کانون ادبیات عرب
🙏«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» 🌹رفقا سلام #تلنگر_شماره_پنجم: 🔍قال رسول الله {صلّ الله ع
#سوال شماره: #۱۳
❓تعریف عنوان #مستثنی چیست؟
♨️به عبارت دیگر مصنّف کتاب شریف صمدیّه، #تعریف_مستثنی را اینگونه بیان کرده اند:
«المُستَثنَی: هَوَ المَذکُورُ بعدَ الّا و اخواتِها للدّلالهِ عَلَی عَدَمِ اتِّصَافِهِ بِما نُسِبَ الَی سَابِقِهِ و لَو حکماً»؛
👇🔻👇
👈💯👈به همین جهت دوستان:
با #بیان و #تقریر_خودشان به توضیح این تعریف بپردازند و در حدّ توان بیان بنمایند.
#بیان_آدرس_جهت_مطالعه:
الحدائق الندیّه، ج۱، ص۶۲۳ و ۶۳۴.
📚تذکّر:
بعد از روشن نمودن تعریف مستثنی، به تطبیق این تعریف بر آیه ۴۷ سوره مبارکه انعام یعنی: {هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ} بپردازید؛
البته اگر در پایان ترکیب این آیه شریفه و همچنین ترجمه ای مختصر از آن بیان نمایید، نور علی نور 😉 می شود.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
۱) #فقره_اوّل:
توضیح تعریف مستثنی
👥رفقایی که در بحث مذکور در گروه بحث جنجالی، شرکت نمودند، در توضیح این عنوان عبارات مناسبی به کار برده اند به همین جهت لازم است به بیان آن ها با اندک تغییر بپردازیم:
🔻👈قبل از بررسی تعریف مستثنی از دیدگاه مصنّف صمدیّه، بیان یک مقدّمه در وضوح وجه تناسب میان معنای لغوی و معنای اصطلاحیِ مستثنی، لازم به نظر می رسد و آن این که تعبیر #مُستَثنَی از ریشه {ثنَی} و اسم مفعول باب استفعال که در لغت به معنای بازداشته شده و جدا شده می باشد، گرفته شده است؛
🔍بر همین اساس مصنّف با حفظ این معنا، درصدد تعریف مستثنای مصطلح برآمده و می فرمایند: «هو المذكورُ بَعدَ «إلاّ» و أخواتِها للدلالةِ على عَدمِ اتِّصافِهِ بِما نُسِبَ إلى سابِقِهِ و لو حُكماً»؛
#یعنی:
👈مستثنی اسمی است که بعد از الاّ و نظائر آن ذکر می گردد تا فهماننده آن باشد که از آن چه که به ما قبل إلاّ نسبت داده شده است، جدا شده می باشد و لو حکما همانند «جائَنِی القوم إلاّ زیداً».
🔵توضیح مثال «جائَنِی القوم إلاّ زیداً»؛
👌با توجّه به آن چه که بیان شد لفظ {زید} اسمی است که بعد از {الّا} ذکر گردیده تا گویای آن باشد که آن چه که به قوم نسبت داده شده یعنی {قام} بر خلاف آن یعنی {ما قام} برای او (زید) ثابت است به تعبیری {زید} بعد از ادات استثناء ذکر شده تا از حکمی که به {القوم} نسبت داده شده، جدا بگردد.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
۱) #فقره_اوّل: توضیح تعریف مستثنی 👥رفقایی که در بحث مذکور در گروه بحث جنجالی، شرکت نمودند، در توضیح
#فائده:
👏با تأمل در جایگاه استثناء و همچنین با مدّ نظر داشتن مثالی همانند «جَائَنِي القومُ إلاّ زیداً»، می توان #ارکان مبحث استثناء را این گونه بیان نمود؛
۱) #حکم که مراد از آن حکمی است که قبل از ادات استثناء ذکر شده است.
۲) #مُستثنِی که متکلّم می باشد.
۳) #مستثنی_منه که لفظی است که حکم به آن نسبت داده شده است.
۴) #مستثنَی و آن اسمی است که خارج از حکم نسبت داده شده به مستثنی منه است.
۵) #ادات_استثناء همانند الّا.
☑️یعنی در همانند {جاء القومُ الّا زیداً}
۱) #حکم: مجیء می باشد.
۲) #مستثنِی: متکلّم می باشد.
۳) #مستثنی_منه: القوم می باشد.
۴) #مستثنَی: زید می باشد.
۵) #ادات_استثناء: الّا می باشد.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
🔍بیان #وجهِ مدّ نظرِ سه دسته گذشته:👇
⚫️) بیان وجهِ مدّنظر دسته دوّم:
👥این عدّه با این نگاه وارد مساله شده اند که عنوان #مستثنی از جمله ملابسات فعل به شمار می رود.
☺️ #توضیح اینکه هر فعلی بنا به اقتضای خود، جایگاه هایی رو می طلبد مثلاً از جهت صدور، فاعل می طلبد؛ از جهت وقوع بر ذات، مفعول به؛ از جهت زمان و مکان وقوع، مفعول فیه؛ از جهت هیئت صدور، حال و هکذا.
👈یکی از اموری که نسبت به وقوع آن لحاظ می شود، نسبت آن به جمیع افرادی است که ذیل آن واقعه تصوُّر می شود یعنی آیا این فعلی که صدور آن بیان شده نسبت به جمیع افراد بوده یا برخی از تحت آن خارج شده اند؟ فلذا این، ملابسی از ملابسات و متعلّقی از متعلّقات فعل است به همین جهت قائلسن به این نظریّه گفته اند: فعل است که اقتضای استثناء دارد پس عامل در { #جَائَنِی_القومُ_الَّا_زیداً}، فعل می باشد.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺