🔰 تحلیلی کوتاه درباره جریان نوطالبان جریان «امارت اسلامی» موسوم به #طالبان اینک تقریبا همه افغانستان را تحت کنترل خود قرار داده است. تحلیل ما از این جریان در میزان نگرانی ها اثر دارد. چند گزاره زیر درباره این جریان قابل تامل است. یادمان نرود، نکته مهم در تحلیل های سیاسی این است که آن را به صورت صفر و یک نبینیم. برخی افراد با این مدل، به یک طرف غش می کنند. این افراد، افغانستان را سوریه و طالبان را داعش تصویر کرده و حتی از لزوم دخالت نظامی ایران یا فاطمیون سخن می گویند حال آنکه ماجرا چیز دیگری است. اساسا طالبان هم از نظر مذهبی و هم فکری سیاسی جریانی پیچیده است و تحلیل های بسیط یا سیاه سفید به کار نمی آیند. - تصویر عمومی از طالبان، از جریانی با همین عنوان که در دهه هشتاد میلادی با حمایت #پاکستان شکل گرفت و بعدا در افغانستان خشونت زیادی به کار برد، قرار دارد و باعث شده به جریان جدید آن هم همانگونه نگریسته شود و همچنان نگرانی های زیادی در قبال آنها وجود داشته باشد. - امروز،تصویر از رسانه گرفته می شود و کار رسانه ضریب دهی است. گاهی یک رفتار غلط بزرگنمایی می شود یا برعکس! باید طوری عمل کنیم که یک تصویر جامع و واقع بینانه داشته باشیم. - تعارض قومی در افغانستان جدی است لذا این جریان که نوعا #پشتون و از نظر جمعیتی اکثریت این جامعه اند نوعی هراس در سایر قومیت ها ایجاد کرده و بعید نیست تعصبات قومی را نیز بروز دهند. به همین دلیل حساسیت سایر اقوام خصوصا هزاره ها بیشتر بود. - پشتوانه فکری معرفتی این جریان برخلاف سایر جریانات اسلامگرای جهان اسلام، به روز شده نیست هر چند بخاطر دیوبند بودن از حیث مذهبی، #تکفیری نیستند و نوعی صوفی گرایی هم در آنها هست و در کنار شیعیان نیز زندگی کرده اند اما بعد مذهبی آنان بخاطر امیزه فکری از سلفیت، دچار نوعی افراط گرایی نیز هست. - طالبان ضد آمریکا جنگیده و چند هزار سرباز انان را کشته است و نمی شود براحتی آنرا هماهنگ با آنها دانست. هر چند طبعا توافقاتی بین آنها در ماههای اخیر صورت گرفته است و آمریکا ترک خودخاسته این کشور را بدون دستاورد انجام نداده است. خروج آمریکا از افغانستان یکباره نبوده و سالهاست از این مساله سخن می گویند. - باید مراقب باشیم در دام تحلیل هایی که آمریکا را قدرت علی الاطلاق معرفی کرده و بقیه را به نوعی در پازل آنان معرفی می کنند نیفتیم چرا که با این تحلیل ها حتی ایران هم در #عراق، ابزار دست آمریکا بوده است و ذیل برنامه آنان عمل نموده چرا که در این مدل تحلیل، آمریکا قدرت شکست ناپذیر و قاهر علی الاطلاق و طراح اصلی همه چیز است! طبق تصریح اخیر رهبری آمریکا در افغانستان شکست خورد. - آمریکایی ها در این سالها به دنبال توسعه #سکولاریزم و جریانات غربگرا در این کشور بودند. دست پروردگان شان امروز در حال روایتی مطلقا سیاه از طالبان هستند. حمایت مستقیم بی بی سی و رسانه های خارجی از آنان مشهود است. باید مراقب باشیم در عین نقد تحجر، در بازی این جریانات نیز قرار نگیریم. - اینکه برنامه #آمریکا در این شرایط چه خواهد بود باید مورد توجه ما باشد ولی نقش ایران در جهت دهی به طالبان در این سالها و کنترل برخی رویکردهای آنان را نباید نادیده گرفت هر چند این به معنای توجیه خطاهای این جریان و #تطهیر آنان نیست بلکه مبنا این است که اساسا عالم واقع، عالم سیاه و سفید نیست. - در یک سو می دانیم که فهم مسائل مدرن و حکومت داری به صورت مناسبی در طالبان وجود ندارد هر چند از گذشته خیلی بهتر شده لذا بعید نیست برخی سخت گیری های دینی مذهبی اعمال کنند که تعارض اجتماعی ایجاد خواهد کرد. البته اعلام رسمی امکان اشتغال زنان با حفظ حجاب اسلامی، خود نشانه یک تغییر است. - اعطای آزادی مذهبی برای عزاداری و اعمال عبادی به #شیعیان #هرات و مزارشریف و #کابل و نیز عدم کشتار مخالفان پس از استیلا بر شهرها و اعلام عفو عمومی، که همین روزها رخ داد، نشانه هایی از وجود یک نوع تغییر در بدنه طالبان امروزین است لذا به درستی جا دارد آنان را «نوطالبان» بخوانیم. - دولت اشرف غنی، یک دولت ناکارآمد وابسته بود که در آخرین #انتخابات با تقلب، کمتر از یک میلیون رای آورد و مردم نیز از او دل خوشی نداشتند. لذا اگر طالبان بتواند امنیت را برقرار کرده و در رفتار خود اعتدال را حفظ کند در مدتی نه چندان طولانی، جمع مهمی از بدنه مردم #افغانستان و بزرگان این کشور را با خود همراه خواهد کرد. مردمی که از چند دهه ناامنی خسته اند. - همچنین طالبان باید بتواند وضعیت اقتصادی و زیرساختی نامناسبی که امریکایی ها در این دو دهه تغییر محسوسی در ان ندادند را بهبود ببخشد که این یعنی نیازمند تعامل با کشورهای پیرامون از جمله ایران است. این یک فرصت برای کشور ما در جهت ایجاد دوستی استراتژیک است که طبعا به افزایش امنیت در مرزهای شرقی ما نیز کمک خواهد کرد. 📍 @komeilialireza