🔹انسان و اختیار🔹 ✍ آیت الله العظمی جعفر سبحانی اختيار و آزادى انسان، واقعيّتى مسلّم و آشكار است، و انسان از راه هاى گوناگون مى تواند آن را درك كند، كه ذيلاً بدان ها اشاره مى كنيم. 《الف》 وجدان هر انسانى گواهى مى دهد كه او در تصميم گيری هاى خود مى تواند يكى از دو طرف فعل يا ترك را برگزيند، و اگر كسى در اين درك بديهى ترديد كند، هيچ حقيقت بديهى را نبايد پذيرا شود. 《ب》 ستايش ها و نكوهش هايى كه در جوامع بشرى ـ اعم از دينى و غير دينى ـ نسبت به اشخاص مختلف انجام مى گيرد، نشانه آن است كه فرد ستايشگر يا نكوهشگر، شخص فاعل را، در كارهاى خويش مختار تلقى مى كند. 《ج》 چنانچه اختيار و آزادى انسان ناديده گرفته شود دستگاه شريعت نيز لغو و بى ثمر خواهد بود. زيرا اگر هر انسانى ناگزير است همان راهى را بپيمايد كه قبلاً براى او مقرر گرديده و نمى تواند سر سوزنى از آن تخطى نمايد، در آن صورت، امر و نهى، وعد و وعيد، و پاداش و كيفر هيچگونه معنى نخواهد داشت. 《د》 در طول تاريخ پيوسته انسان هايى را مى بينيم كه در صدد اصلاح فرد و جامعه بشرى بوده اند، و در اين راه برنامه ريزی هايى كرده و نتايجى گرفته اند. بديهى است اين امر با مجبور بودن انسان سازگار نيست، زيرا با فرض جبرْ همه اين تلاش ها بيهوده و عقيم خواهد بود. اين شواهد چهارگانه، اصل اختيار را حقيقتى مستحكم و غير قابل ترديد مى سازد. البته از اصل آزادى و اختيار بشر نبايد نتيجه بگيريم كه انسان، مطلقاً به حال خود رها شده، و خداوند هيچگونه تأثيرى در فعل او ندارد. زيرا چنين عقيده اى، كه همان تفويض است، با اصل نيازمندى دائمى انسان به خدا منافات دارد، و نيز دايره قدرت و خالقيت خداوند را محدود مى كند. بلكه حقيقت امر به گونه ديگرى است كه در اصل بعد بيان خواهد شد. 📚 منشور عقاید امامیه، ص ۹۰ - ۹۱ #آیت_الله_جعفر_سبحانی #جبر_اختیار ❇️ به ما بپیوندید: https://eitaa.com/koshechin