☑️بخش‌چهاردهم‌ سلسله‌گفتمان: #مباحثات‌دینی‌اجتماعی 332 🕌 آوای‌ملکوتی‌مسجد 42 (سلسله‌مقالات‌تخصصی‌مسجد) موضوع مقاله چهل‌ودوم : ♨️نقش مسجد و ائمه‌جماعات در دفاع مقدس/1 🔷یکی از فعالیت‎هایی که در مساجد انجام می‎شود و منحصر به زمانی خاص نمی‎شود، آشنا نمودن مردم با ظلم و جور و مبارزه با آن است؛ با تأمل در دوره‎های مختلف تاریخ این مرز و بوم می‎توان دریافت که اکثر مبارزات سیاسی مردم برضد حکومت‎های ظلم از مساجد سازماندهی ‎شده و مساجد نقشی محوری و تعیین‎کننده در حضور گسترده مردم به‎منظور پاسداشت از کیان جامعه و دین اسلام داشتند؛ اگرچه نباید از نقش #امامان_جماعت مساجد و فعالیت‎های ایثارگونه آنان در این راه به ‎سادگی گذشت و آن را نادیده گرفت. 🔶یکی از زمان‎هایی که مساجد و #ائمه_جماعات نقشی مؤثر و فعال در آن داشتند، دوران دفاع مقدسقدس بود... 👈این نوشتار درصدد بررسی نقش مساجد و ائمه جماعات در دوران دفاع مقدس و بیان تنها بخشی کوچک از تأثیر مسجد و روحانیت بر حضور مردم در جبهه ها است. ✅ مقدمه در فرهنگ دینی ما مسلمانان «مسجد» یادآور بندگی و تقرب به خداوند متعال است؛ مسجد یک واحد اجتماعی کوچک از جامعه اسلامی و آغازگر تحقق ارزش‎هایی چون تقوا، جهاد، برادری و عدالت است؛ مسجد پایگاه انسان‎های آزاده‎ای است که در برابر ظلم و بی‎عدالتی و تعرض به مقدسات دینی ایستاده و اجازه و ورود به حریم دین را به متجاوزان نمی‎دهند. 🔷تاریخ اسلام نشان می‎دهد که همواره مردان غیور و بزرگی بوده‎اند که برای دستیابی به اهداف متعالی و سربلندی و عزت اسلام با استبداد و ظلم به مبارزه پرداخته‎اند؛ تاریخ معاصر کشور ما نیز حاکی از حضور گسترده علما و روحانیت متعهد و انقلابی در پیشاپیش هر حرکت ضداستثماری است؛ هم‌چنین در پرتو حضور در مسجد است که در جهاد و حرکت‎های انقلابی خود به پیروزی دست می‎یابند. 🔶در جریان انقلاب اسلامی، مساجد و روحانیت در شکل‎گیری نهضت اسلامی و مبارزه علیه ظلم رژیم طاغوت نقشی بسزا ایفا نموده است؛ با آغاز جنگ تحمیلی نیز، روحانیت متعهد و انقلابی به‎منظور تبلیغ و ترویج معارف دینی و تقویت روحیه رزمندگان عازم جبهه ها شده و به‎ عنوان روحانی تبلیغی ـ فرهنگی در مناطق عملیاتی حضور یافتند؛ البته برخی از روحانیون که امامت جماعت مساجد را برعهده داشته و حضور در جبهه به‎طور مداوم برایشان میسر نمی‎شد، با فعالیت‎های تبلیغی و اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت، در شرکت مردم انقلابی ایران در جبهه ها نقش تعیین‎کننده و کلیدی داشتند. #ادامه‌درپست‌بعدی_إن‌شاءالله #هفته‌دفاع‌مقدس_گرامی‌باد🌷🌷 الثِّقَةُبِاللهِ‌ثَمَنٌ‌لِکٌلِّ‌غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عال صفحه‌تخصصی‌مباحثاتِ دینی‌سیاسی‌اجتماعی کانالِ‌‌لاحِق ‌در ایتا:🔻 https://eitaa.com/lahegh

☑️بخش‌چهاردهم‌ سلسله‌گفتمان: #مباحثات‌دینی‌اجتماعی 333 🕌 آوای‌ملکوتی‌مسجد 43 (سلسله‌مقالات‌تخصصی‌مسجد) موضوع مقاله چهل‌وسوم : ♨️نقش مسجد و ائمه‌جماعات دردفاع‌مقدس/2 تاکنون با عناوین گوناگون از ابعاد مختلف پیرامون دفاع مقدس تحقیق و پژوهش صورت گرفته است؛ لیکن هنوز ناشناخته‎های فراوانی وجود دارد که نیازمند بررسی و کنکاش دامنه‎داری است؛ هدف از این پژوهش، بررسی نقش مسجد و ائمه جماعات در دفاع مقدس بوده و کوشش شده تا جایگاه جهاد در متون دینی، حقیقت مقام مسجد، جهاد در صدر اسلام، جنگ ایران در نگاه غرب و نقش مساجد و روحانیت در جامعه ایران مورد بررسی قرار بگیرد؛ به امید آن‌که این مقاله، بازگوکننده نقش مسجد، روحانیت و ائمه جماعات دلسوز در دفاع مقدس و پیروزی ایران اسلامی باشد. ✅جایگاه جهاد در متون دینی "واژه جهاد در معنای عام" آن، تقدیم جان و مال در راه سرافرازی اسلام و بر پاداشتن شعائر دینی تعریف شده است؛ دامنه آن بسیار گسترده بوده و جنگ در راه خدا، جهاد با نفس، امربه معروف و نهی ازمنکر و ... را شامل می‌شود؛ ولی "جهاد به معنای خاص" آن عبارت است از مبارزه مسلحانه با کفار و مشرکین؛ در این مقاله، معنای خاص جهاد موردنظر است. 🔷دین برای هدایت انسانها از تاریکی آمده و نباید خشونت و جنگ در آن جایی داشته باشد؛ چراکه انسانها خواستار امنیت و آرامش بوده و از جنگ و خونریزی بیزار هستند؛ دین اسلام نیز، دین صلح، آشتی و اعتدال است؛ این دین هدیه‌ای از سوی خداوند به بندگان، شریعتی همه‌بُعدی و امیدبخش برای زندگی سعادتمند در دنیا و آخرت است؛ وقتی به دستورات این دین مبین می‎اندیشیم، آن‎را سرشار از تدبیر و دانش می‎بینیم؛ جهاد در اسلام، تنها با هدف دفاع در مقابل تجاوز و تهاجم دشمن واجب شده و مورد ستایش است؛ هنگامی که کفار به سرزمین‎های اسلامی، حمله و اموال و نفوس مسلمین را غارت کرده و مورد تجاوز قرار می‌دهند؛ دراین‎صورت دفاع و جلوگیری از تجاوزات آن‎ها واجب کفایی است؛ خداوند متعال در قرآن کریم دراین‎باره می‎فرمایند: «ای‎کسانی‎که ایمان آورده‎اید، هرگاه به کفار برسید، درحالی‎که برای جنگ با شما اجتماع نموده‎اند، پس به جانب ایشان پشت مگردانید ...».(انفال،16) 🔷امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نیز پیرامون جهاد در راه خدا می‎فرمایند: «در راه خدا با دست‎های خود جهاد کنید، اگر نتوانستید با زبان‎های خود و اگر باز هم نتوانستید با قلب خود جهاد کنید». (بحارالانوار، ج100، ص49، حدیث23) 🔷فتح و پیروزی نیروهای رزمنده در جهاد، درپرتو ایمان و باور قلبی میسر بوده و نقش مسجد دراین‎زمینه بسیار حائزاهمیت است؛ به‎واقع رزمندگان، تربیت یافته مساجد و روحانیت دلسوز هستند که مایه عزت و سربلندی همه مسلمانان می‎شوند؛ خداوند سبحان در قرآن، ستم‎ستیزی این‎گونه مسلمانان جهادگر و خداترس را چنین بیان می‎فرماید: «مثل پیروان راستین پیامبر در انجیل، هم‌چون نهالی است که جوانه خویش را از زمین بیرون می‎آورد، نیرومند و استوار می‎شود و بر پای خویش می‎ایستد تا آن‌که مایه خشم و غضب کافران می‎شود».(فتح،29) 🔷هم‌چنین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) دراین‎خصوص فرمود‎ه‎اند: «هرکه در راه دفاع از دینش کشته شود، شهید است» (نهج‎الفصاحه،ح2057)؛ و نیز امیرالمؤمنین (علیه السلام) می‎فرمایند: «به‎راستی‎که جهاد یکی از درهای بهشت است، که خداوند آن را برای اولیای خاص خود گشوده است؛ جهاد، جامه تقوا و زره استوار خداوند و سپر محکم اوست».(نهج‎البلاغه،خ27) #ادامه‌درپست‌بعدی إن‌شاءالله #هفته‌دفاع‌مقدس_گرامی‌باد🌷 الثِّقَةُبِاللهِ‌ثَمَنٌ‌لِکٌلِّ‌غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عال صفحه‌تخصصی‌مباحثاتِ دینی‌سیاسی‌اجتماعی کانالِ‌‌لاحِق ‌در ایتا:🔻 https://eitaa.com/lahegh

☑️بخش‌چهاردهم‌ سلسله‌گفتمان: #مباحثات‌دینی‌اجتماعی 334 🕌 آوای‌ملکوتی‌مسجد 44 (سلسله‌مقالات‌تخصصی‌مسجد) موضوع مقاله چهل‌وچهارم : ♨️نقش مسجد و ائمه‌جماعات در دفاع‌مقدس/3 ✅حقیقت مقام مسجد «هرگاه خدای تعالی، آفت و مرضی را از آسمان بر زمینیان فرود آورد، آن را از #آبادکنندگان_مسجدها برمی‎گرداند». (نهج‎الفصاحه، حدیث3290) 🔷هنگامی‎که پیامبر رحمت از جانب خداوند مهربان به منظور ابلاغ شریعت اسلام، به رسالت برگزیده شدند، یکی از نخستین مأموریت‎های ایشان، بنانهادن پایگاهی برای اجتماع مسلمانان بود؛ میعادگاهی أمن و مقدس که شایستۀ تشکیل گردهمایی مردم برای دریافت کلام وحی از سوی رسول خدا و یاران نزدیک ایشان باشد، مکانی آشنا برای طرح برنامه‎های مهم دینی، فرهنگی، اجتماعی و هرآنچه به روح انسان و جوهر انسانیت او مربوط است. 🔶در همۀ ادیان و فرقه‎های دینی، مکانی برای عبادت وجود دارد که‎ پیروان آیین‎ها پاکیزه و با احترام به آن وارد می‎شوند، شأن ومقامش را حفظ می‎کنند، در آن‌جا با کلام نیکو یکدیگر را خطاب کرده و بی‎حرمتی نمی‎کنند، به بهترین شکل معبود خویش را عبادت می‎کنند؛ #مسجد نیز میعادگاه پیروان آخرین و کامل‎ترین دین آسمانی با زیبایی، سادگی، پاکی و نورانیتی شایسته، عبادتگاهی برای آرامش روح و تسکین قلبی مؤمنان است؛ چنان‎که وقتی برای نخستین بار صدای مؤذن اسلام از مسجد پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) به گوش مردم رسید، همه به‎سوی محلی که این ندای دل‎نشین از آن برجان می‎نشست، متمایل شدند؛ آری، این ندای حق بود که ضمیر انسان‎ها را بیدار می‎‎کرد تا قلبشان آن‎را نوش‎جان کند؛ آن‎روز مسلمانان مکان امن و سزاواری برای تبادل اطلاعات وآرای شان یافتند. 🔷«مسجد مسلمین وخانه پیامبر در یک مکان است و آن‌جا #مبدأ_رسالت و تبلیغ، #مرکز_فرماندهی، محل #قضاوت و #سیاست و میعادگاه تجمع و #تصمیمات می‎باشد» (بازرگان، بی‎تا: 3)؛ براین‎اساس صدراسلام، مهم‎ترین و اساسی‎ترین تصمیم‎گیری‎های مسلمانان دراین خانۀ روحانی اتفاق می‎افتاد، مسجد عظیم‎ترین منزلت مکانی را نزد مردم داشت، خانۀ خدا و آشنای غریبان بود. "خانۀ خدا"، این نام‎گذاری بی‎اساس نیست، اولیای ما بی‎دلیل مسجد را خانۀ خدا نام ننهاده‎اند، خانه‎ای که منسوب به وجود مقدس و لایتناهی معبود یکتا و جایگاه پاکی و نورانیت است، مکانی که پرتو انوار قدسی و رحمت و غفران الهی از آن ساطع می‎شود. 🔶تاریخ اسلام همواره شاهد نقش مؤثر مساجد برای رساندن پیام الهی به مؤمنان و باروری استعدادهای متعالی آنان بوده است؛ مسجد به‎ عنوان یکی از قوی‎ترین وسایل ارتباط جمعی دارای آثاری بسیار مقدس‎است که شناخت و بهره‎گیری از ابعاد ارتباطی آن در استفادۀ هرچه بهتر و بهینۀ این مکان، مؤثر خواهد بود؛ قابل توجه این‌که در تحلیل جامعه‎شناختی جایگاه و کارکرد مساجد و تجمعات مذهبی، درنظر‎گرفتن جایگاه و کارکرد عناصر مسجد به‎عنوان مؤلفه‎های مهم این پایگاه اهمیتی بسزا دارد؛ طبیعی است که مجموعه‎ عناصری که تشکیل‎دهندۀ هر پدیده و نظام ساختاری آن باشد، در تغییر، تبدیل و توسعۀ آن مجموعه و یا در عقب‎گرد و ارتجاعی‎کردن فرایند آن اثری کلیدی دارند... ✅مهم‎ترین ارکان ساختار مسجد عبارتند از: 🔅ـ معماری و بنا که با کارکردهای مثبت و منطبق با اهداف اولیۀ تأسیس آن، به‎جرأت می‎توان گفت ازجمله بناهای بهشتی است؛ 🔅ـ محراب که به‎واقع نمادی از حرب و مکانی برای دفاع از مبانی دین و ستیزه با دشمنان مذهب است؛ مکانی واقعی برای مبارزه و مشهدی برای شهادت؛ 🔅ـ صفوف نماز جماعت که به دلیل منعطف به‎سوی یک هدف بودن و تبعیت از قیام و قعود امام جماعت، جلوه‎گاهی از اتحاد و یکپارچگی مسلمانان است و تا زمانی‎که انسان‎ها پراکنده باشند، هیچ‎یک از ابزار اعتلاءفرهنگی را کسب نکرده‎اند؛ البته کاستی در روابط اجتماعی موجب آسیب‎های روانی جامعه خواهد شد. #ادامه‌درپست‌بعدی إن‌شاءالله #هفته‌دفاع‌مقدس_گرامی‌باد🌷 الثِّقَةُبِاللهِ‌ثَمَنٌ‌لِکٌلِّ‌غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عال صفحه‌تخصصی‌مباحثاتِ دینی‌سیاسی‌اجتماعی کانالِ‌‌لاحِق ‌در ایتا:🔻 https://eitaa.com/lahegh

☑️بخش‌چهاردهم‌ سلسله‌گفتمان: #مباحثات‌دینی‌اجتماعی 335 🕌 آوای‌ملکوتی‌مسجد 45 (سلسله‌مقالات‌تخصصی‌مسجد) موضوع مقاله چهل‌وپنجم : ♨️نقش مسجد و ائمه‌جماعات دردفاع‌مقدس4 ✅مهم‎ترین ارکان ساختار مسجد عبارتند از: 🔅ـ منبر که وسیله‎ای برای اعلام مواضع و سنبل خطابه است؛ 🔅ـ امام جماعت که او هم امام است وهم مأموم، هم مقتدای راه صواب است وهم راهنمای امت و دعوت‎کننده به ‎سوی امام.(شریف‎پور، 1380: 39 و 40) 🔷از آن‌چه گفته شد نکتۀ ظریفی به‎دست می‎آید و آن این‌که برنامه‎ریزی شریعت برای مکانی هم‌چون مسجد، نه ‎تنها کوچک و کم ‎اهمیت نبوده، بلکه برعکس، فوق‎العاده سنجیده و حساب‎شده است. همان‌گونه‎که سایر بخش‎ها در دین دقیق و کاربردی و درعین‎‎حال عمیق و بجاست و هرآن‌چه بنده از پرستشگاه بخواهد یا نداند که باید بخواهد در این‌جا هست. 🔶هرچند مسجد از همان ابتدای ظهور اسلام و ساخت نخستین مسجد، به‎خاطر انجام مراسم عبادی دارای شأن و منزلتی ویژه است؛ لیکن کارکردهای دیگر آن نیز هم‌چون سیاست‎گزاری و قضاوت، رسیدگی به امور مسلمین، تدارک جنگی و ... بسیار حائز اهمیت بود.(همان: 35 و 36) 🔷در آن‎زمان، مساجد کانون عبادت و عشق به خدا، مرکز شفقت و مهر، محل رسیدگی به مشکلات افراد جامعه، مرکز فعالیت مبارزاتی و جهاد، کانون نشر معارف و تعلیم اصول و احکام دینی و مرکزی برای اداره دولت بوده است(همان: 42). هم‌چنین مساجد در صدر اسلام، جایگاهی برای به ‎دست‎آوردن آگاهی‎ و انواع دانش، محلی برای آموزش نظامی، مکانی برای اقامۀ عدل و اجرای احکام کیفری و درنتیجه مجموعه‎ای کامل و منسجم از نهادهای دینی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و نظامی بوده‎است. 🔶هرچه از دوران ظهور اسلام دور می‎شویم؛ یعنی تا حدود نیمۀ قرن اول هجری، زمانی‎که پیروزی‎های اسلام گسترش یافته وحکومت از خلفا به اموی‎ها و عباسی‎ها انتقال می‎یابد؛ درنتیجه مساجد کم‎کم از وظایف اولیۀ خود دور می‎شوند؛ این حکومت‎ها، کارکردهای نظامی خود را به نهادهای دراختیار دولت، نقش هدایت‎گری مدیریتی و نظارت بر امور مسلمین را به دارالحکومه‎ها و وظایف آموزشی را به نهادهای فرهنگی وآموزشی رسمی و غیررسمی واگذار می‎کنند؛ مهم‎تر از همۀ این کارکردها، مساجد، نقش همکاری توأم با نظارت بر کارگزاران حکومت را به‎کلی از دست داده و تنها دارای کارکردی عبادی آن‎هم به نوع صوری، بی‎محتوا و کم‎اثر می‎شوند. (همان:42) 🔷پس‎از گذشت دوران‎های رونق مسجد، زمان‎هایی نیز بر مسلمانان گذشت که می‎توان آن را عصر رکود مکان پرکاربردی هم‌چون مسجد دانست و محدود به زمان کمی نیز نمی‎شد؛ چرا که از فضای مساجد، تنها برای اقامۀ نماز استفاده می‎شد و در مواقع دیگر تعطیل بود؛ همان‌گونه‎که اکنون در بسیاری از کشورهای اسلامی این چنین است؛ در همه‎جای شهر به‎وفور ساختمان مسجد وجود دارد، اما فقط در پنج نوبت نماز برگزار شده و سپس در آن بسته می‎شود؛ چیزی مغایر با آن‌چه اسلام دستور داده و مطابق با خواسته قدرت‌های حاکم؛ زیرا مسجد، مکانی برای کسب معرفت، خداشناسی و پرورش فضائل اخلاقی است و آنان آگاهی مردم را به زیان منافع خود می‎دانند؛ هم‌چنین به این نکته نیز‎ واقف هستند که مسجد فعال، مردم‌ِ آگاه و فرهیخته می‎پرورد و نهادهای مذهبی با کارکردهای اجتماعی، بیشترین جاذبه را برای افراد جامعه دارند. #ادامه‌درپست‌بعدی إن‌شاءالله #هفته‌دفاع‌مقدس_گرامی‌باد🌷 الثِّقَةُبِاللهِ‌ثَمَنٌ‌لِکٌلِّ‌غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عال صفحه‌تخصصی‌مباحثاتِ دینی‌سیاسی‌اجتماعی کانالِ‌‌لاحِق ‌در ایتا:🔻 https://eitaa.com/lahegh

☑️بخش‌چهاردهم‌ سلسله‌گفتمان: #مباحثات‌دینی‌اجتماعی 337 🕌 آوای‌ملکوتی‌مسجد 47 (سلسله‌مقالات‌تخصصی‌مسجد) ♨️#صبحانه‌مسجد_بعدازنمازصبح ✅ صبحانه مسجد تدبیری است ساده، اما کارآمد که نه تنها موجب رونق صبحگاهی مساجد می‌شود، بلکه به بهینه‌سازی زمان صبح و استفاده حداکثری آن کمک می‌نماید 🔸ایده : صرف‌صبحانه‌درمسجد بعداز اقامه‌نمازصبح 🔹مشروح ایده : بسیاری از مردم به ویژه کارمندان و شاغلین، به خاطر آنکه صبح وقت کافی و مناسب برای آمدن به مسجد و از سویی بازگشت به خانه برای صرف صبحانه را ندارند، در اقامه‌ی نماز صبح مسجد شرکت نمی‌کنند. چه خوب است مسجد برنامه‌ی صبحانه‌ای تدارک دیده و هر روز بعد از اقامه نماز صبح، سفره‌ی صبحانه پهن نمایند تا فرصت کافی برای حضور صبحگاهی در مسجد فراهم شود. 🔷بایدها و نبایدها : برای آگاهی و اطلاع عموم از برنامه‌های صبحگاهی مسجد، تبلیغات لازم صورت گیرد. 🔹برای تهیه مواد صبحانه و تثبیت برنامه‌ی آن، خیرین شناسایی و برنامه‌ای منظم برای نذورات تنظیم شود. ✅زینت‌ها و مستحبات 🔶قرائت دعای عهد به طور روزانه و منظم قبل از صرف صبحانه 🔶برگزاری برنامه ورزش صبحگاهی در مجاورت مسجد قبل از صرف صبحانه 🔶برای تلطیف و جذابیت فضا، نمازگزاران می‌توانند صبحانه را در پارک مجاور مسجد صرف نمایند. ✅دستاوردهای ایده : 🔷رونق و گرمی برنامه‌ی اقامه‌ی نماز صبح مسجد 🔷ترویج فرهنگ سحرخیزی در بین عموم مردم 🌷پشتوانه نظری مقام معظم رهبری(حفظه‌الله) " نماز صبح در مساجد اقامه شود". #هفته‌دفاع‌مقدس_گرامی‌باد🌷 ارتحال عالم ربانی، علامه‌ذوالفنون آیةالله حسن‌زاده‌آملی تسلیت‌باد.🖤 الثِّقَةُبِاللهِ‌ثَمَنٌ‌لِکٌلِّ‌غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عال صفحه‌تخصصی‌مباحثاتِ دینی‌سیاسی‌اجتماعی کانالِ‌‌لاحِق ‌در ایتا:🔻 https://eitaa.com/lahegh