🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت اول 🔺وقتی سخن از ویرایش به‌ میان می‌آید، واکنش‌ها به دو گونه‌ی کلی می‌گراید: عده‌ای که با ویرایش به‌ معنای حرفه‌ای‌اش آشنا نبوده‌اند و فقط لفظ آن را در تلفن همراه یا روی شیشه‌ی کافی‌نت دیده‌اند، از ویرایش، مفهومی کلی و مبهم مانند «اصلاح خطا» به ذهن‌شان می‌رسد؛ و عده‌‌ی دیگری که با ویرایش به‌ معنای حرفه‌ای‌اش آشنا بوده‌اند و فرضاً نوشته‌شان را به ویراستاری سپرده‌اند، اگرچه ممکن است ویرایش را کاری ورای اصلاح خطا بدانند و تا حدودی با اصول و وجوهش آشنا باشند، اما غالباً ضروری‌اش نمی‌انگارند و معمولاً آن را کاری زینت‌افزا می‌پندارند که خوب است اگر انجام گیرد، ولی اگر هم صورت نپذیرد، قوّت نوشته چندان ضعف نمی‌گیرد. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت دوم 🔺ویراستار کیست؟ 👈🏻ویراستار در بدترین حالت، خواننده‌ای حساس و حرفه‌ای است؛ خواننده‌ای که به‌فراخور کارش، نوشته‌های بسیاری را با دقت خوانده، جزء‌جزئش را بر سنجه‌ی صحت نشانده، بارها آن سنجه را تراز کرده و ذهنش را با شمّ و دانش زبانی‌اش ورزانده است. ازاین‌رو، آن‌گاه که نوشته‌ی تازه‌ای می‌خواند، می‌تواند آن را با دو نگاه بنگرد: یکی از روزنه‌ی نویسنده، و دیگری از روزنه‌ی خواننده. همین نگاهِ دوجانبه است که می‌تواند جلوی بسیاری از دریافت‌های نادرست را پیش از انتشار نوشته بگیرد و گاه از بروز فاجعه‌ای خُرد یا کلان پیش‌گیری کند، و این همان برگ برنده‌ی نویسنده است. 🔻ویراستار یک خوانندۀ انتقادی و یک عاشق کلمه است. او یک مقالۀ خام را پرداخت و پالایش می‌کند. ویراستار پلی است بین نویسنده و خواننده؛ ازاین‌رو باید هر دو طرف را در نظر بگیرد. نویسنده ممکن است ماه‌ها با نوشتۀ خود وقت بگذراند و با آن ارتباطی قوی داشته باشد. از طرف دیگر خواننده هیچ وابستگی احساسی به کتاب‌هایی که می‌خواند ندارد، وابستگی از جنس مادر و فرزندی که بین نویسنده و اثرش وجود دارد، بنابراین سریع به قضاوت نوشته می‌پردازد. 🖇️ویراستار باید با توجه به این دو نوع نگاه کار خود را انجام دهد. او صدای معتبر نویسنده است برای اینکه نوشته‌ای جدید و بهبودیافته را عرضه کند. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت سوم 🔺ویراستار چه کمکی به نویسنده می‌کند؟ 🔺اغلب نویسندگان درک درستی از کاری که ویراستار انجام می‌دهد ندارند. آن‌ها نمی‌دانند ویراستار از چه راه‌هایی متن آن‌ها را بهتر می‌کند. در رابطهٔ خودشان با ویراستار تردید دارند و همین باعث می‌شود گاهی نتوانند تشخیص دهند چرا متن آن‌ها رد یا پذیرفته می‌شود. 👈🏻جرالد گراس در کتاب ویرایش از زبان ویراستاران در پاسخ به سؤال «رابطهٔ مطلوب ویراستار و مؤلف باید چگونه باشد؟» می‌گوید: 🔻جواب من به این سؤال همیشه ترکیبی از این رهنمودهای اساسی است: این‌که هر دو طرف باید به‌طور مشترک با هم کار کنند نه در مقابلِ هم، بر مبنای همزیستی نه انگل‌وار. به بیان ساده‌تر: هریک از آن‌ها به دیگری نیاز دارد؛ هریک از آن‌ها دانش و تجربه‌های زیادی دارد که در اختیار دیگری بگذارد. 🖇️نویسندگان باید متوجه باشند که ضرورت دارد ویراستاران به آن‌ها الهام ببخشند، آن‌ها را برانگیزند و گاهی وادارشان کنند که به بهترین شکل ممکن بنویسند. باید متوجه باشند که ویراستاران خلاقیت خاص خودشان را دارند، چیزی که کمتر نویسنده‌ای دارد، یعنی قریحهٔ تحلیل انتقادی، قوهٔ تمیز و قدرت بیانی که در اختیار نویسنده قرار می‌گیرد تا به بهترین نحو از آن بهره ببرد… 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت چهارم 🔺ویراستار چه کمکی به نویسنده می‌کند؟ 🔺ویراستار با توجه به متن از هر یک از انواع ویرایش بهره می‌گیرد. کاری که ویراستار برای نویسنده انجام می‌دهد کمک به او برای تبدیل نسخۀ اولیه، به متنی استاندارد است. بااین‌حال ویراستاری هنری است که دیده نمی‌شود. 🔺ویراستار، متن را بیشتر از خود نویسنده می‌خواند و علاوه بر اعمال ویرایش فنی، نوشته را بازنویسی می‌کند. 🔺جمله‌های مبهم و نارسا را تغییر می‌دهد. 🔺جملات بلند را کوتاه می‌کند تا متنی موجز در اختیار خواننده قرار بگیرد. 🔺عقاید و سلایق خود را در رابطه با موضوع نوشته دخیل نمی‌کند و در تغییراتی که اعمال می‌کند و رفع مشکلاتی که وجود دارد صداقت دارد. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت پنجم 🔺ویراستار چه کمکی به نویسنده می‌کند؟ 🔻اگر جایی از متن را نمی‌پسندد حتماً استدلال و منطقی دارد و جمله یا بخش جایگزین را پیشنهاد می‌دهد. مثلاً معین پایدار در صفحۀ اینستاگرامش نوشته بود: در صورت عدم نصب یا خرابی دستگاه کارت‌خوان، اتوبوس می‌بایست نسبت به ارائه‌‌ی سرویس به‌‌صورت رایگان اقدام نماید. این جمله را در اتوبوس دیدم. کاملاً هم درست است؛ ولی ببینید نویسنده‌ یک مفهوم ساده را چه‌قدر پیچانده و چند واژه خرجش کرده! در جاهایی که سرعت خواندن از دقت نوشتن مهم‌تر است، متون پیچیده و بلندی مثل این هم مُمل است، هم مُخل. همین مفهوم را من نهایتاً با نُه واژه بیان می‌کنم؛ یعنی دقیقاً نصفِ واژه‌های آن جمله: اگر کارت‌خوان نباشد یا خراب باشد، اتوبوس رایگان است. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت ششم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔻ویرایش شاخه‌ای از زبان‌شناسیِ کاربردی است و فرآیندی است که نوشته را به‌منظور فهمیدن مخاطب اصلاح می‌کند یا آن را برای هدف ویژه‌ای بهینه می‌سازد. این فرآیند می‌تواند شامل کاهش، افزایش، پیرایش، آمایش، جابه‌جایی، جای‌گزینی، اصلاح و بهینِش باشد. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

مهمترين خصلتي كه يك ويراستار بايد داشته باشد، «سـتارالعيوبي» اسـت. البته كه ستارالعيوب مطلق «حضرت باري» است. ويراستار خالق نوشته نيست؛ اما مربي آن است و مربيان عيـب و نقـص نوشـته را گـاهي بهتـر از خـالق آن درمييابند. ويراستار اولين كسي است كه با نوشته روبه رو ميشـود؛ بنـابراين عيـب و هنر آن را نيز بيشتر و پيشتر از هركسـي خواهـد ديـد. بـه ويـژه آنكـه نگـاه ويراستار به نوشته از همان آغاز انتقادي است و دنبال عيوب نوشته ميگردد! عيوب بعضي نوشته ها قطعاً از سر بي دقتي يا بي حوصلگي است. بعيد است يك نويسنده ی متوسط يا حتي ضعيف املاي كلماتي چون توزيـع - ضـمانت - تعبير و ... را نداند؛ اما بنده بارها در نوشته هـاي دوسـتان بـا چنـين خطاهـايي روبه رو شده ام و صد البته كه خودم نيز گـاهي مرتكـب آنهـا مـي شـوم. يـك ويراستار ميتواند اينگونه خطاها را پيراهن عثمان كنـد و آبـروي نويسـنده را سرازير كند. اگر يك نويسنده نوشتة خود را بي عيـب بدانـد، آن را هرگـز بـه ويراسـتار نميسپارد. پس يك متن با اين پيشفرض به دست ويراستار سپرده ميشود كه حتماً عيوبي دارد. با اين وصف پيـدا كـردن عيـوب يـك نوشـته وظيفـة يـك ويراستار است و به آفتاب افكندن اين عيب مصداق بياخلاقي اسـت. امـان از ويراستار كم جنبه! شك نكنيد كه قلم به دستان زيادي بـه مـدد ويراسـتار نويسـنده شـده انـد و نوشته هاي آنها هنوز هم قبل از ويرايش به لعنت خدا نميارزد. ✍️ سید اکبر میرجعفری #ویراستاری

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت هفتم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ضرورت ویرایش؛ 🔻ویرایشِ نوشته نه‌تنها شایسته است، بلکه بسیار هم بایسته است، و اگر نویسنده اثرش را به ویراستار نسپارد و در ویرایش آن اهمال کند، چه‌بسا به همه یا دستِ‌کم به یکی از خطاهای نوشتار گرفتار می‌آید. پُر هویدا است که بُروز حتی یکی از این خطاها نیز می‌تواند اعتبار نویسنده را نابود گرداند. این نابودیِ اعتبار برای نویسنده‌های نام‌دار شدیدتر خواهد بود؛ زیرا هرچه برج شهرت بلندتر باشد، آن‌گاه که تشت رسوایی فرومی‌افتد، صدایش نیز بلندتر و آبروبَرتر می‌شود. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت هشتم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ضرورت ویرایش؛ 🔻نویسنده هر قدر هم خبره و نخبه باشد، به دو دلیل نمی‌تواند بر همه‌ی این دقایق و ظرایف نظارت کند: اول آن‌که نمی‌تواند به نوشته‌اش که به‌تعبیری مولودش است، آن‌چنان که می‌شاید واقع‌بینانه و منتقدانه بنگرد و نقایص و معایب آن را مانند ویراستار دریابد؛ دوم آن‌که نمی‌تواند بر همه‌ی موارد یادشده اِشراف داشته باشد و نوشته را به‌سلامت از صافیِ ویرایش بگذراند، که اگر چنین بتواند و چنین بکند، از کار اصلی‌‌اش یعنی نوشتن بازمی‌ماند و خود را در ورطه‌ی شک و احتیاطِ مفرط گرفتار می‌سازد. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت نهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش صوری 🔻مبحث ویرایش صوری درباره‌ی پدیده‌های مربوط به صورتِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به درج نویسه‌ها اعم از واژه‌ها و نشانه‌ها و قواعد حاکم بر درج آن‌هاست. این حوزه بسیار گسترده و پرمسئله است؛ اما من گزیده‌ای از خطاهای ممکنِ رایج را با انتخاب خودم در چهار دسته‌ی ذیل آورده‌ام: 🔆دسته اول: املا 👈🏻منظور از خطای «املا» درج‌کردن یا درج‌نکردنِ نادرست حروف است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا معنای برآمده از آن واژه عوض و مشتبه شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد: ۱. درج‌کردنِ حرف نادرست مانندِ درج‌کردنِ دو حرف «ص» و «ث» به‌جای هم‌دیگر در دو واژه‌ی «صواب» و «ثواب» 📎جمله‌ی نمونه: نیت‌های ناثواب او کارهایش را بی‌صواب گذاشت. ۲. درج‌‌کردن حرف نالازم و یا درج‌نکردن حرف لازم مانندِ درج‌کردنِ حرف نالازمِ «و» در واژه‌ی «خاسته» 📎جمله‌ی نمونه: این اِشکال از اهمالِ ما خواسته است. یا مانندِ درج‌نکردن حرف لازمِ «و» در واژه‌ی «خواسته» 📎جمله‌ی نمونه: او از ما صد میلیارد دلار باج خاسته است. ۳. درج‌کردن «ه» و «کسره» به‌جای هم‌دیگر در واژه‌ی «ارتشِ» و «ارتشه» 📎جمله‌ی نمونه: تنها نیرویی که می‌تونه جلوی ارتشه اونا رو بگیره ارتشِ. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت دهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش صوری 🔻مبحث ویرایش صوری درباره‌ی پدیده‌های مربوط به صورتِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به درج نویسه‌ها اعم از واژه‌ها و نشانه‌ها و قواعد حاکم بر درج آن‌هاست. این حوزه بسیار گسترده و پرمسئله است؛ اما من گزیده‌ای از خطاهای ممکنِ رایج را با انتخاب خودم در چهار دسته‌ی ذیل آورده‌ام: 🔆دسته دوم: تایپ 👈🏻منظور از خطای «تایپ» درج‌کردن یا درج‌نکردنِ نادرست حروف است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا معنای برآمده از آن واژه مختل و زدوده شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد: ۱. درج‌کردنِ حرف نادرست مانندِ درج‌کردنِ دو حرف «ب» و «ی» به‌جای هم‌دیگر در واژه‌ی «تبیین» 📎جمله‌ی نمونه: او همه‌ی مواضع خود را برای ما تیبین نمود. ۲. درج‌‌کردن حرف نالازم و یا درج‌نکردن حرف لازم مانندِ درج‌کردنِ حرف نالازمِ «ئ» یا «ا» در واژه‌ی «نقشه‌ائی» 📎جمله‌ی نمونه: این همان نقشه‌ائی است که ما را به گنج می‌رساند. مانندِ درج‌نکردن حرف لازمِ «ء» در واژه‌ی «سوال» 📎جمله‌ی نمونه: فهم سوال نصف جواب است. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت یازدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش صوری 🔻مبحث ویرایش صوری درباره‌ی پدیده‌های مربوط به صورتِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به درج نویسه‌ها اعم از واژه‌ها و نشانه‌ها و قواعد حاکم بر درج آن‌هاست. این حوزه بسیار گسترده و پرمسئله است؛ اما من گزیده‌ای از خطاهای ممکنِ رایج را با انتخاب خودم در چهار دسته‌ی ذیل آورده‌ام: 🔆دسته سوم: فاصله‌ 👈🏻منظور از خطای «فاصله» درج‌ نویسه‌ها در نسبت نادرست با هم‌دیگر است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا خواندن واژه دشوار شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد: ۱. درج نادرست فاصله میان واژه و واژه مانندِ درج «به» به‌صورت چسبیده به «ایران» و به‌تبعِ آن حذف «ه» از واژه‌ی «به» 📎جمله‌ی نمونه: قهرمانان المپیک بایران بازگشتند. ۲. درج نادرست فاصله میان واژه و نشانه مانندِ درج فاصله‌ی نالازم میان «:» با واژه‌‌ی قبلش 📎جمله‌ی نمونه: با قاطعیت گفت : «از پسش برمی‌آیم.» ۳. درج نادرست فاصله میان نشانه و نشانه مانندِ درج فاصله‌ی نالازم میان «؟» و «!» 📎جمله‌ی نمونه: واقعاً گمان می‌کرد که می‌تواند سنگ به آن عظمت را بردارد؟! 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت دوازدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش صوری 🔻مبحث ویرایش صوری درباره‌ی پدیده‌های مربوط به صورتِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به درج نویسه‌ها اعم از واژه‌ها و نشانه‌ها و قواعد حاکم بر درج آن‌هاست. این حوزه بسیار گسترده و پرمسئله است؛ اما من گزیده‌ای از خطاهای ممکنِ رایج را با انتخاب خودم در چهار دسته‌ی ذیل آورده‌ام: 🔆دسته چهارم: بدخوانی 👈🏻منظور از خطای «بدخوانی» درج‌نکردنِ نشانه‌ها است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا معنای برآمده از آن واژه یا عبارت عوض و مشتبه شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد: ۱. درج‌نکردنِ نشانه‌های فتحه و کسره و ضمه مانندِ درج‌نکردنِ «کسره» زیرِ «ق» در عبارتِ «از قبلِ» و به‌تبع آن احتمالِ خوانده‌شدن به‌صورتِ «از قَبلِ» 📎جمله‌ی نمونه: از قبلِ آن اتفاق سَرم درد گرفت. ۲. درج‌نکردن نشانه‌‌های سجاوندی مانندِ درج‌نکردن نشانه‌ی «کاما» بعد از لفظ «اغلب» و به‌تبع آن احتمالِ خوانده‌شدنِ آن به‌صورتِ «اغلبِ» 📎جمله‌ی نمونه: اغلب کارهایم ناتمام می‌ماند. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت سیزدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش صوری 🔻مبحث ویرایش صوری درباره‌ی پدیده‌های مربوط به صورتِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به درج نویسه‌ها اعم از واژه‌ها و نشانه‌ها و قواعد حاکم بر درج آن‌هاست. این حوزه بسیار گسترده و پرمسئله است؛ اما من گزیده‌ای از خطاهای ممکنِ رایج را با انتخاب خودم در چهار دسته‌ی ذیل آورده‌ام: 🔆دسته چهارم: سیاق 👈🏻منظور از خطای «سیاق» به‌کارگیریِ صورت‌های زبانیِ نایک‌دست و به‌تبعِ آن نادرست برای بازنمودِ تمایز میان گونه‌ی گفتاری و گونه‌ی نوشتاری است. هرچند این خطا اساساً خطایی زبانی محسوب می‌شود، اما چون یگانه بُروزش در خط است و اغلبْ بر اثر کم‌دقتیِ نویسنده در حروف‌چینی رخ می‌دهد، آن را در بخش ویرایش صوری گنجانده‌ام. در ادامه چند نمونه‌ی غلط را همراه با صورت درست نوشتاری و صورت درست گفتاری آن آورده‌ام: 🔺غلط: اگه برویم خیلی بد می‌شه. 🔻درستِ گفتاری: اگه بریم خیلی بد می‌شه. 📎درستِ نوشتاری: اگر برویم خیلی بد می‌شود. 🔺غلط: مگر دیگه دوسَم نداری؟ 🔻درستِ گفتاری: مگه دیگه دوسَم نداری؟ 📎درستِ نوشتاری: مگر دیگر دوستم نداری؟ 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت چهاردهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش زبانی 🔻مبحث ویرایش زبانی درباره‌ی پدیده‌های مربوط به زبانِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به سطوح چهارگانه‌ی زبان. شایان تذکر است که سطوح زبان شامل سطوح واجی، صَرفی، نحوی و معنایی می‌شود؛ اما من به‌سبب نمودِ کم‌ترِ سطح واجی در خطاهای ویرایشِ زبانی، در این‌جا از ذکرش درگذشته‌ام و درعوض مبحث گونه‌های زبان را به این بخش افزوده‌ام: 🔆دسته اول: صرف 👈🏻منظور از خطای صَرفی رعایت‌نکردن قواعد صَرف زبان فارسی است؛ یعنی قواعدِ حاکم بر ترکیب واژها و اصولِ ساخت واژه‌ها. در ادامه نمونه‌ای از این قِسم خطا را می‌آورم: عربستان سعودی دچار اشتقاق شده است. لفظ «اشتقاق» بر وزن «افتعال» است. مصدر‌های ساخته‌شده بر وزن «افتعال»، فقط در جمله‌های گذرا می‌توانند به‌ کار روند. «اشتقاق» از ریشه‌ی «ش‌ق‌ق» می‌آید، جنبه‌ی کنشگری دارد و به‌معنای «شقه‌شقه‌کردن» است. در جمله‌های ناگذر، باید از مصدرهای ساخته‌شده بر وزن «انفعال» استفاده کنیم. «انشقاق» هم از ریشه‌ی «ش‌ق‌ق» می‌آید؛ ولی جنبه‌ی کنش‌پذیری دارد و به‌معنای «شقه‌شقه‌شدن» است؛ بنابراین شکل درست آن جمله این است: عربستان سعودی دچار انشقاق شده است. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت پانزدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش زبانی 🔻مبحث ویرایش زبانی درباره‌ی پدیده‌های مربوط به زبانِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به سطوح چهارگانه‌ی زبان. شایان تذکر است که سطوح زبان شامل سطوح واجی، صَرفی، نحوی و معنایی می‌شود؛ اما من به‌سبب نمودِ کم‌ترِ سطح واجی در خطاهای ویرایشِ زبانی، در این‌جا از ذکرش درگذشته‌ام و درعوض مبحث گونه‌های زبان را به این بخش افزوده‌ام: 🔆دسته اول: صرف 👈🏻منظور از خطای نحوی رعایت‌نکردن قواعد نحو زبان فارسی است؛ یعنی قواعد حاکم بر ترکیب سازه‌های نحوی و اصولِ ساخت گروه‌ها و جمله‌ها. در ادامه نمونه‌ای از خطایی نحوی موسوم به «حذف فعل بدون قرینه» را می‌آورم. 📎لازم می‌دانم از استادم که خواندن مقاله‌ام را عهده‌دار و نکته‌هایی را خاطرنشان فرمودند بسیار سپاس‌گزاری کنم. 🔹می‌بینید که نحو جمله نادرست است و علت آن حذفِ فعلْ بدون قرینه‌ی لفظی است؛ بدین معنا که نویسنده بدون توجه به اجزای فعل‌ها، یعنی «عهده‌دار شدند» و «خاطرنشان فرمودند»، اشتباهاً تکه‌ی «شدند» را به‌‌قرینه‌ی لفظیِ «فرمودند» از فعلش حذف کرده است؛ حال آن‌که از نظر نحوی، قرینه‌ای لفظی برای فعل «شدند» وجود ندارد. صورت ویراسته‌ی این جمله چنین است: 📎لازم می‌دانم از استادم که خواندن مقاله‌ام را عهده‌دار شدند و نکته‌هایی را خاطرنشان فرمودند بسیار سپاس‌گزاری کنم. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت شانزدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش زبانی 🔻مبحث ویرایش زبانی درباره‌ی پدیده‌های مربوط به زبانِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به سطوح چهارگانه‌ی زبان. شایان تذکر است که سطوح زبان شامل سطوح واجی، صَرفی، نحوی و معنایی می‌شود؛ اما من به‌سبب نمودِ کم‌ترِ سطح واجی در خطاهای ویرایشِ زبانی، در این‌جا از ذکرش درگذشته‌ام و درعوض مبحث گونه‌های زبان را به این بخش افزوده‌ام: 🔆دسته دوم: نحو 👈🏻حال، نمونه‌ای از حذف فعل با قرینه‌ی لفظی را هم ببینید: 📎لازم می‌دانم از استادم که خواندن مقاله‌ام را تقبل و نکته‌هایی را خاطرنشان فرمودند بسیار سپاس‌گزاری کنم. 🔺در این نمونه، تکه‌ی دومِ هر دو فعلِ «تقبل فرمودند» و «خاطرنشان فرمودند» یکی است و حذفِ «فرمودند» از فعل «تقبل فرمودند» با قرینه‌ی لفظیِ «فرمودند» در فعل «خاطرنشان فرمودند»، کاملاً ممکن و درست است. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت هفدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش زبانی 🔻مبحث ویرایش زبانی درباره‌ی پدیده‌های مربوط به زبانِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به سطوح چهارگانه‌ی زبان. شایان تذکر است که سطوح زبان شامل سطوح واجی، صَرفی، نحوی و معنایی می‌شود؛ اما من به‌سبب نمودِ کم‌ترِ سطح واجی در خطاهای ویرایشِ زبانی، در این‌جا از ذکرش درگذشته‌ام و درعوض مبحث گونه‌های زبان را به این بخش افزوده‌ام: 🔆دسته سوم: معنا 👈🏻منظور از خطای معنایی رعایت‌نکردن قواعد معنایی زبان فارسی است؛ یعنی قواعد حاکم بر رابطه‌ها و ساختارهای معنایی میان واژه‌ها و جمله‌ها. در ادامه نمونه‌ای می‌آورم که ابهام دارد: 📎مهین مثل شهین ترسو نیست. از این جمله منطقاً این دو معنا برداشت می‌شود: ۱. مهین مثل شهین [که ترسو است] ترسو نیست؛ ۲. مهین مثل شهین [که ترسو نیست] ترسو نیست. ▫️همان‌طور که می‌بینید، این جمله نه‌تنها ابهام دارد، بلکه علت ابهام در آن ساختاری است؛ یعنی هر جزئی را در آن بگذاریم، نتیجه جمله‌ای مبهم می‌شود. ساختارِ «الف + مثلِ ب + فعل منفی» خواه‌ناخواه ابهام می‌آفریند. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت هجدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش زبانی 🔆دسته چهارم: گونه‌ 🔺منظور از خطای گونه‌ای رعایت‌نکردن مرزهای میان گونه‌های زبان فارسی است. البته زبان‌ گونه‌های بسیاری دارد، اما آن‌چه من برای این مبحث مناسب دیدم، گونه‌ی «رسمیِ محترمانه» است؛ زیرا بروز خطا در این گونه را به‌کرّات و از طیف‌های مختلف شنیده‌ام. 🔻برای نمونه، سربازی می‌خواهد به مافوق خود احترام بگذارد؛ ولی دچار خطای گونه‌ای می‌شود و جمله‌ی زیر را می‌گوید: 📎شنیدم عرض کرده‌اید خدمتتان تشریف‌فرما شوم. 👈🏻به این دو طیف نگاه کنید: ⭕به‌استحضاررساندن، به‌عرض‌رساندن، معروض‌داشتن، عرض‌کردن، بیان‌‌داشتن، گفتن، خاطرنشان‌کردن، ‌فرمودن ⭕شَرَفِ‌حضوریافتن، شَرَف‌یاب‌‌شدن، مُشَرَّف‌شدن، خدمت‌رسیدن‌، آمدن، تشریف‌آوردن، تشریف‌فرماشدن ♦️در دو سطر بالا، واژه‌های «گفتن» و «آمدن» میانه‌ی طیف خود محسوب می‌شوند. آن‌چه در سمت راستشان آمده فرودستانه و آن‌چه در سمت چپشان آمده فرادستانه است. اگر کسی بخواهد از موضع ضعف و ادب با کسی سخن بگوید، باید از طیف فرودستانه استفاده کند؛ اما همان‌طور که می‌بینید، آن‌چه آن سرباز در مکالمه با مافوقش به‌ کار برده، کاملاً فرادستانه است. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid

🌀آموزش ویرایش و ویراستاری | ۱۵ گام عملی تا یادگیری درست‌نویسی و ویرایش #قسمت نوزدهم 🔺ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟ 🔷ویرایش محتوایی 🔺هر نوشته‌ای باید از جهات گوناگون بررسی و بازبینی شود. 🔻یکی از انواع ویرایشی که باید روی متن صورت بگیرد ویرایش محتوایی است. اگر نوشتهٔ مورد نظر داستان باشد، ویراستار محتوایی باید بداند طرح داستان چیست و چه‌طور پیش‌ می‌رود و آیا داستان انسجام کافی دارد؟ 👈🏻یا اگر نوشته‌ای علمی را ویرایش می‌کند از چندوچون مباحث آن اطلاع داشته باشد. 📎برای ویرایش تخصصی اشراف کامل به موضوع لازم است. 📚مدرسه‌ی نویسندگی #ویراستاری #آموزشی ┅❀💠🇮🇷💠❀┅┅┄ 📒 @ktbsefid