گردد، آن گاه چند نتیجه برداشت می شود: 🔴🔶👈۱) کشف خواهیم کرد که خداوند متعال در آیه شریفه، خطاب را به صورت غایب لحاظ کرده است لذا این سوال مطرح می گردد که: ❓چرا خداوند متعال با این که می توانست، فعل مذکور را به صورت مفرد مذکّر مخاطب لحاظ کند و خطاب را از غایب به مخاطب تبدیل کند، امّا از این مقام عدول نموده است و فعل را به صورت مفرد مذکّر غایب بیان کرده است؟ 🔴🔶👈۲) گفته شد، فاعل را می توان، به دو گونه لحاظ کرد: 🔺۱. فاعلِ 《یَحْسَبَنَّ》، ضمیر مستترِ {هُوَ} شود که به پیامبر بازگشت می‌نماید، آن گاه کشف خواهیم کرد که مخاطب خداوند متعال، پیامبر اکرم {صلّ الله علیه و آله و سلّم} است که در این جا چند سوالی مطرح می شود و آن این که: ❓1⃣) چرا خداوند با این که می توانست، فاعلِ فعلِ 《یَحْسَبَنَّ》را به صورت اسم ظاهر یعنی《لا یَحْسَبَنَّ النَّبِیُّ...》 بیان نماید، امّا آن را به صورت ضمیر مستتر ذکر کرده است؟ #به_تعبیری چه اغراضی مدّ نظر خداوند بوده است که از بیان فاعلِ اسم ظاهر، عدول کرده است و فاعل را ضمیر مستتر بیان کرده است؟ ❓2⃣) چرا خداوند متعال با این که می توانست، فاعلِ《یَحْسَبَنَّ》را 《الَّذِينَ》بداند، لکن از این ترکیب عدول کرده است به این که فاعل را پیامبر اکرم بداند؟ 🔺۲. فاعلِ 《یَحْسَبَنَّ》، 《الَّذِينَ》باشد، آن گاه کشف خواهیم کرد که مخاطب خداوند متعال، کسانی هستند که به آن چه که خدا به آن ها داده است، بخل ورزیدند لذا باز سوال می شود که: ❓1⃣) معمولاً خطابات خداوند متعال در قرآن کریم به پیامبر اکرم است، لذا با لحاظ این ترکیب، چرا خداوند با این که می توانست، فاعلِ فعلِ 《یَحْسَبَنَّ》را پیامبر اکرم بداند، امّا فاعل را 《الَّذِينَ》لحاظ کرد؟ یعنی چه غرض و مقصودی در میان است که باعث شد خداوند متعال، فاعل را 《الَّذِينَ》بداند؟ ❓2⃣) چرا خداوند متعال با این که می توانست، فاعلِ فعل را به صورتِ اسم موصولِ (الَّذِينَ) ذکر نکنند یعنی بفرمایند: {وَلَا يَحْسَبَنَّ البخیلون، بخلَهم هُوَ خَيْرًا لَهُمْ ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ} لکن از این‌ مورد عدول نمودند و آن را به صورت اسم موصول ذکر کردند؟ ❓3⃣) چرا خداوند متعال با این که می توانست، فاعلِ فعل را به صورت اسم موصولِ مفرد، ذکر نمایند یعنی بفرمایند: {وَلَا يَحْسَبَنَّ مَن بَخِلَ بما آتاهُ الله من فضله، هُوَ خَيْرًا لَهُمْ ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ} لکن از این ‌مورد عدول نمودند و آن را به صورت 《الَّذِينَ》ذکر کردند؟ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

📣اگر #قرائت عدّه مقابلِ جمهور که فعلِ موجود در آیه را به صورت مفرد مذکّر مخاطب، قرائت نمودند، ثابت گردد، آن گاه چنین نتیجه می شود: 🔴🔶👈۱) کشف خواهیم کرد که خداوند متعال در آیه شریفه، خطاب را به صورت مخاطب لحاظ کرده است لذا برعکسِ سوالی که در جمع بندی نتیجه اوّلِ جمهور مطرح شد، مطرح می گردد. 🔴🔶👈۲) فاعلِ 《تَحْسَبَنَّ》، {انت} شد؛ در این صورت سوال می شود که: ❓ چرا خداوند با این که می توانست، فاعلِ فعلِ 《تَحْسَبَنَّ》را تاکید کند یعنی بفرماید: {وَلَا تَحْسَبَنَّ انتَ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَآ آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَهُمْ ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ} لکن به تاکید برنیامده است؟ 👆👈شاید در پاسخ بفرمایید زیرا مقام، مقامِ تاکید نیست اما باز سوال می شود که چرا مقام، مقامِ تاکید نیست؟ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

🤔 #تامّل 👌 در مسیر ترکیب، لحاظ همانند سوالاتی که مطرح شد، می تواند تجزیه و ترکیبِ معنا محوری را احیاء نماید لذا در ما نحن فیه اگر ترکیب آیه مذکور را به همراه پاسخ به سوالاتی که بیان شد، پیش بردیم، آن گاه شاید بتوان اندکی به مراد متکلّم خداوند متعال از آیه ۱۸۰ سوره آل عمران پی ببریم و الّا صرف این که بگوییم مثلاً کلمه 《یَحْسَبَنَّ》، فعل و فاعل است و یا مثلاً بگوییم کلمه 《الَّذِينَ》مفعول به است، هیچ دردی را دوا نمی نماید و بلکه بدتر در باطلاق عدم فایده داشتن علوم ‌ادبی خواهیم رفت؛ ❓👈گذشته از سوالات مطرح شده، اکنون لازم است سوالاتی که بر هر دو ترکیب، مترتّب می شوند، بیان گردند و آن این که:👇 🔵۱) چرا ضمیر {هُوَ} در آیه شریفه، ضمیر فصل است؟ و آیا می توان این ضمیر را ضمیر فصل ندانیم؟ و اگر ندانستیم چه ترکیبی نسبت به آن مدّ نظر است؟ 🔵۲) بر فرض ثبوت این که ضمیر موجود در آیه، ضمیر فصل است کما این که فرض در ترکیب گذشته بر این بود، چه غرضی را افاده می‌کند یعنی خداوند متعال چرا این ضمیر را ذکر کرده است آیا غرض و مقصودی را دنبال می کنند؟ 🔴۳) در هر دو ترکیب، مفعول اوّل، {بخل} لحاظ شده است ای {بخل الذین} یا {بخلهم} لذا سوال در این است که چرا مفعول اوّل مقدّر یعنی {بخل} لحاظ شده است؟ 🔴۴) چرا در هر دو ترکیب، در فعل مذکور یعنی 《یَحْسَبَنَّ》و یا《تَحْسَبَنَّ》از نون تاکید استفاده کرده شده است یعنی خداوند متعال، درصدد تاکید چه مطلبی بوده است؟ و چرا درصدد تاکید برآمده است؟. 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک گروه #بـَـحث_جَنجالے_طَلبگے 🔺http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f

🔴جمع بندی ☑️با توجُّه به بیان فوق، روشن می شود که اگر بحث تجزیه و ترکیبِ معنا محوری به بیانی که گذشت، پیگیر شد آن گاه انعکاس #تاثیر ادبیات در برداشت های تفسیری، فقهی و اصولی، نمایان خواهد شد کما این که با مطالعه پرسش شماره: ۰۸، چنین مطلبی روشن و واضح است. 👆👈برای جواب پرسش شماره: ۰۸، رجوع کنید به لینک زیر:👇 ✅ https://eitaa.com/kanon_adabi/994